تمام برنامه‌های شبانه‌روزی رسانه‌ها «اقناع» مخاطب به آن سمت و سویی است که خود بر پایه آن شکل گرفته‌اند. یک رسانه با هدف آگاه‌سازی و تبلیغ آن قبیل مفاهیم انسانی و دینی قدم برمی‌دارد که وجدان هر انسانی پذیرای آن است. از طرفی هم رسانه دیگری با قصد انحراف افکار عمومی و آشوب و بلوا در سطح جامعه سعی در پیاده‌سازی رسالت شیطانی خود دارد. بحث ما و سؤال ما در خصوص صورت دوم است که چرا یک رسانه سعی در ایجاد انحراف در اذهان مردم دارد؟ یا به طور دقیق‌تر علت تغییر ارزش‌های یک جامعه چیست؟
تا به حال به این فکر کرده‌اید چطور موضوعی که تا دیروز در فرهنگ ایرانی ضدارزش قلمداد می‌شد، امروز به ارزش تبدیل شده است و همه نیز آن را پذیرفته‌اند؟ یا چطور به یکباره در حالی که شما به هیچ عنوان ذهن‌تان درگیر فلان موضوع نبوده (چون نه نیازتان بوده و نه برای‌تان اهمیت داشته)، به نیازتان تبدیل شده و برای‌تان مهم می‌شود؟
مسئله‌ای که باید به آن توجه ویژه داشته باشید، این است که شما فکر می‌کنید خودتان انتخاب کرده‌اید که چه چیزی برای‌تان مهم باشد یا چه چیزی اولویت امروزتان، اما باید بدانید متأسفانه شما فقط حس می‌کنید انتخاب کرده‌اید. شما از بین آنچه رسانه‌ها قبلاً انتخاب و برایش برنامه‌ریزی کرده‌اند، انتخاب می‌کنید. به زبان ساده‌تر، شما از بین انتخاب رسانه‌ها، انتخاب می‌کنید.
رسانه‌ها تنها از طریق اقناع می‌توانند انتخاب‌های‌شان را به خورد مخاطب بدهند و در ضمن این حس را ایجاد کنند که مخاطب خودش انتخاب کرده است؛ پس نکته اول این است که این شما انتخاب نمی‌کنید.
اینکه چگونه رسانه انتخابش را به انتخاب شما تبدیل می‌کند، نکته مهم بعدی است.
رسانه با استفاده از برجسته‌سازی، تکرار، استفاده از کلیدواژه‌های معین، اصطلاح‌سازی، سوژه‌سازی و ربط مسائل مختلف به موضوع مدنظر، استفاده از پروپاگاندای وحشت و ایجاد ترس و... موفق به جابهجایی اولویت مخاطبان و اقناع آنها می‌شود.
به قول «برنارد کوهن»، ممکن است رسانه‌های امروزی نتوانند به مردم بگویند چگونه فکر کنند، اما به جرئت می‌توانند به مردم بگویند به چه چیزی بیندیشند.
با این توضیح کوتاه، به اخبار یک ماه اخیر شبکه‌های اجتماعی و... توجه کنید و این پنج سؤال کلیدی سواد رسانه‌ای را از خود بپرسند:
سازنده این پیام کیست؟ برای جلب توجه مخاطب از چه فنون خلاقانه‌ای استفاده شده است؟ چطور درک دیگران از یک پیام، با درک من متفاوت است؟ از یک پیام چه ارزش‌ها، سبک زندگی و عقایدی حذف یا به آن اضافه شده‌اند؟ و چرا این پیام ارسال می‌شود؟
در صورتی که پاسخ مشخصی برای این پرسش‌ها یافتید، بعد قانع شوید و پیام رسانه را قبول کنید.
بدترین مسئله این است که اجازه دهیم بی‌اطلاعی و بی‌تحلیل بودن ما سکویی برای رسیدن عده‌ای به هدف‌شان شود.
