عبدالله ناصری - صفحه 11

مقدمه: ١٤ خرداد ١٣٦٨ شمسي ٢٨ سال پس از رحلت امام خميني (ره) در آستانه بيست و هشتمين سالگرد رحلت رهبر كبير انقلاب در گفت‌وگو با عبدالله ناصري، عضو شوراي مشورتي اصلاح‌طلبان و عضو هيات علمي گروه تاريخ و تمدن اسلامي دانشگاه الزهرا از مشرب فكري و فقهي امام خميني (ره) پرسيديم. ناصري ضمن تقسيم‌بندي‌هايي از فقه در دوران آغاز اسلام و در دوران معاصر، به نوآوري‌هاي ايشان در حوزه فقه و سياست پرداخت و ضمن ارايه توضيحاتي درباره وجوه تمايز امام (ره) با ساير فقهاي هم‌عصر خود به تاثير رويكرد فلسفي و عرفاني ايشان بر ديدگاه‌هاي فقهي ايشان پرداخت. او مي‌گويد: رويكرد فلسفي و عرفاني باعث شده كه طبيعتا امام (ره) نگاه كاملا عصري و عقل‌گرايانه و مصلحت‌انديشانه به مسائل داشته باشد. ضمن اينكه در عين اينكه فقه موروثي و سنتي را مورد توجه قرار مي‌داد و به تعبير خودش به فقه جواهري علاقه داشت اما با تامل فلسفي و عقلاني به حوزه فقه ورود مي‌كرد و هميشه تاكيد بر ابتكار و نوآوري داشت. به علاوه اينكه يك رويكرد انسان‌گرايانه داشت كه مي‌توان از آن به فقه كرامتي ياد كرد. اين رويكرد از ايشان يك فقيه ممتاز ساخته بود و معتقد هستم كه اگر امام (ره) زنده بود نظرات بسيار قابل توجه‌تري از آنچه مطرح شد و داشت، در همه حوزه‌ها بيان مي‌كرد كه اين نظرات حتما مي‌توانست سرفصل مطالعات جديدي براي نسل جديد در مسائل فقهي و حوزوي باشد.

مقدمه: ١٢ ارديبهشت ١٣٥٨ شمسي - ٣٨ سال پس از شهادت استاد مرتضي مطهري شهيد مطهري از چهره‌هاي متفاوت حوزه علميه قم بود كه اين تفاوت جنبه‌هاي متفاوتي داشت، اولا در ميان علوم حوزوي به فلسفه مي‌پرداخت كه چندان مورد توجه علماي سنتي نبود و در برخي موارد طرد مي‌شد، ثانيا علاوه بر حوزه مي‌كوشيد در دانشگاه نيز حضور يابد و با مباحث جديدي كه در جامعه دانشگاهي مطرح مي‌شد، آشنايي حاصل مي‌كرد و ثالثا و مهم‌تر از همه اينكه نسبت به مسائل سياسي و اجتماعي نه‌تنها بي‌تفاوت نبود كه سخت دغدغه‌مند بود و مي‌كوشيد با حضور در محافل روشنفكري در گفتمان سياسي و اجتماعي زمانه خودش تاثير بگذارد و جالب اينكه اين اثرپذيري را با خود به نزد حوزويان نيز مي‌برد و تلاش مي‌كرد آنها را نيز نسبت به مسائل روز حساس كند. در گفت‌وگوي حاضر با عبدالله ناصري، شاگرد پيشين استاد مطهري و دانش‌آموخته تاريخ اسلام درباره انديشه و عمل سياسي- اجتماعي مطهري و مباني نظري آن گفت‌وگويي صورت داديم كه از نظر مي‌گذرد.