سپاه پاسداران به بلندای تاریخ انقلاب از قدمت تشکیل و مأموریت یافتنش برای حفاظت از کیان انقلاب و دفاع از امنیت سرزمینی میگذرد؛ اما تکتک صفحات تاریخ این انقلاب مردمی گواهند که پاسداران انقلاب تنها تفنگ به دست نگرفته تا چشم تیز کنند و هر جنبده و متجاوزی را به مرزهای سرزمینی هدف قرار داده یا دستگیر و بازخواست کنند تا عبرتی برای دیگرانی باشد که سودای تجاوز و تعدی دارند؛ بلکه در همه صحنهها آماده به خدمت و پشتیبان هم نظام و هم ملت آن بوده و هستند.
از دفاع امنیتی تا دفاع اجتماعی
سپاه پاسداران انقلاب اسلامی اگرچه با عنوان یک نهاد و سازمان نظامی و سیاسی شناخته میشود که قرار است در بحرانهای امنیتی از مرزها و کیان مملکت اسلامی ایران دفاع کند و در بزنگاههای تاریخی حضوری فعال در عرصه دیپلماسی و سیاسی و کمک به ارتقای توان دفاعی کشور داشته باشد؛ اما این نهاد در اصطلاح نظامی در همه عرصههای اجتماعی، سیاسی و فرهنگی تا مدیریت بحران در شرایط قهر طبیعت و مصائب زمینی و آسمانی همواره فعالترین صحنهگردان امداد و نجات و کمکرسانیهای بیبدیل و بیدریغ بوده و هست.
از دفاع تا امداد و نجات
سپاه پاسداران جان بر کفترین نیروها را دارد و شاید همین جان بر کفی، یعنی تا پای جان برای ایران است که دشمن را به وحشت میاندازد که با چه نیروی مقتدر و سرسخت و در عین حال اجتماعی و مردمداری مواجه است! پاسداران هم ثابت کردهاند تا پای جان برای ایران آنچه را که در چنته و توان دارند، میگذارند؛ چه هجوم نظامی و سایبری دشمن در میان باشد و چه هجوم بلایای طبیعی همواره فعالترینهای میدان و همراه و همیار مردم هستند. پاسداران بحران نظامی و طبیعی نمیشناسند و مدیریت آن بحران را از وظایف خود میدانند تا به آنچه دغدغه امام(ره) از تشکیل چنین نیروی مقتدری بود، جامه عمل بپوشاند. سپاه خدمات کمنظیری در بحرانها و بلایای طبیعی داشته است که این مهم به خوبی در حافظه مردم و تاریخ روزهای سخت این دیار ثبت و ضبط شده است.
در سیل ماندگان
با مروری تاریخی بر آنچه گذشته، ماهیت مردمی و یاریگری پاسداران انقلاب بیش از پیش نمایان میشود؛ آنجا که سیلماندگان هم میدانند سپاه تنهایشان نمیگذارد. در سیل دی ماه ۱۴۰۰ سیستان و بلوچستان مردم مغموم از آبگرفتگی و خسارت منازل، روستا و شهرهای این استان شرقی خوب در خاطر دارند که چطور سپاه از تمام ظرفیت خود در راستای کمک به آنها بهره گرفت تا جایی که در یک مورد پاسداران پایگاه دریایی امام علی(ع) چابهار با دستور سردار تنگسیری با استفاده حداکثری از ظرفیت سازمانی به امداد و کمکرسانی به هموطنان مناطق سیلزده چابهار و کنارک شتافتند و با راهاندازی قرارگاه جهادی کمکرسانی به مردم و استفاده از تجهیزات و ماشینآلات مهندسی نیروی دریایی سپاه، درباره رفع سریع آبگرفتگی معابر شهری و هدایت آبهای سطحی باری از دوش مردم برداشتند و میداندار مدیریت در بحران سیل سیستان بودند.
تقابل پاسداران با خشم طبیعت
مرداد ماه ۱۴۰۱ هم با فعالیت یک سامانه بارشی شدید در کشور بسیار ی از مناطق و استانها دچار سیل و آبگرفتگیهای شدید و تخریب و مفقودی و کشتهشدنهای بسیاری شد.
اما مانند دیگر مواقع بحرانی، سپاه وارد عرصه شد و در خیلی از استانها و شهرهای درگیر سیل به امداد و نجات همت گماشت. چنانکه در پی وقوع سیل در شهرستان فیروزکوه نیروهای جهادی سپاه سیدالشهداء(ع) استان تهران با ۸۰ دستگاه خودروی سبک، نیمه سنگین و سنگین (بولدوزر، لودر، بیل مکانیکی، بابکت، کمپرسی، آمبولانس، خودروهای تاکتیکی سبک، سواری و...) با تشکیل قرارگاه پشتیبانی، امدادرسانی به سیلزدگان فیروزکوه را آغاز کردند. در دیگر شهرها و استانها هم با دستور سردار سلامی نیروها آمادهباش امدادرسانی شدند.
یاریگر در راهماندگان
اسفندماه سال ۱۳۹۷ هم در حالی که بسیاری از راههای روستایی در اثر سیلاب شدید در کرمان تخریب شده بود، نیروهای سپاهی استان کرمان به امدادرسانی و کمک به مردم آسیبدیده از سیل شتافتند و حتی قبل از اعزام امکانات با دستهای خالی مشغول کار شدند تا بلکه پیش از هجوم سرمای شب و رسیدن کمک و مایحتاج و دیگر نیروهای امداد و نجات کشور در صحنه یاریگر مردم در مواقع بحران باشند. سیل اسفندماه سال ۱۳۹۷ تا پایان فروردین 1398 ادامه داشت و بسیاری از استانها و شهرها و روستاها را درگیر خود کرد، اما آنچه مایه امید مردم سیلزده و مصیبت وارد شده در این بلای آسمانی و ناگهانی بود، همین حضور فعال و مخلصانه پاسداران انقلاب در تمام نقاط آسیب دیده در کشور بود. سیل در برخی استانها به ویژه گلستان، مازندران، لرستان، خوزستان و کرمان سبب بروز خسارات بسیاری شده بود.
امدادرسانی
سپاههای استانی و قرارگاه سازندگی خاتمالانبیا(ص) از جمله فعالترین گروههای امدادی و کمکرسانی بودند که برای تسریع در امدادرسانی بیشتر و گسیل امکانات برای ترمیم زیرساختها و کمک به سیلزدگان، کاهش تلفات انسانی، کمک و مساعدت به مردم سیلزده، ارائه خدمات اولیه مانند تغذیه، بهداشت، اسکان و ترابری و نیز مدیریت متمرکز برای جلوگیری از افزایش خطر سیل را در دستورالعمل امدادرسانیها قرار دادند و سپاههای استانی درگیر در سیل و سپاههای استانی معین، نیروهای زمینی، دریایی، هوافضا وبسیج، قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء(ص) و معاونتهای پشتیبانی مانند لجستیک، بهداری و نیروی انسانی سپاه به طور مداوم، مشغول امدادرسانی و کمک به هموطنان در استانهای سیلزده شدند.
جمعآوری کمکهای مردمی، فراهم کردن امکانات ترابری و ارسال و توزیع کمکها با هماهنگی سازمانهای مسئول در منطقه، از جمله اقدامات سپاههای استانی درگیر در سیل و سپاههای استانی برشمرده میشود که به مثابه معین برای هر یک از استانهای سیلزده مأموریت داشتند. اعزام پاسداران انقلاب به منظور ارائه خدمات حضوری و میدانی و همکاری با ستادهای بحران استانها، برقراری امنیت و نیز کمکرسانی به مردم در اسکان، تغذیه و پاکسازی منازل، معابر و محلهای کسب آنان از دیگر اقداماتی بود که در سیل اسفند ۱۳۹۷ و فروردین ۱۳۹۸ در مناطق سیلزده انجام شد. بهکارگیری واحدهای مهندسی نیروی زمینی سپاه برای ایجاد و ترمیم سیلبندها، حفر کانال، ساخت پل و...، بازگشایی مسیرهای اصلی ارتباطی و ساخت پلهای ۱۹گانه در استان گلستان، بهکارگیری ۵۶۳ دستگاه ماشینآلات مهندسی و نیز به کارگیری بالگردهای هوانیروز به منظور جابهجایی و اقدامات ترابری مورد نیاز با تلاش یگانهای نیروی زمینی سپاه صورت گرفت.
امدادگری، دفاع از مرزها و آبرسانی
پاسداران انقلاب سوای مأموریتی که در حفاظت از کیان نظام و انقلاب دارند، امدادرسان و یاریگر نیز هستند و هرجا مشکلی باشد، پای پاسداران در میان است.
قرارگاه کربلای نیروی زمینی سپاه در خوزستان بیش از ۴ هزار متر سیلبند را ترمیم کرد. همچنین، احداث و تأمین بیش از ۲۰۰ هزار لیتر آب شرب برای سیلزدگان و اعزام و استقرار بیمارستان صحرایی حضرت فاطمه زهرا(س) از دیگر اقدامات این نیرو در مناطق سیلزده به شمار میرود.
از اقدامات برجسته نیروی دریایی سپاه در یاری رساندن به سیلزدگان سال ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ به کارگیری بیش از ۲۷۰ فروند شناور سبک به منظور نقل و انتقال و جابهجایی مردم همچنین به منظور تردد در کانالها و مسیرهای کمعمق مناطق سیلزده ۷۰ فروند قایق جیمینی به این نقاط بود. انجام اقدامات ترابری سنگین تجهیزات در مسیرهای دریایی، بهکارگیری بیش از 100 دستگاه ماشینآلات راهسازی اعم از بولدوزر، جرثقیل، بیل مکانیکی، کامیونت و کشنده و نیز استقرار بیمارستان تخصصی نیروی دریایی سپاه با تجهیزات و امکانات کامل در مناطق سیلزده بود.
در سیلاب شدید سال ۱۳۹۵ هم نیروهای سپاه فتح استان کهگیلویه و بویراحمد برای یاری رساندن به مردم منطقه سرابتاوه شهر یاسوج و مردم خوزستان که به دلیل بارش شدید باران در سیل گرفتار شده بودند، به کمک آنها رفتند.
از سیل تا زلزله فرقی نمیکند
در زلزله بزرگ ۳/۷ ریشتری سال ۱۳۹۶ کرمانشاه زلزلهای که به نقل از سازمان لرزهنگاری کشور ۴۵۰ پس لرزه داشت، مردم زیادی دچار آسیب شدند و عزیزانشان را از دست دادند تا جایی که به نقل از آخرین آمارها ۵۷۴ نفر در این زلزله جان خود را از دست داده و ۹هزار و ۳۸۸ نفر مصدوم شدند. در این هجوم ناگهانی طبیعت نیز سپاه پای ثابت امداد و نجات بود.
سه تیپ مستقل سپاه پاسداران با حضور در منطقه و با کمک قرارگاه سازندگی خاتمالانبیاء(ص) شروع به بازگشایی راهها کردند. بالگردهای سپاه و ارتش و همچنین هواپیماهای سنگین ترابری ارتش و سپاه پاسداران آوردن آذوقه و مواد لازم را نیز عهدهدار شدند و لشکر عملیاتی ۲۷ محمدرسولالله(ص) نیز به منطقه اعزام شد و بیش از ۸ هزار کانکس برای اسکان موقت مردم آسیب دیده راهاندازی شد.
آنچه شرح داده شد، تنها بخشی از وظایف خارج از مأموریت پاسداران است. صفحات انقلاب پر است از این خاطرات شیرین در میان تلخیهای بلایای طبیعی؛ آن هم برای پاسداران مدافع امنیت و حافظ جان مردم و یاریرسان و امدادگر در مواقع بحران کشور. صفحات بسیاری از این تاریخ پر افتخار سپاه در تاریخ انقلاب اسلامی و خدمات کم نظیر این نهاد جان بر کف در بحرانها و بلایای طبیعی وجود دارد که در این نوشتار نمیگنجد.