معيار سنجش تأمين منافع ايران در برجام چيست؟ افكار عمومي چه توقعي از توافق جامع هستهاي دارند؟ چه زماني ميتوان گفت، جمهوري اسلامي به اهدافش از توافق با سه كشور اروپايي، روسيه، چين و آمريكا دست يافته است؟ زماني كه تهران بايد اقدامات خود در برجام را به طور كامل متوقف كند، دقيقاً كي است؟ آيا اقدامات اروپا براي تأمين منافع تهران كافي است؟ آيا گامهاي ايران در كاهش تعهدات هستهاي خود اقدامي درون برجامي محسوب ميشود؟ و...
تقابل اصلي درباره توافق هستهاي، رقابت بر سر پاسخ دادن به اين پرسشهاست! هر كدام از طرفين كه بتواند پاسخ خود به اين پرسشها را به افكار عمومي و جامعه بينالملل ديكته كند، پيروز اين رقابت خواهد بود! به تعبير ديگر، پاسخ اين پرسشهاست كه نسبت طرفين حاضر و غايب را با توافق جامع هستهاي تعريف و آينده برجام را تعيين ميكند!
تحريم محمدجواد ظريف، كه با سفر به كشورهاي مختلف دنيا و به ويژه حضور مؤثر در مقر سازمان ملل متحد در ايالات متحده آمريكا، گامهاي مؤثري در تبيين تضييع حقوق ملت ايران در توافق هستهاي برداشته و در مصاحبه با رسانههاي آمريكايي به خوبي توانسته بدعهدي سران كاخ سفيد را ثابت كند و با رو كردن دست «گروه ب» فضاي رسانهاي جهان را به دنبال خود بكشاند، ذيل همين تقابل تفسير ميشود. آمريكاييها كه توان پاسخگويي به اظهارات مستدل وزير امور خارجه جمهوري اسلامي ايران را نداشتند، گزينه حذف او را انتخاب كردند؛ تنها گزينه باقي مانده براي كاخ سفيد در برابر اظهارات ظريف!
آنچه در جنگ روايتها تعجببرانگيز است! نه اقدامات ضد ايراني كاخ سفيد يا همپيمانانش در قاره سبز، بلكه انتشار روايت واشنگتن در روزنامههاي چاپ تهران است! متأسفانه برخي جريدههاي داخلي در ماههاي اخير كه حساسترين و تعيينكنندهترين روزها در جنگ روايتهاست، يا با فرصتسازي و تربيون دادن به مقامات غربي، يا به قلم برخي چهرههاي داخلي به روايت ضد ايراني اعتبار بخشيدند!
روزنامه «اعتماد» عباراتي را از زبان سفير انگليس در تهران به چاپ ميرساند كه مشخصاً هدف آن تقليل تعهدات اروپاييها در قبال تهران و انكار مسئوليت اروپا براي تأمين منافع ايران در برجام پس از خروج آمريكا است. اعتماد به نقل از «رابرت مك اير» مينويسد: «بايد تكرار كنم كه مهم است بدانيم اينستكس چيست و چگونه كار ميكند. شما ميدانيد كه اينستكس قرار نيست تمام مشكلات اقتصادي ايران را حل كند و از ابتدا هم چنين قراري نبوده است. همچنين اينستكس راهي براي تشويق كمپانيهايي كه به اين نتيجه رسيدهاند كه نميتوانند با ايران كار كنند؛ ولي ما ميخواهيم كار كنند، نيست».
روزنامه «همدلي» ديگر رسانهاي است كه در يادداشتي به قلم «صلاحالدين هرسني» هدف برجام براي ايران را به «حفظ رابطه با اروپا» يا به تعبير دقيق تر «حفظ ظاهر برجام به هر قيمت» تنزل داده و چنين مينويسد:
«نظر به آنكه عزم اروپا در حفظ برجام جدي است، به نظر ميرسد همكاري تهران با اروپا مطمئنترين مسير حفظ برجام است. به اين ترتيب و با همه موافقتي كه اعضاي اروپايي برجام براي حفظ برجام نشان دادهاند، شواهدي وجود دارد كه نشان ميدهد حفظ برجام از اين مسير، متضمن قبول همكاريهاي بيشتري است كه آنها از ايران انتظار دارند. به عبارت ديگر، اگر چه پايبندي ايران به برجام مورد تأييد اعضاي اروپايي برجام است، اما آنها مانند آمريكا با سياستهاي منطقهاي ايران و برنامه موشكي آن موافقتي ندارند و اين دست از رفتارها و سياستها را به گمان خود بدخيم و ثباتزدا ميدانند... بديهي است تعديل در برنامههاي موشكي و همچنين تجديد نظر در سياستهاي منطقهاي ميتواند نقش كليدي را در بقاي برجام(!) و ماندگاري آن بازي كند و عاملي براي ماندن اروپا در كنار ايران باشد. در غير اين صورت چه بسا ممكن است ايران، اروپا را نيز از دست بدهد»