نشست پاریس بدون تحریم پایان یافت

گروه سیاسى، آزاده افتخارى: در حالى که شوراى امنیت سازمان ملل از روز چهارشنبه بررسى گزارش اخیر محمد البرادعى مدیرکل آژانس بین المللى انرژى اتمى در خصوص فعالیت هاى هسته اى ایران و بى توجهى تهران به مهلت30 روزه شوراى امنیت به منظور توقف عملیات غنى سازى را آغاز کرده است، ایالات متحده به همراه متحدان اروپایى مى کوشد قطعنامه اى را به تصویب برساند که از ایران مى خواهد فوراً عملیات مرتبط با غنى سازى را متوقف کند. این در حالى است که نشست سه شنبه شب پنج عضو دائم شوراى امنیت و آلمان در پاریس بدون نتیجه پایان یافته است و روسیه و چین - دو عضو داراى حق وتوى شوراى امنیت- همچنان با اعمال فشار علیه ایران مخالفت مى کنند.
با وجود آنکه مدیران ارشد وزارت امور خارجه کشورهاى انگلیس، فرانسه، آلمان، آمریکا، روسیه و چین پس از ضیافت شام پاریس که پشت درهاى بسته برگزار شد از اظهار نظر در مورد رایزنى هاى خود خوددارى کردند، اما یک دیپلمات نزدیک به شوراى امنیت مى گوید: طى این نشست روسیه با پیشنهاد آمریکا مبنى بر اجراى فصل هفتم منشور سازمان ملل که راه تحریم یا حمله نظامى علیه ایران را هموار مى کند، مخالفت کرده است. در نشست هاى گذشته1+5نیز آمریکا و متحدانش در جلب نظر چین و روسیه به گزینه تحریم ها که به عقیده پکن و مسکو اثر معکوس دارد، ناموفق بودند اما نیکلاس برنز معاون سیاسى وزارت امور خارجه آمریکا این نکته را خاطرنشان مى سازد که طرفین براى مذاکرات بعدى در خصوص تدوین قطعنامه آمادگى دارند و نشست بعدى با شرکت وزراى خارجه 1+5 هفته آینده در نیویورک برگزار مى شود. برنز مى گوید اقداماتى نظیر منع فروش سلاح به ایران ، جلوگیرى از انتقال تکنولوژى و قطع روابط تجارى از مباحث مطرح در این نشست ها است. با این حال مقامات آمریکایى از جمله جان بولتون نماینده آمریکا در سازمان ملل بر این نکته تاکید دارند در صورتى که شوراى امنیت در نهایت با اعمال تحریم ها موافقت نکند، ایالات متحده ائتلافى از کشورهاى هم عقیده خود با هدف اعمال تحریم ها علیه ایران تشکیل خواهد داد. وى مى افزاید: یکپارچگى مطلوب است اما ادامه دادن بدون یکپارچگى غیرممکن نیست. در صورتى که روسیه و چین راى ممتنع صادر کنند، قطعنامه اجرایى شده و در این صورت راه اعمال تحریم هموارتر مى شود این در حالى است که بسیارى از تحلیلگران در اروپا بر این باورند که سیاست هاى تند آمریکا و متحدانش در حصول هیچ یک از اهداف اصلى آنها موثر واقع نشده و تنها شرایط را وخیم تر کرده است. روزنامه واشینگتن پست به نقل از یک کارشناس سیاسى در مرکز ملى تحقیقات علمى پاریس مى نویسد: «سیاست منزوى کردن ایران موجب تقویت سیستم حکومتى این کشور و محبوبیت محمود احمدى نژاد، رئیس جمهور ایران در جهان عرب شده است.» تحلیلگران این نکته را خاطرنشان مى سازند که طى سال گذشته ایران نه تنها مذاکرات خود با اروپاییان را متوقف کرده است بلکه ضمن سرعت بخشیدن به فعالیت هاى هسته اى، غنى سازى اورانیوم را آغاز کرده است. به بیان دیگر سیاست هاى تهاجمى غرب، قاطعیت بیشتر ایران و قطع همکارى با بازرسان بین المللى را به دنبال داشته است. از سویى دیگر طى یک ماه اخیر ایرانیان سطح غنى سازى اورانیوم را از 6/3 درصد به 8/4درصد رسانده و از وجود ذخایر غنى اورانیوم در کشور سخن مى گویند. یک مقام عالى رتبه سفارت ایران در پاریس با اشاره به تاکید آمریکا بر اعمال تحریم ها مى گوید: «تنها تحریم صادرات نفت ایران تحریمى جدى به شمار مى آید. اگر آمریکایى ها از 3 دلار براى هر گالن نفت رضایت ندارند شاید قیمت 6دلارى مناسب تر باشد.»
فرانسیس هیزبرگ یک کارشناس نظامى فرانسوى مى گوید: «سئوال اصلى این است که آیا آمریکایى ها براى رویارویى با عواقب تحریم ایران آمادگى دارند؟» وى مى افزاید: «درگیرى نظامى میان ایران و ایالات متحده نیز پیامدهاى مخربى براى نفوذ آمریکا در خاورمیانه به همراه دارد.» این در حالى است که برنز مى گوید: آمریکا برنامه اى براى تحریم صنعت نفت و گاز ایران ندارد و هدف اعمال تحریم هاى هدفمند علیه سیاست هاى تهران است.
خبرگزارى فرانسه نیز به نقل از بولتون مى نویسد: ایران در به کارگیرى منابع نفت و گاز این کشور براى استفاده از آن به عنوان اهرم در برابر دیگر کشورها به منظور محافظت از منافع خود بسیار موثر عمل کرده است. از سویى دیگر شان مک کورمک سخنگوى وزارت امور خارجه آمریکا طى تلاشى آشکار به منظور تعدیل نگرانى متحدان اروپایى در خصوص تمایل آمریکا به مقابله نظامى با ایران گفت: «واشینگتن به دنبال راهکار دیپلماتیک براى موضوع هسته اى ایران است و در حال حاضر به گزینه نظامى نمى اندیشد.» خبرگزارى شینهوا به نقل از وى مى نویسد: ما مسیر دیپلماتیک را دنبال مى کنیم و بوش نیز صراحتاً این نکته را خاطرنشان ساخته است که در حال حاضر توسل به زور در دستور کار قرار ندارد.
وى افزود: هدف آمریکا تلاش براى همبستگى جامعه بین المللى به منظور ایجاد تغییر در رفتار ایران است. با وجود تاکید مقامات آمریکایى بر هماهنگى سیاست هاى واشینگتن- بروکسل در قبال ایران بسیارى از تحلیلگران از اختلاف نظر موجود در روابط دو طرف درخصوص نحوه برخورد با فعالیت هاى هسته اى ایران و نگرانى بروکسل از احتمال اقدام نظامى آمریکا علیه ایران سخن مى گویند. دولت بوش نیز در هراس از تکرار تجربه عراق و شکاف پدید آمده میان آمریکا و اروپا به دنبال حمله به این کشور مى کوشد تا با تاکید بر دیپلماسى، دوستان قدیمى اروپایى را در جبهه مقابله با ایران نگاه دارد. این درحالى است که حتى انگلیس- نزدیک ترین متحد آمریکا- که در جریان حمله به عراق نیز در کنار ایالات متحده قرار گرفت بر لزوم پیگیرى روش هاى دیپلماتیک در تعامل با ایران تاکید دارد.
قطعنامه اى بدون تحریم
خبرگزارى رویترز گزارش مى دهد: آمریکا، انگلیس و فرانسه به دنبال تصویب قطعنامه اى در شوراى امنیت هستند که فرصت دیگرى براى توقف عملیات غنى سازى در اختیار ایران قرار مى دهد. این قطعنامه براساس فصل هفتم منشور سازمان ملل به قطعنامه ماه مارس شوراى امنیت مبنى بر درخواست توقف فعالیت هاى غنى سازى جنبه اى الزام آور و قانونى مى بخشد اما بحث تحریم یا عکس العمل شوراى امنیت در این قطعنامه مطرح نخواهد بود. رویترز مى نویسد در نشست روز چهارشنبه راى گیرى انجام نمى شود و این قطعنامه به منظور توقف فعالیت هاى غنى سازى در ایران فرجه اى در نظر مى گیرد اما براى اقدامات آینده شوراى امنیت باید قطعنامه دیگرى به تصویب برسد. جان بولتون مى گوید: «ما 15 عضو شوراى امنیت را در جریان دیدگاه هاى خود قرار مى دهیم و دیگران نیز مى توانند عقاید خود را بیان کنند.» این درحالى است که سفیر چین در سازمان ملل با اشاره به متن قطعنامه پیشنهادى غرب ادعا مى کند این قطعنامه فعالیت هاى هسته اى ایران را تهدیدى براى صلح و امنیت بین المللى توصیف کرده است و برخى موارد ذکر شده در آن دشوارى هایى را پدید خواهد آورد. وزارت امور خارجه فرانسه طى بیانیه اى اعلام کرده است: «مدیران سیاسى سه کشور اروپایى، خط مشى این قطعنامه را تدوین کرده اند.» با وجود آنکه متن قطعنامه منتشر نشده است اما روزنامه نیویورک تایمز با ادعاى در اختیار داشتن نسخه اى از قطعنامه مى نویسد: این قطعنامه از ایران مى خواهد ضمن توقف تولید اورانیوم غنى شده پاى میز مذاکره بازگردد. تحلیلگران مى گویند با توجه به مخالفت روسیه و چین بحث تصویب این قطعنامه به هفته ها زمان نیاز دارد. این درحالى است که باسیل ایکوبه نماینده دائم کنگو در شوراى امنیت که کشورش در ماه جارى ریاست دوره اى شورا را بر عهده دارد مى گوید: «در نشست شوراى امنیت بیش از هر چیز درباره گزارش البرادعى مذاکره مى شود.» وى افزود: اگر ایران اقدامات اعتمادساز انجام دهد، در براى مذاکرات همچنان باز است.