استادان و مربیان مهمترین رکن و عنصر تأثیرگذار در عمقبخشی آموزشی در تربیت و آموزشهای عقیدتیـ سیاسی هستند. استاد و مربی میتواند هر خلائی را که در سایر ابعاد آموزش و تربیت وجود دارد، پر کند.
نظام محتوایی و تربیت مربی با رویکرد تربیتی تنظیم شده و مهمترین رکن جذب و شناسایی مربی، بعد تربیتی است.
شناسایی، جذب، آموزش، سازماندهی، بهکارگیری و ارزشیابی اثربخشی مربی در این اداره دارای طرح، برنامه و نقشه راه است.
برای هر کار یک مهندسی به منزله مقدمه کار تحولی طراحی شده است و هر سال وضعیتسنجی، سپس نیازسنجی و بعد برنامهریزی انجام میگیرد.
در سال ۱۴۰۱، توانستیم عرصههای گوناگون شبکه اساتید و مربیان را ساماندهی کنیم؛ در بحث جذب هم توافقنامهای با امور روحانیون داشتیم تا ما عضویابی جذب مربیان تأثیرگذار در حوزه آموزش عقیدتیـ سیاسی را بر عهده بگیریم؛ لذا سعی کردیم با توانسنجی و ارزیابی شایستگیهای ذاتی مربی، عناصر تخصصی را جذب کنیم و با احصای شایستگیهای ذاتی مربیان نقش خود را در گزینش مربیان پررنگ کردیم.
در آموزش مربیان با جلساتی که با دانشکده شهید محلاتی داشتیم، توانستیم محتوای آموزشی و شیوه آموزشی مربیان را پودمانی و تخصصی کنیم؛ در قالب هشت پودمانبا سرفصل های تخصصی برای هر پودمان که این به دانشکده ابلاغ شد.
پودمان عقاید و کلام، پودمان دانش سیاسی و انقلاب اسلامی، پودمان اصول و فنون تدریس، پودمان قرآن و حدیث، پودمان اخلاق و تربیت، پودمانهای متنوع دیگر که میتواند در رشد شایستگیهای ذاتی، حرفهای و تخصصی مربی برای ایفای نقش تعلیم و تربیت تأثیرگذار باشد.
در هر پودمان متناسب با محتوا و اهمیت، میزان زمان تدریس متفاوت است.
یک مربی تأثیرگذار باید هم دانش عمیق و هم تسلط بر روش آموزشی داشته باشد، شاید روشمندی مهمتر از دانشمندی است، در آموزش اعضای شبکه اساتید و مربیان بر بحث شیوه آموزش و اثربخشی و سپس افزایش دانش متمرکز شدیم و چند برنامه تحولی در حال ارتقا داریم.
همچنین، دورههای مهارتی مربیگری حین خدمت مربیان را در سه سطح به تناسب کار در دانشکده شهید محلاتی طراحی و برنامهریزی کردیم.
اما به دلیل اینکه امکان فرستادن گستره وسیع مربیان به دانشکده وجود نداشت، طرحی را با عنوان جشنواره الگوی برتر تدریس انجام دادیم که بیان ابعاد آن فضای مبسوطی میطلبد.
به صورت خلاصه، آموزش در دو سطح مقدماتی و کشوری برگزار میشود که سطح مقدماتی آن در همه ردههای عقیدتیـ سیاسی سپاه در دو کارگاه دانشی و مهارتی با استفاده از استادان برجسته بومی انجام میشود و در سطح کشوری هم از استادان حوزه و دانشگاه استفاده میشود. گفتنی است، امسال مرحله کشوری با ۹ گروه تخصصی طراحی شد و بیش از ۱۸ استاد برتر کشوری از دانشگاه و حوزه دعوت به همکاری شدند که استاد کارگاهها و داوران جشنواره باشند.
این جشنواره پلی برای رشد و تعالی مربیان در حوزههای تخصصی و کشف استعدادهای برتر در شبکه مربیان است؛ بستری برای دیده شدن مربیان و رشد و ارتقای این عزیزان و بستری برای کشف مربیان برتر در شبکه بیش از شش هزار نفره مربیان.
امروز بیش از شش هزار مربی احکام تدریس دارند و در قالب این شبکه سطحبندی شدهاند و سه نوع عضویت مربیان پاسدار سازمانی، مربیان پاسدار غیر سازمانی و مربیان مدعو داریم که همه این مربیان در جشنواره هستند.
به علاوه در جشنواره دورههای تعالی تخصصی هم برای ارتقای سطح شایستگیهای تخصصی مربیان برگزار میکنیم. ما سه سطح شایستگی ذاتی، حرفهای و تخصصی داریم. برای نمونه، سال قبل دورههای تخصصی مربیان قرآنی بیان یک و دو برگزار شد و امسال با همکاری مؤسسه تفسیر بیان، دوره روششناسی تدریس دروس عقاید و کلام را برنامهریزی کردهایم.
رویکرد ما در آموزش تربیت مربی و توانافزایی بیشتر برونسازمانی است و از ظرفیت مراکز تخصصی موضوع محور در قم استفاده میکنیم.
در عمل از ظرفیتهای حوزههای علمیه تخصصی استفاده میکنیم که دقیقا در حکم نماینده ولی فقیه تصریح شده و با این کار رضایتبخشی و اثربخشی هم ارتقا یافته است.
در سال ۱۴۰۱، کارهای متنوعی برای رشد و ارتقا داشتیم، اما ارزشیابی اثربخشی را تخصصیتر پیگیری کرده و شبکه ارزیاب تخصصی را طراحی کردهایم.
این شبکه افرادی هستند که سرآمد مربیان تخصصی در آن ردهاند و ما با دورههای ارزیابی تخصصی که برگزار میکنیم، باید این امر را تأیید کنیم.
این ارزیاب تخصصی موظف است سالی دوبار مربیان را بر اساس سه بعد دانش، مهارت و تخصص و اخلاق و تربیت، به صورت حضوری ارزیابی کند و یک نسخه را در اختیار خود مربی قرار دهد و نسخه دیگر در پرونده درج شود.
با این کار زمینه رشد و ارتقای مربی به طور غیر مستقیم فراهم میشود؛ اما همه این نوع کارها لازم بود در قالب یک طرح منسجم صورت گیرد و پراکنده نباشد.
امثال برنامه محوری طراحی شبکهسازی تخصصی مراکز استانی است؛ یعنی هر استان یک شبکه تخصصی خواهد داشت با هشت گروه تخصصی که همه مأموریتها را پیگیری میکنند.
هر گروه دو هسته آموزش و پژوهش دارد و همه برنامهها در این گروههای تخصصی انجام خواهد شد. متولی همه امور تدوین شده در معاونت عقیدتیـ سیاسی هم در بخش اساتید و مربیان همین شبکههای استانی خواهند بود و کار ادارات معاونت تربیت و آموزش عقیدتیـ سیاسی از فضای اجرا به سمت نظارت و هدایت خواهد رفت.