دیپلماسی پارلمانی در خدمت ایران یا آمریکا؟

گروه سیاسی- این برای اولین بار نیست که نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از دریافت درخواستی غیررسمی از سوی نمایندگان کنگره امریکا دست به کار شده و می خواهند با حضور وزیر امور خارجه به بررسی ابعاد پاسخ به نامه درخواست 60 تن از اعضای مجلس امریکا در خصوص ایجاد رابطه پارلمانی با نمایندگان خانه ملت بپردازند. در مجلس هفتم نیز خبر نامه غیر رسمی 60 تن از نمایندگان مجلس امریکا برای دیدار با نمایندگان ایران که مورد استقبال برخی از نمایندگان قرار گرفته بود،‌ منجر به جمع آوری امضا از بین نمایندگان برای تشکیل گروه دوستی پارلمانی ایران و امریکا شد. اقدامی که بلافاصله در جلسه علنی روز 25 اردیبهشت ماه سال 1386 با واکنش تند باقی نمایندگان مواجه شد و کار را تا جایی پیش برد که پیشنهاد تشکیل گره دوستی پارلمانی ایران و امریکا که به امضای نصیری، قنبری، جلال حسینی، عطارزاده، دانشیار، گرامی‌‏مقدم و رودکی نمایندگان گرمی، ایلام، زنجان، نیشابور، ماه‌‏نشان، بجنورد و شیراز رسیده بود،‌ از اعتبار افتاد و دیگر دنبال نشد.
اما در حالی که در اردیبهشت ماه سال گذشته و همزمان با درخواست های امریکا برای کمک ایران به این کشور برای حل بحران عراق، ‌نانسی پلوسی، ‌رییس مجلس نمایندگان امریکا و تام لانتوس رییس کمیته روابط خارجی نمایندگان بر ضرورت گفتگو با نمایندگان ایران تأکید کرده بودند، این چند نماینده با ادعای اینکه اگر دولت (ایران) با امریکا در حال نیل به توافق است چرا ملت ایران با مردم امریکا آشتی نکند،‌ پیشقدم شده بودند. داریوش قنبری، یکی از نمایندگان امضاکننده این پیشنهاد در گفت و گو با آسوشیتدپرس گفته بود: در نبود مناسبات دیپلماتیک رسمی، ما به دنبال برقراری رابطه پارلمانی با کنگره امریکا و پر کردن خلأ کنونی در مورد تماس 2 ملت هستیم.اما رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در آن زمان با انتقاد از این اقدام جمعی از نمایندگان برای تشکیل گروه دوستی پارلمانی، آنها را به نادانی متهم کرد و گفت: احتمالاً این نمایندگان از اقدامات خصمانه امریکا علیه ایران اطلاعی ندارند.علاءالدین بروجردی افزود: امریکا ده‌ها میلیون دلار برای مقابله با ایران به تصویب رسانده و مجلس این کشور مصوبات متعددی علیه ایران داشته است که به خاطر این تحریم‌ها ایران 2 دهه در رنج بوده است. این روش‌ها خصمانه و غیرقابل قبول است و در چنین فضایی، تشکیل گروه دوستی پارلمانی ایران و امریکا به جا نیست.در همان زمان نیز تام لانتوس دموکرات، رییس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، در یک کنفرانس خبری که نانسی پلوسی، رییس مجلس نمایندگان امریکا نیز در آن حضور داشت، گفت: من از طرف خودم می‌گویم، من همین فردا صبح آماده‌ام که با هواپیما [به ایران] بروم. چرا که هر اندازه هم بسیاری از سخنان [احمدی‌نژاد] ناخوشایند، غیرمنصفانه و نادرست باشد، مهم این است که ما با وی دیالوگ داشته باشیم.پلوسی افزود: با این حال فردی چون آقای لانتوس که از این اعتبار و این تجربه شخصی برخوردار است، می‌گوید که داشتن دیالوگ حائز اهمیت است، کسی که خود از بازماندگان هولوکاست است.
تام لانتوس، رییس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا، همچنین اظهار داشت که بیش از یک دهه است که با کمک کوفی عنان، دبیر کل پیشین سازمان ملل، برای گرفتن ویزا جهت سفر به تهران تلاش می‌کند اما تا به این تاریخ، نه وی و نه هیچکدام از اعضای کنگره موفق به دریافت روادید نشده‌اند.خانم پلوسی نیز با اشاره به سفر خاورمیانه‌ای خود یادآور شد که به هرجایی که سفر کرده‌اند، یک پیام واحد داشته‌اند: ایمنی و امنیت اسراییل، نبرد با تروریسم.اما این چراغ سبز برخی از نمایندگان مجلس هفتم به انجام دیالوگ با نمایندگان مجلس امریکا که به سرعت با چراغ قرمز دولت و سایر نمایندگان دنبال شد، این بار در حاشیه اجلاس بانک جهانی بار دیگر با دیدار اتفاقی محمدرضا تابش نماینده اردکان و تام لانتوس رییس کمیته روابط خارجی به بحث اول اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تبدیل شده است.محمدرضا تابش با اشاره به بازدید دوهفته پیش 3 نماینده مجلس -تابش، دلخوش و مصباحی‌مقدم- از کنگره امریکا گفت: در کنگره، نماینده‌ای که در دوره مجلس هفتم تشکیل گروه دوستی پارلمانی با ایران را به همراه 60 نماینده دیگر با ارسال نامه‌ای پیگیری می‌کرد، نیز حضور داشت که در مواجهه اتفاقی با وی، این نماینده عضو کنگره گلایه‌مندی خود از بدون پاسخ ماندن این درخواست از سوی مقامات مسئول در ایران را اعلام کرد.وی یادآور شد: ما توضیح دادیم که اصولاً با ارتباطات و تعاملات پارلمانی بین ایران و آمریکا موافقیم اما این امر باید فرآیند خاص خود را طی کند، به طوری که مقامات رسمی کنگره درخواست ارائه دهند و در کشور ما نیز توسط مقامات مربوطه و رییس مجلس مورد بررسی قرار گیرد و پاسخ داده شود.
وی با اشاره به اینکه 60 تن از نمایندگان امریکا سال گذشته طی مکاتبه‌‏ای با غلامعلی حدادعادل رئیس مجلس هفتم درخواست گفت‌‏وگو و حضور در ایران و بازدید از مجلس شورای اسلامی را مطرح کرده بودند، ادامه داد: رئیس این گروه از نمایندگان امریکا که درخواست مذاکره با نمایندگان ایران را مطرح کرده بود، در اجلاس بانک جهانی حضور داشت که طی نشست دوستانه میان نمایندگان ایران و امریکا بار دیگر درخواست آنها مطرح شد.وی با بیان اینکه نمایندگان امریکا هم‌‏چنان خواستار مذاکره با نمایندگان ایران هستند، تصریح کرد: در این دیدار دوستانه به آنها اعلام کردیم که جمهوری اسلامی ایران با تمامی کشورها به جز اسراییل آماده گفت وگو و مذاکره است، البته به هیچ وجه از حقوق ملت خود و استقلال کشور نمی‌‏گذرد.دلخوش با تأکید بر این‌‏که جمهوری اسلامی ایران با هیچ کشوری به جز اسراییل خصومت ندارد، ادامه داد: در صورت مساعد بودن شرایط و عدم دخالت امریکا در امور داخلی ایران، می‌‏توان باب گفت وگو با نمایندگان این کشور را گشود.نماینده صومعه‌‏سرا در پاسخ به اینکه برای پیگیری درخواست نمایندگان امریکا چه خواهید کرد، گفت: طی جلسه‌‏ای با رئیس مجلس درخواست نمایندگان امریکا را به ایشان منتقل می‌‏کنیم. در عین حال محسن کوهکن از اعضای هیات رییسه مجلس نیز دریافت نامه از سوی نمایندگان کنگره امریکا برای مذاکره با نمایندگان مجلس شورای اسلامی را تأیید کرد و گفت: تعداد نمایندگان کنگره امریکا که این نامه‌ را امضا کرده‌اند، محفوظ خواهد ماند.
سخنگوی هیأت رییسه مجلس افزود: تصمیم‌گیری در خصوص نامه ارسالی نمایندگان کنگره امریکا بر عهده نمایندگان مجلس است و نمایندگان پس از بررسی ابعاد مختلف این موضوع درباره آن تصمیم نهایی را خواهند گرفت.کوهکن در پاسخ به اینکه چه زمانی مجلس به این درخواست نمایندگان امریکا پاسخ خواهد داد، گفت: ما عجله‌ای برای پاسخگویی به این درخواست نداریم.اما فاطمه آلیا، نماینده تهران و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در این زمینه به خبرنگار ما گفت: با توجه به اینکه همه چیز در امریکا تحت الشعاع سیاست های دولت امریکا و نفوذ دولت است و در برخی موارد لابی های صهیونیستی هم در روابطشان تأثیر گذار است، ‌نفس اینکه نمایندگان پارلمان امریکا تقاضا کردند با پارلمان ما رابطه برقرار کنند،‌ باید به صورت جدی در کمیسیون روابط خارجی و کمیسیون امنیت ملی مورد بررسی قرار گیرد، به خصوص ملاقاتی که قرار است بین نمایندگان شکل بگیرد، باید با این رویکرد انجام شود که آنها نمایندگان ملت امریکا هستند و بعد از این در مورد موضوعاتی که قرار است در این مذاکرات در موردشان بحث شود،‌ تصمیم گیری شود.وی افزود: نمایندگان مجلس ایران باید بدانند هدف اصلی از درخواستهای مکرر نمایندگان مجلس امریکا برای ایجاد رابطه با مجلس شورای اسلامی چیست و باید بدانیم این نمایندگان تا چه میزان در روابط دیپلماتیک تأثیرگذار هستند؟آلیا در ادامه تصریح کرد: با این حال در شرایط فعلی و با درخواست غیر رسمی چند تن از نمایندگان کنگره امریکا، ‌کمیسیون امنیت ملی شروع به مذاکره و ایجاد رابطه نمی کند و ما نیز درخواست رابطه با پارلمان امریکا را به دلیل اینکه سیاست کلی ما این است که در بررسی نوع رابطه با امریکا باید تغییرات محسوسی در مواضع امریکایی ها چه در پارلمان و چه در دولتشان ببینیم،‌ مطرح نکردیم. هنوز دیوار بی اعتمادی وجود دارد و وقتی مردم ما متوجه می شوند در پارلمان امریکا برای مبارزه علیه نظام ایران بودجه ای تصویب می شود یا برای کمک مالی به گروههای اپوزیسیون و فرقه تروریستی منافقین، مواضع حمایتی در این کنگره اخذ می شود، ‌دیوار بی اعتمادی سیاسی فرو نمی پاشد. در عین حال محور اصلی برای باز شدن باب گفت و گو ها به رسمیت شناختن فعالیتهای صلح آمیز هسته ای کشورمان و سرمایه گذاری و حمایت نکردن از اپوزیسیون نظام است.کاظم جلالی مخبر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اما با رد اهمیت این موضوع بیان کرد: این بحث ها تا زمانی که حسن نیت مسئولان دولت امریکا و نمایندگان کنگره در رابطه با ایران ثابت نشود، اصلاً نباید جدی تلقی شود.
وی افزود: امریکا یا برخی از نمایندگان مجلس امریکا بارها درخواستهایی را برای مذاکره با نمایندگان مجلس ایران بیان کرده اند و هنوز هم مطرح می کنند و طبیعی است که این موضوع در کشور ما در مراجع ذی صلاح مورد بررسی قرار گیرد. طبعاً در حال حاضر که امریکا در آستانه انتخابات ریاست جمهوری قرار دارد، باید منتظر ماند تا این انتخابات انجام شود و بعد در زمان مقتضی میزان تغییر سیاست های این کشور در مقابل جمهوری اسلامی سنجیده شود تا ببینیم امکان گفت و گو بر اساس عزت و مصلحت ما وجود دارد یا خیر؟
مخبر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به حرکتی که در مجلس هفتم برای تشکیل گروه دوستی پارلمانی میان ایران و امریکا شکل گرفته بود، اضافه کرد: این بحث، حرف نامربوطی بود زیرا هیچ دوستی ای وجود نداشت تا گروه دوستی شکل گیرد. اما بحث گفتگو، بحث دیگری است که باید از طریق مراجع ذیربط انجام گیرد نه به طور یکجانبه از کانال کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی. دیپلماسی پارلمانی در خدمت ایران یا امریکا؟گروه سیاسی- این برای اولین بار نیست که نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از دریافت درخواستی غیررسمی از سوی نمایندگان کنگره امریکا دست به کار شده و می خواهند با حضور وزیر امور خارجه به بررسی ابعاد پاسخ به نامه درخواست 60 تن از اعضای مجلس امریکا در خصوص ایجاد رابطه پارلمانی با نمایندگان خانه ملت بپردازند. در مجلس هفتم نیز خبر نامه غیر رسمی 60 تن از نمایندگان مجلس امریکا برای دیدار با نمایندگان ایران که مورد استقبال برخی از نمایندگان قرار گرفته بود،‌ منجر به جمع آوری امضا از بین نمایندگان برای تشکیل گروه دوستی پارلمانی ایران و امریکا شد. اقدامی که بلافاصله در جلسه علنی روز 25 اردیبهشت ماه سال 1386 با واکنش تند باقی نمایندگان مواجه شد و کار را تا جایی پیش برد که پیشنهاد تشکیل گره دوستی پارلمانی ایران و امریکا که به امضای نصیری، قنبری، جلال حسینی، عطارزاده، دانشیار، گرامی‌‏مقدم و رودکی نمایندگان گرمی، ایلام، زنجان، نیشابور، ماه‌‏نشان، بجنورد و شیراز رسیده بود،‌ از اعتبار افتاد و دیگر دنبال نشد.اما در حالی که در اردیبهشت ماه سال گذشته و همزمان با درخواست های امریکا برای کمک ایران به این کشور برای حل بحران عراق، ‌نانسی پلوسی، ‌رییس مجلس نمایندگان امریکا و تام لانتوس رییس کمیته روابط خارجی نمایندگان بر ضرورت گفتگو با نمایندگان ایران تأکید کرده بودند، این چند نماینده با ادعای اینکه اگر دولت (ایران) با امریکا در حال نیل به توافق است چرا ملت ایران با مردم امریکا آشتی نکند،‌ پیشقدم شده بودند.
داریوش قنبری، یکی از نمایندگان امضاکننده این پیشنهاد در گفت و گو با آسوشیتدپرس گفته بود: در نبود مناسبات دیپلماتیک رسمی، ما به دنبال برقراری رابطه پارلمانی با کنگره امریکا و پر کردن خلأ کنونی در مورد تماس 2 ملت هستیم. اما رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در آن زمان با انتقاد از این اقدام جمعی از نمایندگان برای تشکیل گروه دوستی پارلمانی، آنها را به نادانی متهم کرد و گفت: احتمالاً این نمایندگان از اقدامات خصمانه امریکا علیه ایران اطلاعی ندارند.علاءالدین بروجردی افزود: امریکا ده‌ها میلیون دلار برای مقابله با ایران به تصویب رسانده و مجلس این کشور مصوبات متعددی علیه ایران داشته است که به خاطر این تحریم‌ها ایران 2 دهه در رنج بوده است. این روش‌ها خصمانه و غیرقابل قبول است و در چنین فضایی، تشکیل گروه دوستی پارلمانی ایران و امریکا به جا نیست.در همان زمان نیز تام لانتوس دموکرات، رییس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، در یک کنفرانس خبری که نانسی پلوسی، رییس مجلس نمایندگان امریکا نیز در آن حضور داشت، گفت: من از طرف خودم می‌گویم، من همین فردا صبح آماده‌ام که با هواپیما [به ایران] بروم. چرا که هر اندازه هم بسیاری از سخنان [احمدی‌نژاد] ناخوشایند، غیرمنصفانه و نادرست باشد، مهم این است که ما با وی دیالوگ داشته باشیم.پلوسی افزود: با این حال فردی چون آقای لانتوس که از این اعتبار و این تجربه شخصی برخوردار است، می‌گوید که داشتن دیالوگ حائز اهمیت است، کسی که خود از بازماندگان هولوکاست است.تام لانتوس، رییس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا، همچنین اظهار داشت که بیش از یک دهه است که با کمک کوفی عنان، دبیر کل پیشین سازمان ملل، برای گرفتن ویزا جهت سفر به تهران تلاش می‌کند اما تا به این تاریخ، نه وی و نه هیچکدام از اعضای کنگره موفق به دریافت روادید نشده‌اند.خانم پلوسی نیز با اشاره به سفر خاورمیانه‌ای خود یادآور شد که به هرجایی که سفر کرده‌اند، یک پیام واحد داشته‌اند: ایمنی و امنیت اسراییل، نبرد با تروریسم.اما این چراغ سبز برخی از نمایندگان مجلس هفتم به انجام دیالوگ با نمایندگان مجلس امریکا که به سرعت با چراغ قرمز دولت و سایر نمایندگان دنبال شد، این بار در حاشیه اجلاس بانک جهانی بار دیگر با دیدار اتفاقی محمدرضا تابش نماینده اردکان و تام لانتوس رییس کمیته روابط خارجی به بحث اول اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تبدیل شده است.
محمدرضا تابش با اشاره به بازدید دوهفته پیش 3 نماینده مجلس -تابش، دلخوش و مصباحی‌مقدم- از کنگره امریکا گفت: در کنگره، نماینده‌ای که در دوره مجلس هفتم تشکیل گروه دوستی پارلمانی با ایران را به همراه 60 نماینده دیگر با ارسال نامه‌ای پیگیری می‌کرد، نیز حضور داشت که در مواجهه اتفاقی با وی، این نماینده عضو کنگره گلایه‌مندی خود از بدون پاسخ ماندن این درخواست از سوی مقامات مسئول در ایران را اعلام کرد.وی یادآور شد: ما توضیح دادیم که اصولاً با ارتباطات و تعاملات پارلمانی بین ایران و آمریکا موافقیم اما این امر باید فرآیند خاص خود را طی کند، به طوری که مقامات رسمی کنگره درخواست ارائه دهند و در کشور ما نیز توسط مقامات مربوطه و رییس مجلس مورد بررسی قرار گیرد و پاسخ داده شود.وی با اشاره به اینکه 60 تن از نمایندگان امریکا سال گذشته طی مکاتبه‌‏ای با غلامعلی حدادعادل رئیس مجلس هفتم درخواست گفت‌‏وگو و حضور در ایران و بازدید از مجلس شورای اسلامی را مطرح کرده بودند، ادامه داد: رئیس این گروه از نمایندگان امریکا که درخواست مذاکره با نمایندگان ایران را مطرح کرده بود، در اجلاس بانک جهانی حضور داشت که طی نشست دوستانه میان نمایندگان ایران و امریکا بار دیگر درخواست آنها مطرح شد.وی با بیان اینکه نمایندگان امریکا هم‌‏چنان خواستار مذاکره با نمایندگان ایران هستند، تصریح کرد: در این دیدار دوستانه به آنها اعلام کردیم که جمهوری اسلامی ایران با تمامی کشورها به جز اسراییل آماده گفت وگو و مذاکره است، البته به هیچ وجه از حقوق ملت خود و استقلال کشور نمی‌‏گذرد.دلخوش با تأکید بر این‌‏که جمهوری اسلامی ایران با هیچ کشوری به جز اسراییل خصومت ندارد، ادامه داد: در صورت مساعد بودن شرایط و عدم دخالت امریکا در امور داخلی ایران، می‌‏توان باب گفت وگو با نمایندگان این کشور را گشود.نماینده صومعه‌‏سرا در پاسخ به اینکه برای پیگیری درخواست نمایندگان امریکا چه خواهید کرد، گفت: طی جلسه‌‏ای با رئیس مجلس درخواست نمایندگان امریکا را به ایشان منتقل می‌‏کنیم.در عین حال محسن کوهکن از اعضای هیات رییسه مجلس نیز دریافت نامه از سوی نمایندگان کنگره امریکا برای مذاکره با نمایندگان مجلس شورای اسلامی را تأیید کرد و گفت: تعداد نمایندگان کنگره امریکا که این نامه‌ را امضا کرده‌اند، محفوظ خواهد ماند.سخنگوی هیأت رییسه مجلس افزود: تصمیم‌گیری در خصوص نامه ارسالی نمایندگان کنگره امریکا بر عهده نمایندگان مجلس است و نمایندگان پس از بررسی ابعاد مختلف این موضوع درباره آن تصمیم نهایی را خواهند گرفت.کوهکن در پاسخ به اینکه چه زمانی مجلس به این درخواست نمایندگان امریکا پاسخ خواهد داد، گفت: ما عجله‌ای برای پاسخگویی به این درخواست نداریم.اما فاطمه آلیا، نماینده تهران و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در این زمینه به خبرنگار ما گفت: با توجه به اینکه همه چیز در امریکا تحت الشعاع سیاست های دولت امریکا و نفوذ دولت است و در برخی موارد لابی های صهیونیستی هم در روابطشان تأثیر گذار است، ‌نفس اینکه نمایندگان پارلمان امریکا تقاضا کردند با پارلمان ما رابطه برقرار کنند،‌ باید به صورت جدی در کمیسیون روابط خارجی و کمیسیون امنیت ملی مورد بررسی قرار گیرد، به خصوص ملاقاتی که قرار است بین نمایندگان شکل بگیرد، باید با این رویکرد انجام شود که آنها نمایندگان ملت امریکا هستند و بعد از این در مورد موضوعاتی که قرار است در این مذاکرات در موردشان بحث شود،‌ تصمیم گیری شود.وی افزود: نمایندگان مجلس ایران باید بدانند هدف اصلی از درخواستهای مکرر نمایندگان مجلس امریکا برای ایجاد رابطه با مجلس شورای اسلامی چیست و باید بدانیم این نمایندگان تا چه میزان در روابط دیپلماتیک تأثیرگذار هستند؟آلیا در ادامه تصریح کرد: با این حال در شرایط فعلی و با درخواست غیر رسمی چند تن از نمایندگان کنگره امریکا، ‌کمیسیون امنیت ملی شروع به مذاکره و ایجاد رابطه نمی کند و ما نیز درخواست رابطه با پارلمان امریکا را به دلیل اینکه سیاست کلی ما این است که در بررسی نوع رابطه با امریکا باید تغییرات محسوسی در مواضع امریکایی ها چه در پارلمان و چه در دولتشان ببینیم،‌ مطرح نکردیم. هنوز دیوار بی اعتمادی وجود دارد و وقتی مردم ما متوجه می شوند در پارلمان امریکا برای مبارزه علیه نظام ایران بودجه ای تصویب می شود یا برای کمک مالی به گروههای اپوزیسیون و فرقه تروریستی منافقین، مواضع حمایتی در این کنگره اخذ می شود، ‌دیوار بی اعتمادی سیاسی فرو نمی پاشد. در عین حال محور اصلی برای باز شدن باب گفت و گو ها به رسمیت شناختن فعالیتهای صلح آمیز هسته ای کشورمان و سرمایه گذاری و حمایت نکردن از اپوزیسیون نظام است.
کاظم جلالی مخبر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اما با رد اهمیت این موضوع بیان کرد: این بحث ها تا زمانی که حسن نیت مسئولان دولت امریکا و نمایندگان کنگره در رابطه با ایران ثابت نشود، اصلاً نباید جدی تلقی شود.وی افزود: امریکا یا برخی از نمایندگان مجلس امریکا بارها درخواستهایی را برای مذاکره با نمایندگان مجلس ایران بیان کرده اند و هنوز هم مطرح می کنند و طبیعی است که این موضوع در کشور ما در مراجع ذی صلاح مورد بررسی قرار گیرد. طبعاً در حال حاضر که امریکا در آستانه انتخابات ریاست جمهوری قرار دارد، باید منتظر ماند تا این انتخابات انجام شود و بعد در زمان مقتضی میزان تغییر سیاست های این کشور در مقابل جمهوری اسلامی سنجیده شود تا ببینیم امکان گفت و گو بر اساس عزت و مصلحت ما وجود دارد یا خیر؟مخبر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به حرکتی که در مجلس هفتم برای تشکیل گروه دوستی پارلمانی میان ایران و امریکا شکل گرفته بود، اضافه کرد: این بحث، حرف نامربوطی بود زیرا هیچ دوستی ای وجود نداشت تا گروه دوستی شکل گیرد. اما بحث گفتگو، بحث دیگری است که باید از طریق مراجع ذیربط انجام گیرد نه به طور یکجانبه از کانال کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی.دیپلماسی پارلمانی در خدمت ایران یا امریکا؟گروه سیاسی- این برای اولین بار نیست که نمایندگان مجلس شورای اسلامی پس از دریافت درخواستی غیررسمی از سوی نمایندگان کنگره امریکا دست به کار شده و می خواهند با حضور وزیر امور خارجه به بررسی ابعاد پاسخ به نامه درخواست 60 تن از اعضای مجلس امریکا در خصوص ایجاد رابطه پارلمانی با نمایندگان خانه ملت بپردازند. در مجلس هفتم نیز خبر نامه غیر رسمی 60 تن از نمایندگان مجلس امریکا برای دیدار با نمایندگان ایران که مورد استقبال برخی از نمایندگان قرار گرفته بود،‌ منجر به جمع آوری امضا از بین نمایندگان برای تشکیل گروه دوستی پارلمانی ایران و امریکا شد. اقدامی که بلافاصله در جلسه علنی روز 25 اردیبهشت ماه سال 1386 با واکنش تند باقی نمایندگان مواجه شد و کار را تا جایی پیش برد که پیشنهاد تشکیل گره دوستی پارلمانی ایران و امریکا که به امضای نصیری، قنبری، جلال حسینی، عطارزاده، دانشیار، گرامی‌‏مقدم و رودکی نمایندگان گرمی، ایلام، زنجان، نیشابور، ماه‌‏نشان، بجنورد و شیراز رسیده بود،‌ از اعتبار افتاد و دیگر دنبال نشد.اما در حالی که در اردیبهشت ماه سال گذشته و همزمان با درخواست های امریکا برای کمک ایران به این کشور برای حل بحران عراق، ‌نانسی پلوسی، ‌رییس مجلس نمایندگان امریکا و تام لانتوس رییس کمیته روابط خارجی نمایندگان بر ضرورت گفتگو با نمایندگان ایران تأکید کرده بودند، این چند نماینده با ادعای اینکه اگر دولت (ایران) با امریکا در حال نیل به توافق است چرا ملت ایران با مردم امریکا آشتی نکند،‌ پیشقدم شده بودند. داریوش قنبری، یکی از نمایندگان امضاکننده این پیشنهاد در گفت و گو با آسوشیتدپرس گفته بود: در نبود مناسبات دیپلماتیک رسمی، ما به دنبال برقراری رابطه پارلمانی با کنگره امریکا و پر کردن خلأ کنونی در مورد تماس 2 ملت هستیم.اما رییس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در آن زمان با انتقاد از این اقدام جمعی از نمایندگان برای تشکیل گروه دوستی پارلمانی، آنها را به نادانی متهم کرد و گفت: احتمالاً این نمایندگان از اقدامات خصمانه امریکا علیه ایران اطلاعی ندارند.
علاءالدین بروجردی افزود: امریکا ده‌ها میلیون دلار برای مقابله با ایران به تصویب رسانده و مجلس این کشور مصوبات متعددی علیه ایران داشته است که به خاطر این تحریم‌ها ایران 2 دهه در رنج بوده است. این روش‌ها خصمانه و غیرقابل قبول است و در چنین فضایی، تشکیل گروه دوستی پارلمانی ایران و امریکا به جا نیست.در همان زمان نیز تام لانتوس دموکرات، رییس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان، در یک کنفرانس خبری که نانسی پلوسی، رییس مجلس نمایندگان امریکا نیز در آن حضور داشت، گفت: من از طرف خودم می‌گویم، من همین فردا صبح آماده‌ام که با هواپیما [به ایران] بروم. چرا که هر اندازه هم بسیاری از سخنان [احمدی‌نژاد] ناخوشایند، غیرمنصفانه و نادرست باشد، مهم این است که ما با وی دیالوگ داشته باشیم.پلوسی افزود: با این حال فردی چون آقای لانتوس که از این اعتبار و این تجربه شخصی برخوردار است، می‌گوید که داشتن دیالوگ حائز اهمیت است، کسی که خود از بازماندگان هولوکاست است.تام لانتوس، رییس کمیته روابط خارجی مجلس نمایندگان امریکا، همچنین اظهار داشت که بیش از یک دهه است که با کمک کوفی عنان، دبیر کل پیشین سازمان ملل، برای گرفتن ویزا جهت سفر به تهران تلاش می‌کند اما تا به این تاریخ، نه وی و نه هیچکدام از اعضای کنگره موفق به دریافت روادید نشده‌اند.خانم پلوسی نیز با اشاره به سفر خاورمیانه‌ای خود یادآور شد که به هرجایی که سفر کرده‌اند، یک پیام واحد داشته‌اند: ایمنی و امنیت اسراییل، نبرد با تروریسم.اما این چراغ سبز برخی از نمایندگان مجلس هفتم به انجام دیالوگ با نمایندگان مجلس امریکا که به سرعت با چراغ قرمز دولت و سایر نمایندگان دنبال شد، این بار در حاشیه اجلاس بانک جهانی بار دیگر با دیدار اتفاقی محمدرضا تابش نماینده اردکان و تام لانتوس رییس کمیته روابط خارجی به بحث اول اعضای کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تبدیل شده است.محمدرضا تابش با اشاره به بازدید دوهفته پیش 3 نماینده مجلس -تابش، دلخوش و مصباحی‌مقدم- از کنگره امریکا گفت: در کنگره، نماینده‌ای که در دوره مجلس هفتم تشکیل گروه دوستی پارلمانی با ایران را به همراه 60 نماینده دیگر با ارسال نامه‌ای پیگیری می‌کرد، نیز حضور داشت که در مواجهه اتفاقی با وی، این نماینده عضو کنگره گلایه‌مندی خود از بدون پاسخ ماندن این درخواست از سوی مقامات مسئول در ایران را اعلام کرد.وی یادآور شد: ما توضیح دادیم که اصولاً با ارتباطات و تعاملات پارلمانی بین ایران و آمریکا موافقیم اما این امر باید فرآیند خاص خود را طی کند، به طوری که مقامات رسمی کنگره درخواست ارائه دهند و در کشور ما نیز توسط مقامات مربوطه و رییس مجلس مورد بررسی قرار گیرد و پاسخ داده شود.وی با اشاره به اینکه 60 تن از نمایندگان امریکا سال گذشته طی مکاتبه‌‏ای با غلامعلی حدادعادل رئیس مجلس هفتم درخواست گفت‌‏وگو و حضور در ایران و بازدید از مجلس شورای اسلامی را مطرح کرده بودند، ادامه داد: رئیس این گروه از نمایندگان امریکا که درخواست مذاکره با نمایندگان ایران را مطرح کرده بود، در اجلاس بانک جهانی حضور داشت که طی نشست دوستانه میان نمایندگان ایران و امریکا بار دیگر درخواست آنها مطرح شد.وی با بیان اینکه نمایندگان امریکا هم‌‏چنان خواستار مذاکره با نمایندگان ایران هستند، تصریح کرد: در این دیدار دوستانه به آنها اعلام کردیم که جمهوری اسلامی ایران با تمامی کشورها به جز اسراییل آماده گفت وگو و مذاکره است، البته به هیچ وجه از حقوق ملت خود و استقلال کشور نمی‌‏گذرد.دلخوش با تأکید بر این‌‏که جمهوری اسلامی ایران با هیچ کشوری به جز اسراییل خصومت ندارد، ادامه داد: در صورت مساعد بودن شرایط و عدم دخالت امریکا در امور داخلی ایران، می‌‏توان باب گفت وگو با نمایندگان این کشور را گشود.نماینده صومعه‌‏سرا در پاسخ به اینکه برای پیگیری درخواست نمایندگان امریکا چه خواهید کرد، گفت: طی جلسه‌‏ای با رئیس مجلس درخواست نمایندگان امریکا را به ایشان منتقل می‌‏کنیم.در عین حال محسن کوهکن از اعضای هیات رییسه مجلس نیز دریافت نامه از سوی نمایندگان کنگره امریکا برای مذاکره با نمایندگان مجلس شورای اسلامی را تأیید کرد و گفت: تعداد نمایندگان کنگره امریکا که این نامه‌ را امضا کرده‌اند، محفوظ خواهد ماند.
سخنگوی هیأت رییسه مجلس افزود: تصمیم‌گیری در خصوص نامه ارسالی نمایندگان کنگره امریکا بر عهده نمایندگان مجلس است و نمایندگان پس از بررسی ابعاد مختلف این موضوع درباره آن تصمیم نهایی را خواهند گرفت.کوهکن در پاسخ به اینکه چه زمانی مجلس به این درخواست نمایندگان امریکا پاسخ خواهد داد، گفت: ما عجله‌ای برای پاسخگویی به این درخواست نداریم.اما فاطمه آلیا، نماینده تهران و عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در این زمینه به خبرنگار ما گفت: با توجه به اینکه همه چیز در امریکا تحت الشعاع سیاست های دولت امریکا و نفوذ دولت است و در برخی موارد لابی های صهیونیستی هم در روابطشان تأثیر گذار است، ‌نفس اینکه نمایندگان پارلمان امریکا تقاضا کردند با پارلمان ما رابطه برقرار کنند،‌ باید به صورت جدی در کمیسیون روابط خارجی و کمیسیون امنیت ملی مورد بررسی قرار گیرد، به خصوص ملاقاتی که قرار است بین نمایندگان شکل بگیرد، باید با این رویکرد انجام شود که آنها نمایندگان ملت امریکا هستند و بعد از این در مورد موضوعاتی که قرار است در این مذاکرات در موردشان بحث شود،‌ تصمیم گیری شود.وی افزود: نمایندگان مجلس ایران باید بدانند هدف اصلی از درخواستهای مکرر نمایندگان مجلس امریکا برای ایجاد رابطه با مجلس شورای اسلامی چیست و باید بدانیم این نمایندگان تا چه میزان در روابط دیپلماتیک تأثیرگذار هستند؟آلیا در ادامه تصریح کرد: با این حال در شرایط فعلی و با درخواست غیر رسمی چند تن از نمایندگان کنگره امریکا، ‌کمیسیون امنیت ملی شروع به مذاکره و ایجاد رابطه نمی کند و ما نیز درخواست رابطه با پارلمان امریکا را به دلیل اینکه سیاست کلی ما این است که در بررسی نوع رابطه با امریکا باید تغییرات محسوسی در مواضع امریکایی ها چه در پارلمان و چه در دولتشان ببینیم،‌ مطرح نکردیم.
هنوز دیوار بی اعتمادی وجود دارد و وقتی مردم ما متوجه می شوند در پارلمان امریکا برای مبارزه علیه نظام ایران بودجه ای تصویب می شود یا برای کمک مالی به گروههای اپوزیسیون و فرقه تروریستی منافقین، مواضع حمایتی در این کنگره اخذ می شود، ‌دیوار بی اعتمادی سیاسی فرو نمی پاشد. در عین حال محور اصلی برای باز شدن باب گفت و گو ها به رسمیت شناختن فعالیتهای صلح آمیز هسته ای کشورمان و سرمایه گذاری و حمایت نکردن از اپوزیسیون نظام است.کاظم جلالی مخبر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اما با رد اهمیت این موضوع بیان کرد: این بحث ها تا زمانی که حسن نیت مسئولان دولت امریکا و نمایندگان کنگره در رابطه با ایران ثابت نشود، اصلاً نباید جدی تلقی شود.وی افزود: امریکا یا برخی از نمایندگان مجلس امریکا بارها درخواستهایی را برای مذاکره با نمایندگان مجلس ایران بیان کرده اند و هنوز هم مطرح می کنند و طبیعی است که این موضوع در کشور ما در مراجع ذی صلاح مورد بررسی قرار گیرد. طبعاً در حال حاضر که امریکا در آستانه انتخابات ریاست جمهوری قرار دارد، باید منتظر ماند تا این انتخابات انجام شود و بعد در زمان مقتضی میزان تغییر سیاست های این کشور در مقابل جمهوری اسلامی سنجیده شود تا ببینیم امکان گفت و گو بر اساس عزت و مصلحت ما وجود دارد یا خیر؟مخبر کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با اشاره به حرکتی که در مجلس هفتم برای تشکیل گروه دوستی پارلمانی میان ایران و امریکا شکل گرفته بود، اضافه کرد: این بحث، حرف نامربوطی بود زیرا هیچ دوستی ای وجود نداشت تا گروه دوستی شکل گیرد. اما بحث گفتگو، بحث دیگری است که باید از طریق مراجع ذیربط انجام گیرد نه به طور یکجانبه از کانال کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی.