مهرماه ۱۳۶۷ بود که انتشارات «وایکینگ» انگلستان‌ـ زیرمجموعه انتشارات پنگوئن‌ـ کتاب جدیدی به نام «آیات شیطانی» را به قلم سلمان رشدی منتشر کرد[...]
مهرماه ۱۳۶۷ بود که انتشارات «وایکینگ» انگلستان‌ـ زیرمجموعه انتشارات پنگوئن‌ـ کتاب جدیدی به نام «آیات شیطانی» را به قلم سلمان رشدی منتشر کرد؛ کتابی پانصد و چهل و چند صفحه‌ای که در قالب داستان‌های خیالی به شخصیت پیامبر گرامی اسلام، سایر پیامبران الهی و مقدسات اسلامی توهین کرده بود. موج سنگین تبلیغاتی رسانههای آمریکایی و غربی از سویی و ترجمه سریع و توزیع گسترده آن به زبان‌های مختلف از سوی دیگر موجب شهرت آن کتاب شد. تبلیغ و انتشار و ترجمه گسترده کتاب آیات شیطانی در سراسر جهان به کمک شبکه مالی و تبلیغاتی استعمار، به‌عنوان خدعه جدید نظام سلطه قرار بود چهره درخشان اسلام را هدف قرار دهد. دوپینگ رسانه‌ای‌ـ تبلیغاتی اروپایی‌ها، از جمله انتخاب این کتاب به‌عنوان بهترین کتاب سال انگلستان باعث شهرت سریع و بسیار غیرطبیعی «آیات شیطانی» شده بود.
به همین دلیل بود که وقتی خبر تجدید چاپ گسترده آن در کشورهای گوناگون پخش شد، واکنش‌های بسیاری را برانگیخت. مردم برخی کشورهای اسلامی از جمله پاکستان و همچنین مسلمانان هندوستان و بنگلادش چند ماه بود که مشغول اعتراضات گسترده علیه این کتاب موهن بودند. به‌دنبال انتشار این کتاب برای اولین بار دو نفر از نمایندگان مسلمان پارلمان هند به پارلمان و دادگاه‌های این کشور شکایت می‌کنند که این اقدام منجر به ممنوعیت چاپ این کتاب در سراسر هندوستان می‌شود. به‌دنبال آن در کشورهای مختلف جهان تظاهرات و اعتراضاتی علیه انتشار این کتاب موهن به راه می‌افتد. از سوی دیگر سلمان رشدی در مصاحبه‌ای که از رادیوی رسمی هند پخش می‌شود، به رأی دادگاه و واکنش «مشتی مسلمان متعصب بنیادگرا» اعتراض کرده و خواستار رفع توقیف از کتابش می‌شود. در پاسخ به این درخواست، انجمن بین‌المللی قلم همراه با چند نویسنده آمریکایی دیگر و اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان هند مخالفت خود را با حکم توقیف کتاب ابراز می‌کنند؛ اما موج جدید اعتراضات از ۱۹ بهمن‌ماه ۱۳۶۷ با صدور بیانیه‌ای از جانب ۳۵ نفر از علمای اسلام‌آباد و راولپندی پاکستان آغاز می‌شود. در این بیانیه از اهالی اسلام‌آباد و راولپندی خواسته شده بود تا در راهپیمایی اعتراض‌آمیز روز یکشنبه ۲۳ بهمن‌ماه در برابر مرکز فرهنگی آمریکا شرکت کنند. در این تجمع طی یک اتفاق بی‌سابقه پنج نفر از معترضان به دست پلیس کشته و حدود ۶۰ نفر نیز زخمی می‌شوند. پس از پذیرش قطعنامه ۵۹۸ و پایان جنگ، فعالیت‌های دیپلماتیک ایران برای ارتباط با کشورهای مختلف شدت گرفته بود. ۱۹ آبان‌ماه ۱۳۶۷ اعلامیه برقراری مجدد روابط دیپلماتیک میان جمهوری اسلامی ایران و انگلستان در وین منتشر شده بود و اروپایی‌ها و به ویژه انگلستان تصور می‌کردند ایران به دلیل بهبود روابط با انگلستان، اعتراض شدیدی علیه انتشار کتاب آیات شیطانی نخواهد کرد. اما واقعه کشتار مسلمانان معترض به دست پلیس پاکستان باعث طرح بیش از پیش این موضوع در ایران می‌شود. سه‌شنبه ۲۵ بهمن‌ماه فتوایی از امام خمینی(ره) درباره ارتداد سلمان رشدی و واجب‌القتل بودن او منتشر می‌شود:
«بسمه‌تعالی/ انا لله و انا الیه راجعون، به اطلاع مسلمانان غیور سراسر جهان می‌رسانم مؤلف کتاب آیات شیطانی که علیه اسلام و پیامبر و قرآن، تنظیم و چاپ و منتشر شده است، همچنین ناشرین مطلع از محتوای آن، محکوم به اعدام می‌باشند. از مسلمانان غیور می‌خواهم تا در هر نقطه که آنان را یافتند، سریعاً آنها را اعدام نمایند تا دیگر کسی جرئت نکند به مقدسات مسلمین توهین نماید و هر کس در این راه کشته شود، شهید است ان‌شاءاللّه. ضمناً اگر کسی دسترسی به مؤلف کتاب دارد ولی خود قدرت اعدام او را ندارد، او را به مردم معرفی نماید تا به جزای اعمالش برسد. والسلام علیکم و رحمةالله و برکاته. روح‌الله الموسوی الخمینی»
پس از انتشار فتوای امام، دولت به‌مناسبت کشتار مسلمانان پاکستان یک روز عزای عمومی اعلام میکند. چهارشنبه ۲۶ بهمن دانشجویان تجمعی چند هزار نفره روبه‌روی سفارت انگلستان در تهران برگزار می‌کنند و در همین روز مراسم ختمی برای مسلمانان کشته شده پاکستانی از سوی بنیاد شهید در مسجد ارک برگزار می‌شود. آیت‌الله جوادی‌آملی نیز در تجمع گسترده مردم قم در حرم حضرت معصومه(س) می‌گوید: «هر کس به ساحت مقدس رسول‌الله اسائه ادب کند، امام هفتم از قول پیامبر اکرم(ص) می‌فرماید که حکمش اعدام است؛ و این یک حکم حکومتی است و نیاز به قضا ندارد و بر مسلمین و والی مسلمین اجرای این حکم نه‌تنها جایز بلکه واجب است.» در این روز تجمعات گسترده‌ای در سایر شهرها و شهرستان‌های ایران علیه توطئه کتاب آیات شیطانی برگزار می‌شود.
آیت‌الله خامنه‌ای، رئیس‌جمهور وقت نیز طی مصاحبه رادیویی با استقبال از فتوای امام(ره) می‌گویند: «این حکمی است که هر یک از فقهای اسلام اگر بخواهند بر طبق احکام اسلامی عمل کنند، همین حکم را باید بدهند؛ این فتوای قطعی است. یعنی آن کسی که یک چنین غلطی را میکند بلاشک مهدورالدم [است] و واجب است که آن را از صحنه زمین از بین ببرند و اگر کسی در این کار تلاشی بکند، آن تلاش کار واجبی است که انجام داده و همین‌طور که ایشان فرمودند: اگر کسی کشته هم بشود شهید خواهد بود.» ایشان همچنین در پاسخ به این پرسش که برای جوانان پرشور مسلمان در گوشه و کنار دنیا برای اجرای فرمان و فتوای اخیر حضرت امام، جنابعالی چه صحبتی دارید گفتند: «جوانان غیور و مؤمن سراسر اسلام بعد از فتوای امام و دستوری که دادند محتاج هیچ پیام دیگری نیستند و همه ما در مقابل فرمان امام احساس وظیفه می‌کنیم.» بنیاد ۱۵ خرداد نیز اعلام کرد، یک میلیون دلار به‌عنوان جایزه ترور سلمان رشدی تعیین کرده است. حجت‌الاسلام‌والمسلمین حسن صانعی، مسئول این بنیاد سال‌ها بعد در این‌باره گفت: «جایزه قتل سلمان رشدی را من مستقیماً به حضرت امام پیشنهاد دادم و امام دعا کردند.»
فتوای امام خمینی(ره) با استقبال گسترده مسلمانان جهان روبه‌رو می‌شود. علامه سیدساجد نقوی، رهبر شیعیان پاکستان با انتشار پیامی از مسلمانان جهان به‌ویژه ملت مسلمان پاکستان می‌خواهد هرچه سریع‌تر حکم امام را اجرا کنند. علما و حوزه‌های علمیه اهل تسنن و تشیع هندوستان، پاکستان، بنگلادش و لبنان نیز از فتوای امام(ره) استقبال کرده و آن را لازم‌الاجرا معرفی کردند. با بالاگرفتن اعتراضات مردمی در سطح جهان و استقبال از حکم امام(ره)، سلمان رشدی و مؤسسه ناشر کتاب‌های او در بیانیه‌ای از لغو سفر او به آمریکا خبر می‌دهند. دبیر اول سفارت انگلیس در پاکستان اعلام میکند انتشارات پنگوئن انگلیس که ناشر کتاب آیات شیطانی است، کلیه نسخه‌های این کتاب را از انگلستان جمع‌آوری کرده است. ناشر آلمانی و ناشر فرانسوی کتاب نیز اعلام کردند، ترجمه آن را منتشر نخواهند کرد. دولت انگلستان با انتقاد از فتوای امام(ره) به آن اعتراض میکند. همچنین سخنگوی وزارت خارجه آمریکا چند روز پس از شهادت چند معترض پاکستانی مقابل مرکز فرهنگی آمریکا در پاکستان در اقدامی قابل تأمل، از سلمان رشدی حمایت میکند.
سلمان رشدی نیز در مصاحبه با «رویترز» فتوای آیت‌الله خمینی را خیلی جدی تلقی میکند. او از کلیه کسانی که می‌توانند از او حفاظت کنند، درخواست کمک میکند. در همین راستا، پلیس انگلستان اعلام میکند حفاظت از او را بر عهده می‌گیرد.
رسانههای خارجی وابسته به دستگاه استعمار با تقطیع سخنان ایشان اعلام می‌کنند که «اگر سلمان رشدی توبه کند، بخشیده شده و حکم اعدامش لغو می‌شود» و به‌طور گسترده روی این جمله تحریف شده مانور می‌دهند. یک روز بعد دفتر امام(ره) با صدور بیانیه‌ای این عملیات رسانههای استعماری مدافع سلمان رشدی را ناکام می‌گذارد:
«بسمه‌تعالی/ رسانههای گروهی استعماری خارجی به دروغ به مسئولین نظام جمهوری اسلامی نسبت می‌دهند که اگر نویسنده کتاب آیات شیطانی توبه کند حکم اعدام درباره او لغو می‌گردد... این موضوع صددرصد تکذیب می‌گردد. سلمان رشدی اگر توبه کند و زاهد زمان هم گردد، بر هر مسلمان واجب است با جان و مال تمامی همّ خود را به کار گیرد تا او را به دَرک واصل گرداند... اگر غیرمسلمانی از مکان او مطلع گردد و قدرت این را داشته باشد تا سریع‌تر از مسلمانان او را اعدام کند، بر مسلمانان واجب است آنچه را که در قبال این عمل می‌خواهد به عنوان جایزه و یا مزد عمل به او بپردازند.»
محمدجواد لاریجانی، معاون اروپا و آمریکای وزارت امور خارجه ۲۹ بهمن در دیدار با کاردار انگلستان با انتقاد از حمایت‌های مسئولان انگلیسی از سلمان رشدی و کتاب موهنش و شهادت مسلمانان معترض در برخی کشورها گفت: «آیا این بی‌توجهی به حقوق بشر نیست که برای جان یک نویسنده هتاک و مزدور، این همه اشک تمساح ریخته شود، درحالی‌که ریختن خون پاک ده‌ها مسلمان مورد بی‌اعتنایی قرار گیرد.» سفیر هلند در تهران نیز در پی سخنان وزیر امور خارجه این کشور احضار می‌شود. چند روز بعد و در تداوم همان خط رسانه‌ای‌ـ تبلیغاتی، سلمان رشدی با صدور بیانیه‌ای بدون اعلام توبه و پشیمانی از نوشتن و انتشار کتابش اعلام میکند: «من به‌عنوان نویسنده آیات شیطانی متوجه شدم که مسلمانان در بسیاری از نقاط جهان واقعاً از انتشار این کتاب ناراحت شده‌اند. با توجه به این واقعیت که ما در جهانی زندگی می‌کنیم که مذاهب بسیاری در آن وجود دارد، این تجربه ثابت کرد همه ما باید حساسیت دیگران را مدنظر داشته باشیم.»
صدور این بیانیه که به تعبیر یونایتدپرس «با هدف از میان برداشتن حکم اعدامش» منتشرشده بود، دیرتر از آنی صادر شد که بتواند آبی بر روی خشم آتش جهان اسلام باشد، و عملا اثری در این ماجرا نداشت. از آن روز تا کنون این نویسنده مرتد در پناه تدابیر شدید امنیتی به زندگی سیاه خود ادامه داده است و بارها مورد حمله قرار گرفته که هر بار جان سالم به در برده است.
