تحمل مخالف در رقابت‌های سیاسی

یک عضو شورای مرکزی مجمع روحانیون مبارز، آزادی بیان عقاید از سوی مخالفان را یکی از ارکان هر نظام رو به پیشرفت خواند و افزود: حاکمان باید برای آزادی‌های مشروع ارزش قائل باشند.

محمد‌باقر ذاکری در گفتگو با ایسنا، با تاکید بر این که اگر مخالفان از آزادی سوء‌استفاده کنند، هیچ حکومتی آن را تحمل نخواهد کرد، در عین حال افزود: در قانون اساسی بر آزادی‌های مشروع تاکید شده، از این رو باید هم حاکمان و هم مردم با تفسیر درست و تعاریف روشن از بندهای قانون اساسی به آن تمکین کنند. ذاکری با بیان این که آزادی مشروع باید قانونمند و نهادینه باشد، ادامه داد: باید مفاهیم کاملا معنی و تعریف شود؛ چرا که اگر چنین شود و قانون اساسی به درستی تفسیر شود، مشخص می‌شود مسئولان تخلف کرده‌اند و یا مردم.

حذف دگماتیزم

یک عضو شورای مرکزی جبهه مشارکت با تاکید بر ضرورت تبدیل تحمل مخالف، به فرهنگ غالب در کشورمان اظهار کرد: دگماتیزم به هر شکل باید از قوانین و نگرش مسئولان و مردم زدوده شود.

فاطمه راکعی دین را محور اخلاقیات برشمرد و هر‌گونه عدم تحمل مخالف از سوی کسانی را که داعیه‌دار دین هستند، غیر قابل پذیرش برشمرد و ادامه داد: ابتدایی‌ترین گام حاکمیت به دست هر تفکری که باشد، رفتار انسانی است. از طرفی به طور خاص کسانی که داعیه‌دار دین هستند باید اخلاق سیاسی را تئوریزه کنند.

به اعتقاد راکعی، تحمل مخالف در جامعه‌ای با خصوصیات جامعه ما؛ یعنی جوان بودن فرهنگی و فرهیخته بودن، بیش از جوامع دیگر ضرورت دارد و نمی‌توان با شیوه‌ای غیر از تحمل دیگران و آزادی انتقاد، جامعه را اداره کرد.

همایش خانه احزاب زیر سایه سرد اختلاف

چهاردهمین همایش فصلی خانه احزاب ایران در وزارت کشور برپا شد. در این همایش که با تحریم چشمگیر گروهها و احزاب سیاسی جریانات اصولگرا مواجه شده بود، حضور اکبر هاشمی‌رفسنجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، بسیار با اهمیت تلقی می‌شد.

این همایش در سایه اختلافات جدی بر سر صحت انتخابات سومین مجمع عمومی خانه احزاب برگزار می‌شد که در آن پیروزی یک دست اصلاح‌طلبان، انتقادات اصولگرایان را برانگیخته بود. در‌پی اعتراض اصولگرایان کمیسیون ماده 10 احزاب، این انتخابات را مخدوش اعلام کرد و با وجود انتخاب کمیته 3 نفره از سوی شورای مرکزی دور دوم و دور سوم خانه احزاب و میانجی‌گری وزارت کشور هنوز این اختلاف‌ها پایان نیافته است و اصولگرایان شورای مرکزی را به دلیل آنچه آن را تخلف انتخاباتی می‌دانند، دارند.

مجتبی شاکری، عضو شورای مرکزی جمعیت ایثار‌گران و حسن غفوری‌فرد، دبیر جمعیت وفاداران انقلاب اسلامی، که تشکلهایشان از جمله غایبان جلسه بودند با انتقادات شدید از احزاب اصلاح‌طلب، فضای خانه را غیر سالم ارزیابی کردند.

توصیه به تحزب

اکبر هاشمی‌رفسنجانی که بخش اصلی سخنانش را به همان بحث جنجالی مربوط به اختلاف در خانه احزاب اختصاص داد در ابتدا گفت: قوی‌ترین کشورهای دنیا، آنهایی هستند که در اداره امور کشورشان متکی به افکار عمومی هستند و آسیب‌پذیرترین کشورها، آنهایی هستند که ثروت و نیروهای نظامی و امنیتی را عامل اقتدار و ثبات خود می‌دانند. وی ادامه داد: استحکام نظام ما در گرو انسجام ملی و حضور مردم در صحنه است و اگر کارهای خود را بر محور "تحزب" انجام دهیم، بنیان مرصوصی در کشور در برابر تهدیدات جدی دشمنان ایجاد می‌شود.

هاشمی‌رفسنجانی ادامه داد: هنگامی که تصمیم گرفتم در همایش خانه احزاب شرکت کنم، مراجعات مثبت و منفی زیادی به من شد و دریافتم که این اختلافات که هم حساس و هم داغ است، می‌تواند برای جامعه مضر باشد. از آنجا که خلف‌وعده را گناه می‌دانم و این که عدم حضورم در این همایش مسائل حاشیه‌ای بسیاری را در فضای سیاسی غیر متعادل کنونی به وجود می‌آورد، دعوت خانه احزاب را در حالی پذیرفتم که حضورم نیز در بحث‌های ناخواسته‌ای را به وجود می‌آورد. در این همایش حاضر شدم تا بگویم اختلافات خود را هر چه زودتر، دوستانه و حکیمانه از طریق گذشت و یا منطق‌پذیری تمام کنید. وی تحزیب را مهمترین راه رقم زدن سرنوشت کشورها توسط ملتها دانست و تاکید کرد: چنانچه روند مبارک استقرار فرهنگ تحزیب در کشورها و حاکمیت افکار عمومی بر جهان در جهت خدمت به کشور مدیریت نشود، نتیجه مشخصی نخواهد داشت.

هاشمی‌رفسنجانی به تاکید قانون اساسی به تعداد احزاب اشاره کرد و گفت: باید بیش از حد مفصلی به تحزیب توجه کنیم. البته احزاب ما منابع مالی قابل اتکایی ندارند و یکی از وظایف مهم خانه احزاب، شناسایی و بررسی مشکلات احزاب و استفاده از تجربیات سایر کشورها برای رفع مشکلات و فعال کردن آنها از طریق ایجاد عوامل مثبت تقویت کارآیی حزب است.

هاشمی‌رفسنجانی اظهار کرد: اعمال کینه‌توزانه و از میدان به در کردن رقیب مضر است و اگر از طریق جمعیت‌های سیاسی وفاق را در کشور ایجاد و تقویت کنیم، می‌توانیم مردم را در صحنه نگه داریم. وی در ادامه ابراز امیدواری کرد که خانه احزاب بتواند نقش خود را در حرکت احزاب کشور در مسیر استراتژی وفاق و همدلی به خوبی ایفا کند.

بحث‌هایی درباره انتخابات گذشته

علی جنتی که در یکی  از اولین اظهار‌نظرهای عمومی‌اش سخن می‌گفت، در‌خصوص مسائل مطرح در مورد انتخابات گفت: در این جلسات به توافقات خوبی دست نیافته، اما در کمیسیون ماده 10 وزارت کشور، یک عضو است و 2 نفر از نمایندگان و 2 نفر از قوه قضاییه هم حضور دارند. در جلسات کمیسیون بحثهای زیادی در این مورد صورت گرفته و کمیسیون به دلایل بررسی‌های خود انتخابات را به نوعی مخدوش می‌دانسته و باید ترتیبی اتخاذ شود که یا این خدشه برطرف شود یا انتخابات مجددی برگزار شد و همه گروهها و جمعیت‌ها که عضو خانه احزاب هستند به طور فعال در تمامی جلسات شرکت کنند و با تفاهم کارهای خود را پیش ببرند. جنتی در ادامه به بحث قانون تجمیع انتخابات و یارانه احزاب اشاره کرد و افزود: وزارت کشور درصدد است قانون جامع انتخابات را تدوین کند و به مجلس بدهد. همانطور که همه دوستان درگیر این قضیه هستند. قانون انتخابات ما اشکالات فراوانی دارد که در اجرا مشکلات فراوانی وجود دارد.

هم در مرکز پژوهش‌ها بررسی‌هایی شروع شده هم در وزارت کشور در حال بررسی است و درخواست می‌کنیم همه صاحب‌نظران در زمینه اصلاح قانون انتخابات در مدت تعیین شده نظرات خود را به دبیرخانه ارسال کنند تا با استفاده از اندیشه جمعی قانون جامع انتخابات به بهترین نحو تنظیم شود.