دو واجب عینی

در مطالب گذشته با سه ملزومه حکومتی، یعنی «امر به معروف و نهی از منکر»، «اقامه حدود» و «امر قضا در عصر غیبت» از دیدگاه مرحوم سیدلاری آشنا شدیم. در این مطلب نظرگاه سیدلاری درباره دو لازمه دیگر از این ملزومات را تبیین می‌کنیم.
4- اقامه نماز جمعه در عصر غیبت؛ اقامه نماز جمعه از جمله ملزومات حکومتی مورد اختلاف نزد علما و فقهای شیعه است. گروهی از آنها، اقامه نماز جمعه را در عصر غیبت واجب نمی‌دانند؛ اما گروهی قابل ملاحظه از فقها، نظیر «سلّاربن‌عبدالعزیز» اقامه نماز جمعه در عصر غیبت را ضروری و از ملزومات حکومت تلقی می‌کنند. سیدلاری افزون بر اینکه به این مسئله معتقد بود، عملاً در لارستان نماز جمعه اقامه می‌کرد و درباره «خطبه نماز جمعه» رساله‌ای به همین نام نگاشته است(1) وی نماز جمعه را واجب می‌دانست و آن را بزرگ‌ترین و مهم‌ترین شعایر اسلامی می‌شمرد که در پرتو آن می‌توان از انحراف‌های بزرگ در جامعه جلوگیری کرد و مردم را در مقابل دشمنان دین بسیج نمود، عزت مسلمین را به آن حفظ کرد و مسلمانان را از آنچه بر سرنوشت آنها می‌رود و از توطئه‌هایی که علیه آنان در جریان است، آگاه کرد.(2) بنابراین، سید اقامه جمعه را از مناصب فقیه جامع‌الشرایط می‌دانست و بر این اساس، امامان جمعه عادل و شایسته‌ای را برای اقامه این شعار بزرگ الهی در شهرستان‌های منطقه و جنوب منصوب می‌کرد.(3)
5- امر به جهاد علیه کفار؛ به اعتقاد سیدلاری، یکی دیگر از ملزومات حکومت، مسئله جهاد است. او معتقد است، اصل و اساس اسلام به جهاد وابسته است، فتوحات تمام دوره‌های اسلامی محصول همین جهاد است و اقتدار تمام دولت‌ها از جهاد حاصل شده است. در این راستا، وی به آیات و روایاتی، نظیر «إِنَّ اللَّهَ يُحِبُّ الَّذينَ يُقاتِلونَ في سَبيلِهِ صَفًّا كَأَنَّهُم بُنيانٌ مَرصوصٌ»(4) و کلام نورانی حضرت امیرالمؤمنین علی(ع) در باب اهمیت و فضیلت جهاد اشاره و استدلال می‌کند که حضرت فرمودند: «إِنَّ الْجِهَادَ بَابٌ مِنْ أَبْوَابِ الْجَنَّةِ فَتَحَهُ اللَّهُ لِخَاصَّةِ أَوْلِيَائِهِ وَ...»؛ همانا جهاد درى است از درهاى بهشت كه خداوند بر روى بندگان خاص خود گشوده است. جهاد جامه پرهيزگارى و جوشن استوار خدايى و سپر ستبر اوست. (5)
اوج این اعتقاد سید، در اعلام جهاد علیه هجوم نیروهای انگلیسی به ایران و اشغال صفحات جنوبی کشور متبلور شد و جنگ علیه انگلیس حدود دو سال(از اردیبهشت 1297 خورشیدی) در جنوب ایران تداوم یافت. مرحوم لاری حدود چهار حکم جهاد صادر کرده که در همه آنها جهاد را واجب عینی قلمداد کرده است: «اعلان به هر کس و هر جا از مسلمین خارج و داخل، حتی بر نسوان و صبیان و سلطان فرمانفرما و قوام و اعراب و هر کس که لاف از مسلمانی می‌زند، واجب فوری عینی است. خصوصا در این زمان امتحان کفر و ایمان، جهاد و دفاع این کفار حربی ابالیس انگلیس و اعوان ایشان و سد ابواب طمع و جای قرار و راه فرار، از هر گوشه و کنار و کوچه و بازار بدون مهلت و انظار بعذاب النار و خزی عار و صغار.»(6) وی در این حکم جهاد معتقد است هر کس از این حکم تخلف بورزد، مرتد و خارج از اسلام خواهد بود.  
 منابع در دفتر نشریه موجود  است.