بيانيه رهبر معظم انقلاب در چهل سالگي انقلاب اسلامي، 24 بهمن ماه منتشر شد. اين بيانيه بيش از شش هزار كلمهاي مورد توجه بسياري از رسانههاي داخلي و فارسي زبان خارج از كشور قرار گرفت؛ در حالي كه حدود يك ماه پيش از شروع چهلمين سالگرد انقلاب اسلامي در 22 بهمن 1397، رسانههاي ضد انقلاب و معاند به طور گسترده در حوزههاي مختلف اقتصادي، فرهنگي، اجتماعي، حقوقي، سياست بينالملل، حقوق بشر و... كارنامه نظام جمهوري اسلامي را با رويكرد تخريبي و تقليلگرايانه، در قالب توليدات رسانهاي، مستند و پروندههاي ويژه ارائه كردند. انتشار بيانيه گام دوم از سوي رهبر معظم انقلاب با برجسته كردن دستاوردهاي چهار دهه گذشته و بايدها و چشمانداز حركت به سوي «تمدن نوين اسلامي» پاسخي به سيل تخريبها و هجمهها بود.
بيانيه گام دوم در قاب رسانهها
مرور كوتاهي بر رسانههاي داخلي نشان ميداد تيتر اصلي بسياري از روزنامههاي صبح پنجشنبه 25 بهمن ماه به بيانيه حضرت آيتاللهالعظمي خامنهاي(مدظلهالعالي) اختصاص داشت و هريك براساس وابستگي جرياني، بخشي از محورهاي بيانيه را به تيتر اصلي تبديل كردند. روزنامههاي اصلاحطلب «تصحيح خطاها» را بيشتر مدنظر قرار دادند و روزنامههاي انقلابي و اصولگرا تأكيد رهبر معظم انقلاب بر نقش جوانان و گام دوم انقلاب را پررنگ كردند.
در سوي ديگر رسانههاي فارسي زبان ضدانقلاب و فعالان رسانهاي و سياسي معاند شبكههاي اجتماعي به صورت ويژه به بيانيه گام دوم توجه كردند و هر آنچه در توان داشتند در مسير تخريب آن به كار بردند. «بيبيسي فارسي» با درج خبر فوري گزارش خود را با تيتر «رهبر ايران در چهلسالگي انقلاب اسلامي: آنچه تاكنون شده با آنچه بايد ميشده فاصلهاي ژرف دارد» منتشر كرد.
با وجود اين، سعي و تلاش رسانهها و نيروهاي ضدانقلاب و معاند تلاش بر «كليشهاي و شعاري» ناميدن بيانيه بود؛ در حالي كه برخي نيروهاي اپوزيسيون و اصلاحطلب پيش از انتشار بيانيه، ابراز اميدواري كرده بودند كه رهبر معظم انقلاب در بيانيه خواهان اصلاحات ساختاري در عرصه قدرت و سياست و حتي تغيير قانون اساسي باشند. برخلاف اين گمانهزنيها، متن بيانيه شامل راهبردهايي براي نيل كشور ايران به سمت قلههاي پيشرفت و معنويت تحت سايه انقلاب اسلامي و با اتكا به نيروي جوانان بود. بايد تأكيد كرد كه در واكاوي نقدها و تخريبها، پرتكرارترين واژه يا گزاره درباره بيانيه رهبر معظم انقلاب، «تكراري، اصلاحناپذيري نظام، عدم اميد به آينده و عدم واقعگرايي» بود.
آنچه در اين ميان از اهميت فوقالعادهاي برخوردار است، تلاش ائتلاف رسانهاي ضدانقلاب و اپوزيسيون براي بياهميت جلوه دادن اين بيانيه راهبردي است كه ميتواند مسير راه را براي چند دهه آينده براي مردم و مسئولان ترسيم كند؛ براي نمونه «راديو فردا» در گزارشي به قلم «رضا حقيقتنژاد» به بررسي اهميت پيام رهبر معظم انقلاب پرداخت و در آن اين بيانيه را طرح دوباره مباحثي از جمله مديريت جهادي، اتكا به نيروي جواني و مقاومت دانست كه پيش از اين نيز بارها از سوي ايشان مورد توجه قرار گرفته بود. «تكراري، پاسخ ندادن به دغدغهها و نداشتن قابليت كاربردي» از ديگر هجمههاي اين مقاله بود.
برخي نيروهاي رسانهاي ضدانقلاب معتقد بودند جمهوري اسلامي در حال فروپاشي است و انتشار اين بيانيه از سوي رهبر معظم انقلاب براي دهههاي آينده، نشان از «اعتمادبه نفس كاذب جمهوري اسلامي و واقعگرا نبودن رهبر انقلاب» درباره آينده جمهوري اسلامي است. به بيان ديگر ترويج اميد، انگيزه و اراده براي ساخت ايران اسلامي به عنوان اقدامات خالي از پشتوانه واقعي ارزيابي شدند.
«كمارزش نشان دادن دستاوردهاي چهار دهه عمر جمهوري اسلامي»، از ديگر رويكردهاي رسانههاي ضدانقلاب نسبت به بيانيه گام دوم بود. در اين راستا، به گفته آنها بيانيه گام دوم موعظهنامهاي براي تثبيت و ارائه اصولي به شمار ميآمد كه امام خميني(ره)، در ابتداي انقلاب اسلامي بيان كرده بودند و حرف جديدي ندارد! چنين نگاه يكسونگرانهاي، بدون توجه به دستاوردهاي انقلاب تنها نقصها و كمبودها را پررنگ كرده و برچسب ناكارآمدي را بر پيشاني نظام ميچسباند.
نيروهاي غربگرا و ليبرال در يادداشتها و گزارشهايي تلاش كردند اين بيانيه را به عنوان مقدمهاي براي نيل به موضوع آمادگي آشتي ملي يا گفتوگوي ملي سوق دهند. بخشهاي تندرو اين جريان نيز نظام را اصلاحناپذير دانسته و خواستار حضور مردم براي مقابله با نظام جمهوري اسلامي شدند كه نه تنها هيچ تحولي را برنميتابد، بلكه بر اصول و ارزشهاي تكراري و غيركارساز تأكيد دارد همان خطي كه رسانههاي ضد انقلاب نيز دنبال كردند، چنانكه «مهدي مهدويآزاد»؛ تحليلگر ضد انقلاب در اين راستا عنوان كرده بود كه «بيانيه، تير خلاص به فعالاني بود كه در انتظار يك تغيير راهبردي بودند.» به تعبير اين طيف رهبر معظم انقلاب ميبايست مسير چهار دهه گذشته را تغيير اساسي دهند كه اين به معناي پذيرش اصول و راهبردهاي اشتباه از سوي رأس نظام بود.
اما در همين حال، برخي رسانهها از جمله «بيبيسي» در گفتوگو با «عطاءالله مهاجراني» وزير فرهنگ دولت اصلاحات مجبور به اعتراف درباره اهميت بيانيه گام دوم شدند. وي در گفتوگويي بر تفكيك راهبردها از رويكردها، نبود نقص در مباني انقلاب و وجود خطا در شيوه عمل قوا و دستگاهها، وجود جامعيت در بيانيه، تحقق استقلال و عدالت اجتماعي به عنوان آرمانهاي انقلاب تأكيد كرد. حال آنكه از نگاه بسياري از رسانههاي ضد انقلاب و تحليلگران حاضر در برنامههاي تلويزيونهاي فارسي زبان، استقلال سياسي بينظير جمهوري اسلامي به عنوان انزواگرايي و كره شماليسازي ايران تفسير شد.