سوریه پس از ماهها همچنان دورانی حساس و نامعلوم را سپری میکند از یک سو جولانی و تحریرالشام به جز ماندن بر قدرت هیچ تفکری ندارد و تمامیت ارضی سوریه برایش هیچ اهمیتی ندارد و از سوی دیگر رقابت بازیگران عربی، غربی، صهیونیستی و ترکیه در ابعاد گستردهای ادامه دارد. آنانی که روزی جبهه مقاومت را عامل بحرانهای سوریه مینامیدند امروز ماهیت واقعی خود را نشان داده و این کشورچند پاره را به میدانی برای زیاده خواهی ها و سلطهگریهایشان مبدل کردهاند. از نکات قابل توجه در تحولات این روزهای سوریه را ادعاها و تحرکات صهیونیستها با نام مقابله با ترکیه است. رژیم صهیونی در این چارچوب مجموعهای از اقدامات را اجرا کرده است بخشی از این سیاست در قالب ورود نظامی و اشغال قنیطره، جولان تا ریف دمشق را تشکیل میدهد چنانکه در جدیدترین اقدام گروهی از نظامیان رژیم صهیونیستی با تجهیزات سنگین خود وارد شهرک مسحره در استان قنیطره شدند.نظامیان صهیونیست جاده میان شهرکهای مسحره و الطیحه را قطع کردند. برخی منابع نیز از رسیدن نظامیان اشغالگر به منطقه تل المال در مرز استانهای درعا و قنیطره خبر میدهند. بخش دیگر این اقدامات در قالب رویکردهای دیپلماتیک و رایزنی با قدرتها صورت میگیرد چنانکه رسانههای اسرائیل گزارش دادهاند که دستیار نظامی نخستوزیر صهیونیستی در سفر به روسیه درباره سوریه با محوریت ماندن نیروهای روس با هدف مقابله با افزایش نفوذ ترکیه با مقامات کرملین گفتوگو کرده است. رژیم صهیونی گسترش نفوذ ترکیه در سوریه زیر حاکمیت احمد الشرع و هیئت تحریر شام را برای خود یک تهدید ارزیابی کرده و برای تقابل با این نفوذ، از ادامه حضور روسیه در سوریه حمایت کرده است.
در همین چارچوب نیز منابع رژیم صهیونی میگویند با جدی شدن تصمیم آنکارا برای احداث پایگاه نظامی در مرکز سوریه، این رژیم دست به دامن آمریکا شده است تا جلوی این اقدامات ترکیه را بگیرد. روزنامه عبری اسرائیل هیوم به نقل از منابع اسرائیلی گزارش داد که رژیم صهیونی از واشنگتن درخواست کرده که از ترکیه بخواهد از احداث 3 پایگاه جدید در سوریه منصرف شده و مانع از تشکیل تشکیلات ضد اسرائیلی در سوریه شود.
رژیم صهیونیستی به دنبال چیست؟
در باب چرایی رویکرد تهاجمی صهیونیستها علیه ترکیه در حالی که در طول جنگ غزه آنکارا همکاریهای اقتصادی و نظامی گستردهای با این رژیم داشته است چند نکته قابل توجه است:
ا-ماهیت سیاسی حاکمان دمشق و ترکیه: جولانی و تحریرالشام هر چند که برآنند تا خود را ساختاری سکولار معرفی نمایند اما در حقیقت آنها نیز مانند اربابان ترک و قطری خود ماهیتی اخوانی دارند. این مسئله مطرح است که با تثبیت قدرت جولانی و تسلط ترکیه بر سوریه، این رویکرد اخوانی حمایت اجباری آنها از حماس را به همراه داشته باشد. این سناریو در حالی بهانه صهیونیستها برای دخالت در سوریه شده است که مواضع جولانی مبنی بر اینکه هیچ تهدیدی برای اسرائیل نخواهد بود این ادعاها را بسیار تضعیف کرده است.
2-خودمختاری کردها: یکی از ابعاد تحرکات صهیونیستها در سوریه را که ابعاد گستردهتر منطقهای دارد خودمختاری و جدایی طلبی کردهای سوریه است. این منطقه که اکنون تحت حمایت آمریکاییهاست در ماههای اخیر با حملات جولانی و ترکیه مواجه شده است که عملا با سیاست تکه تکه سازی منطقه با نام استقلال کردی مغایرت دارد. صهیونیست ها امیدوارند با حمایت آمریکا و روسیه و نیز برخی امتیازات غرب به ترکیه نظیر بیانیه خلع سلاح پ.ک.ک زمینهرا برای اجرای خودمختاری کردهای سوریه و در آینده گسترش آن به سایر کشورهای منطقه فراهم سازند چنانکه وزیر خارجه صهیونیستها بارها تاکید کرده است که اجازه نمیدهند که دمشق و ترکیه اقدامی علیه این منطقه صورت دهند.
3-تبدیل سوریه به عرصه جنگ رقابتها: صهیونیستها برآنند تا در ظاهر سوریه واحد باقی بماند اما در عمل همچون لیبی به دهها منطقه خودمختار طایفهای و قبیلهای درگیر جنگ داخلی و مناطق نفوذی برای بازیگران منطقه ای و فرامنطقهای مبدل گردد تا در سایه آن هم اشغالگری خویش را توجیه نماید و هم از شکل گیری سوریهای پایدار جلوگیری و حتی آن را به الگویی برای سایر کشورهای منطقه همچون اردن و مصر و... مبدل سازد. صهیونیستها قدرت یابی انحصاری ترکیه را خطری برای این طراحی میدانند، لذا از یک سو به درگیریهای قومی و طایفهای همچون اقدامی که علیه دروزیها انجام میدهند میپردازند و از سوی دیگر به دنبال وارد سازی رقبایی قابل اعتماد به سوریه در رقابت با ترکیه هستند تا در نهایت منافع این رژیم در سایش سراسری بازیگران تامین گردد.
4-جنگ هابها: یکی از نکات مهم در مناسبات ترکیه و صهیونیستها را جنگ آنها بر سر تبدیل شدن به هاب انرژی جهان است. از یک سو ترکیه به دنبال آن است تا منابع مدیترانه، عراق، آسیای مرکزی و قفقاز، سوریه و کشورهای عربی و... را از مسیر خاک خویش به کشورهای دیگر از جمله اروپا صادر نماید که در این میان سوریه میتواند نقشی اساسی ایفا نماید. از سوی دیگر رژیم صهیونیستی نیز همین سودا را در سر دارد که طرح کمربندی هند، رژیم صهیونیستی و عربستان، تسلط بر منابع نفت و گاز غزه،لبنان، سوریه، اقلیم کردستان عراق ، منابع انرژی در دریای مدیترانه و.... بخشی از این طراحی میباشد. اکنون عرصه رقابت میان ترکیه و رژیم صهیونیستی با بهبود شرایط ترکیه در سوریه شدت گرفته است در حالی که صهیونیستها نیز با اشغالگری بیشتر و نیز اقدام علیه دستاوردهای آنکارا به دنبال ظرفیت سازی های جدید آنکارا هستند.
صهیونیستها قدرت یابی انحصاری ترکیه را خطری برای این طراحی میدانند لذا از یک سو به درگیریهای قومی و طایفهای همچون اقدامی که علیه دروزیها انجام میدهند میپردازند و از سوی دیگر به دنبال وارد سازی رقبایی قابل اعتماد به سوریه در رقابت با ترکیه هستند تا در نهایت منافع این رژیم در سایش سراسری بازیگران تامین گردد.
5-کلاهی که بر سر ترکیه رفت: شواهد امر نشان میدهد که سقوط نظام سوریه به تنهایی توسط تحریرالشام قابل اجرا نبوده است. شواهد امر نشان میدهد که صهیونیستها و آمریکا، در نهایت ترکها را بازی داده و آن را به هزینه کرد برای سرنگونی نظام اسد سوق دادند. اکنون صهیونیستها که هدف اولیهیشان یعنی سقوط اسد و کاهش نفوذ مقاومت در سوریه محقق شده است برآنند تا ترکیه را نیز از معادلات حذف نموده و سلطهای یک جانبه را رقم زنند. به عبارتی دیگر میتوان گفت که امروز ترکیه تاوان اعتماد به صهیونیستها و آمریکا را میپردازد . ترکیهای که روزی در بازی آنها علیه نظام اسد اقدام و زمینهساز بحرانهای گسترده در سوریه شد امروز با چالشی به نام تمامیت خواهی صهیونیستها مواجه شده است که حاضر به پذیرش منافع آنکارا نبوده و از ابزارهای نظامی و دیپلماتیک برای سلطه گستردهتر بر سوریه و حذف منفع ترکیه بهره میگیرد. رویکردی که نتیجه آن افزایش ویرانی و چند پاره شدن سوریه و استمرار بحران در منطقه است و این تاوانی است که ترکیه به خاطر دل بستن به وعدههای صهیونیستها و آمریکا متحمل و خسارتهای بیشماری را به منطقه تحمیل کرده است.