انتخابات شفاف

از موضوعاتی که این روزها و در آستانه انتخابات دوره یازدهم مجلس شورای اسلامی در کانون توجهات سیاسیون و رسانه‌ها قرار گرفته، مسئله شفافیت در انتخابات است. اساساً شفافیت از جمله مسائلی است که اسلام و بزرگان آن بر آن تأکید دارند و آن طور که برخی می‌اندیشند مسئله‌ای متعلق به مغرب زمین نیست. در اسلام، در همه مسائل غیر از جنگ و مسائل کلان امنیتی که پای دشمن و دشمنی در میان است، به شفافیت تأکید و توجه شده است؛ از این رو می‌توان گفت، شفافیت یکی از اصول لازم و ضروری برای تحقق حکمرانی خوب و از حقوق سیاسی اساسی مردم به شمار می‌رود. یک نظام سیاسی با شفافیت می‌تواند وفاق ملی، حاکمیت قانون، عدالت و از همه مهم‌تر حمایت و اعتماد مردم را جلب کند. در یک فضای شفاف اعتماد مردم به حکومت شکل می‌گیرد، حاکمیت مردمی تحقق پیدا می‌کند و حقوق ملت مراعات می‌شود. این شفافیت در عرصه‌ انتخابات بیش از پیش اهمیت پیدا می‌کند و هرچه درجه‌ ‌شفافیت در انتخابات افزایش یابد، دموکراسی و مردم سالاری نیز پیشرفت خواهد کرد.

برای تحقق این امر مهم و اطمینان مردم، ضمن رعایت مواردی، چون شفافیت در قوانین و شفافیت در روندهای اجرایی و نظارتی انتخابات که بیشتر معطوف به مسئولان برگزارکننده است، توجه به برخی عرصه‌های شفافیت در انتخابات از سوی نامزدهای انتخابات مجلس نیز می‌تواند مردم را در شکل‌دهی انتخابات مطلوب و مجلس خوب یاری کند.

1ـ شفافیت مالی نامزدها؛ برای مردم بسیار مهم است که بدانند هزینه‌های تبلیغاتی نامزد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌های انتخابات از کجا حاصل شده است و به اصطلاح نامزد مورد نظرشان به کسی وامدار هست یا نه. این شفافیت سبب می‌شود ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌مرد‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌م بتوانند ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌وضعیت نمایند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه‌ خود را در‌‌‌ آیند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌ه ‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌بهتر ترسیم کنند‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌‌. شفافیت در حوزه مالی نامزدها حتی می‌تواند بر آزاداندیشی و استقلال مواضع و تصمیمات نمایندگان تأثیر مستقیم داشته باشد. هر قدر نامزدها کمتر به گروه‌ها و جناح‌های سیاسی وابستگی مالی داشته باشند، قطعاً در دوران نمایندگی با قاطعیت بیشتری تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری خواهند کرد. ضمن این که شفافیت که لازمه‌ مبارزه با مفاسد است، دست نمایندگان را برای این امر باز خواهد گذاشت.

2ـ شفافیت در مواضع و رویکردها؛ یکی دیگر از جلوه‌های شفافیت، شفافیت در مواضع و رویکردهاست. نامزدها بایستی به طور شفاف در موضوعات گوناگون سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی نظر خود را اعلام کنند و از بیان دو پهلو در این خصوص به طور جدی خودداری کنند. بیان شفاف مواضع در موضوعات یادشده، به رأی‌دهندگان قدرت انتخاب بهتر می‌دهد و مردم در تصمیم‌گیری برای گزینش میان نامزدهای متعدد با گرایش‌های گوناگون دچار سردرگمی نخواهند شد.

3ـ شفافیت در پذیرش روند قانونی انتخابات؛ تجربه‌ مردم سالاری در ایران به ما می‌گوید، نامزدها از همان بدو ورود به عرصه‌ ‌انتخابات، بایستی مسیرهای قانونی روند انتخابات را به طور شفاف بپذیرند و آن را اعلام کنند. در هیچ انتخاباتی پذیرفتنی نیست که بازیگران آن روندهای قانونی را قبول نداشته باشند یا در ادامه‌‌ راه یا حتی بعدها در اواخر دوره مدیریتی خود، به دلایلی زیر میز بازی بزنند و با گفتن «نگذاشتند کار کنم» یا «اختیاراتم کم بود» همه چیز را خراب کنند. بی‌شک، این قبیل رفتارهای انتخاباتی خسارت‌های بی‌شماری را به مردم و نظام اسلامی تحمیل می‌کند.