تبيين بيانيه گام دوم انقلاب اسلامي‌

آخرين يادداشت از سلسله تحليل‌هاي بيانيه گام دوم درباره عدالت و ميزان تحقق آن در جمهوري اسلامي ايران به موضوع ضرورت تلاش‌هاي بيشتر در چهل سال دوم انقلاب اسلامي مي‌پردازد. جمله‌ پاياني رهبر معظم انقلاب(مدظله‌العالي) در مورد عدالت در بيانيه گام دوم انقلاب اسلامي، از يك سو نشان مي‌دهد تا رسيدن به حكومت علوي مسير زيادي پيش‌روي جمهوري اسلامي ايران است و از سوي ديگر جوانان پرچم‌دار اصلي اين مسير هستند. ايشان مي‌فرمايند: «عدالت مورد انتظار در جمهوري اسلامي كه مايل است پيرو حكومت علوي شناخته شود، بسي برتر از اينهاست و چشم اميد براي اجراي آن به شما جوان‌هاست»

در واقع اين جمله اساسي نشان‌ مي‌دهد با وجود تلاش‌هاي بيشمار براي رفع بي‌عدالتي‌هاي سياسي، اقتصادي، فرهنگي و قضايي كه از رژيم سابق به ‌جا مانده و در چهل سال گذشته سعي در رفع آنها شده بود، وضعيت فعلي چيزي نيست كه به آن راضي و خشنود باشيم. رضايت واقعي زماني محقق مي‌شود كه شاخص‌هاي عدالت در جمهوري اسلامي ايران به شاخص‌هاي حكومت علوي به‌ عنوان الگوي راستين شيعيان نزديك‌تر شود؛ بنابراين بيان اقدامات صورت گرفته درباره عدالت به معني پذيرش وضع موجود نيست، بلكه نگاه به آينده و تلاش براي تحقق آرمان‌ها و انتظارات مورد نظر دين مبين اسلام موضوع مهمي است كه در چهل سال دوم انقلاب اسلامي بايد در مورد آن تلاش مضاعفي صورت بگيرد.

اين مهم و دورانديشي معظم‌له نشان مي‌دهد عدالت‌طلبي جمهوري اسلامي ايران در قياس با گذشته و ديگر كشورها (قبلاً در يادداشت‌هاي قبلي تشريح شده است) قابل دفاع و پذيرش است؛ اما در مقايسه با انتظارات دين مبين اسلام، سيره معصومان، آرمان‌هاي امام خميني(ره) و انديشه‌هاي رهبر معظم انقلاب(مدظله‌العالي) راهي طولاني پيش روي انقلاب اسلامي است كه در چهل سال بعدي بايد بر آن متمركز شد تا بتوان به عدالت واقعي دست ‌يافت.

براي مثال در حوزه قضايي، رسيدگي سريع و دقيق‌تر به مشكلات، جرائم و تخلفات از ضرورت‌هاي مهمي است كه مي‌تواند با گسترش دستگاه قضايي، تشويق و تنبيه قضات به‌صورت علني، برگزاري دادگاه‌هاي علني و ابلاغ و اطلاع‌رساني شفاف در مورد احكام صادر شده، از يك سو پاسخگوي شبهات مورد نظر رسانه‌هاي معاند باشد و از سوي ديگر نوعي بازدارندگي براي قضات ايجاد كند تا در صدور احكام دقت بيشتري داشته باشند. اصلاح رويه‌هاي قضايي و قوانين ضد و نقيض از ديگر اقداماتي است كه قوه قضايي مي‌تواند براي سهولت در دادرسي‌هاي كيفري و مدني مدنظر داشته باشد؛ براي نمونه مي‌توان به دادگاه‌هاي خانواده اشاره كرد. وجود قوانين متضاد، مبهم و غير شفاف از مهم‌ترين دلايلي است كه دو طرف دعوي به آن معترض هستند و صدور هر حكمي موجب نارضايتي از دستگاه قضايي در كشور مي‌شود.

اين مهم در حوزه‌هاي سياسي و اقتصادي و به ويژه در عرصه فرهنگي نيز قابل‌مشاهده است؛ براي مثال در برخورد با بي‌حجابي يا تخلفات رانندگي و حتي فسادهاي اقتصادي، وجود جرائم مالي غير بازدارنده مهم‌ترين مشوق متخلفان در اين عرصه است؛ بنابراين قوانين غير بازدارنده عليه متخلفان و نبود قوانين مناسب و تشويقي براي پايبندان به قانون در جمهوري اسلامي ايران از مهم‌ترين مسائلي است كه بايد در گام دوم انقلاب اسلامي تدوين و تصويب شود تا مجريان قانون براي تحقق عدالت اسلامي در جامعه مسير راحت‌تري پيش رو داشته باشند.

براي رسيدن به عدالت مورد نظر در گام دوم انقلاب اسلامي، همه اركان جامعه و نهادها و سازمان‌هاي دولتي و غيردولتي موظفند در حوزه‌هاي تقنيني، اجرايي و قضايي ياري‌گر نظام اسلامي باشند. با ‌وجود اين مخاطب اصلي رهبر معظم انقلاب در بيانيه گام دوم انقلاب اسلامي جوانان هستند. اينكه در گام دوم انقلاب اسلامي، جوانان يعني نسل جديد انقلاب اسلامي پرچم‌دار عدالت‌خواهي هستند، معاني مهمي دارد. اول اينكه به معني تشكر و قدرداني از زحمات نسل گذشته انقلاب اسلامي است كه بايد به ‌تدريج فضاي لازم براي جوانان ايجاد كنند تا متناسب با شرايط و مقتضيات زماني و تجديدنظر در روش‌ها و رويكردها به تحقق عدالت اهتمام داشته باشند. دوم اينكه جوانان علاوه بر استقرار در نهادها و سازمان‌هاي دولتي و غيردولتي، به‌عنوان نيروي محرك جامعه و با استفاده از ظرفيت‌هاي علمي و فرهنگي و در نتيجه تشكيل نهادهاي فرهنگي و خودجوش در جامعه مطالبه‌گر اصلي عدالت‌خواهي در جامعه باشند.

با وجود اين‌ جوانان به ياد داشته باشند كه رويكردشان براي تحقق عدالت راستين بايد معطوف به اين جمله كليدي رهبر معظم انقلاب(مدظله‌العالي) باشد كه مي‌فرمايند: «نارضايتي اين حقير از كاركرد عدالت در كشور به دليل آنكه اين ارزش والا بايد گوهر بي‌همتا بر تارك نظام جمهوري اسلامي‌باشد و هنوز نيست، نبايد به اين معني گرفته شود كه براي استقرار عدالت كار انجام نگرفته است»؛ يعني تلاش براي پيشرفت در آينده نبايد به معني نفي گذشته تعريف شود. ايشان ضمن بيان دستاوردهاي انقلاب اسلامي در حوزه عدالت، معتقد است جمهوري اسلامي ايران ظرفيت و پتانسيل بالايي براي ارتقاي سطح عدالت‌خواهي در جامعه دارد و اين ظرفيت را بايد نيروهاي جوان انقلاب اسلامي شكوفا كنند. چهل سال تلاش بي‌وقفه نسل اول انقلاب اسلامي مسير را براي نسل جديد هموار كرده است و مانند عرصه‌هاي ورزشي و هنري، در حوزه اقتصادي، سياسي و قضايي نيز نسل جوان انقلاب اسلامي مي‌تواند عنصر مهم و مطلوبي براي تحقق عدالت راستين در جامعه باشد.