کد خبر: ۹۷۹۰۸ تاریخ انتشار : ۱۳۸۸/۰۶/۰۵
نویسنده: علی آقا‌جانی قناد
دان‌‌آموخته حوزه علمیه قم و کارشناس ارشد علوم سیاسی دانشگاه باقرالعلوم A.
اشاره:
در مقاله حاضر، با بهره‌گیری از دو مفهوم «پارادایم» و «استراتژی سیاسی»، در بعد نظری به کاوش در اندیشه و رفتار جریان‌های هاشمی پس از قیام عاشورا پرداخته‌ایم. هم چنین با نگاهی به تاثیرات عاشورا بر هاشمیان، پارادایم اعتقادی- سیاسی که متعلق به امامیه است و نیز پارادایم سیاسی که مربوط به سایر رهیافت‌هاست بررسی شده است. ذیل دو پارادایم اصلی، رهیافت‌های «علوی- فاطمی» با گرایش‌های امامیان، حسنیان و زیدیان؛ «علوی- غیرفاطمی» (حنفیان)؛ و رهیافت «عباسی» مورد کاوش قرار گرفته است. در ادامه این سه رهیافت با شاخص‌هایی، چون: اندیشه سیاسی؛ مبارزه با رژیم/ مبارزه بر رژیم؛ مبارزه باز/ پوشیده؛ اصلاح / انقلاب؛ و نحوه ارتباط با سایر رهیافت‌ها، سنجیده شده‌اند. واژه‌های کلیدی: عاشورا، تشیع، امامیه، کیسانیه، زیدیه، حسنیان، محمد بن حنفیه، عباسیان.
مقدمه:
در تاریخ اسلام، نهضت عاشورا نقطه عطفی است که از جنبه‌های گوناگون، آغازگر تحولات در ساخت، بافت و اندیشه جامعه مسلمانان بوده است.
برخی از این تحولات مهم و محسوس را می‌باید در نحوه و چرایی اقبال دگرباره وسیع مردم به خاندان هاشم؛ چگونگی اندیشه و نحوه رویارویی آنان با حاکمان اموی؛ و به تبع آن، تحکیم و بسط پایه‌ها و نگره‌های سیاسی شیعی و تغییر فضای جامعه آن زمان دانست. از این‌رو «جریان‌شناسی سیاسی بنی‌هاشم» می‌تواند زوایای این مسئله را روشن کند.
بدین منظور، بررسی این موضوع از سال 61هـ (هم زمان با واقعه عاشورا) آغاز می‌گردد و تا سال 146هـ (زمان سرکوب قیام حسینیان به دست منصور عباسی) ادامه می‌یابد که دوره‌‌ای 85 ساله است. در این پژوهش، منظور از بنی‌هاشم افرادی از نخبگان هاشمی هستند که در هدایت حرکت‌های سیاسی نقش داشته‌اند.
کد خبر: ۷۱۷۱۶ تاریخ انتشار : ۱۳۸۷/۱۰/۰۹