صبح صادق >>  مجازستان >> یادداشت
تاریخ انتشار : ۱۳ آذر ۱۴۰۲ - ۱۶:۴۸  ، 
کد خبر : ۳۵۳۸۷۱

اعتبارش را بسنج!

پایگاه بصیرت / سیدمحمدمهدی خلیل‌زاده/ گروه مجازستان
 «اعتبار منبع» مفهومی بنیادی در ارتباطات است که شاید بتوان قدمت آن را با عمر ارتباطات برابر دانست. معتبر بودن منبع در واقع پیش‌شرط لازم برای برقراری یک ارتباط کامل بین فرستنده، پیام و مخاطب آن است. اعتبار منبع را می‌توان نقطه تلاقی مفاهیم ارتباطی نیز تلقی کرد. انتشار یک خبر غیرموثق که با واقعیت مطابقت ندارد، به انحراف افکار انبوهی از مخاطبان می‌انجامد و گاه ضایعات جبران‌ناپذیری را به دنبال دارد.
«انسان‎ها هیچ‌گاه به حرف‌های رهگذران گوش فرا نمی‌دهند، زیرا رهگذران انسان‌هایی ناشناخته، گوناگون و دارای عقاید متفاوت هستند و در یک کلام فاقد اعتبارند. اعتبار(Credibility) یعنی میزان اطمینان و ارزشی که گیرنده برای یک منبع و یا یک کانال ارتباطی قائل است.» به تعبیر دیگر، اعتبار به قضاوت‌هایی اشاره دارد که پیام‌گیر درباره «باورپذیری» یک رسانش‌گر انجام می‌دهد. بنابراین، اگر اعتبار مثبت در نزد پیام‌گیر برای پیام‌رسان نباشد، پیام‌گیر یا اصلاً پیام را دریافت نمی‌کند و خود را در فراگرد ارتباطی قرار نمی‌دهد (انسداد کانال) یا اینکه پیام‌های دریافتی را موثق و معتبر نخواهد پنداشت.
در عصر ارتباطات و با گسترش رسانه‌های همگانی و تنوع غیرقابل تصور آنها وضعیت اطلاع‌رسانی به نحوی شده است که مخاطب می‌تواند در یک لحظه به انواع رسانه‌ها دسترسی داشته باشد. این رسانه‌ها نیز تنوع فراوانی دارند. برای نمونه، درباره رسانه‌ای همچون تلویزیون می‌توان به انواع کانال‌های آن اشاره کرد که در بعضی از کشورها تا بیش 100 شبکه قابل دریافت است که این حق انتخاب رقابت را در عرصه خبر و اطلاع‌رسانی مشکل کرده است. یکی از مهم‌ترین عوامل انتخاب شبکه یا پیام (خبر) اعتبار است. مردم بیشتر از منابعی استفاده می‌کنند که اعتبار بیشتری در مقایسه با دیگر منابع داشته باشد. علت آن هم این است که مخاطب زمان یا توان لازم برای ارزیابی یک به یک خبرها را نخواهد داشت، لذا بیشتر سعی می‌کند منابع خبری معتبر و موثق را در بین شبکه‌های گوناگون پیدا کند و از آن برای استفاده روزانه بهره ببرد و از منابع کم اعتبار فقط در مواقع ضروری یا مطالب کم اهمیت استفاده کند.
نقش دیگر اعتبار در جذب خبر این است که مخاطب باور سریع‌تری درباره خبرهایی که از منابع معتبر منعکس می‌شوند، دارد و آن خبرها را بدون هیچ‌گونه واکاوی قبول می‌کند. در صورتی که اخبار و اطلاعات منابع کم اعتبار را مورد واکاوی و پرسش قرار می‌دهند، بهترین خبرها را نیز زیرسؤال می‌برند. علت این زیر سؤال رفتن این است که اخبار کمتر روی عنصر «چرا» تمرکز می‌کنند. نپرداختن به عنصر «چرا» موجب ایجاد سؤال برای مخاطب کنجکاو و حساس می‌شود و خبر زیر سؤال رفته و اعتبار خود را از دست می‌دهد.
نظرات بینندگان
ارسال خبرنامه
برای عضویت در خبرنامه سایت ایمیل خود را وارد نمایید.
نشریات