در شماره گذشته در زمینه مواضع انقلاب اسلامی در قبال جایگاه زن و حقوق و آزادی‌های فعالیت زنان در جامعه، بر مواضع امام(ره) در پیش از بازگشت به کشور در نوفل لوشاتو فرانسه اشاره کردیم[...]
در شماره گذشته در زمینه مواضع انقلاب اسلامی در قبال جایگاه زن و حقوق و آزادی‌های فعالیت زنان در جامعه، بر مواضع امام(ره) در پیش از بازگشت به کشور در نوفل لوشاتو فرانسه اشاره کردیم.
نگاه امام(ره) به جایگاه زنان در جامعه پس از بازگشت به کشور تغییری نکرد و با کلام استوارتری پس از پیروزی انقلاب اسلامی دنبال شد. امام(ره) از زنان خواستند تا در عرصه‌های اجتماعی و انقلابی نقش‌آفرین باشند و برای استقرار و تثبیت تلاش کنند و در صحنه بمانند.
وقتی در 13 اسفندماه 1357 هزاران نفر از بانوان در مدرسه فیضیه قم به دیدار امام(ره) رفتند، امام به جایگاه رفیع زن در جامعه اشاره کردند و با تأکید بر این حقیقت که اسلام نظر خاصی بر بانوان دارد، فرمودند: «خداوند شما را با کرامت خلق کرده است، آزاد خلق کرده است. خداوند همان طوری که قوانینی برای محدودیت مردها در حدود اینکه فساد بر آنها راه نیابد دارد، در زن‌ها هم دارد. همه برای صلاح شماست. همه قوانین اسلامی برای صلاح جامعه است. آنها که زن‌ها را میخواهند ملعبه مردان و ملعبه جوان‌های فاسد قرار بدهند خیانت‌کارند. زن‌ها نباید گول بخورند؛ زن‌ها گمان نکنند که این مقام زن است که باید بزک کرده بیرون برود با سرِ باز و لخت! این مقام زن نیست؛ این عروسک بازی است نه زن. زن باید شجاع باشد؛ زن باید در مقدرات اساسی مملکت دخالت بکند. زن آدم‌ساز است؛ زن مربی انسان است... شما همان طوری که تاکنون در نهضت‌ها دخالت داشتید و سهیم بودید در این نهضت و سهیم بودید در این پیروزی، حالا هم باز باید سهیم باشید... مملکت از خود شماست. شما باید بسازید مملکت را. همه ملت ایران، همه ملت ایران‌ـ چه بانوان و چه مردان‌ـ باید این خرابهای که برای ما گذاشتهاند بسازند. با دست مردِ تنها درست نمی‌شود؛ مرد و زن باید با هم این خرابه را بسازند.»
چنین تعابیری به خوبی اعتقاد و اعتماد امام(ره) را به زنان نشان می‌داد و حکایت از آن داشت که هیچ محدودیتی برای فعالیت‌های اجتماعی ـ سیاسی زنان در جامعه وجود نخواهد داشت. از سویی دیگر، پس از پیروزی انقلاب اسلامی ملت ایران طبیعی بود که احکام و شریعت اسلامی به تدریج در جامعه اجرایی شود. یکی از اصول هدف قرار گرفته شده در دوران حاکمیت خاندان پهلوی، حکم حجاب اسلامی بود که عاملی برای گسترش انواع فسادهای اخلاقی در جامعه اسلامی بود.
در همین ایام، به حضرت امام(ره) این خبر رسید که با پیروزی انقلاب تحولی در ادامه کار دستگاه‌های دولتی ایجاد نشده است و شعار اسلامی، از جمله حجاب در این مجموعه‌ها رعایت نمی‌شود. اینجا بود که حضرت امام(ره) هنگامی که در جمع روحانیون حوزه علمیه سخن می‌گفت، به تداوم وضعیت طاغوتی در وزارتخانهها اعتراض کرده و خطاب به دولت گفتند: «آنطوری که برای من نقل میکنندـ باز همان صورت زمان طاغوت را دارد. وزارتخانه اسلامی نباید در آن معصیت بشود. در وزارتخانههای اسلامی نباید زن‌های لخت بیایند؛ زن‌ها بروند اما با حجاب باشند. مانعی ندارد بروند؛ اما کار بکنند، لکن با حجاب شرعی باشند، با حفظ جهات شرعی باشند.»(135/12/15)
این اظهارات به هیچ وجه به معنای ایجاد محدودیت اجتماعی برای زنان نبود، بلکه بر سبکی از پوشش تأکید داشت که در جوامع اسلامی باید رعایت شود. چنین مبنایی برای مردان نیز جاری و ساری بود و پوشش متناسب با شأن جامعه اسلامی برای مردان نیز وجود داشته و آنان نیز ملزم به رعایت آن بودند.
سخنان امام(ره) انعکاس گسترده‌ای در همه محافل و مجامع یافت و به ویژه آن قسمت که درباره حجاب اسلامی بود، شرح و تفسیر فراوان شد. بنا به نوشته روزنامه «اطلاعات»، در پی سخنرانی امام(ره) عده‌ای تندرو با شدت عمل از بانوان بی‌حجاب و اقلیت‌های مذهبی خواستند که از فردا حتماً با چادر حاضر شوند؛ والا با شدت عمل مواجه می‌شوند! روزنامه اطلاعات نیز در شیطنتی مشکوک در حالی که به نظر می‌رسد خبرنگاری در دیدار امام نداشت، کلام امام را تحریف کرد و تعابیر تندتری را به کار برد که در سخنرانی امام نبود و هم اکنون نیز در صحیفه امام(ره) وجود ندارد! در صفحه دوم آن روزنامه، زیر عنوان «دستور امام درباره حجاب اسلامی» آمده بود: «امام خمینی ضمن سخنانی بعد از ظهر دیروز در مدرسه فیضیه، خطاب به طلاب امور دینی فرمودند: زن‌های اسلامی عروسک نیستند. زن‌های اسلامی باید با حجاب بیرون بیایند؛ نه اینکه خودشان را بزک کنند!»
فردای آن روز در پنج‌شنبه ۱۷ اسفند ۱۳۵۷، سخنگوی دولت موقت به طور تلویحی اعلام کرد، کابینه از نظر امام درباره حجاب حمایت می‌کند. عباس امیرانتظام در مصاحبه‌ای مطبوعاتی در پاسخ به این پرسش که «آیا دولت دستور امام را در مورد حجاب تأیید می‌کند؟»، گفت: «هیچ دستوری از طرف امام نیست که مورد تأیید دولت نباشد.»
طبیعی بود که با توجه به شرایط پرهیجان انقلاب، برخی جریان‌های تندرو نیز با سوءاستفاده از کلام امام(ره) با تندرویی و خشونت عمل کرده و فضای جامعه را ملتهب کنند. برخی رسانه‌های فرصت‌طلب نیز فضا را متشنج‌تر کرده و در مسیر دوقطبی کردن جامعه پیش روند. تقارن زمانی این ماجرا با هشتم مارس (18 اسفند) روز جهانی زنان نیز مزید بر علت شده بود و درست زمانی که تجمعات گوناگونی به این بهانه در سراسر جهان و از جمله ایران آماده برگزاری بود، بستر برای برخی اتفاقات تلخ فراهم شده بود. تحرکات جریان‌ها و گروه‌های سیاسی چپ‌گرا با گرایش‌های فمینیستی به واسطه این ماجرا اوج گرفته و برنامه‌های متعددی که قرار بود در دانشگاه‌های کشور برگزار شود، می‌توانست به محلی برای درگیری و زد و خورد بدل شود.
