منهای نفت
*مالیات درآمدی پایدار
یکی از مباحث مهمی که در اداره اقتصادی کشورمان وجود دارد، استفاده از ظرفیت‌های موجود درون کشور است تا به وسیله آن‌ها چرخ اقتصادی کشور بچرخد و متوقف نشود. یکی از این ظرفیت‌ها استفاده از مالیات و تقویت نظام مالیاتی برای پوشش بخش اعظمی از هزینه‌ها و درآمد‌های دولت است که در بند هفدهم از ابلاغ سیاست‌های کلی اقتصاد مقاومتی قرار دارد و یکی از ستون‌های مستحکم ساختمان اقتصاد ایران است؛ بنابراین با توجه به فرار‌های مالیاتی که در کشور وجود دارد، لازم است نهاد‌های مربوط با استفاده از قوانین پیشگیرانه، نظارت مستمر و اجرایی کردن سیاست‌های سختگیرانه، این بخش مهم اقتصاد را پیگیری کنند تا بتوان بخش مهمی از هزینه‌ها و مخارج اداره کشور را بازیابی و برای ذخیره‌سازی منابع مالی مورد نیاز اقدام کرد. در نتیجه کشور ما که متأسفانه تحت شدیدترین تحریم‌های اقتصادی از سوی کشور‌های سلطه‌گر قرار گرفته است، بایستی در زمینه‌های خودکفایی و استقلال اقتصادی برای رشد و توسعه خود اقدامات لازم را با جدیت دنبال کند.
شاخص
*نهاد اقتصادی نامطمئن
«صندوق بین‌المللی پول» وظیفه تأمین مالی کشور‌های بدهکار و برنامه‌های توسعه‌ای کشور‌های کمتر توسعه‌یافته و در حال توسعه را به عهده دارد. با وجود این، بسیاری از کارشناسان اقتصادی و پولی معتقدند تقریباً در همه موارد، استقراض از صندوق بین‌المللی پول در نهایت به سود کشورها تمام نمی‌شود؛ چراکه این صندوق بدون در نظر گرفتن پیش‌فرض‌های حاکم بر محیط اقتصادی کشورها، سیاست‌های ناصحیحی را به آن‌ها تحمیل کرده که عواقب نامطلوبی را درپی دارد. از این‌رو، در وضعیت کنونی استقراض از صندوق بین‌المللی پول به منظور پوشش نیاز مالی در کوتاه‌مدت، آخرین گزینه‌ای است که دولتمردان کشور‌های در حال توسعه به آن می‌اندیشند؛ اما راهکار‌هایی همچون تلاش برای جذب سرمایه‌گذار خارجی یا توسعه تعامل مالی با کشور‌های دوست و همسایه، از جمله مسیر‌های جایگزینی هستند که امروزه کشورهایی، همچون پاکستان برای فرار از تعامل مالی با IMF و بازپرداخت سریع‌تر بدهی‌ها به این صندوق در دستور کار قرار می‌دهند.
افزوده
*سفته‌بازی
سفته‌بازی به خرید و فروش یک دارایی یا معامله اوراق مالی گفته می‌شود که خطر بسیار زیادی دارد؛ اما فرد، خطر از دست دادن همه یا بخش زیادی از سرمایه خود را برای به دست آوردن احتمالی سودی قابل‌توجه قبول می‌کند. در سفته‌بازی، خطر از دست رفتن کل سرمایه، بیشتر از احتمال به دست آوردن سود قابل‌توجه از آن فعالیت است. در واقع، سفته‌باز پاداش کمی را برای خطر بیشتر خود پذیرفته است. نباید سفته‌بازی را با قمار اشتباه گرفت. در سفته‌بازی، ریسکی که فرد قبول می‌کند از نظر آماری قابل اندازه‌گیری است؛ اما در قمار همه چیز به شانس و اقبال بستگی دارد و نتایج کاملاً تصادفی است. اگر سفته‌بازی در یک بازار مالی و اقتصادی به شکل گسترده رایج شود و از سوی دیگر سفته‌باز‌ها در یک بازار مالی به گروهی خاص با دارایی‌های خاص یا امتیاز‌های خاص محدود شوند، سفته‌بازی ممکن است به سلامت آن بازار لطمه جدی وارد کند.
