تمام عبادات الهی یک سلسله مقدماتی دارد و برای اینکه این مقدمات انسان را به روح معنوی آن عبادت نزدیک کند، معمولاً گاهی به صورت وظایف و گاهی به صورت وظایف پیش مقدمی در شریعت آمده است که به مقدمات قرینه و بعیده تقسیم‌بندی می‌شوند. برای نمونه، قبل از ورود به نماز؛ اذان، اقامه، طهارت بدن و لباس و... شرط مقارن است، اما برای رسیدن به روح نماز که حضور قلب است، صرف وضو و اجتناب از نجاست ظاهری کافی نیست.
نکته دوم آنکه هرچه عبادت عظیم‌تر باشد، مقدمات آن هم عظیم‌تر است. قرآن درباره ماه مبارک رمضان که ماه نزول قرآن است و شب قدر در آن قرار گرفته است، می‌فرماید: «لَيْلَةُ الْقَدْرِ خَيْرٌ مِنْ أَلْفِ شَهْرٍ» که عبادت شب قدر برتر از عبادت هزار ماه است. در چنین ماهی انسان وقتی می‌خواهد وارد شود، قطعاً مقدمات آن عمیق‌تر و عظیم‌تر است. این گویای اهمیت و ویژگی ماه رمضان است و پیامبر عظیم‌الشأن اسلام(ص) آخرین جمعه ماه شعبان خطبه‌ای می‌خواند و در این خطبه توجه می‌دهد به اینکه باید استقبال عظیمی از ماه رمضان صورت گیرد. می‌فرماید: «قَدْ أَقْبَلَ إِلَیْکُمْ شَهْرُ الله»، یعنی ماه خدا به سوی شما روی کرده و مؤمنان را به استقبال از این ماه آماده می‌کند.
قبل از ورود به میهمانی خدا باید ببینیم خداوند چه اوصاف و چه ویژگی‌هایی دارد؛ خدا مهربان است، پس باید مهربانی کرد و قبل از ورود به نزد خدای رحیم، باید رحم کرد و قبل از ورود به نزد خدای بخشنده، باید بخشید؛ همانطور که فرمود: «ارحم ترحم». لذا برای استقبالی شاد و پرنشاط باید کارهایی کرد؛ خوش خلقی، حلالیت‌طلبی، ادای دیون، انفاق‌ـ مخصوصاً به ارحام صغیر، آشتی با نزدیکان، استغفار کردن که کل ماه شعبان ماه استغفار و صلوات است که خود مقدمه ورود به ماه رمضان است.
در روایات ما مطالبی بیان شده است که به نوعی رمز و راز پیشواز رفتن ماه رمضان است؛ یکی از آنها روزه گرفتن سه روز آخر ماه شعبان است یا حداقل یک روز آخر ماه شعبان است. خوشبختانه، ائمه ما را راهنمایی کرده و از ماه رمضان به «بهار قرآن» تعبیر کردند و بهترین سود در این ماه استفاده از محضر قرآن است؛ هرکسی به اقتضای شرایط خود از این خوان بهره ببرد؛ آنهایی که عالم‌ترند به تفسیر قرآن و آنهایی که در حد ظواهرند به ظواهر قرآن و به الفاظ قرآن توجه کنند؛ برای همین است که در ماه مبارک رمضان ثوابی که به آیه آیه قرآن اختصاص داده شد، بسیار بی‌نظیر است و هر یک آیه برابر با ثواب کل قرآن است. جوایز خداوند در این ماه فراوان است که بهترینش انس با قرآن و تدبر و قرائت قرآن است که هدف غائی همه اینها عمل به قرآن است.
