انقلاب اسلامی - صفحه 253

دکتر منوچهر محمدی1 چکیده: به دنبال پیروزی انقلاب اسلامی در ایران، از نگرانی‌های عمده نظام بین‌الملل به ویژه ایالات متحده آمریکا تأثیر و بازتاب انقلاب بر کشورهای همجوار به ویژه جوامع اسلامی بوده است که از نظر فرهنگی دارای وجوه مشترک زیادی می‌باشند. در این مقاله سعی شده است با توجه به گذشت ربع قرن از پیروزی انقلاب بررسی همه جانبه‌ای از بازتاب انقلاب اسلامی بر جهان اسلام به عمل آید و نهایتاً این جمع‌بندی به دست آمد که اولاً این انقلاب بر دولت‌های کشورهای اسلامی عموماً بازتاب منفی داشته و آنها را از تغییر وضع موجود نگران کرده است و لذا سعی خود را در کنترل و حتی برخورد با امواج انقلاب در کشور به کار برده‌اند. در عین حال این انقلاب بر گروه‌های اجتماعی در جوامع اسلامی تأثیر مثبت بر جای گذاشته و مورد استقبال عمومی قرار گرفته است. از طرف دیگر این تحول بر شیعیان من‌جمله شیعیان لبنان به خاطر برخورداری از معیارهای مکتب تشیع تأثیر عمیق‌تری بر جای گذارده و موجب خیزش‌های انقلابی گردیده است در حالی که در جوامع اهل سنت مانند ترکیه و الجزایر این حرکت به جنبش‌های اصلاح‌گرایانه تبدیل شده است. در مجموع می‌توان ادعا کرد که بیداری اسلامی، بازگشت به ارزش‌های اسلامی، تقویت جنبش‌های اسلامی، ضدیت با سیاست‌های مداخله‌جویانه و ارزش‌های غربی و... در عموم جوامع اسلامی مرهون پیروزی و تداوم انقلاب اسلامی می‌باشد. واژگان کلیدی: بازتاب، انقلاب اسلامی ، بیداری اسلامی، غرب‌ستیزی، عملیات استشهادی، اسلام‌گرایی، انتفاضه.