با آغاز سال 2023 میلادی، تحلیلگران امور بینالملل، هر یک پیشبینیهای جدیدی از اوضاع جهان در سال جدید داشتهاند. با توجه به اتفاقات رخ داده در سال 2022 و درگیریهایی که کشورهای گوناگون را تا آستانه شکل گرفتن جنگ جهانی سوم کشاند[...]
با آغاز سال 2023 میلادی، تحلیلگران امور بینالملل، هر یک پیشبینیهای جدیدی از اوضاع جهان در سال جدید داشتهاند. با توجه به اتفاقات رخ داده در سال 2022 و درگیریهایی که کشورهای گوناگون را تا آستانه شکل گرفتن جنگ جهانی سوم کشاند، پیشبینیها در خصوص سال 2023 نیز تا حد بسیاری به سمت ادامه یافتن درگیریها و جنگها در جهان است. ادامه یافتن جنگ اوکراین، احتمال درگیری در تایوان، اتفاق افتادن جنگ دیگری در منطقه شرق اروپا (درگیری نظامی بین صربستان و کوزوو) یا درگیری جدید بین ارمنستان و آذربایجان، از مهمترین پیشبینیها برای سال 2023 است. در این گزارش به بخشی از این تحولات که به اعتقاد رسانهها و تحلیلگران بینالمللی، احتمال رخ دادنشان بالاست، اشاره شده است. اولین پیشبینی و آیندهنگری درباره ماجرای درگیری نظامی در اوکراین است. بسیاری از تحلیلگران بینالمللی با تحلیل رفتار آمریکا و اتحادیه اروپا در طول یک سال گذشته، به این نتیجه رسیدهاند که احتمالاً درگیریهای نظامی در اوکراین همچنان ادامه خواهد یافت. ادامه یافتن درگیریها به معنای هزینهکرد بیشتر کشورهای غربی در این جنگ است که میتواند اقتصاد جهانی را نیز بهشدت تحت تأثیر قرار داده و حتی به رکودی عظیم در دنیا منجر شود. در اوکراین نیز پیشبینی میشود ادامه درگیریها که به هدف قرار گرفتن زیرساختهای این کشور منجر میشود، موج جدیدی از پناهجویان اوکراینی را بهکل جهان، از جمله کشورهای اروپایی سرازیر کند.
دومین مسئلهای که بهشدت موردتوجه رسانهها و تحلیلگران غربی درباره سال 2023 قرار گرفته است، موضوع احتمال درگیری چین و تایوان است. درگیری نظامیای که ایالاتمتحده نیز چندان از رخ دادن آن ناراحت نشده و احساس نگرانی نمیکند؛ زیرا آمریکاییها معتقدند، درگیر شدن چین در تایوان میتواند اقتصاد این کشور را تحت تأثیر قرار داده و رشد اقتصادی پکن را با اخلال مواجه کند. در همین راستا، پیشبینی میشود درگیریهای تجاری آمریکا با چین نیز وارد مرحله جدیدی شود و به جز محصولات بازار فناوری، در سایر بازارهای مهم نیز نمود پیدا کند. اتحادیه اروپا اعلام کرده است، سیاستهای آمریکا در قبال چین، نهتنها اقتصاد این کشور، بلکه اقتصاد اتحادیه اروپا را هدف قرار داده است و بر همین اساس پیشبینی میشود، جنگ تجاری آمریکا با چین، درنهایت به جنگ تجاری آمریکا با اروپا بینجامد.
سومین اتفاق قابل پیشبینی برای آینده دنیا در سال 2023، کمبود شدید انرژی و افزایش یافتن دوباره تورم در بسیاری از کشورهاست. اگر جنگ در اوکراین ادامه داشته باشد و روسیه همچنان هدف اصلی تحریمهای آمریکا قرار گیرد و مذاکره با ایران بر سر پرونده هستهای نیز به نتیجه خاصی نرسد، جهان همچنان در سال 2023 باید شاهد افزایش قیمت انرژی و بهتبع آن، افزایش تورم در بسیاری از کشورها باشد.
چهارمین مسئله، احتمال درگیری نظامی جدید در حوزه شرق اروپاست. درگیریهای نظامی محدود بین صربستان و کوزوو و حمایت روسیه و غرب از هر یک از طرفهای درگیر در این مناقشه، به نظر میرسد سرانجام جنگ در اوکراین را به این منطقه نیز بکشاند و صربستان و کوزوو را به زمین درگیری و جنگ نیابتی دیگری بین دو قدرت شرق و غرب شود.
پنجمین مسئله که به نظر کارشناسان روابط بینالملل باید توجه ویژهای به آن شود، شکلگیری نظم جدید جهانی در جهان است؛ نظمی که مؤلفههای آن شکلگیری دوباره دو بلوک شرق و غرب است. دنیایی چندقطبی که در یکقطب آن آمریکا و اتحادیه اروپا قرار دارند و در طرف مقابل، چین و روسیه و کشورهای دیگری، مانند ایران، ترکیه و عربستان در منطقه غرب آسیا حضور دارند. این دنیای جدید چندقطبی، رقابتهای جدیدی را در عرصههای سیاسی و اقتصادی ایجاد میکند و میتواند نظم فعلی جهان را به هم ریخته و نظم جدیدی را ایجاد کند که عواقب آن تا سالها در حوزه مسائل اقتصادی، نظامی و سیاسی بهروشنی قابل ملاحظه خواهد بود.