تقابل در پسابرگزیت

نشست تغییرات آب و هوایی سازمان ملل متحد ۲۰۲۱ یاCOP26) ) تا ۱۲ نوامبر به ریاست بریتانیا در شهر گلاسکو اسکاتلند در حال برگزاری‌ است. نکته مهم در این نشست، اختلاف میان فرانسه و بریتانیا بر سر موضوع ماهیگیری است که بر آن سایه انداخته است. در همین زمینه، دانشمندان برجسته و متخصصان محیط زیست از «بوریس جانسون» نخست‌وزیر بریتانیا و «امانوئل مکرون» رئیس‌جمهور فرانسه خواستند که در مناقشه تلخ انگلیس و فرانسه بر سر حقوق ماهیگیری آتش‌بس فوری اعلام کنند؛ زیرا این نگرانی‌ وجود دارد که تنش میان دو کشور علاوه بر اینکه ممکن است بر نشست مهم Cop26 تأثیر منفی بگذارد، تهدیدکننده اتحاد غرب در مواجهه با مسائل زیست محیطی باشد.

بر این اساس، در آستانه میزبانی بریتانیا از ۱۲۰ رهبر جهان در نشست گلاسکو، نخست‌وزیر انگلیس گفته بود، این نشست «لحظه حقیقت جهان» است و می‌تواند «آغاز پایان تغییرات آب و هوایی» باشد؛ اما با وجود این سخنان و سفارش‌ها برای پایان دادن به مناقشات، افزایش اختلاف و تهدیدات میان فرانسه و انگلستان بر سر ماهیگیری در آب‌های بریتانیا موجب خشم گروه‌های سبز و دانشمندان شد.

اختلاف نظر در مورد حقوق بهره‌برداری از شیلات در آب‌های حوضه کانال مانش یکی از جنجالی‌ترین مسائل بین بریتانیا و فرانسه بوده که پس از برگزیت سر درآورده است. این اختلاف در ماه ژوئن منجر به بروز جنگ لفظی شدیدی بین امانوئل مکرون و بوریس جانسون در جریان نشست جی۷ شد. مکرون در روزهای اخیر «اعتبار» انگلیس را به دلیل کوتاهی کردنش در پایبندی به معاهده‌ای که چندسال در مورد آن مذاکره کرده، زیر سؤال برد. در همین حال، جانسون اعلام کرده بود بریتانیا نمی‌تواند بیش از آنچه تاکنون پذیرفته، انجام دهد و تهدید کرد که به ماده ۱۶ پروتکل دریای شمالی استناد می‌کند.

همچنین مکرون در نشست مطبوعاتی خود ضمن تأکید بر اختلاف میان فرانسه و بریتانیا در زمینه ماهیگیری گفته بود که تاکنون موضع بریتانیا تغییری نکرده است. به گفته مکرون، «اگر [بریتانیا در زمینه ماهیگیری و پایبندی به توافق مجوز صید برای ماهیگیران فرانسوی در آب‌های بریتانیا] گامی برندارد، تردیدی نیست که تمهیدات اعلام شده برای ٢ نوامبر، به اجرا گذاشته خواهد شد. این محدودیت‌ها، شامل ممنوع کردن واردات محصولات دریایی بریتانیا به فرانسه و ممنوع کردن پهلو گرفتن کشتی‌های ماهیگیری بریتانیایی در فرانسه است.» «اَنیک ژیراردَن» وزیر امور دریایی فرانسه گفته است، براساس توافق‌های صورت گرفته بر مبنای برگزیت، بریتانیا باید ۱۸۴ مجوز ماهیگیری دیگر برای صیادان فرانسوی صادر کند. اگرچه اختلافات درباره مسئله ماهیگیری همچنان ادامه دارد، اما «فایننشال تایمز» افشا کرده است، مشکل اساسی ماهیگیری نیست؛ بلکه موضوع برگزیت است. به زبان ساده، همه تلاش جانسون موفق نشان دادن برگزیت است و در مقابل امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه برای موفقیت خود، باید بریتانیا را شکست دهد.

در واقع، نظرسنجی‌ها در بریتانیا نشان می‌دهد، عموم مردم بریتانیا به این نتیجه رسیده‌اند که برگزیت یک اشتباه بوده است. در این نظرسنجی از مردم پرسیده شده بود که «آیا فکر می‌کنند خروج انگلستان از اتحادیه اروپا درست بوده است یا نه؟» در پاسخ به این پرسش، ۴۹ درصد این تصمیم را اشتباه و ۳۸ درصد آن را تصمیم درستی دانستند. البته در نظرسنجی دیگری، ۵۳ درصد معتقد بودند برگزیت باعث افزایش قیمت‌ها در بریتانیا شده است. اکنون به نظر می‌رسد، دولت جانسون، تمام تلاشش را برای حل اختلاف با فرانسه به نفع خود انجام خواهد داد تا انتقادات به برگزیت را کاهش دهد. به خصوص پس از افشای نامه «ژان کاستکس»، نخست‌وزیر فرانسه به «فون درلاین» رئیس کمیسیون اروپا که در آن از فون درلاین خواست به بریتانیا نشان دهد «ترک اتحادیه (اروپا) پر ضررتر از باقی ماندن در آن است.» بریتانیایی‌ها این را مدرکی دال بر اینکه پاریس به دنبال مجازات بریتانیا به دلیل برگزیت است، مورد استفاده قرار داده‌اند. در مقابل، فرانسوی‌ها ادعا می‌کنند این یک تعبیر اشتباه عمدی است.