علی مطهری
فتوای چند مفتی وهابی عربستان سعودی درباره وجوب تخریب اعتاب مقدسه، بارگاه امام حسین علیهالسلام و بارگاه حضرت زینب سلاماللهعلیها و دیگر مقابر اولیای خدا از دو جهت قابل تامل است؛ یکی از جهت اصول عقاید اسلامی و دیگر از جهت سیاسی و وضعیت امروز جهان اسلام. از جنبه عقیدتی، ایرادی که معمولا فرقه منحرف و دستساز استعمار وهابیه بر شیعه وارد میکند، در باب توحید در عبادت است. آنها مدعی هستند که شیعیان در زیارت اماکن مقدس خود بر آنها سجده میکنند و امامان و اهلبیت پیامبر را در جایگاه خدا مینشانند و خلاصه شرک در عبادت میورزند یا حاجات خود را مستقیما از آنها میخواهند که نوعی دیگر از شرک و نقطه مقابل توحید افعالی است.
بدیهی است که این اتهامات به شیعه وارد نیست. هیچ فرد شیعهای، حتی اگر از طبقه عوام باشد، بر ضریح مقابر اولیای خدا سجده نمیکند. شیعیان فلسفه زیارت رفتنها را نزدیک شدن به ببندگان صالح خدا و نزدیک کردن خود به آن الگوها و نمونهها میدانند و اگر در این اماکن مقدس حاجتی را بخواهند، توجه دارند که حاجت خود را از خدا میخواهند و اولیای خدا را به دلیل آن که مقرب درگاه او هستند واسطه قرار میدهند، نه این که حاجت خود را مستقیما از آنها بخواهند و توجه دارند که شفاعتها به اذنالله است و اولیای خدا دستگاه مستقلی در عرض دستگاه ربوبی ندارند. با برداشتی که فرقه وهابیت از توحید در عبادت و توحید افعالی دارد، در جای خود ثابت شده است که این فرقه بیش از آنکه فرقهای ضدامامت باشد، ضدتوحید است.
اگر فرض کنیم که فتوای اخیر این مفتیها صرفا از روی اعتقاد بوده است، راه گفتگو و مباحثه و مناظره باز است و علمای شیعه ـ چنان که در بیانات مراجع تقلید نیز آمده است ـ به تأسی از سیره رسولاکرم و امامان خود از این گفتگو استقبال میکنند. نگارنده پیشنهاد میکند که علمای حوزه علمیه قم از علمای برجسته وهابی دعوت کنند تا در قم یا هر مکان دیگری درباره این مباحث گفتگو و مناظره کنند و این مباحث در جهان اسلام منعکس شود.
به قول طلاب «نحن ابناء الدلیل» ما فرزندان دلیل هستیم، هرجا که دلیل برود به همان سو میرویم.
اما احتمال اینکه این فرض (یعنی اعتقادی بودن این فتوا) واقعیت داشته باشد، بسیار اندک است، زیرا زمان صدور این فتوا یعنی زمانی که مسلمانان بیش از هر زمان دیگری نیاز به اتحاد دارند و مطرح کردن بحث شیعه و سنی به منزله سم مهلک برای پیکره جهان اسلام و کمکرسانی به آمریکا و اسرائیل است، این احتمال را که صدور این فتوا جنبه اعتقادی دارد تضیعیف میکند و در مقابل، احتمال انجام یک ماموریت را افزایش میدهد و اگر بخواهیم حسنظن داشته باشیم، باید بگوییم این افراد ابزار دست واقع شدهاند. پیامبر اسلام فرمودند: دو دسته کمر مرا شکستند (یعنی سد راه اسلام و باعث گمراهی مردم میشوند)؛ عالم فاسد و جاهل متعبد.
آیا این کار زمینهساز ماندن نیروهای آمریکایی در منطقه نیست؟ برای آمریکا چه از این بهتر که به دنیا القاء کند که اگر من در این منطقه نباشم مردم همدیگر را میدرند، و آنگاه به غارت نفت و حفاظت از اسرائیل بپردازد. این مفتیها که خود بر آستان آمریکا سجده میکنند و به خدا شرک میورزند و هیچ فتوایی درباره مبارزه با اشغالگران قدس صادر نکردهاند، آیا در چنین زمان حساسی که اتحاد مسلمانان یعنی مرگ آمریکا و اسرائیل در منطقه، ناگهان نسبت به شرک در عبادت احساس مسوولیت کردند و خطر شیعه را از خطر صهیونیسم بالاتر یافتند؟ تاریخ نشان داده است که خطر همواره مسلمانان را از داخل تهدید میکند و خطر دشمن خارجی در مقابل نفاق داخلی اندک است. به تعبیر شهید آیتالله مطهری، جامعه اسلامی همواره زمانی از مسیر اصلی خود خارج شده است که یک اقلیت منافق اکثریت مومن را فریب داده است، یعنی به نام اسلام علیه اسلام وارد عمل شده و از نیروی اسلام علیه اسلام استفاده کرده است.
ولی با توجه به بیداری اسلامی و بالا رفتن سطح آگاهی ملل مسلمان این بار تیر منافقان به سنگ خواهد خورد. حتی اکثریت مردم اهل سنت حقایق را درباه شیعه دریافتهاند و فرقه وهابیت مورد نفرت آنهاست. در این میان نقش دولت عربستان بسیار مهم است. دولت عربستان نباید به عدهای که دایره اسلام را تا مرز گروه خود تنگ کرده و فتوای قتل مردم عادی و زن و کودک را صادر میکنند و به راحتی تکفیر مینمایند، کمک مالی کند. بودجه مدارس دینی این فرقه توسط دولت عربستان تامین میشود و این یعنی کمک به قتل مسلمانان و کمک به تفرقه و تشتت مسلمین و خلاصه کمک به آمریکا و اسرائیل. از دولت عربستان انتظار میرود که رگ حیات این گروه را که چهره زشتی از اسلام در جهان به نمایش گذاشته، قطع نماید و الا این گروه خوارجصفت همچنان که به وسیله غرب تاسیس و تقویت شد و سرانجام گریبان غرب را گرفت، در نهایت به دولت عربستان نیز رحم نخواد کرد. آری، صدور این فتوا منشأ اعتقادی ندارد، منشا سیاسی دارد و یک ماموریت است، فتوایی است که شیطان آن را الهام کرده است.