بنگاههای خبرپراکنی بیگانه در راستای پروژه براندازی نرم فضای پرالتهاب پس از دهمین انتخابات ریاست جمهوری کشورمان را فرصت مساعدی برای اجرای سناریوی زنجیرهای بحران مشروعیت نظام جمهوری اسلامی ایران یافته‌اند سناریوی چند ضلعی که با هدف مخدوش ساختن مشروعیت انتخابات دهم اغاز میشود در تلاش برای نفی مشروعیت دولت دکتر احمدینژاد ادامه مییابد تا سرانجام با شکلگیری و تحقق بحران مشروعیت در درون ساختار نظام جمهوری اسلامی ایران به انجام رسد.
الف- بازخوانی سناریوی نفی مشروعیت از انتخابات دهم
زمستان 87 شادمان از میراث پربرکت برف و بارانی که پس از سالها دریغ از خود برای سرزمین پهناورمان به ارمغان میگذاشت هنوز میلی برای دادن جای خوش خود در چشمان سپاسگزار ایرانیان به بهار 88 نداشت که فریاد زنگار زده رسانههای بیگانه شیپور نبرد انتخابات دهم را در فضای وسایل ارتباط جمعی ان سوی مرزها به صدا دراورد و در کوتاه مدتی غبارش بر گوشه‌ای از فضای رسانههای ایران اسلامی نیز نشست اما ایرانیان همچنان سرمست از خیال بهاری که میامد بی‌رغبت از جنجال های‌رسانهای بیگانه بودند که متمرکز بر اتهام‌های تکراری انتخابات گذشته ماهها پیش از فرا رسیدن 22 خردادماه 88 مشروعیت دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران را نشانه رفته بودند.
بهاری که همگان در ارزوی دیدارش بودند پرطراوت از ترنم باران بامدادی همراه نوروز 1388 از راه رسید هنگامی که بنگاههای خبرپراکنی خارجی در قبائی به ظاهر بیطرفانه و بدون تعطیلی به سناریو خوانیهای مجعول خویش علیه مشروعیت دهمین همه‌پرسی ایران اسلامی مشغول بودند و مردمان کشورمان به رغم تیتر نجواهای انتخاباتی که به تدریج در رسانههای داخلی درشت و درشت‌تر میشدند بیش از انکه شبکههای خبری انتخابات را رصد کنند و یا به این منظور دکه روزنامه فروشیهای سرکوچه هایشان را غربال کنند به دیدار شکوفه‌های بهاری باران صبحگاهی و برف نشسته به دامن کوهسارهای چهارگوشه ایران زمین خوشتر بودند.
بهار به میانه نرسیده بود که غوغای انتخابات دهم با گرم شدن تدریجی زمین در پایتخت و سپس دیگر مناطق کشور هور گرفت همه پرسی ریاست جمهوری در سیامین سال زندگی انقلاب اسلامی دیگر به مهمترین موضوع خبری کشور تبدیل شده بود دستگاههای ارتباط جمعی و رسانههای داخلی با تمامی ظرفیتهای تبلیغاتی خود ذیل شعار مشارکت همگانی پیش به سوی انتخابات خردادماه میراندند و مردمانمان دیگر غافل از ابر باران سبزه جنگل و برفی که همچنان بر قلههای کوهستان باقی بود انتخاباتی میخوابیدند و در رویاهای انتخابات سر از بالین بر میداشتند در چنین فضایی رسانههای بیگانه نیز حیران و جامانده از موج انتخاباتی که اگر خبرنگارانشان در تهران لمسش نکرده بودند سرابش میخواندند به پروژه نفی مشروعیت انتخابات دهم میاندیشیدند.
22 خردادماه 1388 به جمعه همه پرسی دهم رسیده بود بنگاههای خبرپراکنی خارجی همچنان مشروعیت انتخابات دهم را تحت ادعای فقدان سلامت برگزاری ان نفی میکردند و جامعه ایرانی بیتوجه به جنجالهای بیگانه معتمد به ساختارهایی قانونی که از 30 سال تجربه انتخابات سراسری در نظام جمهوری اسلامی برخوردار بود اسوده به حضور در پای صندوقهای رای و استقبال از نتایج انتخابات میرفتند چراکه در سایه همین مکانیزم انتخابات طیفهای سیاسی اصلاحطلب در رقابت با اصولگرایان به نوبت کرسیهای متنوع قدرت را در ایران اسلامی تجربه کرده بودند و به تازگی نیز اقای رفسنجانی به ریاست مجلس خبرگان رهبری رسیده بود.
اما فردای همه پرسی بیست و دومین روز خرداد 88 به ناگاه فضا تغییر کرد ان همه حلم بردباری و شکیباییهایی که در رقابتهای انتخاباتی بیش از نامزدها مردم در مناظرهها و تجمعات خود مظهرش بودند به یکباره فراموش شد تا فرامین انتخاباتی ناباوران هواداران اشفته از ناکامی نامزدهایشان را غیرقانونی به قیام خیابانی فرا خوانند تصاویر برخورد نیروهای انتظامی با جمعیتی که پاسخ سئوالهایشان را در خیابان ها جستجو میکردند شکار دوربینهای خارجی شد و نخستین حرکت قطعات پازل تحقق بحران مشروعیت در نظام جمهوری اسلامی ایران از طریق برپایی اعتراضهای خیابانی برای نفی مشروعیت نتایج دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران در فضای خبری رسانههای غربی و عربی رقم زده شد تا به این ترتیب راهبرد سیاسی و رسانهای نظام سلطه برای نفی مشروعیت از نظام اسلامی در انتخابات دهم پروژه مشترک بنگاههای خبرپراکنی بیگانه علیه موجودیت نظام جمهوری اسلامی ایران گردد.
ب- پدیده بحران
بحران همانند اغلب مفاهیم علوم انسانی با تعاریف متعددی در منابع دانشگاهی از دیگر مفاهیم این حوزه متمایز شده است علی اقابخشی در کتاب فرهنگ علوم سیاسی از بحران تحت عنوان وضعیت ناپایدار و متزلزلی نام میبرد که در چارچوب ان تغییری قطعی در شرف وقوع است همچنین محمد رضا تاجیک در مقدمه کتاب مدیریت بحران عبارت بحران را مفهومی خاص برای دلالت بر مصادیقی عام نظیر ازهمگسیختگی بینظمی دگرگونی دفعی بیثباتی اجتماعی سیاسی و مخاصمه نظامی شناسایی کرده که به زعم وی در میان ادبیات ناظر بر پدیده ناارامیدر عرصه ملی و فراملی از وسیعترین کاربرد برخوردار است تاجیک در کتاب خود با شاخص ساختن سه خصوصیت محدودیت زمان تصمیمگیری غافلگیری تصمیمگیران و فوقالعاده بودن نوع تصمیمگیری برای تمیز وقایع بحرانی در جوامع مختلف انسانی از این واقعیت پرده برمیدارد که در طول تاریخ بشریت جامعه فاقد نوعی تجربه از بحران وجود ندارد و به عبارتی جامعه امن و باثبات اساسا به معنای فقدان تجربه بحران نیست.
پ- پدیده بحران و بحران مشروعیت در انتخابات دهم
حسین سیف زاده از جمله اساتید دانشگاهی کشورمان شناخته میشود که پدیده بحران را در منابع خارجی جستجو کرده است وی در کتاب نوسازی و دگرگونی سیاسی ضمن مراجعه به ارا؟ بایندر و الموند در دو اثر معروف بحرانها و توالیها در توسعه سیاسی و نیز بحران انتخاب و تغییر مفهوم بحران را در چارچوب نظریههای توسعه سیاسی مورد بررسی قرار داده است.
سیف زاده با نام بردن از پنج بحران تحت عناوین بحران هویت بحران مشروعیت بحران مشارکت بحران نفوذ و بحران توزیع پدیده بحران را وضعیتی توصیف میکند که در ان مشکلی منجر به نارضایی در یکی از پنج حوزه مسئلهخیز هویت مشروعیت مشارکت نفوذ و توزیع به وجود امده باشد که برای رفع این نارضایی چنانچه نخبگان سیاسی در خطر از دست دادن موقعیت خویش باشند و جامعه نیز شانس بقا نداشته باشد اتخاذ تدابیر نهادی و حکومتی ضروری گردد.
وقوع چنین رویدادی به زعم سیف زاده بحران منبعث از نظام در مقابل بحران محیطی شناسایی میگردد که در ان معترضین با استفاده از وسایل اعتراضی غیرقانونی اقتدار قانونی تصمیمگیران ارشد نظام را به مخاطره میاندازند تا جایی که توان مسئولان در حفظ نظم یا باقیماندن در قدرت به شدت تهدید میگردد از چنین وضعیتی که در ان عدم تمکین در قبال قوانین شکل گرفته باشد تحت عنوان بحران یاد میشوند.
بایندر و همکارانش در دو کتاب بحرانها و توالیها در توسعه سیاسی و نیز بحران انتخاب و تغییر ضمن اشاره به پنج بحران مشروعیت هویت مشارکت نفوذ و توزیع اذعان کردهاند که نظامهای سیاسی طول حیات خویش در کشورهای توسعه یافته و به ویژه در جوامع در حال توسعه به نحوی درگیر این بحرانهای پنجگانه خواهند شد این نظریهپردازان غربی با تاکید بر اهمیت بحران مشروعیت وقوع سایر بحرانها را منجر به پیدایش بحران مشروعیت و به خطر افتادن مشروعیت نظام سیاسی حاکم میشمارند و از این رو توجه به پدیده بحران مشروعیت در کشورهای توسعه یافته را از جمله راههای افزایش توان و امکانات برای مواجهه رفع و حل سایر پدیدههای بحرانی در این جوامع شناسایی کردهاند.
شبکههای خارجی در راستا و یا همسو با سیاست تبلیغاتی نظام سلطه شکل گیری و تحقق پدیده بحران مشروعیت در فضای انتخابات دهم علیه نظام جمهوری اسلامی ایران را ذیل تبلیغ سناریوهای مترصد ابطال انتخابات دهم تخریب دولت دکتر احمدینژاد و نفی مشروعیت از نظام جمهوری اسلامی ایران پیگیری میکنند که گزارههای زیر از جمله مهمترین خطوط تبلیغاتی تحقق این مقصود هستند:
نفی سلامت برگزاری و نتایج دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران
تبلیغ ناکارامدی رهبران نهادها و ساختار حکومتی نظام اسلامی ایران و از جمله در قبال چالشهای اجتماعی انتخابات دهم نفی توانایی و کارایی دولت دکتر احمدینژاد
تضعیف تا حذف وجهه مردمی دکتر احمدی نژاد و دولت اصولگرایان دهم
نفی مقبولیت حکومت جمهوری اسلامی نزد جامعه ایرانی
بی‌اعتبار و خنثی سازی توان عملیاتی عناصر اطلاعاتی امنیتی و انتظامی جمهوری اسلامی از طریق نمایش وجه‌های مخدوش از دستگاههای انتظامی نظام اسلامی و طیف اصولگرایان پیروز انتخابات دهم
تبلیغ فقدان انسجام و وحدت ملی میان احاد جامعه در کنار رهبران نخبگان و طیفهای سیاسی و دینی ایران اسلامی
طومار نویسی فهرستی از اشخاص نهادها و طیفهای سیاسی و دینی داخلی و خارجی مخالف انتخابات و دولت دهم
طرح تضییع ازادیهای مدنی در ایران ناشی از رفتار ارعابی دستگاههای حکومتی مسئول مقابله با موج اعتراضها به انتخابات دهم
تبلیغ تزلزل و ضعف دیپلماسی تهران پس از ناارامیهای انتخاباتی خردادماه و از جمله در خصوص گفتگو با امریکا و پرونده هستهای ایران
ت- وقوع بحران و دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران
نظریه پردازان علوم سیاسی بحران را شکلی از بیثباتی در جوامع بشری میشناسند و پیدایش پدبدههای بحرانی را منبعث از شرایط ذاتی نظام سیاسی مستقر در کشورها و یا تحت تاثیر شرایط محیطی داخل و خارج از جوامع بحران زده توصیف میکنند که درپی فقدان پاسخگویی نهادهای مسئول نظام به نیازهای شکل گرفته از ذات نظام و یا شرایط محیطی داخل و خارج از کشور وقوع مییابند که به زعم اینان بروز وقایع تشدید و یا تعدیل و کنترل کنندهای نظیر وقوع اشوب و ترورهای داخلی غامل تشدید کننده و یا تهدید و تحمیل جنگ خارجی غامل تعدیل و کنترل کننده در چگونگی و روند تحقق و یا ناکامی رویدادهای بحرانی تاثیرگذار میگردند.
بر همین اساس وقوع بیثباتی فراگیر و بحرانهای ناشی از چنین شرایطی نتیجه انباشت تقاضاهای سیاسی و اجتماعی تلقی میگردد که اقتدار تصمیمگیران نظام حاکم را مورد تهدید قرار میدهند جلوههای عینی چنین تهدیدی نیز در شرایط بیثباتی و بحران در قالبرفتارهای معارضهجویانه اجتماعی نظیر عدم تمکین و خودداری از اطاعت مقاومت اعتراص امیز اعتصاب و ترور در برابر نظام سیاسی حاکم تجلی مییابند به این ترتیب اندیشهورزان سیاسی در ارای خویش با اذعان به قطعیت پیدایش بیثباتی در جوامع انسانی که به ناگزیر مواجهه حکومتها برابر پدیدههای بیثباتی را بهرغم گرایش ذاتی نظام به سوی ثبات رقم میزنند شکلگیری و وقوع بحران در کشورها و به تبع ان مواجهه نظامهای سیاسی با پدیدههای بحرانی و یا شرایط بحرانی در جوامع مختلف را اجتناب ناپذیر میدانند.
تلویزیونهای خارجی همسو با دیگر رسانههای مرجع غربی و عربی که از سیاست خبری نظام سلطه پیروی میکنند و یا به ناگزیر تحت سیطره جریان خبری امپراطوری سلطه قرار دارند شکلگیری زمینهها و تحقق بحران در فضای ملتهب از دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران اسلامی را از طریق طرحها و راهبردهای مترصد ابطال انتخابات دهم تخریب دولت دکتر احمدینژاد و نفی مشروعیت از نظام جمهوری اسلامی ایران در داخل و خارج از کشورمان پیگیری میکنند که موارد زیر از جمله انها هستند.
استمرار اعتراضهای خیابانی انتخابات دهم
در پیش گرفتن نافرمانیهای اشکار مدنی
تقویم سازی نارضاییهای انتخاباتی در قالب طرح هر روز یک اشوب یک بحران
مشروعیت بخشی به اشوبهای خیابانی انتخابات دهم
اپوزیسیون سازی طیف داخلی ناراضیان انتخابات دهم از طریق سازماندهی
طیف مخالفان دکتر احمدینژاد و معترضان به انتخابات دهم در قالب رهبری سیاسی و دینی مرجعیت دینی نخبگان سیاسی و بدنه اجتماعی اپوزیسیون داخلی
کوشش برای همپیوندی میان طیف معترضان داخلی انتخابات دهم با جریان اپوزیسیون خارجی معاند نظام اسلامی
ناکارامد ساختن حوزههای قدرت ملی در ایران اسلامی از طریق تحقیر و تخریب چهره نهادها و مراکز قدرت
ناکارامدسازی عناصر متولی حفظ و تامین امنیت جمهوری اسلامی ایران در قالب سناریوهای متنوعی نظیر تحقیر و تضعیف جایگاه و روحیه نیروهای امنیتی نظامی و انتظامی ایران اسلامی
تلاش در بازسازی حفظ و تشدید شکافهای اجتماعی و درون حکومتی به جا مانده از گذشته یا حاصل از تحولات دهمین انتخابات ریاست جمهوری ایران اسلامی
ایجاد اختلال در سیستم مدیریت و روند فعالیتهای دستگاههای تصمیمگیری و اجرایی کشور
ناکارامد ساختن عناصر مواجهه با ناارامیهای انتخاباتی
بسیج منابع رسانهای موجود و ممکن در داخل و خارج از کشور
پشتیبانی سیاسی و رسانهای از طرح برنامه و فعالیتهای معارضان انتخابات دهم در داخل و خارج از ایران
پشتیبانی خبری از طرحهای مدعی تشدید فشارهای سیاسی و رسانهای علیه دولت و نظام اسلامی ایران
بازخوانی سناریوی تهاجم نظامی علیه ایران به بهانه توقف فعالیتهای هستهای ایران
محکومیت جهانی اقدامات پیشگیرانه و بازدارنده تهران در مواجهه با ناارامیهای انتخابات دهم
تشدید فشارهای بینالمللی علیه نظام اسلامی از جمله در پرونده هستهای پروژه تحریمهای خارجی و اتهام همکاری تهران با گروههای تروریستی و دخالت در امور داخلی کشورها
متشنج و ناامن سازی فضای داخلی و حوزههای مسائل خارجی ایران با هدف تعدیل و پراکنده سازی منابع ایران اسلامی
غافل ساختن تهران از پرداختن به مسائل و چالشهای به جا مانده از انتخابات دهم
ث- برون رفت از بحران و انتخابات دهم
نظریهپردازان علوم انسانی در خصوص چگونگی مواجهه و مقابله با پدیدهها و شرایط بحرانی دیدگاههایی را مطرح میکنند توجه به این مباحث نظری در پرداختن و مدیریت وضعیتهای بحرانی هم از ان رو حائز اهمیت است که به اذعان متفکران غربی در کتاب بحرانها و توالیها همیشه بحرانها با تصمیمات خلاقانه حل نمیشوند بلکه ممکن است که وضعیتهای بحرانی با ممزوج شدن در شرایطی تشدید کننده بیثباتی نظیر وقوع خشونتهای اجتماعی به تضعیف و سقوط نهادهای اجتماعی و فروپاشی نظامهای سیاسی حاکم نیز بیانجامند.
حسین سیف زاده در کتاب نوسازی و دگرگونی سیاسی به اسناد اظهارات متفکران سیاسی پدیده بحران را در قالب چهار مرحله از اغاز تا مواجهه نظام سیاسی مستقر در برابر شرایط منجر به وقوع بحران توصیف میکند از نگاه الموند و پاول در این کتاب بحران درپی ناکامی نهادهای نظام سیاسی از پاسخگویی به مطالبات اجتماعی شکل میگیرد تا نطام حاکم در چهارمین
گام از شرایط جدید که به مقابله با پدیده بحران اختصاص دارداز طریق اجرای تغییراتی ساختاری محیطی توزیعی و مانند انها به تعدیل و رفع بحران جاری نایل گردد با این حال الموند و ماندت در کتاب بحران تحول و تغییر که در ان به شکنندگی روشهای حل بحرانها اشاره شده است.
بر فقدان راه حلهای نهایی برای مواجهه با بحرانها تاکید کردهاند در چنین انباری از اندیشههای سیاسی بایندر و همکارانش در کتاب بحرانها و توالیها برای برون رفت از شرایط بحران راه حلهای چهارگانهای را تحت عنوان نهادسازی دستکاریهای مقطعی راهحلهای تحولی و انهدام خلاق مطرح میکنند از دیدگاه این متفکران غربی انهدام خلاق با خودداری از پذیرش تغییرات بر مقاومت و مقابله با فشارها و تقاضاهای جدید در وضعیت بحران تاکید دارد از این منظر انهدام خلاق را میتوان از شیوههای مواجهه سخت در رویارویی با پدیده بحران دانست که با تاکید بر باورهای سنتی و معنوی جوامع هدف انجام میگیرد.
در مقابل نظریه انهدام خلاق بایندر و همکارانش به سه شیوه مواجهه نرم در مقابل پدیده بحران اشاره دارند راهحلهای تحولی از جمله این شیوههای سه گانه است که بر تغییرات زیربنایی از طریق تاکید بر عقلانیت در چارچوب یک مکانیزم اتوماتیک و خودکار تصمیمگیری و اجرای برای مواجهه با وضعیتهای بحرانی اصرار دارد همچنین روش دستکاریهای مقطعی بر خودداری از تغییرات نهادی و استفاده از گروه نخبگان و تصمیمسازان ارشد به منظور یافتن راهحلهای مقطعی برای عبور از وضعیت بحرانی تاکید میکند و راه حل نهادسازی نیز ناظر به ایجاد تشکیلات جدید در بدنه نظام برای پاسخگویی به وقایع بحرانی جاری و ممانعت از تکرار رویدادهای مشابه است انگونه که در قضیه ایران کنترا سالهای 6 1985 از طریق ایجاد چند نهاد حکومتی جدید در دولت رونالد ریگان رئیس جمهور وقت امریکا عملی گردید.
به این ترتیب و با استفاده ازاد از شاخصهای مطرح شده از جانب بایندر و همکارانش در کتاب بحرانها و توالیها ایدههایی راهبردی برای برون سرمایه گذاران متعهد و توانمند زمینه را برای برطرف کردن مشکلات ایجاد شده برای کارگران این واحد فراهم ساخت شرکت صنایع اراک از جمله شرکت های واگذار شده دولتی در قالب اصل 44 قانونی اساسی بود که در سال 86 با واگذاری ان به بخش خصوصی در 2 ال اخیر مشکلات متعدد کارگری داشته است.
شرکت صنایع اراک در دهه 50 با حدود 800 کارگر فعالیت خود را در زمینه تولید موکت و منسوجات اغاز کرد که بتدریج به دلیل رکود تولید از گردونه رقابت با بازار های داخلی و خارجی کنار رفت تا اینکه تعداد کارگران ان به حدود 250 نفر در سال 86 کاهش یافت فعالیت شرکت صنایع اراک از زمان واگذاری به بخش خصوصی در سال 86 تا کنون راکد مانده و این شرکت از پرداخت حقوق کارگران خود از ماهها قبل عاجز مانده است همچنین بیش از 30 نفر از کارگران معترص شرکت صنایع اراک روز گذشته مقابل استانداری مرکزی تجمع کردند انان علت تجمع خود را پرداخت نشدن حقوق معوقه اعلام کردند.