تحریم بزرگ‌تر از کرونا

پیامدهای شیوع کروناویروس جدید که کووید ۱۹ نام‌گذاری شده است، به مسائل بهداشتی محدود نمی‌شود و پیامدهای سیاسی، اقتصادی و امنیتی ناشی از گسترش این بیماری، سیاست‌گذاران را به واکنش واداشته است. تصمیم‌گیری و اقدام سنجیده در برابر شیوع این ویروس جدید نیازمند شناخت موقعیت و درک کاملی از دامنه تأثیرگذاری کروناویروس جدید است. کشور ما از جمله کشورهایی است که به طور رسمی با چالش‌های ناشی از همه‌گیری کروناویروس جدید روبه‌روست.

اما با این حال به نظر می‌رسد وضعیت فعلی کشور در زمینه اقتصادی بیش از کووید ۱۹، متأثر از دیگر بحران‌های داخلی و خارجی است؛ مسائلی نظیر تحریم‌های یک‌جانبه، قطع مراودات بانکی بین‌المللی، درگیری‌های منطقه‌ای و وجود شبکه‌های فساد مالی )برای مثال در زمینه احتکار اقلام بهداشتی نظیر ماسک) اولویت‌های بالاتر و پیامدهای سنگین‌تری نسبت به پیامدهای اقتصادی شیوع کووید ۱۹ دارند. مسلم است این پدیده نیز مانند سایر پدیده‌ها تأثیرات خود را بر اقتصاد کشور دارد؛ اما می‌توان با شناخت این اثرات و پیامدها و بررسی و برنامه‌ریزی برای هماهنگ شدن با شرایط جدید، جای خالی فرصت‌های از دست رفته را با خلق فرصت‌های جدید پر کرد.در بررسی شرایط اقتصادی متأثر از شیوع ویروس کرونا می‌توان به ساختار اقتصادی کشور از حیث صادرات مواد خام نفتی و معدنی اشاره کرد. در صورت تشدید بحران ناشی از شیوع کووید ۱۹ در دنیا، با فرض ناتوانی چین در دستیابی به ظرفیت تولید گذشته، تقاضای انرژی کاهش می‌یابد و این کاهش، توازن عرضه و تقاضای بازار انرژی و به ویژه نفت را بر هم می‌زند. تولیدکنندگانی که در حلقه‌های زنجیره ارزش به چین وابسته هستند، با افت جایگاه رقابتی مواجه خواهند شد. با توجه به اینکه چین بزرگ‌ترین خریدار نفت کشورمان در شرایط تحریم شمرده می‌شود، با تداوم چالش‌های چین و کاهش تقاضای این کشور برای نفت، فروش نفت خام برای ایران دشوار خواهد شد و این مسئله فشارهای اقتصادی را تشدید خواهد کرد. تغییرات بازار سرمایه و بورس موضوع مهم بعدی است که این شرایط ناشی از نسبت اندک شناوری سهام شرکت‌های بورسی، تأثیر افزایش قیمت ارز در قیمت سهام شرکت‌ها و حمایت‌های حقوقی از بازار سهام است. تأثیر کرونا بر تولید کشور نیز حمایت از بخش‌های تولیدی را می‌طلبد، به خصوص آن دسته که طی سال‌های اخیر بسیار آسیب دیده‌اند.تغییرات بازار دارو و داروسازی، کسب‌وکارهای آنلاین، بازار گردشگری و مراکز تفریحی نیز از دیگر پیامدهای شیوع این ویروس در ایران و جهان است که با ایجاد تهدیدها و فرصت‌های مختلف همراه خواهد بود.