(روزنامه اعتماد - 1394/07/20 - شماره 3365 - صفحه 8)
يك روز تمام تلخ براي مجلس. مجلس نهم تلخي زياد به خود ديد اما تلخي‌اي كه ديروز در پس راي مثبت مجلس به كليات طرح مجلس براي برجام وجود داشت شايد ملموس‌تر از هر تلخي ديگري بود؛ تلخي‌اي كه با تذكر و تشنج آغاز شد و با تهديد به قتل و بغض مذاكره‌كننده‌ها تمام شد. تيم مذاكره‌كننده را «دروغگو» خواندند و به سمت‌شان حمله كردند. تمام تلاش‌شان را كردند تا علي لاريجاني را عصباني كنند. تذكر پشت تذكر.
بي‌توجهي به تذكر مساوي بود با تجمع و فرياد. نگاه علي لاريجاني هرچه جلسه جلوتر مي‌رفت تلخ‌تر مي‌شد و لبخند از صورت تيم مذاكره‌كننده هستهاي محوتر. چند دقيقه يك‌بار از آن صندلي‌هاي جلو به سمت عقب نگاه مي‌كردند و تنها چيزي كه در نگاه‌شان ديده مي‌شد شگفتي بود؛ شگفتي‌اي كه با تهديد به قتل آن هم با «سيمان» و «بتن» به اوج رسيد. ديروز شايد نخستين روزي بود كه علي لاريجاني در عمر ٥٨ ساله‌اش يك لبخند هم نزد.
حتي از آن لبخندهاي سياستمدارانه هم خبري نبود. تلخي‌هاي مجلس بسيار بود. برجام ١٠٠ نماينده مخالف داشت و خبري از پشتوانه آنچناني نبود. مخالفان اما هرچه داشتند رو كردند. نتوانستند آبستراكسيون كنند. تعدادشان براي آبستراكسيون به ١٥ نفر هم نرسيد و همان جلو يك تجمع ناموفق كردند. علي لاريجاني آن بالا اما منظره‌اي متفاوت از هر كس ديگري ديد. نمايندگاني روبه‌رويش بودند كه برخي شان شيريني تصويب توافق را در كام همه تلخ كردند. اوج تلخي همان جايي بود كه رييس سازمان انرژي اتمي همان مرد هميشه آرام صحنه بغض كرد و از تهديد يك نماينده گفت.
مجلس ديروز بيش از هر چيز ديگري خروجي تلخ داشت. خستگي به تن خيلي‌ها ماند هر چند كه برجام بالاخره از سد مجلس گذشته بود. اما ماجراي تهديد به قتل صالحي چه بود؟ علي اكبر صالحي اظهاراتش را با سوال آغاز كرد و گفت: «آيا اين نظام جمهوري اسلامي بعد از ٣٦ سال نتوانسته خود را به گونه‌اي مديريت كند كه تكليف يك عده مذاكره كننده را مشخص كند، قطعا اينگونه نيست؟» صالحي افزود: آنچه ما ادعا مي‌كنيم بر اساس تعقل، مفاهيم علمي و بررسي‌هايي است كه انجام داده‌ايم، اينجا نيامده‌ايم كه در خلأ قولي به شما دهيم، ما اگر مذاكره كرديم در خلأ كه مذاكره نكرديم، بر اساس اصول و چارچوبي مذاكره كرديم.
آن چارچوب را چه كسي تعيين كرده است، من تعيين كرده‌ام؟ اما اين آغاز آرام هميشگي اظهارات صالحي توفاني در پي داشت؛ توفاني كه گويا تنها چند لحظه پيش از آنكه پشت تريبون مجلس شوراي اسلامي بيايد جايي در همان اطراف به پا شده بود. صالحي ادامه داد: آقايي آمده در تلويزيون مي‌گويد، برنامه برجام ١٠ سال است، سن اين آقا ٦٦ سال است - بنده را مي‌گفت متوسط - عمر ايراني‌ها ٧٢ سال است. او تا آن موقع مرده است. آيا اين نحوه حرف زدن است؟ او جاي خدا نشسته است كه بداند ما تا چه زماني زنده هستيم، اين چگونه صحبت كردن است؟ » اين اما پايان گلايه‌هاي صالحي نبود. صدايش تازه داشت اوج مي‌گرفت و جمعيت جلوي تريبون مجلس رو به افزايش بود. رييس سازمان انرژي اتمي اضافه كرد: اكنون برادرعزيزي اينجا آمده، خيلي عجيب است با قسم جلاله مي‌گويد، روي تو سيمان مي‌ريزيم و تو را مي‌كشيم.
اين بيان است در نظام جمهوري اسلامي؟ اين نحوه گفتار و صحبت است براي كساني كه مي‌خواهند خدمت به اين نظام كنند؟ بگويند سيمان مي‌ريزيم روي شما و در همان قلب رآكتور اراك دفن‌تان مي‌كنيم؟ آيا اينگونه است؟» فرياد چند نماينده بلند شد. تك و توك نماينده‌هايي بودند كه صالحي را «دروغگو» خطاب مي‌كردند. بازهم كار ادامه داشت. صالحي ادامه داد: «اما عزيزان! عنايت كنيد كه چگونه جو سازي مي‌كنند، سكوت كرده‌ام، مي‌گويند از عدم تخصص افكار عمومي، سوءاستفاده مي‌كنند (خداي نكرده بي‌حرمتي نشود) مي‌گويند پلوتونيوم مهم است. » حالا ديگر نمايندگان گوش نمي‌كردند.
دلواپسان به سوي تريبون خيز برداشته بودند. چند نماينده اطراف صالحي بودند تا كسي به او حمله نكند. صداي صالحي مي‌لرزيد و بغض كرده، گلايه مي‌كرد. مرد هميشه آرام انرژي اتمي كه بسياري تصور مي‌كردند قرار است با همان آرامش هميشگي‌اش حرف بزند اين‌بار دل پري داشت. سكوتش را اين‌بار شكسته بود و مي‌خواست بگويد. حالا برخي سعي در آرام كردن صالحي داشتند. احمد توكلي از جا بلند شده بود و به او اشاره مي‌كرد آرام باشد. اما صالحي از تهديدي كه شده بود گلايه داشت، از بازي‌اي كه از نگاه او برخي در مجلس با افكار عمومي مي‌كردند. مي‌خواست توضيحات تخصصي در مورد پلوتونيوم بدهد اما نمايندگان آن جلو تاب تغيير جو مجلس به نفع تيم مذاكره‌كننده را نداشتند. كاظم جلالي شخصا از جا بلند شد و به صالحي ليوان آبي داد.
يك نماينده ديگر خيز حمله به صالحي را گرفت و بازهم از سوي ساير نمايندگان به عقب رانده شد. اين‌بار نمايندگان تجربه نطق علي مطهري را داشتند و نمي‌خواستند اجازه دهند كسي به سمت ناطق برود. صالحي تلاش كرد بازهم توضيحات تخصصي‌اش را بدهد و بگويد: «مي‌گويند پلوتونيوم مهم است و ما آن را از دست داده‌ايم. به عنوان دانشمند مي‌گويد اين پلوتونيوم براي گداخت هستهاي به كار گرفته مي‌شود و نبايد آن را صادر كنيم. گوش كنيد چگونه مسائل دارد مخدوش مي‌شود.» صالحي كه در اين بخش از بيانات خود و زماني كه با سر و صداي نمايندگان مخالف مواجه شد، گفت: اگر اهل حقيد گوش كنيد. حرف حق ممكن است تلخ باشد اما گوش كنيد كسي كه ٤٠ سال است در مسائل علمي كار مي‌كند يك بار و براي هميشه به شما مي‌گويد.
ما كه قرار است سيمان روي سرمان ريخته شود اما گوش كنيد. عضو تيم مذاكره كننده هستهاي كشورمان يادآور شد: بنده هيچ‌وقت و هيچگاه قصد توهين به كسي را نداشته، ندارم و نخواهم داشت، اگر برداشت اينگونه بكنيد بحث ديگري است هيچگاه توهين نكردم و تا حالا صبر كردم. آقاي نبوي! اگر محبت كنيد، در برجام خيلي وقت گذاشتيد دو دقيقه گوش كنيد بعد فرياد بزنيد. معاون رييس‌جمهوري با بيان اينكه بقيه مسائل علمي اينگونه مطرح مي‌شود افزود: اگر رآكتور فعلي اراك روزي به كار گرفته شود در سال هشت كيلو پلوتونيوم توليد مي‌كند، ٣٠ سال عمر رآكتور است كه مي‌شود ٢٤٠ كيلو، اينكه چگونه پلوتونيوم را استخراج كنيم بحث جداگانه است و نمي‌خواهم وارد جزييات آن شوم. مي‌گويند در رآكتورهاي قدرت مي‌شود از آن استفاده كرد.
هر مجتمع سوخت ٥٠٠ كيلو نياز دارد و هفت درصد آن ٣٥ كيلو يعني حدود پنج شش تا مجتمع از ٦٠ مجتمع كه هر رآكتور نياز دارد مي‌توانيم پلوتونيوم استفاده كنيم آخر اين چه حرفي است. كسي آن پايين به توضيحات فني صالحي گوش نمي‌داد. پس صالحي موضوع بحث را تغيير داد و گفت: «من يك بار ديگر شهادت مي‌دهم و زمان ثابت خواهد كرد هر تصميم كه شما بگيريد محترم است اما بنده به عنوان كسي كه چهل سال در اين كار است - تواضع ما شده ضد مسووليت ما من هيچ‌وقت نيامدم بگويم كي هستم و چه كار كردم براي اينكه آن را بايد خدا بداند اگر معامله‌اي هست، با خدا هست نه براي تحبيب قلوب و گرفتن جايگاه اجتماعي.
اگر كاري كرديم رضا الله كرديم- شهادت مي‌دهم والله والله والله در مسائل هستهاي نه با كندي و نه با توقف روبه‌رو خواهيم شد. آب سنگين خواهد بود. تحقيقات سرجايش خواهد بود و غني سازي را اجرا خواهيم كرد. »رييس سازمان انرژي اتمي تصريح كرد: شما كه اهل مطالعه هستيد ببينيد امريكايي‌ها مي‌خواستند آب سنگين نباشد، غني سازي نباشد، فردو نباشد، همه اينها به لطف الهي سرجايش است. آنها براي خودشان دل خودشان را خوش كنند ما غني سازي را انجام خواهيم داد تحقيق و توسعه را انجام مي‌دهيم و آب سنگين خواهيم داشت. او در پايان اطمينان هم داد و گفت: «من به شما نمايندگان اطمينان مي‌دهم شما بدانيد برجام سند افتخاري براي اين ملت خواهد بود يقين بدانيد با اين برجام شما منافع ملي و حاكميت ملي را حفظ خواهيد كرد.»
چه كسي صالحي را تهديد كرد؟
تهديد صالحي و ظريف در جلسه روز گذشته كه شد نقطه اوج و پايان حواشي اما از سوي چه كسي صورت گرفته بود؟ هرچند كه از تصاوير روشن بود كه آخرين فردي كه با صالحي صحبت كرده و پس از آن چهره صالحي و ظريف دگرگون مي‌شود روح‌الله حسينيان بوده است همان مردي كه ديروز در مخالفت با برجام سنگ تمام گذاشته بود. اما اين حدس كمي بعدتر از سوي يك نماينده مجلس هم تاييد شد. كمال‌الدين پيرموذن، عضو فراكسيون اصولگرايان در همين مورد به ايسنا گفت: «روح‌الله حسينيان، آقاي صالحي را تهديد كرد كه اگر برجام به فرجام برسد، سيمان رويش مي‌ريزيم و او را مي‌كشيم. » نقل قولي كه كمي بعدتر از سوي سايت اصولگراي رجانيوز كامل‌تر آن نقل شد. آن‌گونه كه گزارش شده است گويا حسينيان خطاب به صالحي گفته بوده است كه اين توافق به دليل عوارضي كه در صنعت هستهاي و دفاعي كشور دارد نتيجه‌اي جز تحميل جنگ از سوي امريكا و تهديد هستهاي اسراييل عليت ملت ايران نخواهد داشت.
اميدوارم اين تحليل غلط باشد، اما اگر اين نتيجه درست بود و من زنده بودم، يكي از مخازن اراك را كه با بتون پر كرده‌ايد خالي خواهم كرد و شما را در آن قرار خواهم داد.» اين تهديد حسينيان اما با واكنش‌هاي ديگري هم روبه‌رو شد. هرچند كه مجيد انصاري، معاون پارلماني رييس‌جمهور گفت كه از اين تهديدات نمي‌ترسند اما كمالوندي سخنگوي سازمان انرژي اتمي در اين مورد توضيحات بيشتري داد و گفت: «شنيدن چنين جمله‌اي براي ما خيلي تعجب‌آور بود و هنوز فكر مي‌كنم در خواب هستم كه يك نماينده مجلس شوراي اسلامي بيايد و در حالي كه يكي از مهم‌ترين موضوعات ملي در حال بررسي است يك مقام مهم كشور را تهديد به كشتن كند و بعد هم بگويد كه فلان جا مي‌بريمتان و بتن روي‌تان مي‌ريزيم.
ما البته اين را به حساب عصبانيت اين نماينده مي‌گذاريم. در عين حال اصلاً حرف خوبي نبوده است.» كمالوندي كه ديروز به همراه رييس سازمان انرژي اتمي براي شركت در جلسه بررسي مصوبه طرح يك فوريتي اقدام متناسب و متقابل ايران در اجراي برجام حضور داشت در پاسخ به خبرنگار ايسنا كه از وي حال عمومي دكتر صالحي را جويا شد، با بيان اينكه حال ايشان خوب است، گفت: البته من بسيار نگران حال ايشان بودم و از اين نگراني فشار خودم افت كرده بود. ما آنچه امروز از سوي يك نماينده در مجلس اتفاق افتاد را دور از انتظار ديديم و از اينكه يك نماينده به فردي با مدارج علمي، سابقه فعاليت بيش از٤٠ سال در حوزه‌هاي سياسي و علمي با اين ادبيات صحبت كرد تعجب كرديم و اميدواريم ديگر شاهد چنين برخوردهايي نباشيم.
گزارش دوم
از متن جلسه بررسي كليات طرح برجام در مجلس
برجام از مجلس رد شد
منتقدان همه كار كردند اما هيچ جوابي نگرفتند. برجام پيچ اصلي را در داخل رد كرد. وزن مخالفان در اوج خود از عدد ١٠٠ فراتر نرفت و اين يعني ظاهر شدن ايستگاه پاياني در مسير قانوني شدن برجام. صحن علني روز يكشنبه مجلس از همان دقايق ابتدايي با سيلي از تذكرها و درگيري‌ها شروع شد. از همان لحظه‌اي كه علي لاريجاني اعلام كرد
٥٠ نماينده درخواست تغيير دستور را تقديم هيات رييسه كردند، فرياد «دو دو» مخالفان به نشانه اعتراض بلند شد. در روزي كه موافقان توافق براي كنترل كردن حاشيه‌هاي جلسه تصميم گرفته بودند تا كمتر دست به تحرك و لابي سياسي بزنند، راهروي‌هاي بهارستان پر بود از جنب و جوش مخالفاني كه مي‌خواستند به هر نحوي آمار آراي همسو با خود را بالاتر ببرند.
قاييدرحمت: برجام بايد بر پايه‌هاي همكاري‌هاي متقابل باشد
عباس قاييدرحمت به نمايندگاني از ٥٠ نفري كه خواستار تغيير دستور مجلس براي ورود به بررسي كليات طرح هستهاي شده بودند، آغازگر بحث‌هاي هستهاي بود؛ بحث‌هايي با اين توجيه كه «برجام بايد برپايه احترام متقابل بوده و هر گونه اقدام منتهي به فشار و تهديد منجر به تجديدنظر خواهد شد. » نماينده مردم اليگودرز در مجلس همچنين اظهار داشت: «در يكي از بندهاي طرح متناسب و متقابل دولت جمهوري اسلامي ايران تاكيد شده است كه برجام بايد بر پايه‌هاي همكاري‌هاي متقابل باشد، يعني حقوق مردم ايران در اين راستا رعايت شود و هر گونه ترديدي در اين مورد تجديد نظر ايران خواهد بود.» وي از نمايندگان مجلس خواست با راي به اين تغيير دستور اجازه دهند طرح اجراي برجام هر چه سريعتر در مجلس تصويب شود.
پيرموذن: ملت منتظر تصويب برجام است
اما از همان نخستين نطق موافق تغيير دستور، حاشيه‌ها رسما وارد مذاكرات مجلس شد. از جايي كه كمال‌الدين پيرموذن عدم اجراي برجام را به نفع «كاسبان تحريم» دانست و گفت: «اگر قلب ما براي اسلام مي‌تپد و اگر نمي‌خواهيم وهابيون و صهيونيست‌ها خوشحال شوند و نيز اگر مي‌خواهيد توليد ملي با تكيه بر اقتصاد مقاومتي شكل گيرد بايد اين طرح كارساز را كه با لحاظ كردن حفظ كيان نظام تدوين شده است، تصويب كنيم. » وي افزود: «تعداد اندكي هستند كه به دنبال
بي مقدار كردن مجلس ايران در ديد مردم و جهانيان هستند در حالي كه ملت طالب و منتظر تصويب برجام است و علمايي از جمله آيت‌الله مكارم شيرازي خواستار به سرانجام رسيدن هر چه سريعتر اين طرح در مجلس است.»
روح‌الله حسينيان: برجام تركمنچاي دوم است
نخستين تذكر مخالفان در پي همين سخنان اجازه طرح در مجلس پيدا كرد تا قطار تذكرهاي پي در پي از همان دقايق ابتدايي راه بيفتد. روح‌الله حسينيان نخستين نماينده مخالفي بود كه توانست تريبون را براي تذكر در اختيار بگيرد؛ جايي كه مي‌گفت جزو «كاسبان تحريم» نيست و اگر حقوقش را تا ١٥ ماه نگيرد، زندگي‌اش لنگ مي‌ماند. انتقاد او از اين بود كه مجلس با سرعتي بيش از حد معمول مشغول بررسي و تصويب برجام شده است.
سرعتي كه او آن را به «دستپاچه» بودن هيات‌رييسه نسبت داد. ارزيابي نهايي او هم از برجام اين بود؛ «اين عهدنامه به عنوان گلستان و تركمانچاي دوم در تاريخ خواهد ماند.» همين ارزيابي تا آخر جلسه محور تلاش‌هاي مخالفان باقي ماند. حسينيان معتقد بود كه «دست‌هاي پشت پرده مي‌خواهد مجلس را در برابر عمل انجام شده قرار دهد» و «طرح اقدام متقابل و متناسب دولت جمهوري اسلامي ايران در اجراي برجام همه دستاوردهاي هستهاي را از بين مي‌برد.» علي لاريجاني هم بعد از همين تذكر وارد رودررويي با مخالفان برجام شد. رودر رويي او هم تا آخر جلسه نه تنها پاياني پيدا نكرد، بلكه لحظه لحظه اوج‌هاي جديدي را هم تجربه كرد. حرف لاريجاني هم اين بود كه نه عجله‌اي براي بررسي اين طرح در كار بوده است و نه دست‌هاي پشت‌پرده‌اي كه حسينيان مي‌گويد.
آبستراكسيون ناموفق و تجمع مخالفان مقابل جايگاه
پس از اين سخنان نوبت به راي‌گيري درخواست تغيير دستور رسيد. درخواستي با ١٣٣ راي موافق، ٩٦ راي مخالف و ١٠ راي ممتنع از مجموع ٢٤٤ نماينده حاضر مورد قبول نمايندگان واقع شد و تازه مجلس به قسمت اصلي كار خود در روز يكشنبه ورود كرد؛ ورودي كه با اعتراض شديد تعدادي از نمايندگان طيف مخالف همراه بود. روح‌الله حسينيان بعد از راي‌گيري همفكران خود را براي خروج از صحن مجلس تشويق كرد و وقتي نتوانست موافقت جمعي بيشتر از ٢٠ تا ٣٠ نفر را جلب كند جمعي كه البته تا دقايقي طولاني به نشانه اعتراض در مقابل جايگاه هيات رييسه تجمع كردند.
بعد از آن هم در پي تذكر مهرداد لاهوتي مبني بر الزام آيين‌نامه براي رسيدگي به طرح‌ها و لوايح مهم به مدت ٣ ساعت در مجلس لاريجاني اين تذكر را وارد دانست و از مجلس نظرخواهي كرد كه از ٢٤٥ نماينده حاضر، ١٤٦ نماينده اين تذكر را وارد دانستند. بعد از آن هم علي لاريجاني اعلام كرد كه قبل از راي‌گيري بر سر كليات طرح، ٤ نماينده موافق و ٤ مخالف فرصت نطق و اظهارنظر دارند.
بذرپاش: دولت اجراي برجام را آغاز كرده است
بذرپاش نخستين نماينده‌اي بود كه توانست از جمع مخالفان فرصت نطق پيدا كند. نطق عليه مجموعه‌اي كه خود يكي از اعضاي آن است. حرفش اين بود كه هيات رييسه باعث شده تا مجلس دو تيكه شود. ضمن آنكه مي‌گفت كسي در دولت منتظر گرفتن تاييديه مجلس نيست و برجام از ٢٦ مهر اجرا خواهد شد؛ «كسي منتظر ما نيست. خطي را شروع كردند كه مي‌گويند هر روز تاخير اينقدر ميليارد ضرر است. اين دروغ است. هر كس اين حرف را مي‌گويد به خاطر اين است كه شما را تحت فشار قرار دهد.» بذرپاش در ادامه به سخنان وندي شرمن اشاره كرد و از اعضاي تيم مذاكره‌كننده خواست به صحبت‌هاي او پاسخ بدهند؛ «حتي اگر تحريم‌ها هم برداشته شود به غير از تحريم‌هاي محدود از قبيل تحريم‌هاي هوايي، پسته و خاويار، فعالان اقتصادي امريكا اجازه نخواهند داد برداشته شود.
وندي شرمن كه خود عضو تيم مذاكره كننده است اين حرف‌ها را مي‌زند و حرف‌هايش تكذيب نمي‌شود. آيا ما نبايد حساس باشيم كه بعد از اجراي برجام چه ميزان از تحريم‌ها باقي مي‌ماند؟ اگر طرف مقابل تحريم‌ها را برگرداند به بهانه‌هايي مثل حمايت از تروريسم و حقوق بشر تكليف ما چيست؟» بذرپاش البته در صحبت‌هاي خود حمله‌اي جدي هم به كميسيون امنيت ملي ترتيب داد و گفت كه اين كميسيون ٢٠٠ پيشنهاد براي تغيير و اصلاح اين طرح را يكجا و ظرف دو ساعت رد كرده است. حمله او اما بلافاصله توسط رييس كميسيون پاسخ داده شد.
علي لاريجاني درخواست تذكر علاالدين بروجردي را با كمترين درنگي پذيرفت و ميكروفن او باز شد؛ « ٤ نفر از فراكسيون اصولگرايان و ٣ نفر ديگر از فراكسيون رهروان نشستيم تمام ابعاد موضوع را دوستان پيشنهاد و نظر دادند. ما چند ساعت وقت گذاشتيم اما آقاي رسايي طرح جايگزين را مطرح كردند. چند دقيقه به ايشان وقت داده شد و طرح‌شان را تشريح كردند، اما راي نياورد. اگر ملاك راي آوردن است و ما هم بر اساس راي آوردن در مجلس هستيم چرا اعتراض داريد؟» در ادامه اين سخنان بذرپاش هم در جايگاه هيات رييسه اعتراض خود را مطرح كرد كه رييس مجلس به او متذكر شد: «شما هم مثل بقيه بايد اجازه بگيريد تا بتوانيد صحبت كنيد.»
حميد رسايي: برخي وزرا حاضر به دفاع از برجام نشدند
اما در همين لحظات حميد رسايي توانست موافقت هيات رييسه را براي بيان تذكر خود بگيرد و بگويد: «كليه عهدنامه‌ها و موافقتنامه‌ها بايد به صورت لايحه تقديم مجلس شود. البته تمام لوايح در ابتدا بايد در هيات دولت تصويب شده و بعد به مجلس ارسال شود اما در حال حاضر نه تنها برجام به صورت لايحه به مجلس ارايه نشد بلكه طرحي را به صورت ضميمه مي‌خواهيم به تصويب برسانيم كه از اساس اشتباه و نادرست است.
متاسفانه حتي برخي از وزرا در هيات دولت و در كميسيون‌هاي مجلس حاضر به دفاع از برجام نشدند؛ بنابراين آيا دولت بايد براي مجلس ريل گذاري كند يا مجلس بايد براي دولت ريل گذاري كند.» رسايي همچنين معتقد بود به دليل عدم ارايه لايحه برجام توسط دولت، بررسي طرحي كه در دستور كار مجلس قرار گرفته است، غيرقانوني است. اما رييس مجلس در پاسخ به اخطار رسايي گفت كه «اين اخطار وارد نيست و همچنين معاون پارلماني رييس‌جمهور طي نامه‌اي به هيات رييسه مجلس تاكيد كرد كه دولت در خصوص برجام نظر يكپارچه دارد و صحبت‌هاي رسايي در خصوص اينكه برخي از وزرا حاضر به دفاع از برجام نشدند درست نيست.»
قاضي‌پور: طرح برجام زيرنظر شوراي عالي امنيت ملي اجرايي شود
با اين حال نادر قاضي‌پور هم جواب خودش را براي رسايي داشت. جوابي كه بعد از همين صحبت‌ها در قالب يك تذكر بيان كرد؛ «ما هم همنظر هستيم كه دولت بايد در رابطه با برجام لايحه به مجلس ارايه مي‌كرد، ولي آقاي رسايي! شما كه خودتان مخالف ارايه طرح در اين رابطه بوده‌ايد، چرا طرحي تهيه و مطرح كرده‌ايد؟» وي افزود: «ما مخالف تدوين و ارايه طرح برجام بوديم اما از آنجايي كه دولت مي‌خواهد در اجراي اين موضوع دستش باز باشد، اقدام به ارايه طرح كرده‌ايم تا اين طرح در چارچوب منظم زيرنظر مصوبات شوراي عالي امنيت ملي كه همگي به تاييد رهبر معظم انقلاب مي‌رسد، اجرايي شود.» قاضي‌پور تصريح كرد: «ما در اين حوزه با دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي هماهنگ هستيم و به هيچ‌وجه اجازه نفوذ امريكايي‌ها را نداده و نبايد اجازه بدهيم امريكا بين ما اختلاف بيندازد، زيرا ما امت واحده هستيم.»
سيدبهلول حسيني: نگاه به طرح برجام تك‌بعدي نباشد
بعد از اين نوبت نطق يك نماينده موافق كليات طرح بود. سيد بهلول حسيني كه در ابتداي سخنان خود اين موضوع را طرح كرد كه «چرا ما بايد اين طرح را رد كنيم در حالي كه حاصل دو سال توافق طاقت‌فرساست و زحمات زيادي براي آن كشيده شده است؟» سيد بهلول حسيني همچنين گفت: «ما نبايد نسبت به موضوع برجام و توافق نگاهي يك بعدي داشته باشيم بلكه بايد به اين قضيه از تمام زوايا بنگريم. مبادا فقط در پي تحقق آرمان‌ها باشيم. ما بايد در مواجهه با مسائل داخلي و خارجي هم آرمان‌ها و هم واقعيت‌ها را در نظر بگيريم.» او تصريح كرد: «بهترين نتيجه يك مذاكره خوب برد – برد است و ما در توافق به آن رسيده‌ايم اما برخي از دوستان چنان در برابر برجام جبهه مي‌گيرند كه گويي راه‌هاي متنوع‌تري داريم.»
الياس نادران: طرح هستهاي به دنبال لغو مصوبه قبلي مجلس است
اما باز هم بلافاصله بعد از صحبت‌هاي او نوبت تذكر مخالفان بود. تذكر‌هايي كه همچنان با تعداد زياد در مجلس مطرح مي‌شد تا هيات رييسه مجبور شود براي مخالفان تريبون را باز كند. اين‌بار الياس نادران تذكر داشت. نماينده‌اي كه بايد بعد از تذكر خود، در مقام مخالف طرح هم نطق مي‌كرد. او با مطرح كردن همان موضوعي كه دقايقي قبل مهرداد بذرپاش مطرح كرده بود، گفت: «هيچ يك از ٢٠٠ پيشنهاد نمايندگان در خصوص برجام در كميسيون امينت ملي بررسي نشده است. » نادران همچنين با استناد به تبصره ٣ و ٥ ماده ١٤٥ آيين‌نامه داخلي مجلس، گفت: «بررسي طرح‌ها و لوايح علاوه بر كميسيون تخصصي بايد در كميسيون‌هاي فرعي نيز بايد انحام شود و نظرات كميسيون‌هاي فرعي در كميسيون اصلي مطرح شود و بعد گزارش نهايي كميسيون اصلي تدوين شود كه متاسفانه اين اتفاق نيفتاد.» اين سخن نادران با واكنش لاريجاني روبه‌رو شد و گفت: «تمام آنچه شما گفتيد مربوط به طرح‌هاي عادي است اما طرح برجام يك طرح عادي نيست.»
نادران اما در قسمت دوم سخنانش كه مربوط به نطق مخالفت وي با تغيير دستور مجلس مي‌شد، گفت: «برخي با كليات آن موافق و با جزييات مخالفند و فكر مي‌كنند اگر به كليات راي دهند مي‌توانند در جزييات تغييراتي ايجاد كنند ولي من به آنها مي‌گويم كه رييس مجلس را نمي‌شناسيد. ساده لوحي نكنيد كه مي‌توانيد تغييراتي در طرحي كه ارايه شده ايجاد كنيد.» او براي دلايل مخالفتش با طرح هستهاي البته استدلال‌هايي هم داشت.
از جمله اينكه «مثلا در بند اول فتواي رهبر معظم انقلاب درباره قانوني كردن اين فتوا ذكر شده كه موجب وهن مجلس است زيرا مي‌خواهيم فتوايي را كه خودش قانوني است به قانون تبدل كنيم و اشكالاتي كه در گزارش كميسيون برجام آمده نيز در اين طرح ديده نشده است.» وي ادامه داد: «بارها رهبر معظم انقلاب مجلس هفتم را براي لغو NPT مورد تقدير قرار داده‌اند و اين مصوبه به دنبال لغو مصوبه قبلي مجلس است. مصوبه‌اي كه قرار است با طرح يك فوريتي در مجلس به تصويب برسد براي ملت ايران ذلت آور است و مصوبه‌اي است كه از آرمان‌هاي انقلاب گذشته است.»
زاكاني: دبيرخانه امنيت ملي مخالف طرح است
بعد از اين عليرضا زاكاني در يك تذكر گفت: «انعكاس اين طرح به كميسيون تخصصي يعني كميسيون برجام خلاف قانون است. در حالي كه اين كميسيون ٤٠ روز تلاش را صرف بررسي توافقنامه هستهاي كرد و گزارشي را تدوين كرد و در بررسي طرح مربوط به برجام در مجلس كنار گذاشته شد. در حالي كه آقاي لاريجاني طرحي را كه در دو ماه قبل آماده كردند به فراكسيون دادند. ما سكوت كرديم. اما امروز كه آقاي لاريجاني از دو فراكسيون هزينه كردند ما اعتراض خود را بيان مي‌كنيم.» زاكاني مدعي شد: «از ديروز به ما گفتند دبيرخانه امينت ملي مخالف اين طرح است و گفتند اين طرح را از دستور خارج كنيد، اما باز هم با اصرار آقاي لاريجاني اين طرح درمجلس مطرح شد.
اما دبير شوراي عالي امنيت ملي جلوي من به مسوول دفتر شما زنگ زد و گفت كه اين طرح از دستور خارج شود، لذا تاكيد مي‌كنم مملكت نياز به تفاهم دارد و ضديت با هم ندارد؛ ما مكمل دولت هستيم و دولت و مجلس يكي است از اين رو لازم است اين طرح را از دستور كار خارج كرده تا كار ملي انجام شود.» اين عضو كميسيون شوراهاي مجلس نهم همچنين اظهار كرد: «جنابعالي در صحن از دو فراكسيون اصولگرايان و رهروان ولايت هزينه كرديد و از دفتر مقام معظم رهبري، دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي نيز هزينه كرديد در حالي كه دستخط دبيرخانه را داريم كه اشكالات جدي به طرح شما گرفته‌اند.»
لاريجاني: رهبري فرمودند من دخالتي در بررسي برجام در مجلس نمي‌كنم
اما علي لاريجاني در پاسخ به اين ادعاها تاكيد كرد: «اين كه گفته مي‌شود طرح از دو ماه پيش تدوين شده و دراختيار رهبري قرار گرفته نادرست است. چرا كه خود رهبري فرمودند من دخالتي در موضوع بررسي برجام در مجلس نمي‌كنم و فقط تاكيد داشتم كه مجلس در مورد برجام كنار گذاشته نشود و قطعا بايد اظهارنظر كنم اما آيا مقصود رهبري فقط گزارش كميسيون برجام بود؟ ظاهرا اين نيست.» وي افزود: «ما بر اساس قانون و صلاحديد طرح را با دبيرخانه كميسيون امنيت ملي بررسي كرديم. همين آقاي زاكاني نيز از سوي مجلس به همراه آقاي جلالي براي بررسي اين طرح به دبيرخانه شوراي عالي امنيت ملي مامور شدند و اينكه ادعا مي‌شود نظرات دبيرخانه در اين طرح ديده نشده كذب است.»
رييس قوه مقننه تصريح كرد: «شب گذشته(شنبه شب) اين طرح خط به خط و با حضور آقاي شمخاني بررسي شد و ايشان هيچ ابهامي نداشتند و من تعجب مي‌كنم كه برخي اظهارات در مجلس مطرح مي‌شود.» وي در بخش ديگري از صحبت‌هاي خود با اشاره به تشكيل كميسيون مشتركي از هر دو فراكسيون براي بررسي طرح برجام گفت: «من در يك جلسه‌اي با آقاي حداد صحبت كردم و ايشان اظهار داشتند كه به نظر شما بايد در مورد برجام چه كرد كه من پيشنهاد خود را دادم و اتفاقا آقاي حداد نيز همين نظر را داشت و بر همين اساس براي بررسي طرح اقدام متناسب، گروهي ويژه متشكل از هر دو فراكسيون اكثريت مجلس تشكيل شد و آقاي زاكاني را در جريان اين موضوع قرار داديم و گفتيم بايد طرحي باشد كه بعد از كميسيون برجام و مجلس بررسي شود تا اجراي برجام تعيين تكليف شود و آقايان توكلي، زارعي، بذرپاش، حقيقت پور و بروجردي از اعضاي هر دو فراكسيون درجلساتي آن را بررسي كردند ونظرات همه اين دوستان نيز ديده شد.»
رييس قوه مقننه در پاسخ به اين ادعاها كه كميسيون امنيت ملي به طور يك‌جانبه و غيرتخصصي طرح اقدام متناسب را بررسي كرد، گفت: «كميسيون امنيت ملي همان كميسيوني است كه بارها مباحث و طرح‌هايي در موضوع هستهاي داشت و در مجلس افتخار كرده بود كه كميسيون تخصصي است و جلالي نيز در گذشته به اين اعتراض داشت كه بررسي برجام از كميسيون تخصصي امنيت ملي خارج و به كميسيون ديگري ارجاع شد و در مورد اصل برجام نيز معتقد بودند كه بايد در اين كميسيون بررسي شود، چگونه است كه دوستان مي‌گويند كميسيون امينت ملي نامربوط است.
اما اينكه به كميسيون ديگري طرحي ارجاع شود با تشخيص هيات رييسه است و ما در اين مورد تشخيص داديم كه كميسيون برجام به دليل مشغله و اختلافات آن اين طرح را بررسي نكند كه اين نيز مبتني بر قانون بوده و بالاخره تاكيد مي‌كنم هر آنچه گفته شد بر اساس صداقت و حق است ونگذاريم خودمان با دست خودمان اختلافاتي را ايجاد كنيم. » در ادامه اما زاكاني لاريجاني را متهم كرد كه به او اتهام دروغ زده و در مورد صحبت‌هاي شب گذشته شمخاني و لاريجاني گفت: «دوست عزيزي كه در آنجا بود به من گفت آقاي لاريجاني اين صحبت‌ها را درست مطرح نكرده و معلوم شد كه مغايرت داشته است.»
لاريجاني نيز پاسخ داد: «من ديشب با آقاي شمخاني صحبت كردم و از اول تا آخر طرح را با ايشان خوانديم و ايشان قبول داشتند. » زاكاني در ادامه سخنان خود خطاب به لاريجاني گفت كه «شما فرموديد كه ورژن اصلاح شده طرح را به آقا داده‌ايد» و لاريجاني پاسخ داد: «من اين طور نگفتم. آقا هم بنايي بر دخالت ندارد. من گفتم همچنين چيزي است و ايشان گفتند بماند تا مطالعه كنم. شما جوري مي‌گوييد كه انگار ما از اين قضيه نفع مي‌بريم.»
زاكاني: توافق هستهاي پنج سند مختلف دارد
بعد از اين عليرضا زاكاني در نطق مخالفت خود با طرح برجام با بيان اينكه در مسير رسيدگي ما معلوم شد كه همه ادعاها كه در مورد برجام صورت گرفته بدون هيچ خللي نادرست است، گفت: «ادعاي اول اين بود كه برجام سايه جنگ را از سر كشور برگرفت. تمام كساني كه به كميسيون آمدند من‌جمله آقاي عراقچي و ديگران همگي اذعان داشتند كه جنگ به واسطه اقتدار ايران است كه بر كشور سايه نينداخته است. اعلام شد كه از ذيل فصل ٧ خارج شديم، ما مستدل اعلام كرديم كه همان شرايط قطعنامه ١٩٢٦ با يك لحن آرام‌تري در قطعنامه ٢٢٣١ آمده است و ما هنوز ذيل بند ماده ٤١ فصل هفتم هستيم.»
وي در ادامه با بيان اينكه آقاي ظريف در كميسيون اعلام كرد كه اگر ما ژنو و تعهدات آن را انجام نمي‌داديم، فروش نفت‌مان صفر مي‌شد، تصريح كرد: «با آمارهاي امريكايي‌ها و اسناد بين‌الملل ثابت شد كه اين حرف هم حرف نادرستي است، زيرا از يك‌سال و نيم قبل از ژنو ما روزانه ١/١ تا ٢/١ ميليون بشكه نفت مي‌فروختيم و اين آمار، آمار رسمي جهاني است كه ما در گزارش ذكر كرده‌ايم، لذا اگر كساني مي‌خواهند كشور را بحراني نشان دهند، بايد خودشان بگويند كه چه قصدي دارند.» وي در ادامه با بيان اينكه تحريم‌هاي شوراي امنيت لغو مشروط مي‌شود، افزود: «قوانين تحريم‌هاي اروپا باقي مي‌ماند و بخشي از آن لغو مي‌شود. تحريم‌هاي ايالات لغو نمي‌شود، دولت خود را مكلف به تشويق ايالات ديده است، تحريم‌هاي كنگره لغو نمي‌شود و تنها تحريم‌هايي است كه مجاز بوده تعليق شود و آن هم تعليق نمي‌شود.»
وي در ادامه خطاب به نمايندگان گفت: «اگر آقا فرموده‌اند كه اين طرح به مجلس بيايد و به ما احترام گذاشتند و اعتنا كردند كه صداي به حق مردم ايران باشيم، آيا بايد با اين طرح اينگونه و سرسري برخورد كنيم. ما به‌شدت نسبت به همكاران در كميسيون امنيت ملي اعتراض داريم. مسيري كه آنها بدون در نظر گرفتن ساير كميسيون‌هاي فرعي و برجام طي كرده‌اند و نظرات خود را به صورت سطحي اعلام كرده‌اند، اعتراض داريم. آنچه كه اتفاق مي‌افتد و برجام به همين طريق خطرات بسيار بزرگي را براي كشور به همراه خواهد داشت.» وي با بيان اينكه ما طبق بررسي‌هاي خود متوجه شديم كه پنج سند موجود است، تاكيد كرد كه اين اسناد شامل برجام، قطعنامه ٢٢٣١، سند برنامه بلندمدت هستهاي، سند حل مسائل گذشته و حال و نهايتا سندي بين ايران و امريكا معرفي كرد. او درباره سند پنجم افزود: «ما به تناقضات موجود در مساله هستهاي توجه كرديم و اعلام كردند كه سند پنجمي هم وجود دارد كه بين ايران و امريكا بسته شده است.
شفاف بيان كنيد كه با اين سند برجام ٣١ سال طول مي‌كشد كه بتوانيم ١٩٠ هزار سو داشته باشيم، اما ما به بيانات شما اعتماد و در گزارش كميسيون از شما تشكر كرديم. » وي با بيان اينكه مسير بازگشت‌پذيري، ارايه شكايت و حق‌خواهي ما مسدود است، افزود: «ما از آقاي عراقچي پرسيديم كه اگر شكايت داشته باشيم بنا بر بند ٣٦ و ٣٧ بايد به چه كسي پناه ببريم و به كه شكايت كنيم كه ايشان به ما گفتند بايد به خدا شكايت كنيد. اگر بنا بود كه به خدا شكايت كنيم، ديگر نياز به ١٢ سال مذاكره و دو سال مذاكره سنگين نبود.»
هادي قوامي: آيا مخالفت با اين طرح شرايط بهتري را براي كشور به ارمغان مي‌آورد؟
در ادامه هادي قوامي در دفاع از كليات طرح برجام گفت: «همان‌طور كه مقام معظم رهبري گفته‌اند نبايد كشور را دچار بحث‌هاي تنش‌زا و حاشيه‌اي كرد. » وي ادامه داد: «آيا مخالفت با اين طرح شرايط بهتري را براي كشور به ارمغان مي‌آورد؟ براي مسائل اقتصادي و بيكاري جوانان اگر اقدام اساسي مي‌شد به اين طرح احتياجي نبود. بايد با همدلي و هم جهتي كار را دنبال كرد.» اين عضو هيات رييسه كميسيون برنامه و بودجه مجلس مهم‌ترين آثار تصويب برجام را افزايش سودآوري شركت‌هاي توليدي، كاهش هزينه واردات فناوري و تجهيزات صنعتي و اقتصادي، بهبود گشايش ال‌سي، افزايش جذب سرمايه‌هاي جديد، حذف شيوه‌هاي غيرمرسوم واردات و باز گذاشتن دست دولت براي دفاع از منافع ملي مردم دانست.
حسينيان: برجام اجازه دخالت بيگانگان را داده است
بعد از اين دوباره نوبت اخطار روح‌الله حسينيان بود كه اعتقاد داشت: «اصل ٥٣ قانون اساسي تصريح مي‌كند هرگونه قرارداد كه موجب سلطه بيگانگان شود ممنوع است. اگر ماان پي تي را پذيرفته‌ايم پس نظارت را پذيرفته‌ايم، اما بين نظارت و سلطه فرق است. نظارت بر اين مبناست كه هر گاه كشوري انحرافي پيدا كرد دستگاه‌هاي لازم آن را پيدا و مطرح مي‌كنند اما دخالت و سلطه بيگانگان چيز ديگري است. در برجام چند جا اجازه داده‌ايم كه بيگانگان بر ما دخالت كنند.» اين صحبت‌هاي حسينيان با واكنش لاريجاني روبه‌رو شد كه از او خواست بيان كند در كجاي برجام بر دخالت بيگانگان تاكيد شده است. حسينيان در پاسخ عنوان كرد: «اين كه ١٠ سال يا ١٥ سال يا ٢٥ سال خود را از توسعه و تحقيق محروم كرده‌ايم سلطه برعلم و اقتصاد ما است. خيلي از مواردي هم كه در مورد موشك‌هاي بالستيك مطرح شده سلطه است. » او كه معتقد است «آقاي ظريف و آقاي صالحي بارها از خطوط قرمز عبور كردند» تاكيد مي‌كرد: «ما اصلا برجام را به رسميت نمي‌شناسيم.»
لاريجاني: تحت هيچ شرايطي زير سلطه نيستيم
علي لاريجاني نيز در پاسخ به اخطارهاي حسينيان متذكر شد: «مگر الان كه آژانس بر نطنز نظارت دارد اين سلطه بيگانگان است يا وقتي كه ما ان‌پي‌تي را پذيرفتيم اين سلطه بيگانگان است؟» وي ادامه داد: «درخصوص اينكه عنوان مي‌كنيد مورد سلطه بيگانگان قرار گرفته‌ايم، ما اين را قبول نداريم، چون سلطه بيگانگان نيست. ما تحت هيچ شرايطي زير سلطه نيستيم. اگر نظارت آژانس بر معادن ٢٥ سال است، آيا اين سلطه بيگانگان محسوب مي‌شود؟ اگر شما مي‌خواهيد مشكل تحريم‌ها را حل كنيد، به دليل آنكه كشور ما عضو ان‌پي‌تي و آژانس هستيم، اين مسائل جزيي از آن است. لذا موضوعاتي كه شما مطرح مي‌كنيد، از جنس مخالفت است.» در ادامه حسينيان به صحبت‌هاي لاريجاني معترض شد كه رييس مجلس به او اجازه صحبت مجدد نداد.
جلالي: برخي در پي درست كردن صف ابوسفيان و رسول‌الله هستند
بعد از اين كاظم جلالي تريبون را به عنوان موافق طرح هستهاي در اختيار گرفت و گفت: «برخي در پي درست كردن صف ابوسفيان و رسول‌الله هستند.» جلالي ابتدا در سخنان خود توضيح داد كه علي لاريجاني در دو جلسه طرح هستهاي را براي عليرضا زاكاني توضيح داده بوده است. جايي كه زاكاني به رييس مجلس گفته بوده كه «ما به دنبال رد برجام هستيم و اقدامات‌مان را دنبال مي‌كنيم.» جلالي با اشاره به جلسات مشترك با رييس مجلس ادامه داد: «در انتهاي همين جلسه بذرپاش تاكيد كرد بنده حاضرم پشت تريبون اعلام كنم كه موافق برجام هستيم اما اجازه دهيد ابتدا گزارش برجام در صحن قرائت شود و ما نيز صادقانه و خالصانه پذيرفتيم، بنابراين دنبال دوقطبي كردن مجلس نيستيم.» رييس مركز پژوهش‌هاي مجلس با انتقاد به عملكرد موافقان گزارش كميسيون برجام، گفت: «آقايان از شرمن و ساير سياستمداران غربي كد مي‌آورند اما چرا از سيدحسن نصرالله در تاييد برجام كد نمي‌آوريد.
سيدحسن نصرالله توافق برجام را موجب باز شدن فرصت‌هاي زياد پيش روي ايران و منطقه دانسته است. چرا نبايد به اين سخنان استناد كنيد؟ نبايد به سخناني كه دشمنان انقلاب بيان مي‌كنند استناد كنيد چون موجب دوري و جدايي و تشنج داخلي مي‌شويد. » وي خطاب به دلواپسان گفت: «بخشي از شرايط امروز كشور متوجه عملكرد دولت گذشته است، چرا در آن مقطع نسبت به كاغذپاره خواندن اسناد بين‌المللي هيچ موضع‌گيري نكرديد؟ چشم‌ها را بشوييد و با نگاه بدبيني موضوع را دنبال نكنيد و مذاكره‌كنندگان را خائن ندانيد.» رييس مركز پژوهش‌هاي مجلس با بيان اينكه برجام لغزندگي دارد، گفت: «مقام معظم رهبري گفتند در مساله برجام يك جا آنها كوتاه مي‌آيند و جاي ديگري حتما ما بايد كوتاه بياييم. طرح برجام نيز همين موضوع را دنبال مي‌كند.» از اينجا بود كه علي لاريجاني صحن مجلس را ترك كرد و رياست جلسه براي دقايقي به محمدرضا باهنر سپرده شد. به دنبال او هم برخي چهره‌هاي سرشناس دو طيف مجلس به خارج صحن علني رفتند و بعد از ٢٠ دقيقه بازگشتند.
طلا: اين طرح با سياست‌هاي رهبري، اصول قانون اساسي و قوانين مجلس مغايرت دارد
در ادامه حسين طلا در مخالفت با كليات طرح برجام گفت: «بين مقاومت و سازش تفاوت وجود دارد. مذاكره كنندگان كشورمان با برگه‌هاي مقاومت پاي ميز نشسته‌اند.» وي ادامه داد: «هيچ كشوري در دنيا نمي‌آيد استقلال خود را بدهد تا دارو و غذا تامين كند.» نماينده تهران با انتقاد از طرح برجام گفت: «تاييد اين طرح در مجلس يعني تاييد قانوني كه هيچ پيوست و ماده واحده‌اي از طرف دولت ندارد. حتي طرح برجام كه وزير امور خارجه و رييس مجلس يك نسخه از آن را به نمايندگان دادند ترجمه‌اي از طرح اصلي بود كه تازه آن پرينت نيز گفته شد ترجمه اشتباه دارد و پرينت جديدي به نمايندگان داده شد اما از كجا معلوم كه ترجمه دوم درست بوده باشد.»
وي مدعي شد: «اين پرينت با سياست‌هاي رهبري، اصول قانون اساسي و قوانين مجلس مغايرت دارد. ما مخالف اين پرينت هستيم چون فرهنگي را حاكم مي‌كند كه با عزم جمهوري اسلامي ايران و اصول انقلاب مغايرت دارد.» طلا افزود: «حكام سابق با عهدنامه پاريس و تركمنچاي و عهدنامه‌هايي از اين دست ايران را ويران كردند. امروز نيز بايد متوجه باشيم چه چيزي را تصويب مي‌كنيم كه آيندگان نگويند گذشتگان با سرنوشت ما چه كردند.»
نكو: طرح برجام راه نفوذ سلطه گران را مي‌بندد
بعد از آن هم ابراهيم نكو به عنوان موافق كليات طرح هستهاي نطق كرد و پيش از هر چيز از عدم حفظ شان مجلس توسط مخالفان برجام انتقاد كرد. او افزود: «رفتار برخي موافقان و مخالفان طرح برجام در مجلس موجب دوقطبي شدن مجلس شده است. طرح مجلس در خصوص برجام به توافق گروه ١+٥ با جمهوري اسلامي ايران ارتباط پيدا نمي‌كند. اما بايد تكليف اين طرح امروز در مجلس مشخص شود تا بتوانيم آثار سياسي و اقتصادي مرتبط بر آن را عايد كشور كنيم.» وي گفت: «به طور حتم طرح برجام راه نفوذ سلطه‌گران را مي‌بندد ولي چرا بايد امروز افراد جناحي و سياسي عمل كنند.»
وي افزود: «متاسفانه بعد از توافق هستهاي شاهد بروز يك شوك به اقتصاد كشور بوديم كه اين موضوع مشكلاتي را ايجاد كرد؛ از اين رو در شرايط كنوني بايد هر چه سريعتر طرح برجام براي رفع بلاتكليفي اقتصاد كشور تعيين تكليف شود ولي متاسفانه در شرايط كنوني بنگاه‌هاي اقتصادي، توليدي و بخش عرضه و تقاضا دچار ركود و سكوت شده است از اين رو بايد تكليف اين موضوع مشخص شود.» نماينده مردم ورامين در پايان بررسي نقاط مثبت و منفي طرح برجام در مجلس را مورد تاكيد قرار داد و خواستار توجه نمايندگان به آثار اقتصادي طرح و تقويت جايگاه نظام جمهوري اسلامي ايران در مناسبات منطقه و بين‌المللي در جريان اجراي برجام شد.
بروجردي: اين طرح منافع ملي را حفظ خواهد كرد
آخرين ناطق مدافع اين طرح هم علاالدين بروجردي بود كه پيش از هر چيز تاكيد داشت: «در موضوع هستهاي، امنيت ملي و دفاع اولين لازمه است. به همين دليل هم ساختار شوراي عالي امنيت ملي هميشه مبنا بوده است.» او در دفاع از طرح مجلس گفت: «در تمام بندها برخلاف برخي تعابير كه مي‌گويد اين طرح يك نصيحت تام است، دولت لازم و مكلف به اجراي آن است. يعني هم تكليف هست و هم الزام وقتي تبديل به قانون مي‌شود دولت مكلف است آن را اجرا كند. در بازديدي كه از مركز رآكتور اراك داشتيم عرض كردم كه ما متخصص هستهاي نيستيم ولي وقتي به اين مركز مي‌رويم نظر سازنده رآكتور را بپذيريم.
ايشان گفتند كه در توليد راديودارو به دوبرابر رسيديم. ايشان مسائل متعددي را مطرح كردند و در انتها گفتند در اين طرح برد- برد كرده‌ايم. از ايشان پرسيدم اگر بخواهند بازي در بياورند ما چه كار مي‌توانيم بكنيم؟ ايشان گفتند مي‌توانيم آنچه را كار كرده‌ايم ظرف شش ماه با تغييرات بياوريم و نو آن را ظرف مدت دو سال بسازيم.» او افزود: «ما مي‌توانيم فعاليت‌هاي هستهاي را به گونه‌اي سامان بدهيم كه در دو سال به ١٩٠ هزار سو برسيم. بعضي از دوستان مي‌گويند نمي‌توانيم، اما نمي‌توانيم در فرهنگ جمهوري اسلامي ايران وجود ندارد. » او خاطرنشان كرد: «ما بر اساس واقع‌گرايي و خرد جمعي در يك مصاف نابرابر توانستيم شاكله‌اي را ايجاد كنيم كه از درون آن منافع ملي ما محقق مي‌شود. اگر بخواهند به تعهدات خود عمل نكنند ما به سرعت و بدون محدوديت گام‌هاي بلندي در عرصه صلح‌آميز برخواهيم داشت كه امريكا و هم‌پيمانانش پشيمان خواهند شد.»
راي مثبت به كليات طرح برجام
در ادامه وقتي كار به راي‌گيري براي كليات اين طرح رسيد، طيف مخالفان برجام پيشنهادي را مطرح كردند؛ راي‌گيري با برگه و اسم نمايندگان. پيشنهادي كه توسط علي لاريجاني به راي گذاشته شد اما موافقت نمايندگان را در پي نداشت، تا نهايتا راي نمايندگان به همان صورت قبلي اخذ شود. در نهايت هم كليات طرح هستهاي مجلس با ١٤٩ راي موافق، ٧٠ راي مخالف و ١٦ راي ممتنع به تصويب رسيد.
ش.د9404163