قدرت اوراسیا

تقویت ارتباط با ایران برای اعضای اتحادیه اوراسیا اهمیت دارد؛ چرا که ایران با توجه به اهمیت سیاسی مشترک با اغلب کشورهای عضو و همچنین قرار گرفتن در بهترین موقعیت ترانزیتی، یعنی بین دو دریای خزر در شمال و خلیج‌فارس در جنوب و قرار گرفتن در موقعیت ترانزیتی شرق و غرب، می‌تواند مسیری مناسب برای ترانزیت کالاهای کشورهای عضو اتحادیه در رونق کریدور بین‌المللی حمل و نقل شمال‌ـ جنوب باشد و بازار کشورهای حوزه خلیج‌فارس و شمال آفریقا را نیز به این اتحادیه پیوند دهد.

اهداف
از اهداف این اتحادیه اقتصادی می‌توان به تسهیل تجارت، ایجاد بازار مشترک در حوزه کشورهای عضو، حذف تدریجی قوانین گمرکی در داخل اتحادیه، برقراری تعرفه خارجی مشترک در میان کشورهای عضو و هماهنگ‌سازی تشریفات گمرکی اشاره کرد.

فرصتی برای ایران
براساس این موافقت‌نامه، ایران از اتحادیه اقتصادی اوراسیا امتیازات گمرکی خاصی دریافت کرده و کشورهای این اتحادیه هم این امکان را خواهند داشت تا حجم صادرات خود به ایران را تا 75 درصد افزایش دهند. ایران نیز می‌تواند با امتیازاتی که دریافت می‌کند، صادرات کالاهای خود به مقصد پنج کشور اوراسیایی را تا چند برابر افزایش دهد.

تجارت رو به جلو
اتحادیه اقتصادی اوراسیا متشکل ازپنج کشور روسیه، قزاقستان، ارمنستان، قرقیزستان و بلاروس از سال 2015 تشکیل شده است. ایران بلافاصله پس از تشکیل این اتحادیه مذاکرات با اتحادیه و اعضای آن را برای عقد موافقت‌نامه تجاری آغاز کرد. این مذاکرات در 27 اردیبهشت سال 1397 منتهی به امضای موافقت‌نامه موقت تشکیل منطقه تجارت آزاد بین جمهوری اسلامی ایران و اتحادیه اقتصادی اوراسیا شد. این موافقت‌نامه پس از طی مراحل تصویب داخلی در ایران و کشورهای عضو اتحادیه مذکور، از 5 آبان سال 1398 اجرا شده است.

موفقیت دولت سیزدهم
محمد رضوانی‌فر، رئیس کل گمرک ایران در نشستی با وزیر گمرکی اتحادیه اقتصادی اوراسیا از افزایش حجم مبادلات بین ایران و اوراسیا در دو سال آینده به میزان ۱۰ میلیارد دلار خبر داده است. رئیس کل گمرک در دیدار با وزیر گمرکی اتحادیه اقتصادی اوراسیا از دستیابی به تجارت 10 میلیارد دلاری با اوراسیا در کمتر از دو سال خبر داد و عنوان کرد، با توجه به تنوع بازارها این هدف به سرعت قابل دستیابی است. دیدار رئیس کل گمرک ایران با وزیر گمرکی اتحادیه اقتصادی اوراسیا حاوی خبرهای مهمی بود مبنی بر اینکه دو طرف روی تجارت 10 میلیارد دلاری هدف‌گذاری کرده‌اند. توسعه تجارت با اوراسیا ظرفیت این را دارد که به یک نقطه عطف مهم اقتصادی در تجارت ایران تبدیل شود؛ چرا که با توجه به ظرفیت این بازار مقامات اقتصادی می‌توانند روی گسترش تجارت کشور به خارج از مرزهای ایران و به تبع آن افزایش حجم تجارت خارجی حساب ویژه‌ای باز کنند و در همین راستا به افزایش حجم اقتصاد کشور در بازه زمانی چند ساله فکر کنند.
طبق آمارها سال 1401 حدود 3/3 میلیارد دلار حجم کل مبادلات ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا بود که در این میان سهم صادرات 1/5 میلیارد دلار و سهم واردات 1/7 میلیارد دلار بوده است. طبق آماری که رئیس کل گمرک اعلام کرده، در سال گذشته 1/8 میلیون تن حجم مبادلات ترانزیتی میان ایران و کشورهای عضو اتحادیه اقتصادی اوراسیا بود که یک میلیون تن از مبدأ اتحادیه و ۷۰۰ هزار تن از ایران تبادل صورت گرفته است.