بیش از دو سال از آغاز جنگ اوکراین می‌گذرد. جنگی که به زعم بسیاری از اندیشمندان و تحلیلگران حوزه روابط بین‌الملل، یک نقطه عطف قابل توجه در عرصه نظام و سیاست بین‌الملل به شمار می‌آید و البته طیفی از بازیگران و رقبا را در عرصه جهانی رو در روی یکدیگر قرار داده است.
در این راستا، به طور خاص دولت‌های غربی که خود با توسعه سازمان ناتو به سمت شرق و مرزهای روسیه، اصلی‌ترین محرک آغاز جنگ اوکراین بودند، در ابتدای جنگ مذکور، پروژه قهرمان‌سازی از رئیس‌جمهور اوکراین و فرماندهان نظامی ارشد این کشور را در دستور کار قرار دادند و حجم قابل توجهی پول و تسلیحات را نیز به این کشور ارائه کردند. با این حال، با گذشت زمان و دلسرد شدن جهان غرب از پیروزی اوکراین در جنگ با روسیه، شاهد بوده‌ایم که نه تنها کمک‌های غرب به اوکراین کاهش قابل توجهی پیدا کرده، بلکه مقامات غربی در ماه‌های اخیر به صراحت به اوکراینی‌ها پیام داده‌اند که بهتر است خود را برای مذاکرات صلح و خاتمه جنگ با روسیه آماده کنند.
شاخص‌ترین موضع‌گیری در این زمینه را «ینس استولتنبرگ» دبیر کل ناتو انجام داده که اندکی قبل به صراحت تأکید کرد، جهان غرب باید خود را آماده سناریوهای ناخوشایندی در قالب جنگ اوکراین کند. از این رو، به تازگی «ولادیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین در اقدامی معنادار، فرمانده ارتش این کشور «والری زالوژنی» را از سِمت خود عزل کرده است. اقدامی که بازتاب‌های گسترده‌ای نیز پیدا کرده و به نظر می‌رسد این حرکت رئیس‌جمهور اوکراین، حامل سه پالس عمده و محوری بوده است که هیچ یک چشم‌اندازهای روشنی را برای طرف اوکراینی درباره آینده جنگِ این کشور با روسیه نوید نمی‌دهند.
افشای واقعیت‌ها
مقامات غربی و همچنین جریان‌های سیاسی و رسانه‌ای متحد آنها، از ابتدای جنگ اوکراین مدام اقدام به تحسین «ولادیمیر زلنسکی» رئیس‌جمهور اوکراین و همچنین «والری زالوژنی» فرمانده ارتش این کشور می‌کردند و سعی داشتند این دو را به مثابه افرادی که دیدگاه‌های متحد و منسجمی دارند و در حقیقت ناجی ملت اوکراین هستند، به افکار عمومی این کشور و البته جهان معرفی کنند.
با این حال، گذشت زمان نشان داده است تا چه اندازه این قبیل قهرمان‌سازی‌ها، با واقعیت‌های میدانی در اوکراین در تضاد هستند. در این زمینه گزارش‌های گوناگونی قبل از عزل زالوژنی منتشر شده بود که همگی آنها تأکید داشتند زلنسکی به صراحت از زالوژنی خواسته است تا از سمت خود استعفا دهد. با این حال وی این حرکت را انجام نداده و سعی داشته است تا زلنسکی خود رأساً اقدام به برکناری وی کند تا مجبور شود هزینه‌های این حرکت خودش را نیز بپردازد.
اساساً همین مسئله نیز سبب شده است تا تحلیلگران غربی در روزهای اخیر به اختلافات گسترده زلنسکی و زالوژنی و ظاهرسازی‌های آنها در پیشگاه مردم اوکراین و جهانیان اشاره داشته باشند و با استناد به همین مسئله، وضعیتِ اوکراین در نبرد با روسیه را بسیار سخت توصیف کنند.
سرخوردگی زلنسکی
ولادیمیر زلنسکی در ماه‌های گذشته بارها وعده‌هایی را دال بر انجام عملیات‌های موفقیت‌آمیز علیه ارتش روسیه داده بود. وعده‌هایی که همگی آنها مستند و متکی به تحلیل‌ها و برآوردهایی بوده‌اند که فرماندهان ارشد ارتش اوکراین به زلنسکی ارائه می‌کردند. از این رو، رئیس‌جمهور اوکراین در مواجهه با شکست‌های میدانی ارتش این کشور، به نوعی، فرماندهان نظامی اوکراین را مقصر دانسته و با عزل والری زالوژنی سعی داشته تا سیگنال ترمیم ساختارهای ارتش این کشور را بدهد. البته زلنسکی با عزل فرمانده ارتش اوکراین به نوعی این پیام را به دیگر فرماندهان نظامی این کشور نیز رسانده که در برخورد با آنها و تحلیل‌ها و عملکردهای اشتباه‌شان هیچ محدودیتی را پیش چشم نمی‌بیند. از این منظر، می‌توان گفت شکست‌های میدانی ارتش اوکراین در مدت اخیر نیز در عزلِ والری زالوژنی مؤثر بوده‌اند.
محبوبیت زالوژنی
در نهایت باید گفت، برخی محافل خبری و فکری در غرب در مدت اخیر در قالب تحلیل و تفسیرهای گوناگونی که ارائه کرده و می‌کنند، به این مسئله اشاره داشته‌اند که سبقت گرفتن محبوبیت والری زالوژنی به عنوان یک فرمانده ارشد نظامی اوکراین از ولادیمیر زلنسکی، تا حد زیادی رئیس‌جمهور اوکراین را نگران کرده و همین مسئله سبب شده است تا وی به این باور برسد که «در یک اقلیم، دو پادشاه نمی‌گنجد.» از این رو، زلنسکی حذف زالوژنی از قدرت را در دستور کار قرار داده است. از این منظر، عزل اخیر والری زالوژنی از سِمت فرماندهی ارتش اوکراین، رنگ و بوی سیاسی داشته و باید آن را در قالب تسویه حساب‌های سیاسی رئیس‌جمهور کنونی اوکراین ارزیابی کرد.
