پیشگام قطع رابطه

بعد از فروپاشی رژیم پهلوی، آمریکایی‌ها که از پیروزی انقلاب اسلامی شوکه شده بودند و پایگاه خود در خاورمیانه را از دست رفته می‌دیدند، در چندین مقطع پیشنهاد قطع رابطه با ایران را مطرح کردند.

اولین بار زمانی بود که چند نفر از سران رژیم گذشته که در کشتار ملت نقش داشتند، به فرمان دادگاه انقلاب محکوم به اعدام شدند. در این بین، مجلس سنای آمریكـا در ۲۷ اردیبهشت‌ماه ۱۳۵۸ با صدور بیانیه‌ای عجولانه اعدام عناصر دستگاه شاه را بـه شدت محكوم و اخطار شدیداللحنی مبنی بر قطع رابطه با ایران و افزایش فشار بین‌المللی صادر کرد.

بار دوم به بعد از ماجرای تسخیر لانه جاسوسی بازمی‌گردد؛ آنگاه که سفارت‌خانه آمریکا در تهران در اعتراض به عدم استرداد شاه خائن به ملت ایران، به تسخیر جمعی از دانشجویان پیرو خط امام درآمد. در این شرایط بار دیگر در سنای آمریكا در ۲۴ آبان پیشنهاد قطع رابطه با ایران مطرح شد که این بار هم ادعایی بیش نبود و این تصمیم از ساختمان سنا بیرون نیامد و جنبه دیپلماتیک نیافت.

بار سوم هنگامی بود که آمریکا در تعامل با ایران مستأصل شده و با انتشار اسناد لانه جاسوسی در سطح بین‌المللی مفتضح شده بود و از طرفی خود را آماده اقدام نظامی برای آزادی گروگان‌ها می‌کرد (کاری که در ۵ اردیبهشت سال ۱۳۵۹ به مدد الهی ناکام ماند). در این زمان برای به دست آوردن آبروی از دست رفته و حفظ پرستیژ ابرقدرتی خود چاره‌ای جز قطع رابطه با ایران نداشت.

در چنین شرایطی «جیمی كارتـر» در ۱۹ فروردین سال ۱۳۵۹ در صفحـه تلویزیون ظاهـر شد و طی سخنرانی خود قطع روابط دیپلماتیک بین آمریكا و ایران را اعلام كرد و بـه دیپلمات‌های ایرانی ۲۴ ساعت وقت داد تا خاک این كشور را ترک کنند. وی همچنین قطع فـوری معاملات بازرگانی با ایران را كه در قطع‌نامـه سـازمان ملل پیش‌بینی شده بـود، اعلام کرد.

این خبر نه تنها دلی را در میان نیروهای انقلابی و ملت حزب‌اللّه نلرزاند، بلکه موجب شادمانی ملتی شد که سال‌ها در سیطره استعمار آمریکا بودند. در مقابل، حضرت امام(ره) ضمن صدور پیامی از این اتفاق مبارک چنین یاد می‌كند: «اگر كارتر در عمر خود یک كار كرده باشد كه بتوان گفت به خیر و صلاح این ملت مظلوم است، همین قطع رابطه با ایران است. ما این قطع رابطه را به فال نیک می‌گیریم؛ چون‌كه این قطع رابطه دلیلی بر قطع امید دولت آمریكا از ایران است. ملت رزمنده ایران این طلیعه پیروزی نهایی را كه ابرقدرت سفاكی را وادار به قطع رابطه، یعنی خاتمه دادن به چپاولگری‌ها كرده، اگر جشن بگیرد، حق دارد.»