بقائی: مهم‌ترین مسئله منطقه ما فلسطین است

 اسماعیل بقایی در نشست خبری، اظهار داشت: امروز سالروز سردار ملی است که یکی از چهره‌های اثر گذار در تاریخ ایران بویژه در تاریخ مشروطیت است و نقشی ماندگار در تاریخ معاصر ایران به جای گذاشت.

وی ادامه داد: چندروز گذشته شاهد تحرکات دیپلماتیک در عرصه بین المللی بودیم که هم جمهوری اسلامی ایران نقش افرین بود؛ کماکان مهم‌ترین مسئله منطقه ما مربوط به فلسطین است. مشاهد تداوم کشتار در سرزمین‌های اشغالی بودیم. در این ایام نزدیک به ۱۰۰ نفر از مردم غزه جان خودشان را از دست دادند. گذرگاه رفح همچنان بسته است و قرار بود کمک رسانی به مردم غزه با حداقل روزانه ۶۰۰ کامیون انجام شود ولی این اتفاق نیفتاد و همانطور که از ابتدا حدس زده می‌شد این بار هم رژیم صهیونیستی به وعده‌هایش عمل نکرد و ضامنان آتش‌بس به ویژه آمریکا با بی عملی باعث تداوم این جنایات شده‌اند.

نگرانی جامعه جهانی نسبت به دست اندازی برخی قدرت‌ها بر سازمان‌های بین‌المللی

سخنگوی وزارتخارجه در ادامه با اشاره با اجلاس جنبش عدم تعهد، گفت: در این نشست در حمایت قاطع جنبش عدم تعهد از موضع ایران مبنی بر خلاف قانون بودن اقدام سه کشور اروپایی و آمریکا، در ادعای بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده شورای امنیت مصوبه مهمی، تصویب شد. این فقط یک پیام مکتوب نبود بلکه حاکی از نگرانی جامعه جهانی نسبت به دست اندازی برخی قدرت‌ها بر سازمان‌های بین‌المللی و سوءاستفاده از این سازمان‌ها برای پیشبرد اغراض خود بود.

سخنگوی وزارت امور خارجه با اشاره به درگیری‌ها بین پاکستان و افغانستان، اظهار کرد: ثبات در منطقه پیرامونی برای ما اهمیت دارد از ابتدا از دو طرف درگیر خواستیم خویشتنداری نشان دهند و خوشحالیم دو طرف موفق به انعقاد تفاهم آتش‌بس شدند.امیدواریم این روند به یک روند مبتنی بر مفاهمه و گفت‌وگو بین دو کشور برای حل اختلاف و کاهش تنش بین دو کشور منجر شود.

وی درباره حمایت بی سابقه از موضع ایران در مخالفت با یکجانبه گرایی غرب و مخالفت روسیه و چین و اینکه همزمان شاهد برخی هجمه‌ها و روایت‌های نادرست از جمله رابطه راهبردی ایران و روسیه هستیم، افزود: تحولات این چند روز محصول یک کارزار دیپلماتیک بود که از یکسال قبل شروع کردیم. ما در این یکسال تلاش کردیم که طرف‌های مقابل را به این جمع بندی برسانیم که سوءاستفاده از سازوکار اسنپ بک نه تنها به بهبود روند دیپلماتیک کمکی نخواهد کرد بلکه باعث‌پیچیده تر شدن اوضاع خواهد کرد. متأسفانه طرف‌های مقابل با تبعیت از خواسته آمریکا نهایتاً بر بازگرداندن قطعنامه‌های لغو شده تحریمی تاکید کردند.

باید قطعنامه ۲۲۳۱ را از تاریخ ۲۶ مهر خاتمه یافته تلقی کنیم

وی ادامه داد: مخالفت چین و روسیه با این اقدام به این معناست که عملاً شورای امنیت موفق به اتخاذ تصمیم در رابطه با بازگرداندن قطعنامه‌های تحریمی نشد و جنبش عدم تعهد از موضع ایران حمایت کردند. در دو نوبت شش کشور عضو شورای امنیت به شمول دو عضو دائم با اقدام سه کشور اروپایی مخالفت کردند و بعد این موضع استمرار یافت.

وی افزود: دیروز ایران، روسیه و چین در نامه مشترک مواضع خود را مورد تأکید قرار دادند. این به این معناست که باید قطعنامه ۲۲۳۱ را از تاریخ ۲۶ مهر خاتمه یافته تلقی کنیم. دبیرخانه شورای امنیت باید بر این اساس عمل کند.

وی افزود: متوجه هستیم اقدام سه کشور اروپایی باعث نوعی شکاف در جامعه بین‌المللی و آشفتگی حقوقی در سطح سازمان ملل شده است و مسئولیت آن با سه کشور اروپایی است. اکثریت جامعه جهانی با سوءاستفاده این سه کشور و آمریکا مخالفت قاطع دارد و جامعه جهانی نباید اجازه دهد چند کشور معدود از شورای امنیت برای اغراض سیاسی‌شان سواستفاده کنند.

وی در مورد توقف جنگ در غزه، اظهار کرد: راجع به غزه مواضع مان خیلی روشن است و از ابتدای شروع نسل کشی بر ضرورت وادار کردن رژیم‌به حلوگیری از کشتار در غزه، کردیم. این بحثی است که هیچ کشور و انسان مسئولی نمی‌تواند آنرا رد کند. اینکه ما نگرانی مان را اعلام کردیم بر اساس تجربه بود چرا که در هیچ موردی رژیم به تعهدات خودش عمل نکرده است. بنابراین نگرانی که ما داشتیم را الان به وضوح می‌بینیم و رژیم در ادعاهای خود جدی نیست.

وی در مورد عدم حضور ایران در نشست شرم الشیخ گفت: درمورد شرم الشیخ تصمیمی گیری در مورد یک رویداد دیپلماتیک حتماً مشمول بررسی‌های دقیق کارشناسی و نهادهای ذیربط است.

روند همکاری‌های ایران و روسیه در همه زمینه‌ها رو به رشد است

سخنگوی‌وزارت خارجه در واکنش به اظهارات لاوروف مبنی بر عدم محدودیت برای همکاری نظامی و دفاعی با ایران، عنوان کرد: روند همکاری‌های ایران و روسیه در همه زمینه‌ها رو به رشد است. ما دارای چند موافقتنامه مهم مبنایی هستیم. موافقتنانه جامع مشترک را داریم که همکاری‌های وسیعی را از جمله دفاعی پوشش می‌دهد. اعتقاد ما این است که قطعنامه ۲۲۳۱ خاتمه پیدا کرده و همکاری ایران و روسیه با جدیت ادامه پیدا خواهد کرد.

وی در مورد سفر لاریجانی به مسکو و گمانه زنی‌ها پیرامون میانجیگری روسیه، اظهار کرد: به صورت مستمر و طبیعی با دوستانمان در منطقه در رابطه با موضوعاتی که مرتبط به امنیت کشورمان است، مشورت داریم. امروز نماینده ویژه روسیه در امور سوریه با مقام‌هایی ایرانی دیدار دارند لذا این تماس‌ها در چارچوب مشورتهای منظم میان دوکشور است.

بقائی در مورد تبادل زندانیان ایران و فرانسه و وضعیت مهدیه اسفندیاری گفت: موضوع را با جدیت پیگیری می‌کنیم و هر دو طرف این اراده لازم‌را دارند که این موضوع را حل و فصل کنند.

سخنگوی وزارت خارجه درباره خاتمه قطعنامه ۲۲۳۱ و مفاد آن، تصریح کرد: آنچه ما گفتیم خاتمه قطعنامه ۲۲۳۱ است. بر اساس نص صریح قطعنامه در روز خاتمه که ۱۸ اکتبر است، خاتمه پیدا کرد. در خصوص حقوقی که برای ایران کسب شده هیچ تغییری نمی‌یابد. در این قطعنامه به حق غنی سازی ایران تاکید شده است. اساساً برجام تفاهم موقتی بود و طرف‌های مقابل قرار شد تحریم‌ها را رفع کنند و در عوض آن ایران اقدامات شفاف ساز در خصوص برنامه هسته‌ای خود را بپذیرد. ۱۵ گزارش رسمی آژانس هم بر اجرای تعهدات از سوی ایران تاکید کرد، اما طرف مقابل نمی‌تواند چنین ادعایی بکند. از ۲۰۱۸ به بعد، هم آمریکا و هم ۳ کشور اروپایی ناقض برجام تلقی شدند. قطعنامه ۲۲۳۱ خاتمه پیدا می‌کند، بدون تغییر تعهدات اساسی که ما دادیم.

بقایی خطاب به اروپا: «شر مرسان»

بقائی درمورد تمایل ۳ کشور اروپایی برای مذاکرات، عنوان کرد: پاسخ کوتاه این است که شر مرسان. ۳ کشور اروپایی باید نشان دهند که توان لازم را دارند به عنوان طرف قابل اتکا عمل کنند. ما شواهدی را می‌بینیم که طرف اروپایی خودش به بی‌عملی معترض است. مصاحبه صدراعظم آلمان نکاتی دارد که طرف اروپایی اگر می‌خواست نمی‌توانست درباره تحولات غرب آسیا ایفای نقش کند، این نشان می‌دهد توانایی لازم را برای اثرگذاری به عنوان طرف قابل اتکا ندارند. آنان دلیل ناتوانی اروپا در اثرگذاری را نداشتن ابزار جنگی توصیف می‌کنند. این اعترافی به عدم وجود اراده در بین ۳ کشور است.

حضور آمریکا در افغانستان چیزی جز ناامنی و بی ثباتی و قاچاق مواد مخدر به ارمغان نیاورد

وی در مورد قصد آمریکا برای دراختیار داشتن پایگاه بگرام بیان کرد: من شما را به تجربه حضور آمریکا در افغانستان ارجاع می‌دهم که چیزی جز ناامنی و بی ثباتی و قاچاق مواد مخدر به ارمغان نیاورده است. در اجلاس مسکو این موضوع برجسته شد و همه بر تمامیت ارضی افغانستان تاکید کردند و اینکه حضور بیگانگان می‌تواند باعث افزایش ناامنی‌ها شود.

سخنگوی وزارتخارجه در مورد برگزاری اجلاس بین المجالس بین المللی و اهمیت دیپلماسی پارلمانی، گفت: این دیپلماسی برای ما بسیار مهم است و در این وضعیتی که روند یکجانبه گرایانه خطرناکی مشاهده می‌شود نقش پارلمان‌ها مهم است و این مهم باعث می‌شود پارلمان‌ها برای حفظ اصول منشور ملل متحد تلاش کنند.

بقائی درباره تفسیرهای آشفته از خاتمه قطعنامه ۲۲۳۱ افزود: این اولین بار نیست که آمریکا از شورای امنیت سوء استفاده کرده است. نمونه روشن آن وتوهای متعدد برای جلوگیری اقدام علیه رژیم صهیونیستی است، ۶ مورد وتو در ماه‌های اخیر توسط آمریکا صورت گرفته است. پیشتر هم آمریکا برای سوءاستفاده جهت بازگشت تحریم‌ها تلاش کرد اما قبلاً ۳ کشور اروپایی اراده و توانایی لازم داشتند و مانع اجرا شدند. اکنون ما مخالفت خودمان را برای بازگشت تحریم‌ها اعلام کردیم و استدلال‌های خودمان را بیان کردیم. واقعیت این است که هیچ تصمیمی در این خصوص در شورای امنیت اتخاذ نشده است.

وی ادامه داد: نکته دوم اینکه دو کشور مهم عضو شورای امنیت دیدگاه‌های خود را بیان کردند، نظراتشان مصرانه ادامه دارد. جنبش عدم تعهد آشکارا مخالفت کردند. سوءاستفاده از یک روند نمی‌تواند واجد آثار حقوقی باشد. اساساً این اقدام و آشفتگی حقوقی، مواردی که در قطعنامه‌های لغو شده وجود دارد با وضعیت کنونی سازگار نیست.

سخنگوی وزارت خارجه در مورد سفر عراقچی به اوگاندا و دستاوردهای این سفر وارتقای روابط با کشورهای افریقایی گفت: اجلاس اوگاندا نوزدهمین اجلاس میان دوره‌ای وزرای خارجه عضو عدم تعهد بود. از این فرصت برای گفتگو با کشورهای افریقایی استفاده کردیم. رویداد سال گذشته تاثیر زیادی بر ارتقای روابط اقتصادی ما با کشورهای افریقایی داشت. در سطح جنبش عدم تعهد متونی که به تصویب رسید خصوصاً در مورد هسته‌ای مهم است. حمایت از قربانیان سلاح‌های شیمیایی بخش دیگری از بیانیه بود. حمایت جنبش از تاکید بر اینکه ادعای سه کشور اروپاییی وقاحت و مبنای قانونی ندارد.

آژانس عدم وابستگی خودش را حفظ کند

وی درباره ادعای گروسی علیه ایران، بیان کرد: آژانس به عنوان نهاد مسئول و فنی در رابطه با مباحث هسته‌ای نقش مهمی دارد. مادامی که بر اساس صلاحیت‌ها و به دور از فشار سیاسی اعضا عمل کند مورد احترام ما است. آنچیزی که ما معترض هستیم این است که آژانس عدم وابستگی خودش را حفظ کند و اجازه ندهد در گزارش‌ها اغراض سیاسی برخی کشورها تاثیر داشته باشد.

بقائی درمورد تعامل وزارت خارجه با مجلس شورای اسلامی تاکید کرد: حضور وزیر امور خارجه در مجلس شورای اسلامی اقدامی طبیعی و قانونی در راستای پاسخگویی به نمایندگان ملت است. وزارت امور خارجه همواره تلاش کرده است مجلس را در جریان تحولات سیاست خارجی قرار دهد و با اجماع‌سازی میان ارکان حاکمیت، روند تصمیم‌گیری‌های دیپلماتیک را تسهیل کند.

وی درباره احتمال مذاکرات و نقش مصر، افزود: تماس‌ها بین ما و طرف‌های مقابل با واسطه کم و بیش ادامه دارد اما به این معنا نیست که وارد مرحله مذاکراتی شدیم. مذاکره وقتی شکل می‌گیرد که طرف‌ها حقوق یکدیگر را محترم بشمارند، ما در این مرحله نیستیم. مادامی که انتظارات زیادی وجود دارد این روند شکل نمی‌گیرد. مصر به عنوان یکی از ضامنان آتش بس غزه، در هر گفتگویی ما این موضوع را مدنظر قرار می‌دهیم.

سخنگوی وزارت امور خارجه در ادامه در مورد دیپلماسی استانی گفت: حوزه دیپلماسی استانی نیز دومین اجلاس با حضور استانداران خراسان‌های سه‌گانه، سفرای ایران در کشورهای همسایه شرق و شمال‌شرق، و فعالان اقتصادی برگزار شد. هدف از این نشست‌ها، ایجاد هماهنگی میان ظرفیت‌های استانی و نهادهای اجرایی و تقویت ارتباطات اقتصادی و تجاری با کشورهای منطقه است.

بقائی در واکنش به اظهارات متفاوت درباره برجام و اظهارات لاوروف و ظریف درباره مکانیسم ماشه افزود: روایت داخلی درست است، زیاد در این خصوص صحبت شده است. ما در مورد هر اتفاقی باید در زمان خودش ارزیابی کنیم. اسنپ بک راه حلی بود برای اینکه دو طرف به نتایجی برسند در روزهای آخر مذاکراتی برجام، به دلیل بی‌اعتمادی ما به آنان و همچنین آنان به ما. ما تاکید داشتیم که غنی سازی باید حفظ شود و هر آن هم این امکان وجود داشت که توانستیم مواردی که محدود کرده بودیم را بازیابی کنیم. طرف مقابل هم گفت که ما هم نیازمند تضمینی هستیم و آن تضمین هم چیزی جز قطعنامه‌های شورای امنیت نیست. سازوکاری هم اجرا شد، نهایتاً به این راه حلی رسیدیم که اگر طرف‌ها ثابت کنند ایران تعهداتش را انجام نداده تحریم‌ها برگردند. عملاً چنین چیزی اتفاق نیافته و آنان از این سازوکار سوءاستفاده کردند. در این خصوص کتاب‌هایی منتشر شده است. ادامه بحث‌ها در این خصوص را مفید نمی‌دانم. ما باید نسبت به وضعیتی که با آن مواجهیم توجه کنیم. نباید اجازه دهیم روایت‌های مختلف درباره موضوعاتی که مربوط به گذشته است، مبنایی برای زیرسئوال رفتن گذشته قرار گیرد، ما این را مناسب نمی‌بینیم.

سخنگوی وزارت خارجه در مورد سفر جولانی به روسیه و احتمال تبادل پیام در سفر لاریجانی به روسیه، بیان کرد: دست کم اطلاعاتی ندارم. سفر دبیر شورای عالی امنیت ملی انجام شده و باید سوال کنم. در مورد سفر نماینده ویژه روسیه در امور سوریه هم الان انجام می‌شود.

بقائی درباره تهدیدها نسبت به خلع سلاح حزب الله، افزود: این دوباره به همان هشدارها درباره عدم اجرای تعهدات از سوی رژیم صهیونیستی بازمی‌گردد، این امر جدید نیست. موضوع سلاح مقاومت موضوعی است که باید توسط خودشان تصمیم گرفته شود.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره روابط ایران و هند گفت: هند کشور مهمی است و ما رابطه مهمی با این کشور داریم و می‌خواهیم این روند را ادامه دهیم.