(روزنامه جوان - 1394/07/12 - شماره 4642 - صفحه 5)
مجلس نمايندگان امريكا طرحي را پنج‌شنبه گذشته به تصويب رساند كه در صورت تصويب در سنا و امضاي رئيس‌جمهور امريكا حدود 40 ميليارد دلار از داراييهاي مسدود شده ايران در امريكا به بهانه مشاركت در كشته شدن تفنگداران امريكايي در لبنان به جيب شهروندان مدعي امريكا خواهد رفت، آن‌هم با 251 رأي موافق در برابر 173 رأي مخالف. به موجب اين طرح باراك اوباما رئيس‌جمهور امريكا پيش از هرگونه اقدامي براي برداشتن تحريم‌ها، ابتدا بايد از محل داراييهاي مسدود شده ايران در امريكا 40 ميليارد دلار به شهرونداني كه مطابق ادعاهاي خود قرباني «تروريسم» ايران شدهاند، غرامت پرداخت كند.
اين طرح با موافقت جمهوريخواهان و با وجود مخالفت دموكرات‌هاي حامي اوباما به تصويب رسيد، اما به نظر مي‌رسد تنها يك رأي‌گيري نمادين باشد چون كاخ سفيد روز چهارشنبه با انتشار بيانيه‌اي اعلام كرد، رئيس‌جمهور اوباما هر اقدامي را كه موجب تضعيف توافق هسته‌اي شود وتو خواهد كرد. همچنين بعيد به نظر مي‌رسد كه اين طرح در مجلس سنا هم با اقبال روبهرو شود چراكه سناتورهاي دموكرات ماه گذشته توانستند رأي كافي براي محافظت از اين توافق را به دست آورند.
فارغ از اينكه چنين طرحي نهايتاً به قانون الزام‌آور در كشور امريكا تبديل شود يا خير، مي‌توان مهم‌ترين پيام چنين تحركاتي در ايالات متحده امريكا را تحت عنوان تلاش براي حفظ ساختار تحريم‌ها و فشارهاي بين‌المللي به جامعه ايراني تفسير كرد چراكه تحت فشار باقي ماندن ايران و جلوگيري از گشايش اقتصادي در كشورمان مي‌تواند همچنان تيم مذاكره‌كننده كشورمان را به دادن امتيازهاي بيشتر به غرب سوق داده و اجازه ندهد كه جمهوري اسلامي ايران با فراغ بال در جهت سياست‌هاي داخلي و بين‌المللي خود گام بردارد.
آنچنان كه سايت خبري - تحليلي كريستين ساينس مانيتور هم روز پنج شنبه در مطلبي عنوان كرد: «راه تجارت با ايران باز شده است اما تحريم هايي كه در اين رابطه وجود داشته‌اند و ريسك سياسي ناشي از آن كماكان به قوت خود باقي است!» اين سايت در ادامه مي‌گويد: « دليل اصلي اين وضعيت اين است كه تحريم‌هاي غيرمرتبط با مسئله هسته‌اي نه تنها باقي مانده‌اند بلكه امريكا بارها عنوان كرده است آنها را گسترش خواهد داد.»
تأكيد بر حفظ ساختار تحريم‌ها و فشار بين‌المللي بر ايران
پس از جمع‌بندي مذاكرات هسته‌اي هم بسياري از مقامات غربي و در رأس آنها رئيس‌جمهور، وزير امورخارجه و وزير خزانه‌داري امريكا تأكيد مي‌كنند كه اكثر تحريم‌ها عليه ايران همچنان به قوت و ثبات قبلي خود باقي خواهد ماند و تنها بخش اندكي از تحريم‌ها متوقف يا تعليق خواهد شد.
اظهارات متراكم مقامات بلند پايه غربي در اين باره، اهميت تحريم‌هاي بين‌المللي عليه كشورمان در نگاه امريكايي‌ها را نشان مي‌دهد.
جك لو وزير خزانه‌داري امريكا طي چند هفته پس از برجام و در جلسه‌اي با سناتورهاي كنگره امريكا اطمينان مي‌دهد كه تحريم‌هاي ايران به زودي برداشته نخواهد شد و بعد از آنكه ايران تعهدات خود را اجرا كرد وزارت خزانه‌داري امريكا تحريم‌ها را به صورت مرحله‌اي تعليق خواهد نمود. وي در اين باره تأكيد مي‌كند: «روشن بگوييم، هيچ تغيير فوري در تحريم‌هاي امريكا، اتحاديه اروپا و سازمان ملل وجود نخواهد داشت و فقط زماني كه ايران شروط اساسي هسته‌اي را به‌جا آورد، امريكا شروع به تعليق تحريم‌هاي ثانويه هسته‌اي به صورت مرحله‌اي خواهد كرد؛ تحريم‌هايي كه كشورهاي طرف سوم را كه با ايران تجارت مي‌كنند، هدف قرار مي‌دهد. شكي نيست كه بايد در برابر احتمال پايبند نبودن ايران به تعهدات خود در اين توافق آماده باشيم.
براي همين، اگر ايران در زماني كه تحريم‌ها را تعليق كرديم، تعهدات خود را نقض كرد، مي‌توانيم خيلي سريع تحريم‌هاي سازمان ملل و امريكا را بازگردانيم. با توجه به اينكه بازگردانده شدن تحريم‌هاي سازمان ملل نيازمند رأي در شوراي امنيت است، امريكا اين توان را دارد كه اجراي دوباره اين تحريم‌ها را صورت بدهد.»
اوباما: تحريم‌هاي يكجانبه آمريكا باقي مي‌ماند
باراك اوباما نيز طي دو ماه گذشته مانند ديگر مقامات اين كشور تأكيد مي‌كند كه شاكله تحريم‌ها عليه ايران همچنان به قوت خود باقي خواهند ماند. وي در گفت‌وگو با توماس فريدمن خبرنگار مشهور نيويورك تايمز در همين باره مي‌گويد: «ما هنوز در جعبه ابزار خود وسايلي براي برخورد با اين مسئله داريم. فقط به اين علت كه ما تحريم‌هاي مرتبط با هسته‌اي را برمي‌داريم، نه فقط ما توافقي به دست آورده‌ايم كه در چارچوب آن ايران هنوز از وارد كردن فناوري موشك‌هاي بالستيك به مدت هشت سال منع شده و تحريم‌هاي تسليحاتي نيز به مدت پنج سال باقي مي‌ماند بلكه تحريم‌هاي يكجانبه ما يعني تحريم‌هاي امريكا در رابطه با فعاليت‌هاي ديگر و نگراني‌هاي ديگر همچنان به قوت خود باقي مي‌ماند، همچنين شروطي در سازمان ملل متحد وجود دارد كه هنوز ايران را از فرستادن تسليحات به حزب‌الله و حوثي‌هاي يمن ممنوع مي‌كند.»
شاكله فشارهاي اقتصادي نبايد دستخوش تغيير شود
قبل از جمع‌بندي مذاكرات هسته‌اي بسياري از مقامات و رسانه‌هاي نزديك به مراكز قدرت امريكا هم به همين موضوع تأكيد كرده و پافشاري مي‌كنند كه چنين رويكردي بايد همواره عليه ايران وجود داشته باشد تا كشورمان نتواند هيچ گاه در شرايط عادي قبل از تحريم‌ها قرار بگيرد. جان پيتر هانا مشاور امنيت ملي ديك چني در دوران رياست جمهوري بوش پسر هم در مقاله‌اي كه در 15 دي 1393 (5 ژانويه 2015) در وب‌سايت فارين پاليسي نوشته، تأكيد مي‌كند: «اگر امريكا خواهان يك‌توافق خوب هسته‌اي با ايران است بايد براي تغيير رژيم در تهران تلاش كند.»
در بخشي از اين مقاله مهم مي‌آيد: «... نخست، ... رژيم‌هاي ديكتاتور و فريبكار تنها در صورتي ممكن است دستوركارهاي هسته‌اي خود را رها كنند كه با يك محرك بسيار قدرتمند - تغيير رژيم، حمله نظامي يا صرفاً اعمال فشاري مانند تهديد بسيار جديد توسل به زور كه بقاي رژيم را در معرض خطر قرار مي‌دهد- روبهرو شوند.»
اين مقام امريكايي در ادامه به لزوم حفظ تحريم‌ها مي‌پردازد و تأكيد مي‌كند: «با توجه به تأثير موفقيت‌آميز تحريم‌هاي شديد براي بازگرداندن ايران پاي ميز مذاكرات، به راحتي مي‌توان اين طور نتيجه‌گيري كرد كه دولت اوباما با تعديل پيش از موعد موضع خود در قبال ايران، به نفع اين كشور عمل كرده است. واقعيت اين است كه دست‌كم از زمان امضاي توافقنامه موقت هسته‌اي موسوم به طرح اقدام مشترك در نوامبر 2013، امريكا به تدريج از فشارها عليه ايران كاسته است.»
غربي‌ها معتقدند بقاي تنگناهاي مالي ايران مهم‌ترين ابزار براي تغيير حاكميت است
همانطور كه اشاره شد تئوري‌پردازان و مقامات رسمي ايالات متحده معتقدند تحريم مي‌تواند دستاوردهايي مانند تغيير رفتار جمهوري اسلامي ايران و در نهايت استحاله در حاكميت را به دنبال داشته باشد، بنابراين نبايد انتظار داشت كه امريكا و متحدانش در توافق جامع هسته‌اي هم خود را ملزم به برداشتن تحريم‌هاي مهم و اثرگذارعليه كشورمان كنند. حفظ ساختار تحريم‌ها عليه كشورمان را مي‌شود در سخنان بهار امسال باراك اوباما هم جست‌وجو كرد.
رئيس‌جمهور امريكا در مصاحبه با روزنامه نيويورك‌‌تايمز تأكيد مي‌كند كه شاكله تحريم‌ها به قوت خود باقي خواهد ماند: «هنوز جزئياتي باقي مانده كه بايد روي آنها كار شود اما فكر مي‌كنم چارچوب كلي از ايران مي‌خواهد گام‌هايي كه لازم است در خصوص تأسيسات غني‌سازي فردو، سانتريفيوژها و غيره بردارد. آن وقت، تحريم‌هاي سازمان ملل تعليق مي‌شوند، البته تحريم‌هاي مربوط به اشاعه و تحريم‌هاي مربوط به موشك‌هاي بالستيك، مجموعه‌اي از تحريم‌هاست كه پابرجا مي‌مانند.»
هدف از تحت فشار ماندن ايران چيست
غربي‌ها تلاش مي‌كنند با تفسيرهايي كه منافع آنها را تأمين كرده بيان كنند تحريم‌ها عليه جمهوري اسلامي ايران برداشته نخواهد شد و استدلال مي‌كنند تنها بخش كم‌اهميت اين تحريم‌ها كاهش پيدا خواهد كند، چراكه تغيير در حاكميت كشورمان را تنها در ادامه‌دار بودن تحريم‌هاي بين‌المللي ديده و معتقدند مي‌توانند اهداف 35ساله خود را بدين وسيله به دست آورند، برهمين اساس مي‌توان چرايي اهميت امريكايي‌ها را در بحث تحفظ تحريم‌ها عليه ايران اينگونه بيان كرد:
1 - اينكه تحريم‌ها را عامل اصلي انعطاف ايران در مذاكرات احتمالي آينده و در چالش‌هاي پيش رو دانسته و معتقدند ادامه تحريم‌ها مي‌تواند حتي به تغيير نظام ايران نيز منجر شود.
3 - تحريم‌ها را عامل اصلي مهار ايران در منطقه و جهان تصور مي‌كنند.
3 - با حفظ ساختار تحريم‌ها عليه كشورمان امريكا مي‌تواند متحدان منطقه‌اي‌اش همچون عربستان و اسرائيل را راضي نگه دارد.
http://javanonline.ir/fa/news/744138
ش.د9402639