مبارزه مسلحانه به صلاح نیست!

در دهه 1350 و پس از تغییر ایدئولوژیک سازمان «مجاهدین خلق»، گروه‌های مبارز متعددی فعالیت خود را آغاز کردند که از جمله آنان گروه «فلاح» بود. «مرتضی الویری» و «حسن منتظرقائم»، افراد محوری گروه فلاح که دوران زندان را در سال 1352 با هم گذرانده و هر دو سابقه همکاری و ارتباط با سازمان مجاهدین خلق را داشتند، پس از پی بردن به تغییر مواضع سازمان و رهبران آن، به تدریج از آن فاصله گرفته و تحت این شرایط ایده اولیه پیدایش گروهی متفاوت از سازمان مجاهدین خلق شکل می‏گیرد؛ تشکیلاتی که به گفته مؤسسان آن از چند ویژگی برخوردار بود:  1ـ مبارزه قاطع با رژیم شاه، 2‌ـ سازماندهی منسجم، 3ـ نداشتن انحرافات فکری مجاهدین خلق، 4ـ پذیرش مرجعیت حضرت امام(ره)، 5ـ قرار گرفتن رساله حضرت امام(ره) و کتاب ولایت فقیه ایشان در سرلوحه کار.

این گروه که بعدها «فلاح» نامیده شد تا پیش از سال 1354 موجودیت نیافت. در این سال مرتضی الویری به همراه دیگر دوستان همفکرش تصمیم می‌گیرند تشکیلاتی را راه بیندازند که ایده آن در زندان شکل گرفته بود. این گروه با ویژگی‏های مطرح شده شروع به کار کرد و در ابتدای کار برای تربیت و خودسازی انقلابی برنامه زمان‏بندی شده مشخصی از مطالعه، عبادت، ورزش و... برای اعضا تعریف شد و فعالیت گروه به موارد مذکور محدود ماند.

در سال 1356، تشکیلات با مشکلات و ابهاماتی مواجه می‏شود که در این راستا دیدار و ملاقات با حضرت امام(ره) به مثابه یک ضرورت در اولویت کاری قرار می‏گیرد. مسائلی از این قبیل که برای تأمین هزینه تشکیلات چه کار باید کرد؟ آیا می‏توان بانک زد یا از سهم امام(ره) استفاده کرد؟ همچنین پرسش‌هایی درباره رابطه با دیگر گروه‌ها مانند ملی‏گراها و شیوه مبارزاتی‏شان و ضرورت مبارزات مسلحانه مطرح بود که موجب شد دو نفر از اعضای گروه (مرتضی الویری به همراه همسرش معصومه خوش‏صولتان) برای دیدار با حضرت امام(ره) عازم عراق شوند. در این سفر که با گذر از کشورهای آلمان، فرانسه، سوریه و لبنان انجام گرفت، اهداف زیر دنبال می‏شد:   1ـ تماس با حضرت امام(ره) و طرح مسائل مبارزاتی گروه و رهنمود و نظر خواستن از ایشان‏؛ 2ـ هماهنگ کردن مبارزه در داخل و خارج از کشور، با تماس‏های گوناگون با گروه‌های مبارز مسلمان خارج از کشور؛ 3ـ آماده کردن زمینه کامل برای آموزش نظامی اعضای گروه در اردوگاه‌های لبنان و فلسطین؛ 4ـ تلاش برای ایجاد یک فرستنده رادیویی در خارج که بتواند در جهت انقلاب اسلامی و ارسال پیام‏ها و رهنمودها فعالیت کند؛ 5ـ تهیه سلاح و مهمات. نمایندگان گروه در سه نوبت با حضرت امام(ره) دیدار داشتند و مسائل را در محضر ایشان مطرح کردند. حضرت امام(ره) درباره اینکه برای حل مسائل ایدئولوژیک و دیگر مسائل گروه به چه کسی مراجعه کنیم، می‏گویند: «آقای مطهری و یا افرادی که ایشان معرفی نمایند.» همچنین برای رفع نیاز اقتصادی گروه، امام(ره) اجازه دادند که از نصف سهم امام استفاده کنند و برای استفاده از دستگاه‌ها و اموال بخش خصوصی و دولتی طبق ضوابطی خاص اجازه داده شد. ایشان درباره مبارزه مسلحانه و جنگ چریکی نظر خود را این‌گونه بیان فرمودند: «فعلاً مبارزه مسلحانه به صلاح نیست و کار فرهنگی روی مردم، مقدم بر هر کار دیگری است. تا زمینه‏های مردمی فراهم نشده باشد، مبارزه مسلحانه کاری از پیش نخواهد برد.»

در جمع‏بندی‏های آن زمان، کمبود یک فرستنده قوی که بتواند مردم را زیر پوشش آموزش و آگاه‏سازی و تحرک قرار دهد، به طور جدی احساس می‏شد؛ به ویژه آنکه چند رادیوی مؤثری که از طریق عراق فعالیت می‏کردند، بر اثر زدوبندها و ساخت‌وسازهای رژیم ایران و عراق برچیده شده بود. در این راستا، گروه فلاح با یکی از مبارزان ایرانی که در فلسطین به سر می‏برد، مذاکره می‏کند تا بتواند در لیبی، رادیوی فارسی‌زبان خود را راه‏اندازی کند که متأسفانه به علت موافقت نکردن لیبی این امر ناتمام ماند.

در اواخر سال 1353 گروه فلاح از طریق شهید حسینجان زینلی با گروه مهدیون ارتباط برقرار می‏کند و پس از بحث و گفت‏وگوی فراوان قرار می‏شود گروه فلاح تحت پوشش گروه مهدویون به فعالیت خود ادامه دهد که این امر در اثر بروز اختلافات میسر نشد و ارتباط در حد تبادل اطلاعات و امکانات تقلیل یافت.  این گروه با گروه‌های مبارز دیگری، چون «فجر اسلام»، «ندای امت» و «اخوان‌المسلمین» نیز مرتبط بوده و در سطح تبادل اخبار و اطلاعات همکاری می‏کردند. همچنین در راستای فعالیت‏های گروهی با «اتحادیه انجمن‏های اسلامی در اروپا» و «نهضت آزادی شاخه اروپا» تماس‏هایی برقرار می‏شود.  در بین علما و روحانیون مبارز نیز می‏توان به آیت‏الله امامی کاشانی و استاد شهید مرتضی مطهری‌ـ که حضرت امام(ره) توصیه کرده بودند‌ـ اشاره کرد که گروه با ایشان ارتباط داشتند. مرتضی الویری می‏گوید هفته‏ای یک بار به منزل استاد در قلهک رفته و درباره مسائل اعتقادی و دیگر مسائل با ایشان مشورت می‏کرده است و از این طریق با شهید بهشتی نیز آشنا می‏شوند.

در سال 1356 «شرکت پوش» را در قلهک تهران تأسیس می‏کند که در زیر پوشش کارهای تعمیرات و مشاوره در زمینه سیستم‏های الکترومکانیکی به مرکز فعالیت‏های گروه فلاح تبدیل شده بود. تهیه جزوه‏های تشکیلاتی، برگزاری جلسات تفسیر قرآن و نهج‏البلاغه، تحلیل مسائل سیاسی روز، تکثیر و توزیع اعلامیه‏های حضرت امام(ره)، برگزاری جلسات هماهنگی درون‏گروهی در این دفتر انجام می‏شد.

در اواخر سال 1356 یکی از اعضای گروه به نام «حمید مغفور مغربی» دستگیر می‏شود. چندی بعد، عضو دیگری از گروه به نام «نادر حلیمی» نیز دستگیر می‏شود و به دنبال آن رئیس گروه مرتضی الویری به همراه همسرش که بعد از این دستگیری‏ها قصد خروج از کشور را داشتند، در فرودگاه مهرآباد دستگیر می‏شود و تا فروردین 1357 در زندان می‏ماند.

در سال 1357 گروه فلاح از جانب استاد مطهری که به همراه دیگر یاران حضرت امام(ره) راه‌پیمایی‏های مردمی را هدایت می‏کردند، مأموریت می‏یابد تا با وجود کادر فنی‌ـ مهندسی مجرب در درون گروه تدارکات فنی راه‌پیمایی‏ها (از قبیل پوشش صوتی،...) را برعهده بگیرند. این کار تا پیروزی انقلاب اسلامی ادامه داشت و پوشش صوتی بهشت زهرا هنگام ورود حضرت امام(ره) نیز از جمله فعالیت‏های این گروه است.

با پیروزی انقلاب اسلامی گروه فلاح از جمله گروه‌های هفت‌گانه‌ای بود که به تأسیس سازمان مجاهدین انقلاب اسلامی اقدام کرد و اعضای آن در این قالب به فعالیت‌های خود ادامه دادند.