(روزنامه شرق - 1394/07/14 - شماره 2415 - صفحه 10)
* ارزیابی حزب جنبش مردمی از تحولات اخیر تونس چیست؟ چه برنامه‌هایی برای حال و آینده دارید؟
** در آغاز مایلم از طرف جنبش مردمی تونس، به ملت ایران دستاورد مهم تاریخی اخیرشان و موفقیت در وادارکردن قدرت‌های جهانی برای به‌رسمیت‌شناختن حق ایران به‌منظور استفاده از فناوری صلح‌آمیز هسته‌ای و توسعه آن را در راستای منافع کشورتان، تبریک بگویم. این پیروزی نه‌فقط برای ایران رویداد مهمی بود، بلکه پیروزی واقعی برای مقاومتی است که در مقابل تکبر صهیونیستی و تجاوزگری آمریکا ایستاده است. این پیروزی‌ای برای تمام مردمی است که برای استقلال و حفظ کرامت و شرافت خود مبارزه می‌کنند. به پرسش شما بازگردیم. جنبش مردمی در انتخابات مجلس قانون‌گذاری اخیر تونس مشارکت داشت و توانست پیروزی قابل توجهی را کسب کند و توانست آرایی که به اهداف انقلاب، ارزش‌ها، حاکمیت ملی تونس و عدالت باور داشتند را به سمت خود جذب کند.
* نظرتان درباره بهارعربی در تونس چیست؟
** بهارعربی واژه‌ای است که واقعا امروز در تونس پوچ و عاری از معنا شده است. آنچه در کل جهان عرب در سال‌های اخیر روی داد را هیچ‌کس نمی‌توانست پیش از آن تصور کند، چراکه به‌راستی بهار واقعی مردمان عرب و حضور آنان در میدان‌ها و بیان خواسته‌هایشان ازجمله توسعه عادلانه، دموکراسی و حاکمیت ملی بود. بااین‌حال، آنچه روی داد، کاملا متفاوت بود. هژمونی بین‌المللی و نیروهای آن در سازش با عوامل داخلی و بومی‌شان که در رژیم‌های پیشین حضور داشتند یا حتی در سازمان‌های تروریستی، حرکات صلح‌آمیز را به سوی اقدامات تحریک‌آمیز سوق دادند و آن را به منازعه‌ای داخلی تبدیل کردند که به نفع دشمن صهیونیستی بود، چراکه صهیونیست‌ها از خیزش مردمان عرب هراس داشتند و خواسته‌شان بازگشت رهبران مستبد محلی به قدرت و تهاجم خارجی‌ها علیه کشورهای عربی بود. بهارعربی در تونس و همچنین در سایر کشورهای عربی شکست خورد. نمادهای رژیم‌های پیشین به قدرت بازگشتند و همچنین تهدیدات تروریستی به تهدیدی علیه امنیت تونس و تمامیت ارضی تبدیل شدند.
* موضع جنبش مردمی در قبال حزب «ندای تونس» که در انتخابات اخیر پیروز شد، چیست؟ نظرتان درباره بازگشت اطرافیان «زین‌العابدین‌بن‌علی»، رئیس‌جمهوری مخلوع تونس، به قدرت چیست؟
** موضع جنبش مردمی تونس از ابتدا آشکار بوده است. ما باور داریم به قدرت‌رسیدن حزب «ندای تونس» تنها بازگشت اعضای رژیم سابق با همان گزینه‌های پیشین است. اعضای آنان مخالف آرمان‌های مردم هستند و از پاسخ‌گویی درباره خون‌های ریخته‌شده شهدا طفره می‌روند. درنتیجه هیچ‌گونه امکان همکاری برای ما با ندای تونس وجود ندارد. این حزب پیروزی‌اش را مرهون تبلیغات رسانه‌ای می‌داند.
* «محمد براهمی» و «شکری بلعید» دو نفر از مهم‌ترین چهره‌های چپ‌گرای تونس بودند که قربانی بنیادگرایی شدند. روند رسیدگی به پرونده قتل آنان از سوی دستگاه قضائی تونس چگونه صورت گرفته است؟ به‌نظرتان، چه گروه یا گروه‌هایی پشت‌پرده این ترورها بودند؟
** محمد براهمی و شکری بلعید که یادشان برایمان گرامی است، فقط دو چهره چپ‌گرا نبودند قتل آنان مرگ نمادهای ملی بود. عاملان قتل آنان چهره‌های ملی تونس را هدف قرار دادند. روند رسیدگی قضائی به پرونده این دو نفر بسیار کند و فاقد شفافیت است. به‌نظر می‌رسد درباره علت تعلل در روشن‌شدن حقیقت انگیزه‌های سیاسی دخیل هستند.
* دیدگاه جنبش مردمی درباره ارتباط میان سوسیالیسم و اسلام چیست؟ آیا شما می‌توانید به‌طور علنی بیان کنید خواهان دولتی سکولار هستید؟ در مصر هنوز هم این مسئله، یک تابو است و بسیاری از سیاست‌مداران آن کشور از پرداختن بدان حذر می‌کنند. جایگاه سکولاریسم در تونس چیست؟
** جنبش مردمی حزبی ملی است که به ارتباط و وابستگی عربیت و اسلامیت با یکدیگر باور دارد. این جمله هنوز هم شعار ماست: «عربیت هویت ما و اسلام جهت ماست». معتقدیم تصمیمات سیاسی نباید با انگیزه‌های مذهبی اتخاذ شوند و مسیحیان و مسلمانان باید از آزادی عقاید برخوردار باشند. این فهم ما از سکولاریسم است. از دیدگاه ما تضادی میان سوسیالیسم و اسلام وجود ندارد، چراکه باور داریم اسلام دین عدالت و برابری و مبارزه علیه تمام اشکال نابرابری و بی عدالتی است. در میراث عربی و اسلامی شواهد بسیاری و جود دارند که اصالتا سوسیالیستی هستند. ما همچنین به راه جمال عبدالناصر باور داریم.
* نظر جنبش مردمی تونس درباره حزب النهضه چیست؟ آیا میان این حزب و گروه‌های سلفی تمایز قائل هستید؟
** حزب النهضه بخشی از سازمان بین‌المللی اخوان‌المسلمین است. از دیدگاه ما، مرز مشخصی میان اخوان‌المسلمین و سلفی‌های تکفیری که اکنون در سوریه، لیبی و یمن فعال هستند، وجود ندارد، چراکه این اخوانی‌ها هستند که در اتحاد با تکفیری‌ها در نبرد با مردم کشورشان، دولت و ارتش‌های ملی حضور دارند. تونس امروز در حال پرداخت هزینه به‌خاطر روابط مبهم میان حزب النهضه و گروه‌های سلفی است. حزب النهضه چشم خود را روی هزاران جوان تونسی که به اردوگاه‌های آموزش نظامی در لیبی می‌رفتند، بست؛ جوانانی که اکنون در جبهه‌های سوریه و عراق و در نزدیکی مرز با ترکیه مشغول نبرد هستند. نادیده‌گرفتن هشدار و زنگ خطرها پس از ترور شهید براهمی توسط سلفی‌ها، وضعیت امروز را به‌بار آورد.
* با وجود آنکه در مصر ارتش نیروی اصلی در پایان‌دادن به دولت «محمد مرسی» بود، برخی تحلیلگران معتقدند ارتش تونس در جهت عکس آن حرکت کرد و در مسائل سیاسی دخالت نکرد و از این امر به‌عنوان امتیاز مثبتی برای آن یاد می‌کنند؟ نظر شما دراین‌باره چیست؟
** باید روشن کنم آنچه در مصر روی داد، حمایت ارتش مصر و محافظت از آن کشور در برابر اهداف منطقه‌ای و بین‌المللی اخوان‌المسلمین بود که چندان فاصله‌ای با مقاصد صهیونیستی و آمریکایی ندارد. ارتش مصر همواره تنها نهاد ملی وفادار به ملت و کشور است. ارتش در تونس نیز این‌چنین است. ارتشی‌های ما فرزندان کشور و ملت هستند و برای انقلاب جنگیده‌اند و امروز با تروریسم در حال نبرد هستند.
* چرا در جهان عرب اتحادی میان احزاب و گروه‌های چپ وجود ندارد؟ وضعیت جنبش چپ در تونس به چه نحوی است؟ علت اصلی تشکیل‌نشدن ائتلاف‌های سراسری در میان نیروهای چپ در جهان عرب چیست؟
** نخست آنکه جنبش مردمی در تونس حزبی مارکسیستی نیست، بلکه یک حزب ملی مترقی است که به سنت فرهنگی و اجتماعی ایدئولوژیک چپ تعلق دارد. جریان ما نزدیک‌ترین شباهت را به سازمان‌های انقلابی در آمریکای لاتین دارد که در حوزه سوسیالیسم ملی فعالیت می‌کنند. احزاب چپ در جهان عرب دهه‌ها از سرکوبگری حاکمان سیاسی به‌طور مستقیم آسیب دیده‌اند و به‌همین‌دلیل به دلیل دغدغه‌های امنیتی، به فعالیت مخفیانه روی آورده‌اند، همین موضوع سبب شده فرصت محدودی برای فعالیت علنی و مشارکت آشکار در تشکیل ائتلاف داشته باشند.
* فکر نمی‌کنید میان ناسیونالیسم (به‌ویژه ناسیونالیسم پان‌عربیستی) با مارکسیسم تضاد وجود دارد، فکر نمی‌کنید ناسیونالیسم نمی‌تواند پاسخ‌گوی نیازهای دنیای امروز جهانی‌شده باشد؟
** بله، میان احزاب ملی‌گرا و احزاب مارکسیست در جهان عرب اختلاف زیادی وجود دارد. ما نیز ائتلاف با جبهه مردمی را نپذیرفتیم، گروهی که اکثریت آن را احزاب مارکسیست حاضر در تونس تشکیل می‌دهند. ما یک جنبش ملی هستیم و به هویت اسلامی عربی مردم‌مان باور داریم و تلاش می‌کنیم اتحادی ارگانیک میان عربیت و اسلامیت برقرار کنیم. پروژه ملی پاسخی به چالش‌های جهانی‌سازی است که با هدف تخریب هویت فرهنگی تمام مردم با هدف کسب سود اقتصادی و ایجاد سلطه اقتصادی قوی صورت می‌گیرد.
* حزب شما نتوانست در پارلمان کرسی‌های زیادی کسب کند. آیا شما توانسته‌اید علاوه بر روشنفکران و دانشجویان، در میان سایر طیف‌های تونس نیز از حمایت عمومی برخوردار شوید؟
** جنبش مردمی در نواحی کارگری هوادارانی دارد و نتیجه‌ای که در انتخابات پیشین به‌دست آمد نیز بسیار منطقی بود؛ آن‌هم با توجه به نبرد وحشیانه‌ای که در جریان است. جنبش‌های ملی اساسا جنبش‌های نخبگان نیستند و تمرکزشان روی دانشجویان است که در جبهه پیشتازان جامعه قرار دارند و هرگز در برج عاج ننشسته‌اند. نباید فراموش کنیم انقلاب ایران نیز در نتیجه مبارزات دانشجویان با دشمنان خارجی و عوامل داخلی آنها و با مقاومت آنها پیروز شد.
http://www.sharghdaily.ir/News/75130
ش.د9402704