وحدت دو ملت

سفر «محمد شیاع السودانی»، نخست‌وزیر جدید عراق به ایران و دیدار او با رهبر معظم انقلاب از ابعاد گوناگون قابل توجه است. در این باره ذکر چند نکته مهم ضروری است:

این سفر نخستین سفر خارجی السودانی به یک کشور غیرعربی در مقام نخست‌‌وزیری است. او پیش از این به دو کشور عربی «اردن» و «کویت» سفر کرده بود. در واقع، دیدار السودانی از ایران ضمن آنکه دور از انتظار نبود؛ معنای عمیق‌تری دارد؛ زیرا افزون بر آنکه عراق و ایران مناسبات ریشه‌داری در ابعاد گوناگون دارند، نخست‌وزیر جدید این کشور برخاسته از پیشنهاد و اجماع گروه‌هایی است که با تهران همسویی بیشتری دارند. تبریک رهبر فرزانه انقلاب به السودانی و توصیف وی به منزله فردی مؤمن و توانا نشان‌دهنده این واقعیت است.

نگاه راهبردی ایران به عراق به منزله کشوری با پیشینه تاریخی و تمدنی، ناظر به تحقق جایگاه واقعی این کشور در منطقه است؛ نکته مهمی که از دیدگاه آیت‌‌الله‌العظمی خامنه‌ای به نفع جمهوری اسلامی بوده و السودانی شخصی است که توانایی رساندن عراق به جایگاه شایسته خود را دارد. طی سال‌های اخیر، عراق دچار تشتت درونی شده و به همین دلیل تشکیل دولت جدید به دلیل انسداد سیاسی حدود یک سال به طول انجامید. رهبر معظم انقلاب در دیدار با السودانی بر این نکته تأکید فرموده و یکی از ضرورت‌های اساسی رسیدن عراق به جایگاه واقعی خود را، انسجام و وحدت مجموعه‌های داخل عراق برشمرده و افزودند، یکی دیگر از الزامات این پیشرفت، استفاده حداکثری از نیروهای جوان و پرانگیزه عراق است. نکته قابل توجه آن است که انتخابات زودهنگام عراق در سال گذشته به دلیل اعتراض مردمی به ساختار نارکارآمد و فاسد برگزار شد؛ بنابراین تأکید بر جوان‌گرایی به منظور ایجاد چهره‌ای موجه از دولت جدید که رهبر حکیم انقلاب به آن اشاره فرموده‌اند، در واقع جزء مطالبات مردم عراق برای حل مشکلات این کشور، به ویژه در ابعاد اقتصادی و خدماتی است.

عراق دشمنان داخلی و خارجی متعددی دارد که ثبات و پیشرفت این کشور را برنمی‌تابند. در سطح جهانی، دولت‌هایی، چون آمریکا و انگلیس و در سطح منطقه نیز برخی کشورها تمایلی به آرامش عراق نداشته و به ویژه با مناسبات حسنه بغداد با تهران مخالف هستند. هشدار رهبر فرزانه انقلاب اسلامی نسبت به دشمنانی که شاید در ظاهر هم اظهار دشمنی نکنند، اما دولتی همچون دولت السودانی را قبول ندارند؛ حاکی از این واقعیت در عراق است.

پرونده امنیتی میان ایران و عراق، به ویژه طی ماه‌های اخیر وارد مرحله حساسی شده و به همین دلیل بخش مهمی از بیانات رهبر معظم انقلاب در دیدار با نخست‌وزیر عراق به این امر اختصاص داشت. تشدید تحرکات گروه‌های تروریستی، مانند کومله و دموکرات که افزون بر نفوذ و عملیات در مرزها، شامل تحریک رسانه‌ای در اغتشاشات جاری ایران شده، از جمله دغدغه‌های جمهوری اسلامی است که بارها به مقامات عراقی و دولت اقلیم کردستان گوشزد شده است. به همین دلیل رهبر معظم انقلاب ضمن تأکید بر حمایت جمهوری اسلامی ایران از امنیت عراق، بر این نکته تأکید کردند که ناامنی‌های موجود در برخی مناطق عراق مستلزم آن است که دولت مرکزی اقتدار خود را به آن مناطق گسترش دهد.

پیگیری و توسعه مناسبات اقتصادی‌ـ تجاری از دیگر محورهای مورد تأکید رهبر فرزانه انقلاب در دیدار با نخست‌وزیر عراق بود. ایران و عراق پیشتر توافق کرده بودند حجم مبادلات اقتصادی و تجاری خود را تا سقف 20 میلیارد دلار در سال افزایش دهند. با این حال، با وجود ظرفیت بالای دو کشور، حجم مبادلات دو طرف در حد مطلوب نیست. همچنین طرح راه‌‌آهن خرمشهر- بصره به منزله یکی از خطوط ترانزیتی مهم در بین کشورهای محور مقاومت، هنوز پیشرفت قابل توجهی نیافته است.
تأکید رهبر معظم انقلاب در ملاقات با السودانی این بود که در همه تفاهم‌ها، به‌ویژه در بخش همکاری‌های اقتصادی و مبادلات کالا و ارتباطات ریلی به سمت عمل و اقدام پیش برویم. ایشان همچنین با اشاره به برخی اراده‌ها برای پیش نرفتن تفاهم‌ها و همکاری‌ها میان ایران و عراق، فرمودند: «باید با عمل و اقدام بر این اراده‌ها غلبه کرد.»
در پایان باید گفت، با روی کار آمدن محمد السودانی در مقام نخست‌وزیر جدید عراق، افق توسعه همکاری‌های همه‌جانبه تهران‌ـ بغداد بیش از پیش روشن شده و با ادامه این روند، ثبات بیشتر در عراق و منطقه و نیز کاهش دخالت دشمنان، به ویژه آمریکایی‌ها در عراق و منطقه رقم خواهد خورد.