امام خمینی(ره) خطاب به گورباچف:
شما اگر بخواهيد در اين مقطع تنها گره هاي كور اقتصادي سوسياليسم و كمونيسم را با پناه بردن به كانون سرمايه داري غرب حل كنيد، نه تنها دردي از جامعۀ خويش را دوا نكرده ايد، كه ديگران بايد بيايند و اشتباهات شما را جبران كنند.
در اولین روز سال 1989 ميلادي ـ 11 دي ماه 1367ـ نامۀ معروف و تاريخي حضرت امام خميني خطاب به میخائیل گورباچف آخرين رئیس‌جمهور شوروي نوشته شد. این نامه توسط آیت‌الله جوادی آملی، خانم مرضیه دباغ و محمدجواد لاریجانی به گورباچف داده شد. شرایط زمانی نامه با توجه به اتفاقات جهانی و همچنین تحولات دوران دفاع مقدس، حدس زدن دربارۀ محتوای نامه را بسیار سخت نمود. غالب تحلیل گران تا قبل از گشوده شدن متن نامه، تصور می‌کردند که ایران به علت کمبود تجهیزات نظامی و سختی‌های عرصۀ دفاع مقدّس، به یکی از ابرقدرت‌های زمان یعنی بلوک شرق گرایش یافته است؛ از این رو همۀ تحلیل‌های خبری در جهان حکایت از آن داشت که ایران در حال تبدیل شدن به یکی از اقمار نظام کمونیستی است. زیرا کمبود اسلحه و افزایش تحریم‌های نظامی در شرایط جنگی سبب شده است که ایران از مواضع انقلابی- اسلامی خود به سمت تفکر کمونیست تغییر جهت دهد. امّا هنگامی که متن نامه خوانده شد، تعجب همگان را برانگیخت.
این نامه نه تنها از مواضع انقلابی- اسلامی به سمت کمونیست تغییر مسیر نداده بود، بلکه شدت نگاه انقلابی و بصیرت رهبر الهی را به نمایش درآورد. این نامه در زمينۀ مرگ كمونيسم و ضرورت پرهيز شوروی از اتکا به غرب انتشار يافت، اين نامه در شرایطي منتشر شد كه اتحاد جماهير شوروي هنوز به عنوان يك مجموعه برقرار بود، جنگ سرد خاتمه نيافته بود، ديوار برلين به عنوان نماد جدایي شرق و غرب، فرو نريخته بود و حاكميت كمونيسم بر قانون اساسي شوروي و بر مقدرات مردم در جمهوری‌های اين كشور، هنوز برقرار بود.
با اين حال امام خميني(رحمه‌الله علیه) در نامۀ عبرت‌آموز خويش به گورباچف از صداي شكسته شدن استخوان‌های ماركسيسم سخن به ميان آورد و وي را از روي آوردن به غرب براي حل مشكلات اقتصادي اتحاد جماهير شوروي بر حذر داشت.
امام خمینی(رحمه‌الله علیه) به عنوان یک رهبر الهی در این نامۀ عبرت‌آموز خطاب به گورباچف می-فرماید: «بسم الله الرحمن الرحيم، جناب آقاي گورباچف، صدر هيئت رئيسۀ اتحاد جماهير سوسياليستي شوروي، با اميد خوشبختي و سعادت براي شما و ملت شوروي، از آن جا كه پس از روي كار آمدن شما چنين احساس مي شود كه جنابعالي در تحليل حوادث سياسي جهان، خصوصاً در رابطۀ با مسائل شوروي، در دور جديدي از بازنگري و تحول و برخورد قرار گرفته ايد و جسارت و گستاخي شما در برخورد با واقعيات جهان چه بسا منشأ تحولات و موجب به هم خوردن معادلات فعلي حاكم بر جهان گردد، لازم ديدم نكاتي را يادآور شوم.»
رهبر الهی تلاش دارد که جامعۀ انسانی را به سعادت رهنمون گرداند، لذا با امید سعادتمند شدن جامعۀ شوروی به رهبر آن نامه می‌نویسد؛ مضافاً بر اینکه، متذکر می‌شود رهبری کنونی شوروی دارای جسارت و ویژگی‌های خاص است. لذا صلاحیت آن را یافته است که یک رهبر الهی برای او نامه‌ای آمیخته از هشدار بنویسد.
انسان‌های زیادی در عالم وجود دارند که توان هوشی یا ادراک خوبی دارند. این استعدادها سبب می‌گردد که خطاب الهی توسط ولی الهی شامل آنان گردند. اما این بهرۀ هوشی و استعداد به معنای سعادت نیست. سعادت در گرو عمل به پیام ولی الهی است. گورباچف صلاحیت خطاب الهی توسط ولی‌فقیه زمان را داشت. اما سعادت او همین گونه که آرزوی ولی خداست، در گرو عمل به توصیه‌ها است.
امام خمینی(رحمه‌الله علیه) پس از بیان برخی از چالش‌های نظام کمونیستی، به مسئلۀ اصلی یعنی بازگشت به نظام الهی می‌پردازد و می‌فرماید: «اولین مسئله‌ای كه مطمئناً باعث موفقيت شما خواهد شد اين است كه در سياست اسلاف خود داير بر «خدازدايي» و «دين زدايی» از جامعه، كه تحقيقاً بزرگترين و بالاترين ضربه را بر پيكر مردم كشور شوروي وارد كرده است، تجديد نظر نماييد؛ و بدانيد كه برخورد واقعي با قضاياي جهان جز از اين طريق ميسر نيست». بازگشت به خدا و حکومت خدایی برگرفته از اولین اصل نظام دینی یعنی توحید است. امام خمینی(رحمه‌الله علیه) در بیان اولین راهکار خود، به یک اصل مبنایی اشاره دارند که ریشۀ همۀ راهبردها برای ادارۀ جامعه است و آن اصل مبنایی، توحید است.
سیاستمداران شوروی تفکری انحرافی نسبت به مشکلات جامعه خود دارند و راهبرد را در جای دیگر جستجو می¬کنند. امام خمینی(رحمه‌الله علیه)با توجه به مسیر انحرافی آنان می‌فرماید: «البته ممكن است از شيوه هاي ناصحيح و عملكرد غلط قدرتمندان پيشين كمونيسم در زمينۀ اقتصاد، باغ سبز دنياي غرب رخ بنمايد، ولي حقيقت جاي ديگري است. شما اگر بخواهيد در اين مقطع تنها گره هاي كور اقتصادي سوسياليسم و كمونيسم را با پناه بردن به كانون سرمايه داري غرب حل كنيد، نه تنها دردي از جامعۀ خويش را دوا نكرده ايد، كه ديگران بايد بيايند و اشتباهات شما را جبران كنند؛ چرا كه امروز اگر ماركسيسم در روش هاي اقتصادي و اجتماعي به بُن بست رسيده است، دنياي غرب هم در همين مسائل، البته به شكل ديگر، و نيز در مسائل ديگر گرفتار حادثه است.»
ایشان در این عبارت بیان می‌کنند که کمونیسم امروز در این مسائل به بُن بست رسیده است و غرب نیز در آینده به بُن بست خواهد رسید. این جملات از زبان یک ولی الهی بیان شده است. لذا می‌توان به همۀ کسانی که لیبرالیسم و نظام حاصل از آن را کعبۀ آمال خود می‌دانند، هشدار داد که بر طبق وعدۀ ولی خدا، آن نیز فرو خواهد ریخت.
امام خمینی(رحمه‌الله علیه) خطاب به گورباچف می‌فرماید: «جناب آقاي گورباچف، بايد به حقيقت رو آورد. مشكل اصلي كشور شما مسئلۀ مالكيت، اقتصاد و آزادي نيست. مشكل شما عدم اعتقاد واقعي به خداست. همان مشكلي كه غرب را هم به ابتذال و بُن بست كشيده و يا خواهد كشيد. مشكل اصلي شما مبارزۀ طولاني و بيهوده با خدا و مبدأ هستي و آفرينش است.»
اگر چه این نامه از طرف امام خمینی(رحمه‌الله علیه) به گورباچف است، لکن مخاطب آن شخصی است که توان درک دارد. گورباچف برای حل مشکلات اقتصادی خود به غرب پناه برد. لکن امام خمینی(رحمه‌الله علیه) این مسیر را اشتباه می‌دانست. از منظر ایشان تنها راه حل، مسیر خداست. راه حل مشکلات در اعتقاد به خدا و عمل به الزامات آن است. برخی در ایران نیز راه حل مشکلات را در غرب جستجو می‌کنند. لکن بر طبق فرمایش امام خمینی(رحمه‌الله علیه) این مسیر یک مسیر بیراهه است و برای حل مشکلات باید به راه الهی برگشت. اگر چه ممکن است در ایران مشکلات اقتصادی وجود داشته باشد و از سوی دیگر مردم نیز خداگرا باشند، لکن ضعف عمل به دستورات الهی و الزامات آن، سبب ایجاد مشکل شده است. از این رو، راه حل مشکلات در غرب نیست، بلکه در عمل به دستورات الهی به صورت خالصانه است.
امام خمینی(رحمه‌الله علیه) در ادامه می‌فرمایند: «جناب آقاي گورباچف، براي همه روشن است كه از اين پس كمونيسم را بايد در موزه هاي تاريخ سياسي جهان جستجو كرد؛ چرا كه ماركسيسم جوابگوي هيچ نيازي از نيازهاي واقعي انسان نيست؛ چرا كه مكتبي است مادي، و با ماديت نمي توان بشريت را از بحران عدم اعتقاد به معنويت، كه اساسي ترين درد جامعۀ بشري در غرب و شرق است، به در آورد.»
برخی تصور می‌کنند که بزرگ‌ترین مشکلات بشر و اساسی‌ترین آن نیازهای مادی است. از این رو در تقسیم‌بندی خود از این نوع نیازها به نیازهای پایه و اولیه تعبیر می‌کنند، در حالی‌که از منظر امام خمینی(رحمه‌الله علیه) این نیازها اگرچه ممکن است اولیه باشند، ولی نیازهای پایه نیستند. انسان برای زندگی در جهان مادی به امکانات مادی نیازمند است، اما امکانات مادی وسیله هستند برای تأمین نیازی مهم تر، یعنی رسیدن به سعادت و قرب الهی. پس اگر امکانات مادی بتواند همانند یک وسیله نقلیۀ در این سفر عمل کند، بسیار مفید است. اما اگر نتواند چنین عمل کند و سبب یکجا نشینی بشر شود، او را از سفر الهی بازخواهد داشت. در این صورت، این امکانات هیچ ارزش انسانی ندارند. حال اگر شخصی همانند تفکر کمونیستی و لیبرالیستی، همۀ حقیقت را در همین جهان مادی جستجو نماید، دچار مرگ حقیقی انسانیت شده است. چون انسانیت در او مرده است، می‌تواند به هر جنایت و جرمی دست زند.
در یک نگاه کلی به نامه امام خمینی(رحمه‌الله علیه)، آنچه به صورت قوی چشم‌نواز است، توجه ویژه ایشان به حل مشکلات در بستر اعتقادات دینی و عمل به فرامین الهی است. ایشان در این نامه آقای گورباچف را خطاب قراردادند، لکن متن این نامه کاربرد و شمول همگانی دارد. ایشان بارها در این نامه به گورباچف متذکر می‌گردند که راه حل مشکلات جامعه آنان رفتن در پناه غرب نیست، بلکه بازگشت به دامان امن الهی است.
گورباچف در آن روز سخنان امام(رحمه‌الله علیه)را شنید، اما توجه لازم به آن را نداشت. او در جواب امام(رحمه‌الله علیه) مطالبی بیان نمود. جوابش اگر چه همراه با ادب دیپلماتیک بود، اما نشان می‌داد که عمق معنای مراد امام(رحمه‌الله علیه) را درک ننموده است. در نتیجه آن چنان که لازم بود عمل نکرد. کاخ سُرخ کمونیست فروریخت. شوروی تجزیه شد و برخی از جمهوری‌های آن به دامان غرب رفتند. اما مشکلات حل نشد. حکومت شوروی، یک آئینه عبرت است برای هر شخصی که توان درک دارد. وعدۀ ولی الهی حق است و تحقق خواهد یافت. هر آن کس که صدایش را بشنود و عمل نکند، نه تنها آخرت که کاخ دنیایش نیز فرو می‌ریزد.
حکایت خدا تو زندگی ماها ، حکایت برق اضطراری تو خونه هاست !!!
وقتی همه برق ها قطع بشه ، سراغش میرسم. سوره عنکبوت / آیه ۶۵ (فاذا رکبوا فی الفلک ...)