نگاهي به سير انديشه و اقدام بنيانگذار انقلاب پيرامون ولايت فقيه
اشاره:
ايده ولايت فقيه به عنوان مهم‌ترين انديشه بومي حكومت‌داري در سده معاصر ايران كه از مباني فقهي تشيع و انديشه‌هاي سياسي مجتهدان و رهبران مذهبي نشئت گرفته، بي‌شك مهم‌ترين وجه از انديشه سياسي امام خميني و مؤثرترين تئوري در صحنه كنش‌ورزي سياسي مبارزان و فعالان سال‌هاي پيش تا پس از پيروزي انقلاب اسلامي بوده است. در ميان فعالان فكري نيز، شخصيت‌هاي برجسته‌اي در موافقت يا حتي مخالفت با اين نظريه دست به قلم برده يا داد سخن سر داده‌اند. نه فقط ابراز نظر كه حتي سكوت برخي بزرگان مذهبي در قبال اين انديشه نيز مهم تلقي شده كه نشانگر اهميت فوق‌العاده و روزافزون ولايت فقيه مي‌باشد. دايره كنش‌ورزان انديشگاني اين تز، محدود به عالمان ديني نبوده و برخي دانشگاهيان نيز در اين ورطه، فعاليت‌هاي بارزي داشته‌اند. با اين حال، با توجه به جايگاه ولايت فقيه در قانون اساسي جمهوري اسلامي ايران و مقام ولي‌فقيه در ساختار سياسي كشور، ترسيم حدود و ثغوري ميان نظرات سياسي با انتقادات فكري، سخت مي‌نمايد. چه بسا مخالفاني كه بر سر كنش‌ورزي عقلاني معطوف به قدرت، از در مخالفت برخاستند و ولايت فقيه را مانعي در اين راه ديدند و چه بسا موافقاني نيز كه روزگاري چون اين ايده را با اهداف و نظرات سياسي و حكومتي خويش هماهنگ مي‌ديدند، بيشترين دفاع را از آن نمودند و آن‌گاه كه از هسته مركزي قدرت، دور شدند، به تدريج، نظراتشان درباره ولايت فقيه تغيير كرده باشد. اين مسئله را شايد حتي امروز نيز در ميان برخي مدافعان بتوان ديد. با اين حال، آنچه در اين مجال كوتاه به آن مي‌پردازيم، بررسي سير تطور اين ايده از ابتداي تبيين در دروس فقهي حضرت امام در نجف اشرف تا سال‌هاي تأسيس و تثبيت نظام مي‌باشد و پويايي نظرات امام متناسب با تغيير شرايط كه برگرفته از اجتهاد پوياي شيعه در ظرف زماني و مكاني مناسب مي‌باشد را مورد بررسي قرار داده‌ايم.
کد خبر: ۲۹۲۵۵۸ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۳/۳۱
نظري بر زمينه‌هاي تئوريك و عملي اختلاف امام خميني با آيت‌الله شريعتمداري
کد خبر: ۲۹۲۰۱۳ تاریخ انتشار : ۱۳۹۵/۰۳/۱۸