مردان پیشرو

در هشت سال دفاع مقدس، روحانیون بی‌وقفه به عنوان رزمندگان رزمی‌ـ تبلیغی همراه با رزمندگان بودند؛ ولی این طبقه از رزمندگان چند مشخصه ویژه داشتند که دقت در آنها خالی از لطف نیست.

تبلیغ چند کیلومتری سنگر به سنگر
روحانیون رزمی‌ـ تبلیغی که توفیق حضور در خط مقدم پیدا می‌کردند، صبح زود از اولین سنگر تبلیغ خود راـ که توجیه و روحیه دادن به رزمندگان بو‌دـ آغاز می‌کردند و سنگر به سنگر می‌رفتند تا به آخرین سنگر می‌رسیدند. بار دیگر از آخرین سنگر تبلیغ را شروع می‌کردند تا به اولین سنگر می‌رسیدند و این برنامه روحانی رزمی‌ـ تبلیغی بود که بی‌وقفه انجام می‌گرفت و به هیچ‌وجه تعطیل‌بردار نبود و شاید شنیدن این نوع تبلیغ امروز آسان باشد؛ ولی آن روز که هر لحظه احتمال آمدن خمپاره دشمن وجود داشت، این جنس از تبليغ فقط برای کسی معنا پیدا می‌کرد که برای رضایت حق‌تعالی جانش را در کف دستش قرار داده باشد.

آماده‌سازی رزمندگان برای نبرد
رزمندگانی از سراسر کشور به لشکر و تیپ‌های استان‌شان اعزام می‌شدند. غالباً روحانیون رزمی‌ـ تبلیغی با تشکیل جلسه و سخنرانی عمومی و سلسله درس‌های گروهی معارف دینی موجب تقویت روحیه حماسی رزمندگان می‌شدند و آنان را آماده نبرد با دشمن می‌کردند، در شب عملیات خود پیشاپیش حرکت می‌کردند و مشق عشق کرده و روحیه ایثار و گذشت را به اوج می‌رساندند.

جهاد تبیین در دوره اسارت
طولانی بودن دوره اسارت برای رزمندگانی که اسیر دشمن می‌شدند، دشواری و سختی‌های خودش را به دنبال داشت، به دلیل غربت و دوری از خانواده و زندگی یکنواخت، تبلیغات دشمن می‌توانست افسردگی روحی و روانی و حتی بریدگی را فراهم کند. روحانی رزمی ـ تبلیغی تنها کسی بود که می‌توانست به برکت سرمایه علمی حوزوی خود پس از جهاد اصغر وارد جهاد کبیر شده، پنهان از مأموران امنیتی حزب بعث به جهاد تبیین رو بیاورد و با بالابردن سطح معرفت اسرا، به آنها روحیه داده و از بحران افسردگی روحی و روانی عبور دهد. نمونه آن را می‌توان در سید آزادگان حجت‌الاسلام مرحوم ابوترابی و حجج اسلام جمشیدی، اسحاقیان، میرسیدی و... دید که بانقش بی‌بدیل خود افتخار می‌آفریدند که دل به خطر زده و با تبیین جهادی خود به آزادگان روحیه و نشاط تحمل سختی دوره اسارت می‌دادند.

کمیت آمیخته با کیفیت
روحانیت پس از پیروزی انقلاب اسلامی در وضعیت سخت تاریخی قرار گرفته بود. از یک سو دشمن به وسیله عوامل جیره‌خوار داخلی استوانه‌های روحانیت را نشانه گرفته بود وهر هفته یا هر چند ماه فرهیختگان و مجتهدانی، چون استاد مطهری، بهشتی، باهنر، مفتح، هاشمی‌نژاد، قدوسی، دستغیب، اشرفی‌اصفهانی و صدوقی را با ترور به شهادت می‌رساند.همزمان در آن طرف در نزدیکی مرز هم دشمن برای خود جولان می‌داد. روحانیت با شناخت درست تکلیف در جنگ تحمیلی بالاترین حضور را از نظر کمی نسبت به اقشار دیگر به خود اختصاص داد؛ چرا که حدود چهار هزار روحانی شهید در دوران دفاع مقدس تقدیم جامعه کرده است.