(روزنامه كيهان ـ 1394/07/20 ـ شماره 21180 ـ صفحه 1)
طرح یک فوریتی اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام که به دولت اجازه می‌دهد توافق وین را بدون چون و چرا اجرا کند، پس از سخنان موافقان و مخالفان در صحن علنی مجلس با ۱۳۹ رای موافق در مقابل 100 رای مخالف و 12 رای ممتنع به تصویب رسید.
در ابتدای این جلسه تقاضای 50 نفر از نمایندگان برای بررسی با اولویت و خارج از نوبت طرح یک‌‌فوریتی اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام در صحن علنی مجلس مورد بحث و بررسی قرار گرفته و به تصویب رسید.
نمایندگان با 133 رأی موافق، 96 رأی مخالف و 10 رأی ممتنع از 244 نماینده حاضر، با بررسی خارج از نوبت این طرح در صحن علنی موافقت کردند.
این طرح 9 ماده‌ای در حالی اجازه اجرای برجام را به دولت می‌دهد که هیچ تدبیری برای جلوگیری از مضرات و خطرات برجام در آن دیده نمی‌شود و از این جهت بیشتر می‌توان آن را کلیات ابوالبقاء و نصیحت‌نامه دانست!
مخالفان برجام کاسب هستند!
همچنین کمال‌الدین پیرمؤذن نماینده اردبیل در سخنانی به عنوان موافق طرح مذکور آن را چکیده توافق دو فراکسیون عمده مجلس برشمرد و گفت: طرح اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران برای اجرای برجام با هماهنگی «رئیس گلم» و کارشناسان تدوین شده است!
وی در ادامه مدعی شد: بیش از 80 درصد مردم خواهان اجرای برجام هستند. پیرموذن همچنین مخالفان برجام را مورد توهین قرار داده و آنان را کاسبان تحریم خواند.
کمیسیون امنیت در کمتر از 2 ساعت طرح را تصویب کرد!
مهرداد بذرپاش عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی در مخالفت با تغییر دستور صحن علنی مجلس اظهار داشت: انتقاد من به عنوان عضوی از هیئت رئیسه مجلس این است که چرا به صورت دو‌تکه و جدا شده‌ایم. به هر حال ما باید در روند گزارش برجام، مسیر مشخص را طی می‌کردیم و طرح را به کمیسیون مربوطه‌ای که نمایندگان مربوطه رأی داده‌اند ارجاع می‌دادیم و بررسی می‌شد.
وی افزود: کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در کمتر از دو ساعت هم طرح که جزو مهم‌ترین طرح‌های جمهوری اسلامی است را بررسی کرده و هم 200 پیشنهاد را نیز بررسی و به صورت یکجا رد کرده است.
عضو هیئت رئیسه مجلس شورای اسلامی همچنین تصریح کرد: به نظر شما این بررسی کارشناسی است؟ این بررسی عمیق و درست است؟ کسی مخالف برداشته شدن تحریم‌ها نیست ولی اگر طرح در این سطح که میزان اهمیت آن بر همه همکاران واضح و مبرهن است در عرض دو ساعت به صورت یکجا 200 پیشنهاد را رد کنند کارشناسی است؟ به نظر کار بهتری می‌توانستیم انجام دهیم.
حمید رسایی نماینده تهران در مجلس شورای اسلامی نیز در اخطاری با استناد به اصول 77 و 125 قانون اساسی اظهار داشت: این دو اصل قانون اساسی صراحت دارد که تمامی موافقتنامه‌ها باید به صورت لایحه به مجلس بیاید. در واقع دولت باید این موافقتنامه‌ها را در هیئت دولت به تصویب برساند و سپس به شکل یک لایحه به مجلس تقدیم کند.
رئیس مجلس از حیثیت کمیسیون ویژه برجام دفاع نکرد
در ادامه احمد توکلی نماینده مردم تهران در تذکری با استناد به بند 11 ماده 24 آیین‌نامه داخلی مجلس، اظهار داشت: عده‌ای از نمایندگان به روش کمیسیون ویژه برجام اعتراض کردند که این اعتراض آنان نابجا بود، کمیسیون برجام 40 روز زحمت کشید و حقایقی از برجام را نقل کرد که برخی از نمایندگان خوششان نیامد اما بعد از ارائه گزارش کمیسیون برجام، 5 نفر از نمایندگان طی بیانیه‌ای به این گزارش اعتراض کردند.
توکلی خطاب به لاریجانی گفت: شما به عنوان رئیس مجلس باید از حیثیت کمیسیون ویژه برجام دفاع می‌کردید اما این اتفاق نیفتاد.
3 ساعت زحمت کشیدیم!
پس از مخالفت مهرداد بذرپاش نماینده مردم تهران و عضو هیئت رئیسه مجلس با کلیت طرح اقدام متناسب و متقابل دولت در اجرای برجام، علاءالدین بروجردی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی طی تذکری با اشاره به جلسه کمیسیون بررسی طرح اقدام متقابل و متناسب دولت در اجرای برجام اظهار داشت: در کمیسیون سه ساعت پیرامون این موضوع وقت گذاشتیم، آقای رسایی نیز در همان نشست طرح جایگزینی را ارائه کرد که رأی نیاورد.
لاریجانی را نشناخته‌اید!
الیاس نادران نیز در جریان مخالفت با کلیات طرح یک فوریتی اقدام متناسب و متقابل دولت در اجرای برجام گفت: تقاضا می‌کنم که موافقت‌ها و مخالفت‌ها با دقت انجام شود تا تصمیمی اتخاذ کنیم که برای خوشایند کسی نباشد.
نادران اضافه کرد: وقتی طرحی دارای اهمیت است و زمانی که یک موافقتنامه مهم در دستور کار قرار می‌گیرد باید دو شوری مورد رسیدگی قرار گیرد و نه یک شوری.
وی افزود: به فرض که بازار منتظر تصمیمات برجام و تصویب و یا عدم تصویب آن باشد. دولت چرا معطل کرده و چرا وزرا دو سال و نیم است که دست روی دست گذاشته‌اند. آن زمانی که دولت دستشان نبود می‌گفتند 20 درصد مشکلات کشور به تحریم‌ها مرتبط است، امروز که دولت دستشان است از ابتدای کار دولت دست روی دست گذاشته‌اند و در حوزه اقتصادی کار را به جایی رسانده‌اند که وزرای دولت از ناکارآمدی و کم‌کاری و از فشاری که به اقتصاد کشور آمده دادشان درآمده است.
نادران همچنین گفت: دولت مسئولیت و فشار اقتصادی و معیشتی را می‌پذیرد که مابقی آن را به گردن دیگران می‌اندازد. دولت چرا ناکارآمدی خود را به گردن تحریم می‌اندازد. قرار بود اقتصاد مقاومتی اجرا شود، چه شد.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس در پایان گفت: عده‌ای با کلیات و جزییات طرح پیشنهادی موافقند که خودشان می‌دانند و عده‌ای هم به تصور اینکه به کلیات رای دهند بعد در جزییات خواهند توانست پیشنهادات خود را جایگزین کنند به کلیات رای می‌دهند که من خطاب به گروه دوم می‌گویم شما یا آقای رئیس را نشناخته‌اید یا ساده‌لوحی می‌کنید برای اینکه فکر می‌کنید چیزی را می‌شود تصویب کرد و جایگزین آنچه کرد که کمیسیون امنیت ملی در صحن تقدیم کرده است. این تجربه در دو، سه روز آینده مشخص می‌شود.
تذکر نسبت به عدم ارجاع طرح برجام به کمیسیون تخصصی
علیرضا زاکانی نماینده مردم تهران نیز در تذکری شفاهی در صحن علنی مجلس گفت: تذکر من عدم رعایت آیین‌نامه در سیر رسیدگی به طرح یک فوریتی اقدام متقابل و متناسب دولت در اجرای برجام است.
وی با اشاره به اینکه تذکر بعدی او عدم ارجاع این طرح به کمیسیون تخصصی است خاطرنشان کرد: کمیسیون برجام 40 شبانه‌روز تلاش کرد تا بتواند ابعاد مختلف و پیچیده این توافقنامه را مورد بررسی قرار دهد و در نهایت به گزارشی رسیدیم که مبتنی بر قواعد کمیسیون‌های مجلس به تصویب رسید و در صحن منعکس شد اما جنابعالی - لاریجانی - طرحی را که از دو ماه قبل آماده کرده بودید، در دستور گذاشتید.
صلاح ندیدیم گزارش به کمیسیون ویژه ارجاع شود!
رئیس مجلس در پاسخ گفت: کمیسیون امنیت ملی کمیسیونی است که چهار طرح هسته‌ای دیگر نیز از آن استخراج شده است. به علت مشغله و اختلافاتی که در کمیسیون ویژه وجود داشت صلاح ندیدیم گزارش به آن ارجاع داده شود. ما دیدیم که ممکن است این طرح به تعویق بیفتد و به کمیسیون دیگری ارجاع دادیم این کجا خلاف قانون است؟ ما به وظیفه خود عمل کردیم. هیئت رئیسه نیز رأی داده است و یک نظر فردی نبوده لذا این تذکر وارد نیست.
چیزی را بررسی می‌کنیم که نمی‌دانیم کجا است!
حسین طلا نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی نیز در نشست علنی دیروز در مخالفت با کلیات طرح اقدام متناسب و متقابل دولت در اجرای برجام، به بیان تفاوت‌های نگاه مقاومت و سازش پرداخت.
وی با بیان اینکه برگ برنده آقای ظریف در پای میز مذاکرات جریان مقاومت بود، خاطرنشان کرد: ما در سال 82 به توافق نرسیدیم و در آن زمان تجهیزات خود را پلمب کردیم اما امروز همین برگ برنده ما را در این مسیر یاری کرد.
وی این سوالات را پرسید که امروز برنامه جامع اقدام مشترک چگونه به مجلس آمده؟ شماره چاپ و تاریخ آن کجاست؟ پیوست آن کجاست؟
طلا با بیان اینکه ما چیزی را بررسی می‌کنیم که نمی‌دانیم کجاست و چه پیوست‌هایی دارد، خاطرنشان کرد: آقای روحانی پیشتر گفته‌اند ما چیزی را امضا نکرده‌ایم پس در چنین وضعیتی ما امروز چه چیزی را بررسی می‌کنیم؟
تحریم‌ها لغونشدنی و مسیر شکایت ایران مسدود است
همچنین علیرضا زاکانی نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی در مخالفت با کلیات طرح اقدام متقابل و متناسب دولت در اجرای برجام، گفت: ما امروز در یک گردنه حساسی از تاریخ قرار داریم. وی با اشاره به اینکه به تعبیر شورای نگهبان، موافقتنامه‌ای که در آن تعهد ایجاد شده باشد باید به مجلس ارائه شود، گفت: دولت تدبیر و امید به مجلس بی‌اعتنایی کرد و علاوه بر آن از خطوط قرمز هسته‌ای نیز در توافق عبور شد.
وی افزود: اعلام کردند که برجام تحریم‌ها را لغو می‌کند اما هیچ تحریمی جز چهار تا و نصفی که جزو دستورات رئیس‌جمهور آمریکا بود حذف نمی‌شود.
رئیس کمیسیون ویژه برجام مجلس شورای اسلامی تمام پیش‌فرض‌ها راجع به مذاکرات هسته‌ای را نادرست برشمرد و گفت: تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای در جزییات با هیچ کس هماهنگ نبود و به گفته دبیر شورای عالی امنیت ملی در کمیسیون برجام شورای عالی امنیت ملی در جریان این امور نبود و کمیته هسته‌ای جلسات آن چنانی نداشت لذا آنچه اعلام می‌کنند یک کلیاتی است زیرا دولت علاقه نداشت برجام در مجلس بررسی شود.
وی با یادآوری تأکید مقام معظم رهبری مبنی بر اینکه اگر تحریمی لغو نشود ما تأسیسات هسته‌ای خود را در زمین جمع نخواهیم کرد، پرسید کجای دغدغه رهبری رعایت شده است؟ آقای لاریجانی هم مخالف آمدن برجام به مجلس بود و در مصاحبه‌ای گفت نظر رهبری بود که برجام در مجلس بررسی شود.
زاکانی با تأکید مجدد بر اینکه تحریم‌ها لغو‌شدنی نیست، گفت: سخنان آقای عراقچی، صالحی و ظریف با هم تناقض دارد؛ ما فهمیدیم که 5 سند درباره توافق هسته‌ای وجود دارد که اولی برجام و دومی قطعنامه شورای امنیت است.
بیایید کار را تمام کنیم!
ابراهیم نکو نماینده مردم رباط‌کریم در مجلس نیز در سخنانی به عنوان آخرین موافق کلیات طرح یک فوریتی اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام، اظهار داشت: بعد از امضای توافق هسته‌ای و برجام، یک شوکی به اقتصاد کشور وارد شد و مشکلاتی به وجود آمد که تکلیف آنها را باید مشخص کنیم. نمایندگان باید شرایط کارگران کشور و فضای اقتصادی حاکم بر جامعه را ببینند و سپس درباره برجام نظر دهند، امروز تولید ما با رکود مواجه شده است.
نکو همچنین یادآور شد: بیایید در موعد مقرر بررسی برجام را به اتمام برسانیم، به نوعی اقتصاد کشور ارتباط مستقیم با برجام دارد، چرا امروز به قانون بی‌احترامی می‌کنیم، این ایده که بخواهیم تفکرات خودمان را به دیگران غالب کنیم، صحیح نیست.
حاشیه‌سازی با ادعایی قابل تامل
در ادامه علی‌اکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در جریان بررسی کلیات طرح یک فوریتی اقدام متقابل و متناسب دولت در اجرای برجام، گفت: برادر عزیزی در همین مجلس قسم جلاله می‌خورد و به من می‌گوید روی تو سیمان می‌ریزیم و می‌کشیمت. این چه طرز بیان آن هم در جمهوری اسلامی است؟ آیا این نحوه گفتار و صحبت است که به ما می‌گویند روی شما سیمان می‌ریزیم و در همان قلب رآکتور اراک دفنتان می‌کنیم؟
این سخنان صالحی جو مجلس را متشنج کرده و بحث اصلی بررسی طرح را به حاشیه کشاند و بازتاب‌های فراوانی نیز داخل و بیرون از مجلس در پی داشت. این جنجال‌آفرینی قابل تامل در حالی است که روزانه ده‌ها مورد از این تهدیدهای بی اساس و مزخرف رد و بدل شده و تمسک به آنها برای به حاشیه بردن یکی از اصلی‌ترین مسائل کشور نمی‌تواند طبیعی تلقی شود.در حالی که درباره اصل ادعای صالحی مبنی بر تهدید وی ابهامات فراوانی وجود دارد، باید پرسید حتی در صورت صحت رد و بدل شدن چنین سخنان سخیف و نابجایی، این موضوع چه ارتباطی با قضیه طرح جاری دارد و جنجال‌سازی پیرامون آن برای ایجاد دوقطبی‌های کاذب و تاثیرگذاری بر رای نمایندگان مجلس جای پرسش و تامل فراوان دارد!
همچنین در حالی که پیش از این صالحی به عنوان رئیس سازمان انرژی اتمی اعلام کرده بود صرفا درباره مسائل فنی اظهار نظر می‌کند و جنبه‌های سیاسی توافق برعهده دیگران است، انتخاب وی برای دفاع از طرح یک فوریتی جای پرسش دارد. علی‌رغم حضور ظریف در جلسه دیروز منطقی آن بود که وی به عنوان مسئول تیم مذاکره‌کننده درباره برجام توضیح می‌داد. انتخاب صالحی برای دفاع از برجام و حاشیه‌سازی‌های عجیب و غریب در این‌باره، پرسش‌ها در این زمینه را پررنگ‌تر می‌کند.
اجرای برجام مفید است!
همچنین کاظم جلالی نماینده مردم شاهرود در مجلس شورای اسلامی در موافقت با کلیات طرح اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در اجرای برجام گفت: اجرای برجام می‌تواند برای ملت و دولت مفید باشد.
جلالی گفت: اینکه ما به دشمنان خودمان درباره یک طرح و توافق هسته‌ای استناد بکنیم درست و اخلاقی نیست. آنها که دلسوز این کشور نیستند و هر چقدر هم که بتوانند جمع ما را مدیریت کنند و بین برادران دینی اختلاف بیندازند این کار را می‌کنند.
وی با یادآوری حساسیت مقام معظم رهبری بر روی دو نکته اظهار داشت: اگر ما بفهمیم که ذره‌ای در ذهن ایشان خدشه‌ای نسبت به برجام وجود دارد حتما از ایشان اطاعت می‌کنیم.
مخالفت با رای‌گیری علنی
10 نفر از نمایندگان مجلس طبق آیین‌نامه داخلی پارلمان، پیشنهاد دادند به جای استفاده از دستگاه الکترونیکی یا قیام و قعود، با ورقه و با اسم و نام افراد درباره کلیات طرح مربوط به اجرای برجام در صحن علنی رأی‌گیری انجام شود.
نمایندگان با 70 رأی موافق، 148 رأی مخالف و 16 رای ممتنع از 252 نفر از نمایندگان حاضر در صحن علنی، با رأی‌گیری ورقه‌ای با اسم و نام نمایندگان درباره کلیات طرح مربوط به اجرای برجام مخالفت کردند و آن را به تصویب نرساندند.
کلیات تصویب شد
به دنبال اظهارات و دیدگاه‌های مختلف، نمایندگان کلیات طرح اقدام متناسب و متقابل دولت جمهوری اسلامی ایران در قبال اجرای برجام را پس از بحث و بررسی به تصویب رساندند.
وکلای ملت با 139 رأی موافق، 100 رأی مخالف و 12 رأی ممتنع از 253 نماینده حاضر در صحن علنی، کلیات طرح مذکور را مصوب کردند.
جزییات این طرح در نشست علنی روز سه‌شنبه این هفته پارلمان در صحن علنی مورد رسیدگی قرار می‌گیرد.
رئیس مجلس پیش از پایان جلسه اعلام کرد که جلسه بعدی پارلمان روز سه‌شنبه هفته جاری 21 مهرماه با دستور کار بررسی جزییات طرح یک فوریتی مربوط به اجرای برجام تشکیل می‌شود.