دکتر بهرام امیراحمدیان / عضو هیأت تحریریه فصلنامه مطالعات آسیای مرکزی و قفقاز
اشاره:
جمهوری اوکراین در ربع پایانی سال 2004 در جریان انتخابات ریاست جمهوری درگیر بحران سیاسی جانشینی شد که در آن نیروهای ملی در یک رویاروئی برای پیشبرد اهداف خود با هم به مبارزه برخاستند.
این جریان که به انقلاب نارنجی معروف شد، به اعتباری ادامه موج تغییرات دموکراتیک بود که از صربستان آغاز و پس از پیروزی در گرجستان به روند تکاملی خود رسیده بود. از ویژگی‌های انقلابهای رنگین، جانشینی و تغییر ساختار قدرت بدون توسل به زور و قوه قهریه بود.
به همین سبب در اوکراین با وجود رویارویی نیروهای مرکزگرا و مرکزگریز، جریان به نفع نیروهای مرکزگرا پایان یافت. با این وجود، قضاوت درباره آینده تحولات داخلی اوکراین به تحولاتی بستگی دارد که نیروهای ملی در تقسیم قدرت و ساختار جدید شکل‌گیری نیروهای سیاسی در آینده بدان دست خواهند یافت.
کد خبر: ۲۵۰۹۴۵ تاریخ انتشار : ۱۳۹۱/۱۰/۱۰
مهدی نظرپور / عضو هیئت علمی پژوهشکدۀ تحقیقات اسلامی
مقدمه:
انقلابهای مخملی یا رنگین نامی است که به دسته‌ای از تحرکات مربوط به هم اطلاق شده است و در بسیاری از کشورهای بلوک شرق سابق به وقوع پیوسته است. وجه مشترک همۀ این انقلابها، مبارزه منفی است که علیه حکومت‌های به اصطلاح دیکتاتور باقی مانده از شوروی سابق به کار گرفته می‌شوند. در تمام این انقلابها یک رنگ یا گل خاص، به عنوان نماد و سمبل آن مورد استفاده قرار گرفته است و به آن رنگ یا گل مشهور شده‌اند.
اکنون به خوبی ثابت شده است که سازمانها و نهادهایی که در این انقلابها نقش داشته‌اند، وابسته به نظام سرمایه‌داری غربی یا مورد حمایت آنها بودهاند. سقوط «ادوارد شواردنادزه» در انقلاب رُز در سال 1382، ویکتوریا نوکویچ در انقلاب نارنجی 1383 اُکراین و سقوط و فرار عسگر آقایف در انقلاب لاله 1384 قرقیزستان از جمله مهمترین موارد انقلابهای رنگی در حوزۀ بلوک شرق سابق بودهاند که در این مقاله مورد بررسی قرار خواهند گرفت.
کد خبر: ۲۴۴۳۷۶ تاریخ انتشار : ۱۳۹۱/۰۸/۰۱