دولت احمدی‌نژاد

مقدمه: اولین تصور از اقتصادهای دولتی در اذهان نخبگان و حتی غیرنخبگان، فساد گسترده در آن و گسترش دامنه اقتصاد پنهان است. حال آنکه نتایج مطالعات انجام‌شده در این زمینه چیزی دیگر می‌گوید؛ حتی در قیاس‌های جهانی هم کشورهای کمونیستی و کشورهایی که از بند کمونیست رها شده‌اند و هنوز آثار آن را در کشور خود تجربه می‌کنند، پس از کشورهای بسیار توسعه‌یافته، با اقتصاد پنهان کمتری به نسبت دیگر کشورها با اقتصاد آزاد مواجه‌اند. این نگاهی است که می‌توان در دو دولت جنگ و دوران تحریم‌ها نیز تشابه آن را یافت؛ دو دوره زمانی که اقتصاد ایران با فشارهای بین‌المللی روبه‌روست و در‌عین‌حال بیشترین تمرکز دولتی‌بودن را تجربه می‌کند. البته در دوره احمدی‌نژاد استثنائی هم وجود دارد. این استثنا به این برمی‌گردد که تلاش‌های پرشماری از ناحیه این دولت برای خصوصی‌سازی انجام گرفت که البته ازآنجاکه به بخش‌های خصوصی غیرواقعی واگذار شد، باز هم وجهه دولتی‌بودن در آن پررنگ بود؛ بااین‌حال روند بهتربودن اوضاع در اقتصاد پنهان را در دولت احمدی‌نژاد شاهد نیستیم. براساس مطالعاتی که از سوی علی عرب‌‌مازاریزدی، عضو هیأت‌ علمی دانشگاه علامه طباطبایی، در قیاس دولت‌های جنگ (هشت سال دفاع مقدس) و دو دولت نهم و دهم صورت گرفته، دولت احمدی‌نژاد رکورددار اقتصاد پنهان در تاریخ اقتصادی ایران به شمار می‌رود. براساس این مطالعه که نتایج آن در مؤسسه دین و اقتصاد ارائه شد: «اندازه نسبی اقتصاد پنهان در دولت احمدی‌نژاد به مراتب بالاتر از دوره مهندس موسوی بوده؛ علاوه بر آنکه اندازه نسبی اقتصاد پنهان در دوره احمدی‌نژاد از میانگین عملکرد بلندمدت هم به مراتب بالاتر بوده است». در نگاهی قیاسی، حداکثر اندازه اقتصاد پنهان در دولت جنگ، ١٨,٥٥ درصد و در دولت‌های احمدی‌نژاد، ٣٨.٥ درصد بوده است. نتیجه این پژوهش را در ادامه بخوانید.

مقدمه: طهماسب مظاهری یکی از مجرب‌ترین مدیران اقتصادی کشور در طول سه دهه گذشته بوده؛ البته عموم مردم وی را با مسئولیت‌هایش در وزارت اقتصاد و بانک مرکزی می‌شناسند. او در سال‌های 80 تا 83 وزیر اقتصاد دولت اصلاحات و از سال 86 تا 87 یعنی فقط به مدت یک سال رئیس کل بانک مرکزی در دولت نهم بود. علت این ریاست کوتاه‌مدت او اختلاف نظر شدید با احمدی‌نژاد در مورد سیاست‌های پولی و بانکی بود و شاید تاکید مظاهری بر دیدگاه‌های کارشناسی بود که موجب شد عطای ادامه کار در دولت احمدی‌نژاد را به لقایش ببخشد. هر چند که مظاهری در دولت یازدهم مسئولیتی ندارد اما به صراحت عنوان می‌کند که از علاقه‌مندان و دلسوزان حسن روحانی و دولت اوست و اگر نقدی هم مطرح می‌کند از سر دلسوزی و به خاطر اصلاح امور است. مشروح گفتگوی تفصیلی آفتاب یزد با دکتر طهماسب مظاهری را در ادامه می‌خوانید: