دست‌های مجازی دشمن

«کیت کلارنبرگ» روزنامه‌نگار تحقیقی انگلیسی در مقاله‌ای در پایگاه «کرَدِل» مدعی شده است، ناآرامی‌های اخیر در ایران در واکنش به مرگ مهسا امینی، اگرچه در نارضایتی‌های مشروع طبقه‌ای از جامعه ایران ریشه دارد، اما همزمان نشانه‌ای از تأثیرات یک جنگ روانی و رسانه‌ای گسترده تحت حمایت غرب در تحریک و هدایت پشت پرده این ناآرامی‌ها دیده می‌شود.
او نوشت: «تنها چند روز پس از شروع اعتراضات در 16 سپتامبر، واشنگتن‌پست فاش کرد که پنتاگون حسابرسی گسترده‌ای از تمام تلاش‌های برخط خود علیه ایران را پس از افشای اینکه تعدادی حساب جعلی که بخش فرماندهی مرکزی آن (سنتکام) اداره می‌کرد، آغاز کرده است.» این حساب‌های جعلی تحت فرماندهی سنتکام، در تحقیقات مشترکی که شرکت تحقیقاتی رسانه‌های اجتماعی «گرافیکا» و رصدخانه اینترنتی «استنفورد» انجام دادند، فاش شدند. این دو شرکت رصد اینترنتی ایالات متحده آمریکا از زمان به قدرت رسیدن ترامپ در پنج سال پیش، یک کارزار جنگ روانی و رسانه‌ای را علیه ایران و دو کشور چین و روسیه تحت رهبری وزارت دفاع آمریکا (پنتاگون) به راه انداخته است. این مسئله در اواخر ماه اوت گذشته افشا شد، در آن زمان کمترین پوشش مطبوعاتی انگلیسی زبان را به خود جلب کرد، اما آشکارا مورد توجه دولت آمریکا قرار گرفت و پنتاگون شروع به حسابرسی کرده است. حوزه جغرافیایی سنتکام شامل ایران می‌شود و با توجه به موقعیت دیرینه جمهوری اسلامی به منزله یک دشمن کلیدی ایالات متحده، شاید تعجب‌آور نباشد که بخش قابل توجهی از کارزار برخط و تلاش‌های جنگ روانی این واحد، به این کشور هدایت شده است. یک راهبرد کلیدی که متخصصان روان‌شناس ارتش ایالات متحده به کار می‌گیرند، ایجاد چندین رسانه ساختگی است که محتواهای فارسی زبان منتشر می‌کنند. در این راستا، کانال‌های برخط متعددی در پلتفرم‌هایی چون توئیتر، فیس‌بوک، اینستاگرام، یوتیوب و حتی تلگرام اداره می‌شدند. در برخی موارد نیز روزنامه‌نگاران و کارشناسان جعلی با «دنبال‌کنندگان» متعدد در آن پلتفرم‌ها همراه با عکس‌های نمایه ایجاد شده از طریق هوش مصنوعی ظاهر شدند. برخی از سازمان‌های خبری جعلی مطالب اصلی را منتشر کردند، اما بخش عمده‌ای از خروجی‌های آنها محتوای بازیافت ‌شده از سازمان‌های تبلیغاتی تحت حمایت دولت آمریکا، مانند رادیو فردا و بخش فارسی صدای آمریکا بود. آنها همچنین مقالاتی از شبکه تلویزیونی «ایران اینترنشنال» مستقر در بریتانیا را تغییر داده و به اشتراک گذاشتند. این شبکه تلویزیونی از عربستان سعودی کمک مالی دریافت می‌کند.
این کانال‌ها به طور مکرر برای ردگُم کنی، مطالب غیرسیاسی نیز از جمله شعر ایرانی و عکس غذاهای ایرانی منتشر می‌کردند. آنها همچنین در توئیتر با ایرانیان واقعی در ارتباط بودند. ربات‌ها و ترول‌های پنتاگون از تکنیک‌ها و رویکردهای روایی متفاوتی در تلاش برای تأثیرگذاری بر ادراک مخاطبان ایرانی و ایجاد تعامل استفاده کردند و گاه حتی خود را در قالب حامیان نظام جا ‌زدند.