هفته گذشته همزمان با لغو اجتماع سالیانه منافقین در پاریس، پلیس و نیروهای ویژه امنیتی کشور آلبانی نیز پس از محاصره و بازرسی اردوگاه محل استقرار گروهک منافقین از فعالیتهای غیرقانونی و همچنین تشکیلات سایبری گسترده این گروهک پرده برداشتند. بنا بر اطلاعیه وزارت کشور آلبانی، اعضای سازمان مجاهدین خلق در محل استقرار خود که با عنوان حمایت بشردوستانه در اختیارشان قرار گرفته است، تأسیسات سایبری غیرقانونی قابل توجهی را راهاندازی کرده بودند که به واسطه آن علیه دیگر کشورها حملات سایبری گستردهای را ترتیب میدادند.
این ماجرا بار دیگر اثبات کرد که سازمان مجاهدین خلق پس از فروپاشی نظام بعث عراق و شروع آوارگی اعضای درماندهاش در اروپا و آمریکا، با تغییر راهبرد عملیاتی خود از مبارزه مسلحانه به جنگ روانی و رسانهای در فضای مجازی تلاش دارد تا افزون بر تضعیف موقعیت انقلاب اسلامی ایران در سطح بینالمللی، زمینه ایجاد شکاف و تنش در داخل کشور را از طریق تأثیرگذاری بر افکار عمومی نیز فراهم آورد. در همین راستا، سازمان منافقین در سالهای گذشته افزون بر برگزاری رویدادهای خبرساز و رسانهای قابل توجه، مانند نشست سالیانه اعضای خود در پاریس که با حضور مقامات ارشد غربی و عربی، از جمله مایک پمپئو، وزیر خارجه سابق آمریکا برگزار میشد، به شکل ویژه از طریق راهاندازی یگانهای سایبری در فضای مجازی کشورمان نیز مشغول به عملیات بوده است.
عملیاتهای سایبری منافقین در فضای مجازی کشورمان عمدتاً حول دو محور جمعآوری اطلاعات و فریب افکار عمومی در جریان هستند. عملیاتهای جمعآوری اطلاعات منافقین که در قالب تخلیه تلفنی و انواع جدید آن، یعنی تخلیه سایبری انجام میشود، معمولاً متمرکز بر جمعآوری اطلاعات حساس، اما پراکنده در بین افراد و شخصیتهای گوناگون است. بنا بر مشاهدات میدانی، منافقین در فضای مجازی برای ایجاد ارتباط با افراد و جلب اعتماد آنها و در نهایت تخلیه اطلاعاتی از هویتهای جعلی، مانند هویتهای انقلابی با نامهای دوستداران انقلاب و حتی زنان و دختران زیبارو بهره میبرند!
حال در ادامه برای شناخت بهتر راهبردهای سایبری و رسانهای منافقین و مواجهه هوشمندانهتر با آنها ضروری است که به شکل دقیقتر به تاکتیکهای عملیات روانی منافقین در فضای مجازی نگاهی داشته باشیم. به طور معمول منافقین در میدان نبرد رسانهای خود از عملیات روانی در راستای تحریف عقاید، تضعیف روحیه، بیاعتبار کردن و کاستن از اقتدار ملت و نظام اسلامی کشورمان استفاده میکنند. آنها در فرآیند عملیات روانی خود از القای اطلاعات گزینش شده به مخاطبان به منظور تأثیرگذاری بر احساسات، انگیزه، طرز تفکر و در نهایت رفتار طرف مقابل بهره میبرند که نمونههای شاخص آن را میتوان در آشوبهای پاییز گذشته به وضوح مشاهده کرد.
در ادامه با چهار مورد از مهمترین تاکتیکهای عملیات روانی منافقین آشنا میشویم:
1ـ تولید اخبار جعلی
تولید اخبار جعلی را میتوان از مهمترین روشهای عملیات روانی منافقین در فضای مجازی دانست. آنها با بهره بردن از نظریه «کاشت» در علوم ارتباطات و رسانه اخبار دارای حساسیت برای افکار عمومی تولید کرده و با انتشار گسترده آن در بسترهای گوناگون شبکههای اجتماعی به تحریک و هدایت افکار عمومی به سمت و سوی مد نظر خود دست میزنند. بر اساس نظریه کاشت، ابزارهای رسانهای میتوانند اعتقادات و باورها را درباره واقعیتهای اجتماعی پرورش دهند؛ به همین دلیل در طولانیمدت، رسانهها قادرند ذهنیت افکار عمومی را درباره مسائل گوناگون تغییر دهند. در این راستا منافقین نیز با بهرهبرداری از ظرفیتهای رسانهای پیدا و پنهان خود عمدتاً از طریق جعل و تولید خبر یا گزینش و استفاده از مواضع نسنجیده، اظهارات و اخبار درست یا نادرست بدترین برداشت از شرایط کشور و جامعه را تصویر کرده و به افکار عمومی کشورمان و حتی جامعه جهانی ارائه میکنند.
2ـ تحریف اخبار و نظرات
در این تاکتیک عملیات روانی، فعالان جریان نفاق مبتنی بر اهداف سیاسی و خرابکارانه خود بخشی از استدلالها یا شواهد ذیل یک خبر یا نظر را تأیید کرده و به موازات آن استدلالها یا شواهد واقعی آن خبر یا نظر را تحریف کرده یا از آن چشمپوشی میکنند. همزمان منافقین با دستکاری آمار و اطلاعات و همچنین مبالغه سعی میکنند حساسیت افکار عمومی به موضوع مورد نظر را افزایش دهند تا در پی آن غلیان احساسات واکنشهای مدنظر گروهک در سطح جامعه بروز کند.
3ـ طنز و فکاهی
در طول تاریخ، زبان طنز و فکاهی در راستای تحقیر و تمسخر به منزله یکی از تاکتیکهای عملیات روانی مؤثر در جهت از اعتبار ساقط کردن افراد و نهادها استفاده و بهرهبرداری شده است. در همین راستا، سازمان منافقین در طول سالهای گذشته به شکل ویژه از این تاکتیک در راستای تخریب انقلاب اسلامی و ارزشها و شخصیتهای آن بهره برده است. منافقین در این رابطه از طریق تولید مستمر تولیدات رسانهای متنوع، از جمله برنامه تلویزیونی و پویانمایی به تمسخر مبانی فکری انقلاب و شخصیتهای اصلی آن همچون امامین انقلاب دست میزنند. منافقین در این تاکتیک ضمن قبحزدایی و تمسخر شخصیتها و قوانین موضوعی حاکم بر جامعه، با نسبتهای ناروا و کذب، ارزشهای مقدس نظام اسلامی را ارتجاعی و ناکارآمد معرفی میکنند؛ لذا ناآگاهی نسل جوان نسبت به پشت پرده تولید این قبیل محتوا موجب آسیبپذیری قابل توجه آنها در برابر این تاکتیک غیر اخلاقی منافقین میشود.
4ـ برچسبزنی
ترور شخصیت از طریق برچسبزنی یکی از مهمترین تاکتیکهای عملیات روانی منافقین به شمار میآید. آنها در این روش به منظور طرد و در نهایت حذف مخالفان خود، به ویژه چهرههای حامی انقلاب اسلامی، ویژگیهای غیرذاتی را به آنها نسبت میدهند تا در ناخودآگاه جامعه هراس اخلاقی ایجاد کنند. هراس اخلاقی از منظر روانشناسان وضعیتی است که در آن، فرد یا اعضای یک گروه اجتماعی و حتی یک نهاد به مثابه خطر و تهدیدی برای منافع و ارزشهای اجتماعی تعریف میشود. در این شیوه منافقین با اطلاق عناوین کلیشهای و برجستهسازی آن صفات، به مرور زمینهساز شکلگیری ادراکات جدید در قبال افراد گروههای اجتماعی هدفشان میشوند.
همانگونه که از نمونههای فوق مشخص است، منافقین پس از اخراج از عراق به شکل ویژه در حوزه جنگ نرم و خاصه اقدامات سایبری و رسانهای به بازآرایی و ظرفیتسازی دست زدهاند تا از طریق این قبیل اقدامات امکان تهدیدآفرینی علیه انقلاب اسلامی را داشته باشند، بنابراین در راستای مقابله هوشمندانه با این رویکرد منافقین باید از دریچه آگاهسازی عموم جامعه نسبت به تاکتیکهای این گروه اقدام کرد؛ چرا که آگاهسازی عمومی میتواند نقش مؤثری در خنثیسازی اقدامات ضد ایرانی این فرقه تروریستی داشته باشد.