بیشک، سازمان بسیج یکی از ابتکارت مهم امام خمینی(ره) برای حراست از دستاوردهای انقلاب اسلامی است. سازمانی که مأموریت رفع و دفع موانع و آسیبها، مقابله با تهدیدها و شرارتهای بیرونی و پیشبرد اهداف انقلاب اسلامی تا تحقق تمدن نوین اسلامی را بر عهده دارد.
در این سرزمین، نام بسیج با رشادت و حماسه گره خورده است. نهادی که به تعبیر امام راحل «تشکیل بسیج در نظام جمهوری اسلامی ایران یقیناً از برکات و الطاف جلیه خداوند تعالی بود که بر ملت عزیز و انقلاب اسلامی ایران ارزانی شد.» و «شجره طیبه و درخت تناور و پرثمری است که شکوفههای آن بوی بهار وصل و طراوت یقین و حدیث عشق میدهد.» بسیج در فرهنگ انقلابی چنان جایگاه والا و مقدسی دارد که امام راحل در وصیتنامه سیاسی ـ الهی خود از پیشگاه خداوند تمنای حشر با بسیجیان را داشته و میفرمایند: «من همواره به خلوص و صفای بسیجیان غبطه میخورم و از خدا میخواهم تا با بسیجیانم محشور گرداند، چرا که در این دنیا افتخارم این است که خود بسیجیام.»
در میان نقشها و وظایف بسیج، حرکت پرشتاب در نهضت تولید علم و جنبش نرمافزاری از میان سایر نقشها از برجستگی و اهمیت ویژهای برخوردار است که نقشی راهبردی بوده و زلف استقلال و اقتدار و امنیت کشور و نظام با این نقش گره خورده است. در بزرگداشت هفته بسیج در سالهای اخیر، نقش بسیج در حوزه علم و پژوهش اهمیت ویژهای یافته است. رهبر معظم انقلاب استقلال و اقتدار کشور را به تحرک علمی کشور وابسته دانسته و میفرمایند: «کشوری که علم نداشته باشد نباید توقع عزت و استقلال و اقتدار داشته باشد.» نقش بسیج در نهضت تولید علم فراگیر و غیر قابل قیاس با سایر افراد در جامعه است. ورود بسیج به حوزه علم و فناوری مربوط به سالهای آغازین پس از جنگ است. فعالیت بسیج در عرصه علمی، در سال ۱۳۷۱ با ایجاد سازمان تحقیقات و خودکفایی به صورت سازمانیافته و رسمی آغاز شد و چهار سال بعد در سال ۱۳۷۵ به سازمان مطالعات و تحقیقات بسیج تغییر نام یافت. با پیشرفتهای شگرف و گسترده بسیج در ایجاد هزاران شرکت دانشبنیان و تولید علم، امروز چشم امید رهبری و باور و اعتماد مردم به تحرک انقلابی و جهادی بسیج در نهضت تولید علم دوخته شده است. حرکت بسیج در نهضت تولید علم حرکتی راهبردی، مرکب و چند لایه بوده و بر سایر مأموریتها و وظایف بسیج بهصورت مستقیم یا غیر مستقیم و در بازه زمانی کوتاهمدت یا بلندمدت تأثیر میگذارد.
حضور گسترده بسیج در همه لایههای علمی و پژوهشی کشور در دانشگاهها، مدارس، مراکز تحقیقاتی و پژوهشی و حوزههای علوم دینی ظرفیت غیر قابل چشمپوشی برای ایجاد «نهضت تولید علم» و «جنبش نرمافزاری» در اختیار نظام قرار داده است. بسیج فرهنگی در حوزههای گوناگون تحت عناوینی، نظیر بسیج دانشجویی، اساتید، نخبگان و دانشآموزی وجود دارد. فعال شدن بسیج دانشجویی، اساتید و دانشآموزی، فرهنگسازی و تولید علم را امکانپذیر کرده و بر سرعت آن میافزاید. در واقع، یکی از مخاطبان اصلی مطالبات و انتظارات رهبری، شورای عالی انقلاب فرهنگی، مراکز و دستگاههای راهبردی متولی تولید علم سازمان بسیج است و این سازمان انصافاً خوب عمل کرده است. رهبر معظم انقلاب در دیدارهای سالانه با نخبگان و استعدادهای برتر علمی کشور مطالبات بسیار مهمی در حوزه سرعتبخشی و کابردی کردن جنبش تولید علم داشته و دارند که به حق باید گفت بسیج با انگیزه بالا و ظرفیت بسیار خوبی که دارد، میتواند در جهت اجرایی شدن و عملیاتی کردن انتظارات معظمله اقدام کند.
حرکت کشور در حوزه علم و پژوهش و تحقق انتظارات رهبری، مسیر را برای رسیدن به قلههای علم و دانش و تبدیل ایران به قطب علمی جهان هموار میکند. افزون بر این، باید گفت ایجاد تمدن بزرگ و نوین اسلامی مستلزم تحقق جنبش نرمافزاری و نهضت تولید علم است و تردیدی نیست که نقش بسیج در این مسیر پررنگتر و کلیدیتر است. بسیج میتواند بین جامعه علمی کشور و دستگاه اجرایی تعامل و ارتباط برقرار کرده و مسئله محوری را به صورت جدی در دستور کار قرار دهد. بسیج همانگونه که در بسیاری از حوزهها منشأ تحول و رسیدن به قلهها بوده و سرود ما توانستیم را نواخته است، انتظار میرود در حوزه تولید علم نیز بر مشکلات و موانع فائق آمده و عزت، اقتدار، امنیت و استقلال را تضمین و به ملت قهرمان ایران هدیه کند.