نیروی جوان و نوجوان که «نسل جدید» نامیده میشود، آیندهسازان کشور به شمار میآیند. اهمیت این موضوع به اندازهای است که دشمنان با محور آمریکاییـ انگلیسی به وسیله دلارهای نفتی سعودی به دنبال ایدهپردازی برای تأثیرگذاری منفی بر روی این نسل هستند[...]
نیروی جوان و نوجوان که «نسل جدید» نامیده میشود، آیندهسازان کشور به شمار میآیند. اهمیت این موضوع به اندازهای است که دشمنان با محور آمریکاییـ انگلیسی به وسیله دلارهای نفتی سعودی به دنبال ایدهپردازی برای تأثیرگذاری منفی بر روی این نسل هستند. جمهوری اسلامی ایران با درک صحیح از این شرایط و هموارهسازی مسیر رشد و تعالی جوانان و نوجوانان در حوزههای علمی، ورزشی، فرهنگی و... به دنبال نقشآفرینی و بروز استعدادهای گوناگون این نسل است؛ از این رو انقلاب اسلامی با اعتماد راسخ به این نسل، سعی در واگذاری امور کشور به نسل جدید دارد. رهبر معظم انقلاب اسلامی در دیدارهای گوناگون بر جایگاه جوانان در پیشبرد اهداف متعالی نظام مقدس اسلامی اشاره کردهاند و از مسئولان خواستهاند بر نیروی نسل جوان تکیه و اعتماد کنند: «من به نسل جوانِ امروز کشورمان اعتماد دارم. من با همه وجود معتقدم که نسل جوانِ امروز خواهد توانست نقش تاریخى خود را در همه امتحانهاى دشوار ایفا کند.» در این میان رابطه بین نقش حکومت و قشر جوان رابطهای دو طرفه است؛ یعنی همانطور که از حکومت انتظار هموارهسازی مسیر رشد برای جوانان وجود دارد، از نسل جدید نیز انتظار رشد و پیشرفت وجود دارد. ساخت درونی و روانی نسل نو و در یک کلام داشتن بصیرت و آگاهی ضرورتی است که یک جوان مؤمن و انقلابی باید به آن توجه کند. در این فرصت میخواهیم برخی از ویژگیهای مطلوب «جوان مؤمن و انقلابی» را از منظر حضرت آیتالله خامنهای(مدظلهالعالی) بیان کنیم:
متقی بودن: مهمترین ویژگیای که جوان باید به آن دست یابد، تقواست. با وجود این صفت در جوان، او بزرگترین سرمایه را برای رسیدن به موفقیتهای دنیوی و اخروی خواهد داشت: «گاهى با خود فکر مىکنم جوان که در بهترین اوقات عمر خود بهسر مىبرد، اگر بخواهد سرمایهاى را به دست بیاورد که موفقیتهاى دنیایى و آخرتى او را تضمین کند، دنبال چه چیزى باید باشد؟ سؤال مهمى است. اولاً مورد نظر، موفقیتهاى دنیایى و اخروى استـ جسم و جان، فکر و دلـ ثانیاً این سؤال، مخصوص به یک دسته از جوانها هم نیست. پاسخى هم که به ذهن من مىرسد، باز مخصوص یک دسته از جوانها نیست؛ یعنى این جور نیست که فرض کنیم این پاسخ، مخصوص جوانهاى کاملاً متدین و متعبد است. نه، حتّى اگر جوانى را فرض کنیم که از لحاظ تعبّد و تدین، در رتبه خیلى بالایى هم نباشد، باز این پاسخ درباره او صدق مىکند. حتى اگر فرض کنیم جوانى را که در برخى عقاید خود مشکلى هم داشته باشد، باز این پاسخ درباره او صدق مىکند. جوابى که من به آن رسیدهام، این یک کلمه است: «تقوا»! اگر جوان، در دوره جوانى سعى کند تقوا داشته باشدـ با همان تعریفى که در فرهنگ دینى و قرآنى از تقوا شده استـ بزرگترین سرمایه را هم براى درس، هم براى فعالیتهاى سازندگى، هم براى عزت دنیوى، هم براى بهدست آوردن دستاوردهاى مادّى، هم براى معنویتـ اگر اهل معنویت استـ به دست آورده است.»
دنبال تحصیل علم بودن: تحصیل علم یکی از مهمترین ویژگیهایی است که جوانان باید به دنبال آن باشند: «جوانها امروز باید سه نکته را حتماً دنبال کنند. یکی از آن سه نکته، تحصیل علم است. عزیزان من! از تحصیل علم، ذرهای فروگذار نکنید و آن را قدر بدانید. علم میتواند، زندگی شخص شما را، ملت شما، جهان را به شکل مطلوب بسازد، همان طور که میتواند جهان را ویران کند.»
بصیر بودن و آگاهی سیاسی داشتن: یکی از ویژگیهای اساسی جوان مؤمن و انقلابی، بصیرت داشتن و آگاهی داشتن نسبت به مسائل سیاسی داخل و خارج کشور است: «جوانها امروز باید سه نکته را حتماً دنبال کنند... و نکته سوم آگاهی سیاسی است. آگاهی سیاسی از جمله مسائلی است که رژیمهایی مثل رژیم منحوس پهلوی، از آن واهمه داشتند و از اینکه دانشجویان به سراغ مباحث و آگاهیهای سیاسی بروند میهراسیدند، لذا نمیگذاشتند این امر تحقق بپذیرد.» این موضوع با توجه به پیچیدهتر شدن اوضاع در جهان ضرورتی مضاعف پیدا میکند، ضرورتی که شاید در ابتدای انقلاب کمتر احساس میشد: «جوانِ اوّلِ انقلاب احتیاج به تحلیل نداشت و تحلیل نمیخواست، همهچیز برایش روشن بود، چون همهچیز را خودش به چشم خود دیده بود؛ حضور آمریکایىها را، قساوت آمریکایىها را، ساواکِ دستآموزِ آمریکایىها را، امّا امروز شما باید فکر کنید، تحلیل کنید، دقّت کنید؛ صِرف [گفتن با] زبان نباشد؛ معلوم باشد چرا ملّت ایران با استکبار مخالف است؛ چرا با رویکردهاى ایالاتمتّحده آمریکا مخالف است؛ این بیزارى ناشى از چیست؛ این را جوانِ امروز بایستى به درستى و با تحقیق بفهمد.»
نقشآفرینی در عرصههای مورد نیاز کشور: جوان مؤمن و انقلابی نسبت به عرصههای گوناگون کشور احساس مسئولیت دارد و خود را نسبت به اوضاع و اتفاقات کشور بیتفاوت نمیبیند: «حال باید ببینیم یکی از اساسیترین وظایف هر جوان که در دوران دانشجویی و تحصیل به سر میبرد یا به امور دیگر مشغول است، چیست؟ به نظر من از اساسیترین وظایف این است که این روحیه دفاع، احساس مسئولیت و تکلیف در مقابل این کشور و آرمانهای آن را در خود زنده نگه دارد.»
در این زمینه ایشان به دو موضوع مهم اشاره میکنند: «عمل به اندازه» و «عمل بهنگام». «لحظهها را باید شناخت. اگر چنانچه انسان وقتشناس نباشد، نداند کدام کار را در کجا باید انجام داد، ممکن است خطاهاى بزرگى از انسان سر بزند.»، «افراط نباید باشد، تفریط هم نباید باشد. توجه کنید که افراط هم همان اندازه ضرر میزند که تفریط. عمل نکردن یقیناً مضر است، عمل افراطآمیز هم به همان اندازه مضر است؛ مراقب باشید. شور انقلابى را اندکى نباید کاهش داد. انگیزه انقلابى باید روزبهروز در دلهاى من و شما افزایش پیدا کند. این کوههاى گوناگون مشکلاتى که بر سر راه مستضعفین عالم قرار دارد، جز با قدرت عزم و اراده پولادین مؤمن برداشته نخواهد شد.» «جوانهاى انقلابى بدانند؛ همان طور که کنارهگیرى و سکوت و بىتفاوتى ضربه میزند، زیادهروى هم ضربه میزند؛ مراقب باشید زیادهروى نشود.»
اهل ورزش بودن: یکی از توصیههای همیشگی ایشان به جوانان ورزش کردن و حفظ آمادگی جسمانی است. «اگر در یک جمله کوتاه از من بپرسند که شما از جوان چه مىخواهید؟ خواهم گفت: تحصیل، تهذیب و ورزش «ایشان در دیدار با بسیجیان کسب مجموع این ویژگیها را به جوانان توصیه فرمودند: «جوانِ امروز احتیاج دارد به دین، به تقوا، به علم، به نشاطِ کار، به امانت، به عفّت، به [انجام] خدمات اجتماعى و به ورزش؛ اینها خصوصیّاتى است که جوانِ امروز به آن احتیاج دارد.»
بیانیه گام دوم و نقش نسل جوان
یکی از اساسیترین مخاطبان بیانیه مهم گام دوم (که از میتوان به بیانیه امید و آینده یاد کرد)، جوانان هستند. در واقع الزامات مهم در بیانیه گام دوم از طریق نقشآفرینی نسل جدید انقلاب اسلامی تحقق خواهد یافت. در این بیانیه تبیین گام «دولتسازی و جامعهسازی برای رسیدن به تمدن اسلامی» است، چون بار اساسی دولتسازی که زیر ساختهای آن ایجاد شده، روی دوش جوانان انقلابی است و اگر آنها اقدام نکنند، ساختارها به ایجاد آن زیرساختهای دولت اسلامی نمیانجامد. بنابراین میتوان به طور مطلق از نقش محوری نسل جدید در تحقق بیانیه مذکور سخن گفت. درک این موضوع در صورتی امکانپذیر است که نقش جوانان دیروز در روز اول انقلاب و هشت سال دفاع مقدس را به صورت دقیق مرور کرد.