تاریخ انتشار : ۱۷ بهمن ۱۳۹۶ - ۱۱:۲۰  ، 
کد خبر : ۳۰۹۳۲۲

چگونه مردم به رسانه‌ها بی‌اعتماد می‌شوند؟

مقدمه: بروز و ظهور تکنولوژی‌های نوین ارتباطی به ویژه در فضای مجازی و دیجیتال نیاز به فرهنگ سازی و آموزش در زمینه نحوه و شیوه استفاده از این فضا را دو چندان کرده به طوری که امروز بیش از هر چیز دیگری باید به سواد رسانه‌ای به عنوان الفبای روش زندگی در عصر جدید نگریست. سواد رسانه‌ای (Media Literacy) مجموعه‌‌ای از مهارت‌های قابل یادگیری است که به توانایی دسترسی، تجزیه و تحلیل و ایجاد انواع پیام‌های رسانه‌ای اشاره دارد و یک مهارت ضروری در دنیای امروز به شمار می‌رود. ما برای حرکت در محیط رسانه‌ای پیچیده امروز باید قادر به درک بهتر پیام‌های رسانه‌ای باشیم. افراد، با سواد رسانه‌ای قادر به کشف پیام‌های پیچیده‌ی موجود در محتوای تلویزیون، رادیو، روزنامه‌ها، مجلات، کتاب‌ها، بیلبوردهای تبلیغاتی، اینترنت و سایر رسانه‌های مستقل خواهند شد.آن‌ها هم‌چنین می‌توانند رسانه‌های خود را ایجاد کرده و در شکل‌گیری فرهنگ رسانه‌ای مشارکت فعالانه داشته باشند.این امر سبب می‌شود مردم از حالت مصرفی خارج شده و از رسانه‌ها به صورت هوشمندانه‌ای بهره‌مند شوند. به طور کلی می‌توان گفت سواد و دانش در هر حرفه و رشته ای، مهارت انسان را در مواجهه با مسایل و مشکلات افزایش می‌دهد و در این میان سواد رسانه‌ای نقش انکارناپذیری در تشخیص افراد نسبت به مطالب مفید و غیر مفید و همچنین درست و غلط بودن محتوای رسانه‌ها دارد. در میزگرد خبرگزاری جمهوری اسلامی(ایرنا) در ارتباط با سواد رسانه‌ای که با حضور صدیقه ببران عضو هیأت علمی‌گروه ارتباطات دانشکده علوم ارتباطات و مطالعات رسانه، حسن محرابی مدیرکل سابق مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌و سید تقی کمالی مشاور عالی انجمن سواد رسانه‌ای ایران برگزار شد‌، حاضران دیدگاه‌های خود را در این خصوص بیان کردند. مشروح این میزگرد پیش روی شماست:

(روزنامه مردم‌سالاري - 1396/10/21 - شماره 4508 - صفحه 8)

برخورد سلبی پاسخگو نیست

در ابتدای این میزگرد استاد علوم ارتباطات و کارشناس رسانه گفت، حدود 15 سالی است که در دنیا در خصوص مباحث مختلف سواد رسانه‌ای فعالیت می‌شود اما کشور ما دیر به این مهم رسیده است.

ببران افزود: سال 73 قانونی گذاشته شد که ماهواره‌های معاند باید جمع آوری شود لذا بعد از برخورد و جمع‌آوری و نصب‌های مجدد توسط مردم و در واقع مقاومت آنها به طرق مختلف بیشتر و بیشتر شد لذا امروز با گذشت 23 سال به این نتیجه رسیدند که برخوردهای سلبی دیگر جوابگو و پاسخگو نیست.

وی خاطرنشان کرد: بعد از ماهواره وارد بحث حوزه سایبر و اینترنت شدیم و بعد از 5 سال با شبکه‌های موبایلی و نظایر آن مواجه شدیم که در واقع اینها مظاهری از تکنولوژی نوین هستند.

فضای دیجیتال را مدیریت کنیم

وی در ادامه افزود: برای کنترل ماجرا باز ما موضوع برخوردهای سلبی و فیلترینگ را راه انداختیم و الان هم در این اوضاع فیلترینگ را اعمال کردیم در حالی که بسیاری از افراد با استفاده از فیلترشکن این فضا را شکسته و وارد آن شده اند.

این استاد علوم ارتباطات تاکید کرد که با تکنولوژی جنگیدن کاری بیهوده و عبث است چرا که باید اینگونه فضاها را مدیریت و فرهنگ سازی کرد.

ببران گفت: نهادها و دستگاه‌های متولی فرهنگی و مرتبط می‌توانند به راحتی با مدیریت موضوع و فضا با آموزش و فرهنگ سازی کنترل این جریان را در اختیار بگیرند.

نگاه کلان و حاکمیتی به سواد رسانه‌ای لازم است

در ادامه این میزگرد تخصصی مدیر کل سابق خبرگزاری‌ها و مطبوعات داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌نیز با تشکر و قدردانی از برگزاری این میزگرد ایرنا گفت: موضوع سواد رسانه‌ای را باید از دیدگاه حاکمیتی نگریست و نباید موضوعی به این مهمی‌را در حد یک یا چند نشست و همایش خلاصه کرد.

محرابی با اشاره به روند توسعه در غرب مبنی بر اینکه آنها چه بوده و از کجا به امروز یعنی توسعه رسیده‌اند، گفت: خوب است که این روند را ما هم همواره مد نظر قرار داده و با کشور خودمان مقایسه کنیم که چرا ما در جهت توسعه حرکت نکردیم و علل و عوامل آن چه بوده است.

وقایع اخیر نیاز به سواد رسانه را دو چندان کرد

مشاور عالی انجمن سواد رسانه‌ای ایران نیز در ادامه این میزگرد به موضوع وقایع اخیر کشور اشاره کرد و گفت: این وقایع برجستگی و نیاز به سواد رسانه‌ای را بیشتر کرده و پرداختن به این مهم را برای ما محسوس تر کرد.

کمالی با اشاره به اینکه پیشینه سواد رسانه‌ای در دنیا به بیش از پنج دهه و در ایران به سال 1390 باز می‌گردد، گفت: امروز وارد فازهایی از سواد رسانه و تلفیق آن با دیجیتال شده‌ایم.

این فعال رسانه‌ای در عین حال اظهار داشت: امروز سواد رسانه فراتر از یک ابزار و وسیله برای انسان است بلکه این مهم در واقع الفبای روش زندگی در عصر جدید محسوب می‌شود.

کمالی تصریح کرد: از طرفی هم از لحاظ سیاستگذاری، وصف و تفسیر قوانین نیز عقب هستیم از این رو باید بتوانیم از جنبه‌های آینده نگرانه به موضوع سواد رسانه‌ای بپردازیم.

مشاور عالی انجمن سواد رسانه‌ای ایران اظهار داشت: به دلیل مسائل موجود در کشور معمولا حواشی در کشور ما برجسته شده و متاسفانه موضوعات از ناحیه پرداختن به چالش نگریسته نمی‌شود.

آموزش سواد رسانه‌ای از مهدهای کودک

ببران در ادامه این میزگرد به عدم توجه به بحث کپی رایت و مالکیت معنوی در سال‌ها اخیر اشاره کرد و افزود، نباید به صورت جزیره ای به قضایا نگاه کرد بلکه نیازمند یک عزم جدی برای سیاستگذاری جامع و کامل توام با برنامه‌ریزی در زمینه سواد رسانه‌ای هستیم.

وی در عین حال گفت: چرا باید آموزش سواد رسانه‌ای از سال دهم تحصیلی در کتاب‌ها درسی گنجانده شود.ما امروز مانند دیگر کشور نیازمندیم که این آموزش را از دوران کودکی و حتی مهدهای کودک آغاز کرده و بچه‌های خود را با شرایط و فضاهای پیرامون آن آشنا و فرهنگ‌سازی کنیم.

وی تاکید کرد: بخش‌های فرهنگی مرتبط باید از پایه‌ای‌ترین دوره‌های آموزشی یعنی مهدهای کودک به موضوع سواد رسانه‌ای بها داده و اقدامات اولیه را شروع کنند.

آموزش‌ها را دائمی ‌و مادام‌العمر کنیم

محرابی فعال رسانه نیز در ارتباط با ضرورت آموزش سواد رسانه‌ای در کشور تاکید کرد: سواد رسانه‌ای بخشی از تحولات است که در حوزه دانشی و آموزشی باید مقدمات آموزش فراگیر آن ایجاد شود.

وی با یادآوری برگزاری دو همایش توسط سازمان آموزشی، علمی ‌و فرهنگی ملل متحد (یونسکو) در سال 1390 برای چگونگی آموزش و یادگیری دائمی‌با حضور دست‌اندرکاران آموزشی گفت: امروز ما نیز نیازمند تغییر در شیوه و روش‌های آموزشی هستیم تا ما نیز آموزش‌های دائمی‌و مادام العمر را در کشور داشته باشیم.

مسئولان سواد رسانه‌ای را جدی بگیرند

محرابی همچنین دخالت مسئولان و دولتی‌ها در مطبوعات و حوزه رسانه را به عنوان یکی دیگر از چالش‌های پیش رو در ارتباط با سواد رسانه عنوان کرد و گفت: حدود 700 نشریه ما در کشور دولتی و یک مقام نیز سیاستگذار آنهاست لذا به نظر می‌آید لازم است تا مسئولان دولتی در موضوع سواد رسانه‌ای از طریق ارتقا و توانمند سازی آن نیز ورود کرده و با تلاش مضاعف این مهم را جدی بگیرند.

مدیر کل سابق مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌مردم و رسانه و مسئولان را سه ضلع یک مثلث برشمرد و گفت: قبل از اینکه از حوزه ترویج سواد رسانه‌ای سخن به میان آوریم باید ابتدا مشکلات قبل و بعد آن را حل کرده بعد به موضوع سواد رسانه‌ای برسیم.

تکثر رسانه‌ها عامل نیاز به سواد رسانه‌ای

کمالی هم در ارتباط با ضرورت آموزش سواد رسانه‌ای در کشور با تاکید بر اینکه ریشه برخی مسایل به رسانه‌ها باز می‌گرد، تصریح کرد: جوامع تک صدایی نیاز به سواد رسانه‌ای و به دنبال آن رسانه ندارند اما امروز تکثر و فراوانی رسانه‌ها در کشورهای مختلف باعث شده تا نیاز به سواد رسانه‌ای و آموزش آن بیش از هر زمانی احساس شود.

وی افزود: به طور کلی می‌توان گفت که در جوامع دمکراتیک نیاز به سواد رسانه‌ای و پرداختن به آن از جنبه‌های مختلف احساس می‌شود.

مشاور عالی انجمن سواد رسانه‌ای ایران تاکید کرد: امروز بیش از هر زمان دیگری دانش و آموزش سواد رسانه‌ای برای آحاد مردم یک امر ضروری و انکار ناپذیر است لذا جوامع مختلف باید خود را به شیوه‌های گوناگون برای رسیدن به مطلوب‌ها و شیوه‌های نوین ارتباطی و اطلاع رسانی وفق دهند.

احساس خلاء در اطلاع‌رسانی وقایع کشور

ببران استاد علوم ارتباطات در ادامه با اشاره سواد رسانه‌ای و ارتباط آن با وقایع اخیر در کشور تاکید کرد: واقعیت این است که ما در همه این قضایا دیده و شنیده می‌شویم و در یک کلام متاسفانه در اطلاع‌رسانی در کشور خلاء وجود دارد.به عنوان مثال صدا و سیما در ارتباط با ناآرامی‌های اخیر باید خیلی بهتر از اینها وارد میدان می‌شد.

ببران تصریح کرد: در اینگونه مواقع تاکید این است که باید با نگاه ایجابی پیش رو تر وارد ماجرا شد و با واکنش سریع‌تری در اطلاع رسانی به مردم و جامعه و افکار عمومی‌عمل شود.

مدیر کل سابق مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌نیز در ادامه این میزگرد به وضعیت رسانه‌های ایران و پوشش اخبار رویدادهای مختلف از جمله وقایع اخیر اشاره کرد و گفت: امروز فعالیت بیشتر رسانه‌های ما دولتی است و به همین خاطر سیاستگذاری رسمی‌و دولتی در آنها اعمال می‌شود به طوری که 50 درصد سیاستگذاری را مدیران رسانه و مابقی را در جای دیگری لحاظ می‌کنند.

درک درستی از عملکرد رسانه‌ها وجود ندارد

محرابی تاکید کرد: آنچه مهم است اینکه باید ویژگی اصلی رسانه‌ها در وضعیت فعلی را شناخته و درک دقیقی از چگونگی عملکرد آنها در خصوص رویدادهای مختلف داشته باشیم که در این زمینه ضعیف عمل کرده و شناخت کافی نداریم.

به گفته وی، وجود و بروز بسیاری از اشکالات و مشکلات در رسانه‌های ما باعث شده که مردم به راحتی از رسانه‌ها و مطبوعات دیداری ، شنیداری و نوشتاری عبور کرده و به شبکه‌های اجتماعی و تلگرام برسند.

این فعال رسانه‌ای در ادامه موضوع ساختاری رسانه‌ها را به عنوان یکی دیگر از مسایل و چالش‌ها ذکر کرد و گفت: امروز هر کسی برای خودش درخواست فعالیت رسانه مستقل می‌کند به همین دلیل با کثرت رسانه‌ها در کشور مواجه هستیم بی آنکه به توانایی و صلاحیت افراد برای فعالیت در آن رسانه توجه داشته باشیم و تنها به صدور و ارائه مجوز بسنده می‌شود.

محرابی اضافه کرد: به جای این کثرت جا داشت تا در جهت تجمیع و همگرایی اصحاب رسانه فکری کرد که امروز با این فراوانی و چالش‌ها نیز مواجه نشویم.

همه چیز تحت‌الشعاع شبکه‌های اجتماعی

کمالی هم در خصوص پوشش اخبار رویدادهای اخیر از سوی رسانه‌ها تاکید کرد: امروز شبکه‌های اجتماعی همه چیز را تحت الشعاع خود قرار داده و با توجه به مهندسی شدن این فضا، الگاریتم‌ها و مطالب دستکاری می‌شوند.

به گفته وی سواد رسانه‌ای برای هر محیط و جغرافیایی از لحاظ ساحت و فکر و فرهنگ متفاوت بوده و باید متناسب با آن تمهیدات لازم را مد‌نظر قرار دهیم.

وی به وقایع و رویداد اخیر کشور اشاره کرد و گفت: وقتی جوانان 16 تا 19 ساله وارد صحنه می‌شوند این بیانگر آن است که اینها با تحریک و تحت لوای شبکه‌ای اجتماعی درصد هستند تا آنچه را که دریافت و مشاهده و در ذهن خود ایجاد کرده‌اند به نوعی به جامعه هدف منتقل کنند.

ضعف رسانه‌ها در وقایع اخیر کشور

مشاور عالی انجمن سواد رسانه‌ای ایران تصریح کرد: برخی اتفاقات و وقایع مشابه قابل پیش بینی بود و با سیاستگذاری درست، فرهنگ‌سازی و آموزش به موقع می‌شد از بروز این حوادث جلوگیری کرد.

کمالی با ارزیابی شیوه برخورد و عملکرد رسانه‌ها در این وقایع، اظهار داشت: متاسفانه رسانه‌ها در موضوع سیاستگذاری بسیار ضعیف عمل کردند و آنچنان که باید و شاید به خوبی وارد میدان نشدند.

به گفته وی رسانه‌ها متاسفانه در ساعات اولیه انتشار خبر این وقایع کاملا مستاصل و درمانده بوده و نمی‌توانند جنبه آرامش بخشی را به جامعه بازگردانند از طرفی هم از اطلاع رسانی مناسب، به موقع، جامع و کامل غافل هستند.

ببران هم در ادامه سخنان خود در خصوص علت وجود چنین مشکلاتی در فعالیت رسانه‌ها به ویژه در ارتباط با رسانه‌های مجازی به فعالیت شورای‌عالی فضای مجازی اشاره کرد و گفت: بخش عمده از سیاستگذاری فضای مجازی را این شورا عهده دارد اما تاکنون قدمی ‌مثبت در این زمینه برنداشته است.

ببران تصریح کرد: فکر جزیره ای عمل کردن باعث شده که سیاستگذاری‌ها پراکنده و همگان تنها دنبال نظارت و تدوین مقررات باشند.

وی در عین حال گفت: امروز باید دید در بازار کار و فعالیت‌ها کجا قرار گرفته ایم، آیا هیچگاه به رقبای خود نگریسته‌ایم که کجا قرار دارند و قبلا کجا بوده‌اند؟

به گفته وی درست است که سرورهای تلگرام در روسیه و وی چت در چین مستقر است اما آنچه در حال اتفاق است اینکه سیاستگذاری‌های ما در کشور در جهت جلب مخاطب نیست چرا که آنچه در حال انجام آنیم مقابله با یک واقعیت است.

برخورد سلبی با فضای مجازی راه‌حل نیست

این مدرس و کارشناس رسانه تصریح کرد: امروز نیازمند یک سیاستگذاری و نگاه ملی به فضای مجازی داریم؛ برخورد سلبی و فیلتر کردن راه‌حل نیست.

ببران با اشاره به اینکه بسیاری از فعالان کسب و کار و استارتاپ‌ها با فیلتر شدن تلگرام فلج و زمین گیر شده اند، گفت: باید با سیاستگذاری مناسب و در عین حال تاثیر گذاری پیش‌بینی این روزها را می‌کردیم تا با بروز آنها در کار انجام شده قرار نمی‌گرفتیم.

وی همچنین همگرایی رسانه‌ای شامل همراه و همگام شدن رسانه‌های سنتی با دیجیتال را راهی برای رسیدن به مقصد و اطلاع‌رسانی جامع و کامل دانست و گفت: همانگونه که در سواد رسانه‌ای هدف ما این است که از سطحی بودن به سمت عمقی بودن حرکت کنیم از این رو باید کاری کنیم تا مردم به خبرها شک کرده و به دنبال دریافت خبرهای واقعی باشند یعنی در واقع به دنبال مطالب و اطلاع رسانی درست باشند.

حیات رسانه‌ها در گرو استفاده از شیوه‌های نوین

محرابی هم در این ارتباط و در ادامه دیدگاه‌های ببران سیاستگذاری در عرصه رسانه‌ها به خصوص رسانه‌های جدید را مهم و ضروری دانست و گفت: باید یک بازنگری و سیاستگذاری جدی در عرصه رسانه‌های کشور صورت گیرد.

این کارشناس رسانه تاکید کرد: کثرت رسانه هنر نیست بلکه آنچه حائز اهمیت است عملکرد، خروجی و میزان مخاطب آن به عنوان سرمایه اصلی آن است.

محرابی تاکید کرد: نباید یکسره مجوز فعالیت رسانه داد بلکه باید همگرایی رسانه‌ها و چگونه کنار هم فعالیت کردن رسانه‌ها را تجربه کنیم.

به گفته وی رسانه‌ها باید اعتبار داشته باشند تا مردم به آنها اعتماد کنند و بدون مردم به عنوان سرمایه‌های اصلی رسانه ادامه حیات برای هیچ رسانه‌ای امکان پذیر نخواهد بود.

مدیر کل سابق مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌همچنین تاکید کرد: حیات روزنامه‌ها هم اکنون استفاده از شیوه‌های نوین در حوزه رسانه مکتوب است.

خلاء در دانش ارتباطی و نبود یک دیدگاه واحد

کمالی فعال رسانه‌ای هم تاکید کرد: هنوز در دانش ارتباطی جامعه دچار خلاء هستیم و نتوانسته ایم به یک دیدگاه و تعریف واحد و مشخص در خصوص رسانه‌ها در کشور برسیم.

به گفته وی وقتی وارد فضای مجازی و دیجیتال می‌شویم با تغییرات بسیاری مواجه می‌شویم که بیانگر عدم مدیریت در این فضاست.

مشاور عالی انجمن سواد رسانه‌ای ایران تاکید کرد: بسیاری از مردم در این فضا زیست می‌کنند اما سیاست فضای مجازی ما به محلی برای مناقشات سیاسی تبدیل شده است.

کمالی با بیان اینکه دنیا امروز به فضای مجازی و دیجیتال نگاه اقتصاد محور دارد، گفت: متاسفانه این فضا امروز برای ما تبدیل به فضای مناقشات شده و به عناوین مختلف از ظرفیت‌های این فضا غافل هستیم.

به گفته وی دنیا امروز بخش زیادی از موضوع مربوط به اشتغال‌زایی و کسب و کار را در این فضا دنبال می‌کند اما کشور ما از این مهم غافل است و فقط به عنوان تفریح، سرگرمی‌و محلی برای بحث و مسائل سیاسی مورد استفاده قرار گرفته است.

مشاور عالی انجمن سواد رسانه‌ای ایران در عین حال تصریح کرد: فضای مجازی فقط یک کانال نبوده که به یکباره شاهد اتفاقات باشیم بلکه اطلاع‌رسانی در این فضا همواره به صورت نرم و آرام و مدت دار رخ می‌دهد.

کمالی در ادامه با اشاره به تحول در توسعه دنیای رسانه ، اظهار داشت: به دلیل نداشتن صنعت رسانه، دانشگاه با رسانه ارتباط ندارد و از طرفی بدنه جامعه هم به نوعی خودش را نیازمند به رسانه نمی‌داند.

دسترسی آزاد به اطلاعات جزو حقوق اولیه مردم است

ببران در ادامه اطلاع‌رسانی و دسترسی آزاد به اطلاعات را جزو حقوق اولیه مردم عنوان کرد و گفت: در ایران چیزی که اصلا وجود ندارد صنعت رسانه است که نه مدیریت آن را بلد هستیم و نه سیاستگذاری آن را به خوبی می‌دانیم.

این مدرس علوم ارتباطات در ادامه به تیراژ 800 هزارتایی نشریات در سال جاری اشاره کرد و گفت: باید ریشه یابی کرد که علت پایین بودن تیراژ نشریات و رسانه‌ها در کشور ما چیست و چرا بخش زیادی از آن نیز مسترد می‌شود؟

ببران بزرگ‌ترین چالش و مشکل پیش رو را نداشتن اخلاق حرفه‌ای رسانه‌ای، عدم مدیریت صحیح و عدم شناخت بازار و همچنین پایین بودن سواد رسانه‌ای دانست.

وی به سرعت بالای انعکاس و انتشار اخبار و مطالب در فضای جدید رسانه‌ای در دنیایی که در حال جهانی شدن است اشاره کرد و گفت: باید بازار رسانه را بشناسیم و با بروز رسانی خود همگام با این بازار که در دهم ثانیه اخبار را منتشر می‌کنند، حرکت کنیم.

این فعال رسانه‌ای همچنین تاکید کرد: تولید محتوا امروز در دستان شهروندان خبرنگار قرار گرفته است لذا راه حل نهایی و درست این است که در تولید محتوای درست، جذاب، مفید، سالم و به موقع وارد عمل شده و مخاطبان را به عنوان سرمایه‌های یک رسانه در جامعه به طرف خود بکشانیم.

این مدرس دانشگاه اظهار داشت: به عنوان مثال امروز رسانه ملی ما از اعتبارش در زمینه سرعت، صحت و دقت کم شده و مردم به عنوان مخاطبان این را بخوبی منعکس می‌کنند.

این مدرس دانشگاه، جامعه مدنی را مبنای دنیای امروز عنوان کرد و گفت: باید کاری کرد تا با فرهنگ سازی و آموزش سواد رسانه‌ای و در نهایت شفافیت و پاسخگویی، رسانه را در سبد خانواده‌ها قرار دهیم.

ببران همچنین یادآور شد که لازم است تا رسانه‌های دولتی به مسیر دستیابی به دموکراسی کمک کرده و سد راه آن نشوند.

شاغلان شبکه‌های اجتماعی آری - خیر

محرابی فعال رسانه‌ای نیز در بخش دیگری از سخنان خود در میزگرد ایرنا به توسعه رسانه‌ها در غرب و روند شکل‌گیری روزنامه‌ها و خبر در ایران اشاره کرد و گفت: مهم‌ترین و بهترین زمان توسعه روزنامه‌ها در ایران به دوره مشروطه باز می‌گردد که نشریات در این زمان همراه با ایجاد هیجان و جذابیت بودند.

وی با تاکید بر این که ما میراث خوار گذشتگان هستیم، اظهار‌داشت‌: در غرب هر اتفاقی را به نوعی فرصت تلقی کرده ولی در کشور ما نگاه تهدیدی آن مدنظر قرار می‌گیرد.

به گفته وی با گذشت چندین سال از بروز و ظهور شبکه‌های اجتماعی هنوز هم مسئولان کشور شاغلان در شبکه‌های اجتماعی و بعضا نوع کار و خود شبکه آنها را قبول ندارند.

نقش رسانه تشریفاتی و تبلیغاتی نباشد

مدیر کل سابق مطبوعات و خبرگزاری‌های داخلی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی‌با بیان اینکه روند توسعه رسانه‌ها در دیگر کشورها این است که آنها در سرنوشت کشورشان دخالت دارند، تصریح کرد: در کشور ما رسانه‌ها بیشتر جنبه تشریفاتی و تبلیغاتی دارند.

وی در عین حال تاکید کرد: باید بپذیریم تحول بنیادین در حوزه رسانه‌های دیگر کشورها روی داده لذا ما نیز باید همگام با این تحولات حرکت کنیم.

ضرورت مشارکت رسانه‌ها در تصمیم‌سازی‌ها

کمالی هم در پایان تاکید کرد: امروز باید از تحول دیجیتال صحبت کنیم که تبدیل به گفتمان شده است لذا رسانه‌های ما باید به این سمت بروند که بتوانند در تصمیم سازی‌ها شرکت کنند.

مشاور عالی انجمن سواد رسانه‌ای ایران تصریح کرد: با سیاست‌های متفاوت نمی‌توانیم یک سیاستگذاری واحد داشته باشیم .

به گفته کمالی تلاش ما این است که بدنه جامعه حساس به رفتن به سوی فضای دیجیتال و مجازی شوند چرا که ما نمی‌توانیم شرایط را کاملا تحت کنترل خود داشته باشیم.

کمالی در ادامه به عبور از وب 1 تا 5 اشاره کرد و گفت: زمانی می‌رسد که می‌توان حتی به محیط‌های خصوصی در شبکه مجازی هم دسترسی پیدا کرد از این رو باید برای فضاهای جدید در آینده تمهیدات و برنامه‌ریزی جدید داشته باشیم که به محض بروز و ظهور به یکباره در آنها غرق نشویم.

وی یادآور شد: رسانه‌ای فضای سایبری است که تمام فضاها و ساحت‌های جدید در آن ورود پیدا کرده باشد لذا باید با توسعه و افزایش سواد رسانه‌ای از طریق تفکرات جدید امروز دنیا از محتوا آفرینی به جای کارآفرینی صحبت کرد چرا که دنیای امروز روی تولید ناخالص ملی حرکت می‌کند.

مشاور عالی انجمن سواد رسانه‌ای ایران در ادامه توسعه و ترویج سواد رسانه‌های را مورد تاکید قرار داد و اظهار‌داشت: بر این باوریم که رسانه‌ها باید در این مهم جزو پیش قراولان بوده و وزارتخانه‌های آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فناوری و دیگر نهادها و دستگاه‌های متولی فرهنگ و رسانه هم به میدان بیایند.

کمالی به وقایع اخیر کشور هم اشاره ای کرد و گفت: در این وقایع متاسفانه رسانه‌ها آنچنان که باید و شاید حرفه‌ای عمل نکردند چرا که استراتژی درست و تعریف شده‌ای نداشتند.

به گفته وی مردم وقتی نتواستند به اطلاعات مورد نیاز خود از طریق رسانه‌های داخلی دست یابند به ناچار به رسانه‌ها و شبکه‌های خارجی مراجعه کردند.در واقع می‌توان گفت که رسانه‌های ما لکنت زبان پیدا کردند.

مشاور عالی انجمن سواد رسانه‌ای ایران تاکید کرد: شفافیت و پاسخگویی باید حرف اول را در رسانه‌ها بزند از این رو هر رسانه کارکرد خود را داشته و باید به سمت همگرایی و فعالیت کنار هم برویم چرا که کثرت و فراوانی رسانه و به ویژه مطبوعات هنر نیست.

ضرورت ایجاد فضای مساعد برای مطالبه‌گری مردم

کمالی خاطرنشان کرد، رسانه‌ها به خصوص صدا و سیما باید فضای سیاسی ایران را به درستی فهم کنند و به دوگانگی‌ها دامن نزنند.چنین رویه ای به ضرر نظام است و موجب تضعیف حاکمیت می‌شود.باید در کنار جامعه مدنی فضای مساعدی را برای مطالبه گری اقشار مردم فراهم کرد.

وی ادامه داد، چنین ساز و کارهایی در دنیا رواج دارد.باید از ظرفیت رسانه‌های جمعی و اجتماعی برای ایجاد کمیپن‌های اجتماعی بهره‌برداری شود.

مشاور عالی انجمن سواد رسانه‌ای ایران تصریح کرد، اگر دولت نتواند فضای مطالبات عمومی ‌را به درستی شناسایی کرده و پاسخ بدهد رسانه‌های معاند جریان اطلاع‌رسانی را برای مدیریت رفتار جمعی به منظور ایجاد انواع بلواها و آشوب‌ها در دست می‌گیرند. کمالی افزود، اساس چنین روندی بر شفافیت و پاسخگویی حکومت در کنار فراهم‌سازی محیط مطالبه‌گری در جامعه استوار است.باید دانست که فضای مساعد، شفاف و سالم در سایه اطلاع‌یابی و اطلاع‌رسانی صحیح برای بهبود شرایط بنابر بستر مشارکتی و نقش آفرینی مردم میسر می‌شود.

http://newspaper.mardomsalari.ir/4508/page/8/30381

ش.د9604591

نظرات بینندگان
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات