غالب و مغلوب حقیقی

یکی از موضوعاتی که باید در بحث جهاد مطرح شود، ملاک فتح و نصرت است؛ چون در درگیری بالاخره طایفه‌ای مغلوب می‌شود و به‌اصطلاح شکست می‌خورد و طایفه‌ای هم غالب می‌شود و فاتح و پیروز می‌شود. این مطلب در میان مردم یک نوع تفسیر و توجیه دارد و در اسلام، در فرهنگ قرآن و احادیث اهل ‌بیت(ع) نوع دیگری تفسیر و توجیه دارد. در عرف، مردم این‌گونه تفسیر می‌کنند که هر کسی کشت و تخریب کرد و نابود کرد و دشمن را قلع و قمع کرد، این فاتح و پیروز است و آن طرفی که کشته شده، آن شکست خورده و مغلوب است. این‌گونه مردم قضاوت می‌کنند؛ ولی فرهنگ قرآن و اهل‌ بیت(ع) که با بحث جهاد ارتباط دارد، این چنین نیست... در قرآن آیاتی هست که حزب‌الله را همیشه غالب معرفی می‌کند، جندالله را غالب معرفی می‌کند. «كتب الله لأغلبن أَنا وَ رُسُلِی» خدا و رسول خدا(ص) را همیشه غالب معرفی می‌کند. از طرفی ما می‌دانیم که در جنگ‌ها، یعنی در جهادها که بین جندالله و حزب‌الله و رسول‌الله(ص) درگیری به‌وجود آمده، حق و باطل در برابر هم صف‌آرایی کرده‌اند. پیغمبران فراوانی کشته شده‌اند که خدا می‌گوید: «يَقْتُلُون البنين بغير حق»؛ یهود پیغمبران را می‌کشت. می‌دانید که حضرت زکریا را با اره دو نیم کرده‌اند. به این وسیله شهید شده، قبر زکریا هم در سوریه در حلب یک زیارت‌گاهی است. قبر حضرت یحیی هم که شهید شده است آن‌هم در میان مسجد جامع دمشق، قبرش آنجا معلوم است و امثال اینها. ما پیغمبرانی و همراهان پیغمبرانی داریم که در جنگ‌ها در جهادها على‌الظاهر کشته شده‌اند، على‌الظاهر مغلوب شده‌اند. در جنگ بدر، مسلمان‌ها غالب شدند، اما در جنگ احد در ظاهر امر مسلمانان شکست خوردند. حالا تفسیر و توجیه این جریان‌ها با این قبیل آيات قرآن، اول «فإن حزب الله هم الغالبون» آيه 56 سوره مائده، دوم «وَ إِن جنديًا لهم الغالبون» آیه 173 سوره الصافات، سوم «كتب الله لأغلين أنا و رُسلی» آیه 21 سوره مجادله است؛ بنابراین باید ببینیم ملاک فتح و پیروزی و ملاک غلبه چیست که خداوند متعال این‌چنین اینها را غالب و مغلوب معرفی می‌کند؟ از سه جهت جبهه حق بر جبهه باطل غلبه دارد. جهت اول: بحث استدلال است و مناظره است و اقامه برهان است. دوم عامل غلبه کمک پروردگار است؛ یعنی ما شکی نداریم و آیات کثیری از قرآن می‌گوید که شما جهادگر باشید به آن صفاتی که ما گفتیم، گام بردارید، ما شما را کمک می‌کنیم... شاید ده بیست جا هست در قرآن کریم دال بر اینکه خداوند ناصر و کمک کسانی است که به جهاد برخیزند؛(محمد/۷)... سومین عامل این است که خداوند مجاهدین را به‌نوعی تربیت می‌کند که ایمان‌شان، عقیده‌شان، شهادت‌طلبی آنها، شهامت‌شان و شجاعت‌شان اینها خیلی است. «إن يَكُن مِنْكُمْ عِشْرُونَ صَابِرُونَ يَعْلَمُوا مانين».(انفال/۶۵)