این روزها در بازار سرمایه، نسبت قیمت به سود کل بازار، رقم بیسابقهای است، اما حباب یا غیر حباب بودن را نباید در کل بازار در نظر داشته باشیم. قیمت بعضی از سهامها با توجه به سودآوری و انتظارات رشد، به هیچ وجه قابل توجیه نیست و در عین حال برخی شرکتها فرصتهای رشد خوبی دارند؛ اما در این نکته تردیدی وجود ندارد که به هر حال یک محرک افزایش قیمت فعلی، ورود نقدینگی جدید است.
به نظر بنده با برنامهای که دولت برای عرضه سهام جدید و عرضه سهام دولتی در قالب ETF دارد، بخشی از این تقاضا تأمین میشود و از این بابت کمک میکند که تا حدی فشار افزایش قیمت سهام به دلیل ورود نقدینگی تخفیف پیدا کند. همچنین به نظر میرسد اگر درست شود، تصمیمگیریها مقداری منطقیتر خواهد شد؛ چرا که در حال حاضر انتظار همه از این حجم نقدینگی این است که قیمتش نیز گران شود، بدون اینکه دنبال منطق دقیقی برای افزایش قیمت باشند. موضوع دیگری که وجود دارد، بحث اقتصاد جهانی است و به نظر میرسد آنگونه که باید به آن توجه نشده است. اینکه قیمت نفت کاهش پیدا کرده است، طبیعتاً روی پالایشگاهها و پتروشیمی تأثیر منفی خواهد گذاشت و اگر رکود جهانی جدی شود، روی شرکتهای ما نیز تأثیر خواهد گذاشت. درباره این بحث که چه وضعیتی برای داخل کشور اتفاق میافتد، رشد 6 درصد منفی برای کشور پیشبینی میشود؛ البته اینها ملاحظاتی است که در بازار سرمایه به آنها توجهی نمیشود.
اگر بخواهیم مقایسهای بین بورسهای دیگر کشورها با کشور خودمان داشته باشیم، باید اینطور بیان کنم که بورسهای دیگر نیز نوسانی هستند و تحت تأثیر کرونا وضع نابهسامان است. دولت آمریکا چندی پیش یک بسته 484 میلیارد دلاری تصویب کرد و همین بلایی که سر نفت آمده است، میتواند در بقیه موارد نیز مطرح باشد.
در این میان، برخی معتقد هستند رشد فعلی بازار بورس برای شرکتهای بزرگ اتفاق افتاده است و برای شرکتهای کوچک نیست که به نظر بنده کاملاً برعکس است و این رشد برای شرکتهای کوچک خیلی بیشتر بوده و برای شرکتهای بزرگتر کمتر است؛ اما در حال حاضر شرکتهای بزرگ هم در حال رسیدن به شرکتهای کوچک هستند که دلیل آن نبود نقدینگی و تقاضا برای سهم است. اگر دقت کنید، متوجه میشوید در حال حاضر مردم در صف سفارش کد تمام کارگزاریها ایستادهاند که استقبالی بیسابقه و نکتهای مثبت است؛ اما این نقدینگی باید به سمت درست هدایت شود و اگر شرکتها واقعاً بخواهند به خوبی از این روند استفاده کنند، باید افزایش سرمایه انجام دهند؛ چرا که وقتی پولی وارد شرکت میشود و آن پول، سرمایهگذاری و به سود تبدیل میشود، باید این چرخه رشد قیمت ادامه داشته باشد و سلامتی شرکت حفظ شود؛ البته این مسئلهای بزرگ و جدی است که الآن وجود دارد.
در حال حاضر، ورود به بازار بورس برای مردم عادی ریسک بالایی دارد و باید حتماً از طریق صندوقهای سرمایهگذاری ورود کنند؛ چراکه افراد حرفهایتری آنها را اداره میکنند. مردم باید دقت داشته باشند بر اساس شایعات این کار را انجام ندهند. اینکه قیمت سهمی دوبرابر شده است، مفهومش این نیست که یک بار دیگر قرار است دوبرابر شود. توصیه جدی بنده این است که حتماً از طریق صندوقها وارد شوند.