امروزه کمتر کسی را میتوان یافت که با دستگاههای دیجیتالی، مانند لپتاپ، تبلت، موبایل و... در روز کاری نداشته باشد. همه افراد با یک مدل از این دستگاهها خو گرفتهاند و بیشترین تعاملشان در روز با یکی از این وسیلههاست. عدهای هر لحظه از روز ممکن است به موبایل خود سر بزنند، عدهای دیگر دائم در حال کار با لپتاپ هستند و عدهای دیگر را همیشه در حال کتاب خواندن با تبلت میبینیم، اما آیا به یکی از خطرات قطعی این دستگاهها فکر کردهایم؟ خطری به نام نور آبی!
طبق آخرین بررسیها، حدود ۴۳ درصد از افراد بزرگسال، صاحب مشاغلی هستند که باید با تبلت یا گوشی هوشمند خود کار کنند. همچنین کودکان ۸ تا ۱۲ سال بین ۴ تا ۶ ساعت را به این نمایشگرها نگاه میکنند که این مدت زمان در بین نوجوانان به ۹ ساعت نیز میرسد. بنابراین، هرچه زمان بیشتری به کار با این دستگاهها و خیره شدن به نمایشگرها بگذرد، کاربر بیشتر در معرض نور آبی قرار خواهد گرفت. این نور که از سطح نمایشگرها ساطع میشود، اثرات مخرب بسیاری برای چشم دارد که به تازگی محققان کشف کردهاند، دامنه این اثرات به تأثیرگذاری بر روی پوست هم میرسد.
نور آبی میتواند منجر به بروز خستگی چشم، سردرد و حتی سخت به خواب رفتن شود. حتی اگر برای جلوگیری از آسیب این نور به چشمهایتان، از عینکهای خاصی استفاده میکنید، باز هم نمیتوانید از آثار این نور بر پوست صورت خود جلوگیری کنید. از آنجایی که مدت زمان خیره شدن به صفحه نمایش در میان کاربران در حال افزایش است، کارشناسان نگرانیهایی را در باب تأثیرات نور آبی بر پوست و آسیبهایی که میتواند علاوه بر چشم، بر پوست بدن بر جای بگذارد، مطرح کردهاند.
در واقع، این پدیدهای است که بیشتر متوجه نسل جوان و آنهایی است که به دلیل دیجیتالی شدن امور و استفاده بیش از حد از تبلت، گوشی و... در مدارس، دانشگاهها و محل کار در معرض نمایشگرها و نور آبی آن قرار دارند. نور آبی پرانرژیترین نور در طیف نورهای مرئی است. به طور کل، این نور در محدوده ۳۸۰ تا ۵۰۰ نانومتر تعریف میشود. انرژی بالای نور آبی به آن توانایی نفوذ عمیق به درون پوست را میدهد که این امر در نورهایی با طول موجهایی با انرژی کمتر مشاهده نمیشود. نور آبی که تحت عنوان HEV شناخته میشود، اغلب از صفحه نمایش دستگاههایی، چون تبلت، تلفن همراه و تلویزیون منتشر میشود.
جدیدترین یافتهها نشان میدهد، نور آبی میتواند باعث افزایش گونههای فعال اکسیژن شود. بنابر اعلام مؤسسه ملی سرطان، گونههای اکسیژن فعال، مولکولی ناپایدار هستند که حاوی اکسیژن بوده و با مولکولهای دیگر واکنش نشان میدهند.این مولکولهای ناپایدار، به سلولهای پوست آسیب میرسانند و در نتیجه، به دلیل تجزیه کلاژن و الاستین، پیری تسریع میشود. نور آبی میتواند باعث تغییرات مداوم رنگدانه شود.
آنچه ما میدانیم، این است که شواهدی از تغییرات مضر آشکار با قرار گرفتن در معرض نور آبی وجود دارد و این یعنی، باید از پوست خود در برابر نور آبی محافظت کنیم.
این نور به طور خلاصه میتواند در پوست تغییراتی ایجاد کند که منجر به التهاب و تخریب کلاژن شود و رنگدانههای ناهموار و بیش از حد تولید میکند، به پیری پوست کمک و خارجیترین لایه پوست شما را ضعیف میکند.
محققان معتقدند، تولید گونههای فعال اکسیژن میتواند بسیار نگرانکننده باشد؛ چراکه تاحد زیادی مسئول پیری پوست هستند. در واقع، گونههای فعال اکسیژن به DNA آسیب میرسانند و موجب تجزیه کلاژن و آلاستین میشوند که شلی پوست و چین و چروک را در پی دارد.
همچنین نور آبی میتواند اختلال در ریتم شبانهروزی بدن را به دنبال داشته باشد و خواب را مختل کند. در تحقیقات متعددی ثابت شده است، کمخوابی میتواند تغییراتی در پوست ایجاد کند و منجر به مسائلی، همچون تیرگی، تورم، قرمزی و سیاهی دور چشم شود.
محافظت در برابر نور آبی
زمان کمتری را به کار با نمایشگرها اختصاص دهید. هرچند این گزینه، برای همه مؤثر نخواهد بود و برای افرادی که بنا به شغل خود باید ساعتها به نمایشگر خیره شوند، صدق نمیکند. با این حال، راهکارهای دیگری نیز وجود دارد که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهیم کرد:
1ـ از عینکهای مسدودکننده نور آبی استفاده کنید تا حداقل از چشم و پوست ظریف اطراف چشم در برابر این نور محافظت کنیم.
2ـ حالت شب را در تمامیدستگاههای خود فعال کنید تا تابش نور آبی را به حداقل برساند و آن را به نور زرد یا نور آبی تغییر دهد. همچنین میتوانید یک محافظ نور آبی برای رایانه خود بخرید.
3ـ روزانه از کرمهای ضد آفتاب استفاده کنید؛ چرا که میتوانند بهترین محافظ در برابر پیری و آسیب به پوست باشند.