تاریخ هر سرزمینی را باید یکی از پیشرانها و پایههای شکلدهنده هویت ملت آن سرزمین دانست. هر ملتی اگر توانست تاریخ خود را ثبت کند و نسل به نسل به فرزندان خود بیاموزد، آنگاه خواهد توانست هویت خود را نیز حفظ کند و در هر عصری کیستی خود را بیابد؛اما اگر تاریخ آن به دست فراموشی سپرده یا دستخوش تحریف شود، آن جامعه مستعد خودباختگی و ازخودبیگانگی خواهد شد.
وظیفه حفظ تاریخ یک سرزمین در گام اول با مورخان است؛ تاریخنگاران و تاریخنویسان همانهایی هستند که میتوانند ذهنها را به افتخارات یک ملت متوجه و خودباوری را به جامعه تزریق کنند، یا با بزرگنمایی شکستها و ناکامیها، نسل جوان را نسبت به گذشته خود ناامید کنند.
تاریخ مملو از درسها و عبرتهایی است که میتواند همچون چراغ راهی، هدایتگر یک نسل باشد. جامعهای که میخواهد در مسیر پیشرفت و سربلندی گامهای رفیعی بردارد و خود را به اوج تعالی برساند، نیازمند این است که گذشته خویش را با همه فرازها و نشیبها بازخوانی کند و از آن بستری برای نیل به اهداف خود بسازد.
تاریخ ایران زمین نیز در کنار ناکامیها و تلخکامیها، مملو از افتخارات بزرگی است که آشنایی نسل جوان با این گذشته میتواند موجب غرور و خودباوری شود؛ اوج این عزت را میتوان در تاریخ نیمقرن مبارزات اسلامی این ملت مشاهده کرد که به استقرار جمهوری اسلامی انجامیده است؛ مقطع پرافتخاری که برای آن نمیتوان نمونه مشابهی یافت؛ این تاریخ پرافتخار البته با بدخواهانی مواجه بوده است که در طول این سالها برای انکار، تحریف و تخریب آن با همه توان به میدان آمدهاند؛ این جریان با استفاده از قلمهای مزدور و رسانههای در اختیار، تلاش کردهاند اذهان عمومی نسلهای جدید انقلاب را نسبت به گذشته تیره و تار کنند.
به همین علت است که بزرگان و دلسوزان انقلاب نسبت به محافظت و مراقبت از این تاریخ پرافتخار تذکر دادهاند. در این میان، رهنمودهای سالیان پیش حضرت امام(ره) حاوی مطالب ارزشمندی است؛ حضرت امام در ۲۵ دی ماه سال ۱۳۶۷، در آخرین ماههای حیات پربرکتشان، مأموریت تدوین تاریخ انقلاب اسلامی را طی نامهای به حجتالاسلام «سیدحمید روحانی» واگذار نمودند. در این نامه آمده است:«شما به عنوان یک مورخ باید توجه داشته باشید كه عهدهدار چه كار عظیمی شدهاید. اكثر مورخین، تاریخ را آنگونه كه مایلند و یا بدانگونه كه دستور گرفتهاند، مینویسند، نه آنگونه كه اتفاق افتاده است. از اول میدانند كه كتابشان بناست به چه نتیجهای برسد و در آخر به همان نتیجه هم میرسند.
از شما میخواهم هرچه میتوانید سعی و تلاش نمایید تا هدف قیام مردم را مشخص نمایید؛ چراكه همیشه مورخین اهداف انقلابها را در مسلخ اغراض خود و یا اربابانشان ذبح میكنند. امروز همچون همیشه تاریخ انقلابها، عدهای به نوشتن تاریخ پرافتخار انقلاب اسلامی ایران مشغولند كه سر در آخور غرب و شرق دارند. تاریخ جهان پر است از تحسین و دشنام عدهای خاص، له و یا علیه عدهای دیگر و یا واقعهای درخور بحث. اگر شما میتوانستید تاریخ را مستند به صدا و فیلم حاوی مطالب گوناگون انقلاب از زبان تودههای مردم رنجدیده كنید، كاری خوب و شایسته در تاریخ ایران نمودهاید. باید پایههای تاریخ انقلاب اسلامی ما چون خود انقلاب بر دوش پابرهنگان مغضوب قدرتها و ابرقدرتها باشد.شما باید نشان دهید كه چگونه مردم علیه ظلم و بیداد، تحجر و واپسگرایی قیام كردند و فكر اسلام ناب محمدی را جایگزین تفكر اسلام سلطنتی، اسلام سرمایهداری، اسلام التقاط و در یک كلمه، اسلام آمریكایی كردند.
شما باید نشان دهید كه در جمود حوزههای علمیه آن زمان كه هر حركتی را متهم به حركت ماركسیستی و یا حركت انگلیسی میكردند، تنی چند از عالمان دینباور دست در دست مردم كوچه و بازار، مردم فقیر و زجركشیده گذاشتند و خود را به آتش و خون زدند و از آن پیروز بیرون آمدند.شما باید بهروشنی ترسیم كنید كه در سال ۱۳۴۱، سال شروع انقلاب اسلامی و مبارزه روحانیت اصیل در مرگآباد تحجرمآبی، چه ظلمها بر عدهای روحانی پاکباخته رفت، چه نالههای دردمندانه كردند، چه خون دلها خوردند، متهم به جاسوسی و بیدینی شدند، ولی با توكل بر خدای بزرگ كمر همت را بستند و از تهمت و ناسزا نهراسیدند و خود را به توفان بلا زدند و در جنگ نابرابر ایمان و كفر، علم و خرافه، روشنفكری و تحجرگرایی، سرافرازـ ولی غرقه به خون یاران و رفیقان خویشـ پیروز شدند.
حرف بسیار است، و من حال نوشتن بیش از این را ندارم. خداوند به شما كه مورد علاقه من هستید و خود از ستمكشیدههای این انقلابید، توفیق بندگی دهد تا بتوانید با در نظر گرفتن اوـ جل و علاـ واقعیتها را برای نسل آینده ثبت كنید. من به شما دعا میكنم و از واحد فرهنگی بنیاد شهید تشكر میكنم كه به شما كمک میكند تا انشاءالله بتوانید كارتان را به پایان برسانید.»
این نامه تاریخی چون منشوری برای همه تاریخنویسان متعهد ایران زمین و راهبردی برای مراکز و پژوهشگاههای تاریخ است که باید محور تلاش آنان قرار بگیرد تا بتوانند نقش تاریخی خود را در ساختن تمدن ایران زمین مبتنی بر الگوی اسلامیـ ایرانی پیشرفت به انجام برسانند.