سودای عاج

ساحل عاج کشوری در غرب آفریقاست و پایتخت آن «یاموسوکورو» است. جمعیت این کشور حدود ۲۴ میلیون نفر است که ۴۲ درصد از آنها از قوم آکان و بقیه از چندین قوم دیگر هستند. ۳۹ درصد از مردم این کشور مسلمان و ۳۳ درصد مسیحی هستند. زبان رسمی ساحل عاج فرانسوی و واحد پول رایج آن فرانک سی‌اف‌ای آفریقای غربی است. همسایگان این کشور عبارتند از: غنا در شرق، گینه و لیبریا در غرب، مالی و بورکینا فاسو در شمال و از جنوب به اقیانوس متصل است.
در سده ۱۵ میلادی، ساحل عاج مورد توجّه بازرگانان فرانسوی و پرتغالی قرار گرفت که در جست‌وجوی عاج فیل و تجارت برده بودند. در رقابت‌های استعماری پرتغال و فرانسه بر سر به دست آوردن ساحل عاج، عاقبت این منطقه نصیب فرانسه شد و در سال ۱۸۴۲، به صورت قلمرو سرزمینی فرانسه شناخته شد.
پرتغالی‌ها از قرن شانزدهم میلادی، شروع به تجارت با مردم ساحلی این كشور كردند. در قرن هفدهم، فرانسوی‌ها دست پرتغالی‌ها را از آنجا كوتاه كردند و در سال ۱۸۴۳، نخستین پایگاه دریایی خود را در آنجا تأسیس كرده و از آن تاریخ این منطقه به «ساحل عاج» معروف شد.
اشغال ساحل عاج با اعتراضات و مقاومت بومیان همراه بود. نخستین قیام ضد فرانسوی‌ها به رهبری مسلمانی به نام «ساموری توره» به شدّت سركوب شد. مقاومت مسلمانان تا چند سالی ادامه یافت؛ ولی سرانجام فرانسوی‌ها در سال 1893، این كشور را به تصّرف كامل خود در آوردند.
سال 1899، فرمانداری کلّ آفریقای غربی فرانسه و سال 1908، دولت فرانسه، ساحل عاج را به اشغال نظامی درآورد. بین سال‌های 1913 تا 1916، در نتیجه انقلابی که در ولتای علیا روی داد، این قسمت از ساحل عاج جدا شد. در دوران حاکمیت فرانسوی‌ها استثمار منابع کشاورزی این سرزمین با شدّت تمام شکل گرفت و تبعیض‌ها و زیاده‌خواهی‌های فراوان استعمارگران و زورگویی و ظلم به کارگران، صبر مردم این سرزمین را به سر آورده بود. نویسنده کتاب «تاریخ معاصر آفریقا» در این‌باره می‌نویسد:
«کشتکاران آفریقایی می‌دیدند که در ازای هر کیلو تولید کاکائو، به ایشان بیش از 2/60 فرانک پرداخت نمی‌شود و حال آنکه برای تولید هر کیلو کاکائو اروپایی 4/50 فرانک پرداخت می‌شد. در 1941 آفریقاییان احساس می‌کنند که با تمهیدات قبلی از اشتغال کارکنان رسمی که در اختیار داشتند، محروم می‌شوند و در سال 1942 به عنوان «ایجاد خسارت» در مزارع اختصاصی خود مشمول جریمه می‌گردند، از این گذشته خود ایشان به عنوان کارگر و خدمه رسمی در مزارع اروپایی به کار گماشته می‌شوند. در اثر کارشکنی‌های مذکور تولید کاکائو با کاهش مصیبت باری مواجه می‌شود، به طوری که تولید آفریقایی‌ها که در سال 1939 به 55000 تن بالغ می‌شد در سال 1942 به 28000 تن و در سال 1943 به 11000 تن تقلیل می‌یابد که 500 تن آن صادر و بقیه سوزانده می‌شود.»